در همه چیز هدایت خدا را جویا شوید
«زیرا این خدا، خدای ماست تا ابدالآباد و ما را تا به موت هدایت خواهد نمود.» — مزمور ۴۸:۱۴.
۱، ۲. چرا به جای این که بر عقل و حکمت خود تکیه کنیم باید راهنمایی و هدایت یَهُوَه را جویا شویم و در این زمینه چه سؤالاتی مطرح می‌شود؟
وقتی در زندگی با چیزهای باطل و پوچ مواجه می‌شویم، خطر خودفریبی صدچندان می‌شود. (امثال ۱۲:۱۱) خطر اینجاست که اگر به چیزی گرایش داریم که برای شخص مسیحی شایسته نیست اغلب دل فریبکارمان انجام آن را توجیه می‌کند. (اِرْمیا ۱۷:۵، ۹) از این رو، مزمورنویس از خود خرد نشان داده، به یَهُوَه دعا می‌کند و از او طلب هدایت می‌نماید: «نور و راستی خود را بفرست تا مرا هدایت نمایند.» (مزمور ۴۳:۳) مزمورنویس با این کلام نشان می‌دهد که به عقل و حکمت محدود خود اعتماد نمی‌کند بلکه به یَهُوَه. برای وی حکمتی بهتر از حکمت یَهُوَه برای هدایت قدم‌هایش یافت نمی‌شود. خوب است که ما هم مانند مزمورنویس برای هدایت و راهنمایی به یَهُوَه روی آوریم.
۲ به راستی چرا باید به هدایت و راهنمایی یَهُوَه بیش از راهنمایی دیگران اعتماد کنیم؟ چرا لازم است که هدایت یَهُوَه را جویا شویم؟ اگر بخواهیم از راهنمایی‌های یَهُوَه فایده ببریم چه طرز فکر و دیدگاهی باید در خود پرورش دهیم و او ما را چگونه هدایت می‌کند؟ این مقاله، به این سؤالات مهم جواب می‌دهد.
چرا باید به راهنمایی یَهُوَه اعتماد کنیم؟
۳-۵. چرا باید به هدایت و راهنمایی یَهُوَه خدا کاملاً اعتماد کنیم؟
۳ یَهُوَه پدر آسمانی ما است. (۱قُرِنتیان ۸:۶) او شناختی کامل از تک‌تک ما دارد و از نیات و افکار ما نیز کاملاً آگاه است. (۱سموئیل ۱۶:۷؛ امثال ۲۱:۲) داود پادشاه گفت: ‹تو نشستن و برخاستن مرا می‌دانی و فکرهای مرا از دور فهمیده‌ای. زیرا که سخنی بر زبان من نیست، جز اینکه تو ای یَهُوَه آن را تماماً دانسته‌ای.› (مزمور ۱۳۹:۲، ۴) حال که می‌دانیم یَهُوَه تا این حد از سرشت و قلوب ما باخبر است چرا باید به صحّت و درستی راهنمایی او شک و تردید کنیم؟ در ضمن، فراموش نکنیم که یَهُوَه حکمتی غایی و کامل دارد. او همه چیز را می‌بیند و بیش از هر انسانی به عمق و ریشهٔ همه چیز واقف است و سرانجام هر عملی را از ابتدا می‌داند. (اِشَعْیا ۴۶:۹-۱۱؛ رومیان ۱۱:۳۳) فقط او «یگانه خدای‌حکیم است.» — رومیان ۱۶:۲۷ ترجمهٔ هزارهٔ نو.
۴ علاوه بر این، یَهُوَه ما را دوست دارد و همیشه خیر و صلاح ما را می‌خواهد. (یوحنّا ۳:۱۶؛ ۱یوحنّا ۴:۸) او خدایی بامحبت است و از خود سخاوت نشان می‌دهد. یعقوب رسول می‌نویسد: «هر بخشندگی نیکو و هر بخششِ کامل از بالا است و نازل می‌شود از پدر نورها که نزد او هیچ تبدیل و سایهٔ گردش نیست.» (یعقوب ۱:۱۷) پس هر که اجازه دهد خدا او را هدایت و راهنمایی کند از سخاوت بی‌کران او برخوردار خواهد شد.
۵ همچنین، یَهُوَه قادر مطلق است. در این مورد مزمورنویس می‌گوید: ‹آن که در پوشش حضرت اعلیٰ نشسته است، زیر سایهٔ قادر مطلق ساکن خواهد بود. در بارهٔ یَهُوَه می‌گویم که او ملجا و قلعه من است و خدای من که بر او توکّل دارم.› (مزمور ۹۱:۱، ۲) وقتی به یَهُوَه و راهنمایی او متوسل می‌شویم در واقع به خدایی پناه می‌آوریم که شکست‌ناپذیر است. حتی اگر با مخالفت اطرافیان مواجه شویم او از ما حمایت خواهد کرد. او هیچ گاه ما را مأیوس نخواهد کرد. (مزمور ۷۱:۴، ۵؛ امثال ۳:۱۹-۲۶ خوانده شود.) بلی یَهُوَه می‌داند چه چیزی به صلاح ماست و با رغبت تمام آن را برایمان فراهم می‌سازد. واقعاً که حماقت خواهد بود اگر هدایت و راهنمایی او را نادیده بگیریم. حال، چه زمانی و در چه مواقعی به هدایت خدا نیازمندیم؟
در چه مواقعی نیاز مبرم به راهنمایی داریم؟
۶، ۷. در چه مواقعی به راهنمایی یَهُوَه نیاز داریم؟
۶ باید اذعان کرد که ما انسان‌ها از بدو تولّد تا سنین سالخوردگی همیشه به هدایت خدا نیازمندیم. مزمورنویس گفت: «این خدا، خدای ماست تا ابدالآباد و ما را تا به موت هدایت خواهد نمود.» (مزمور ۴۸:۱۴) مسیحیان خردمند نیز مانند آن مزمورنویس می‌دانند که بهتر است همیشه جویای راهنمایی و هدایت خدا باشند.
۷ البته مواقعی در زندگی پیش می‌آید که نیاز مبرم به کمک خدا را حس می‌کنیم. بعضی اوقات خود را «در تنگی» می‌یابیم. شاید با مخالفت و اذیت روبرو شده‌ایم یا با بیماری‌ای سخت دست و پنجه نرم می‌کنیم و یا ناگهان شغل خود را از دست می‌دهیم. (مزمور ۶۹:۱۶، ۱۷) در چنین مواقعی روی آوردن به یَهُوَه خدا باعث دلگرمی و تسلّی ما خواهد بود زیرا که اطمینان داریم او ما را قوّت می‌دهد تا سختی‌ها را تحمّل کنیم. و همچنین اعتماد کنیم که در هر موردی ما را هدایت می‌کند تا به نتیجه و تصمیمی درست برسیم. (مزمور ۱۰۲:۱۷ خوانده شود.) البته نیاز به هدایت و راهنمایی خدا فقط به موارد مشکل در زندگی محدود نمی‌شود. مثلاً اگر بخواهیم در موعظهٔ ملکوت به نتیجه برسیم به هدایت یَهُوَه نیازمندیم. اگر در مورد انتخاب تفریحات مناسب، خرید لباس، طرز آرایش، دوست و معاشر، شغل و کسب، تحصیلات یا هر چیز دیگر در زندگی با تصمیماتی روبروییم لازم است به راهنمایی یَهُوَه روی آوریم تا به نحوی خردمندانه عمل کنیم. در حقیقت در زندگی وضعیتی وجود ندارد که در آن به هدایت و راهنمایی یَهُوَه نیاز نداشته باشیم.
خطر نپذیرفتن هدایت و راهنمایی خدا
۸. خوردن حوّا از میوهٔ ممنوعه به چه مفهوم بود؟
۸ نباید فراموش کنیم که در وهلهٔ اوّل پیروی از راهنمایی‌های یَهُوَه مستلزم رغبت است. خدا ما را مجبور نمی‌کند راهنمایی‌های او را بپذیریم. اوّلین انسانی که هدایت یَهُوَه را نپذیرفت و از آن پیروی نکرد حوّا بود. سرانجامِ او، خطر تصمیم نادرست و عواقب بد آن را به وضوح نشان می‌دهد. به مفهوم ضمنی این عمل نیز فکر کنیم. حوّا از میوه‌ای خورد که خوردن آن برایش ممنوع بود چون که می‌خواست ‹مانند خدا عارف نیک و بد شود.› (پیدایش ۳:۵) وی به جای این که از راهنمایی و هدایت یَهُوَه پیروی کند، خود را عملاً جای خدا قرار داده، تصمیم گرفت معیار نیکی و بدی را خودش تعیین کند. حوّا با این کار در واقع به حاکمیت یَهُوَه خدا پشت کرد و می‌خواست خود خدای خودش باشد. سپس همسرش آدم نیز همان راهی را که زنش پیش گرفت دنبال کرد. — رومیان ۵:۱۲.
۹. اگر معیار و راهنمایی یَهُوَه را رد کنیم در واقع چه کرده‌ایم و چرا این عمل اشتباهی بزرگ است؟
۹ امروز نیز اگر هدایت یَهُوَه را نپذیریم و آن را دنبال نکنیم مثل حوّا حاکمیت یَهُوَه را به رسمیت نشناخته‌ایم. مثلاً فرض کنیم شخصی به تماشای پورنوگرافی عادت کرده است. اگر چنین شخصی یکی از اعضای جماعت مسیحی باشد به حتم از معیار و راهنمایی یَهُوَه در این زمینه آگاه است. وی باید بداند که موضوعات ناپاک و غیراخلاقی را نباید حتی به زبان آوَرَد چه رسد به این که با شهوت و هرزگی تمام به تصاویر و صحنه‌های قبیح خیره شود و از آن‌ها لذّت ببرد. (اَفَسُسیان ۵:۳) چنین شخصی با رد کردن هدایت یَهُوَه در حقیقت حق حاکمیت وی را زیر پا گذاشته و سَروری او را نپذیرفته است. (۱قُرِنتیان ۱۱:۳) چنین عملی بسیار اشتباه است زیرا اِرْمیای نبی می‌گوید: «آدمی که راه می‌رود قادر بر هدایت قدم‌های خویش نمی‌باشد.» — اِرْمیا ۱۰:۲۳.
۱۰. چرا در استفاده از اختیار یا ارادهٔ آزاد خود مسئولیم؟
۱۰ حال بعضی ممکن است به سخنان اِرْمیا اعتراض کرده، بگویند که یَهُوَه به ما ارادهٔ آزاد یا اختیار عطا کرده است. پس نباید به دلیل استفاده از آزادی عملی که به ما داده است ما را سرزنش کند. این عده نباید فراموش کنند که اختیار هم عطیه‌ای بی‌همتا است هم مسئولیتی بزرگ. ما انسان‌ها در قبال هر انتخاب و تصمیمی که اتخاذ می‌کنیم به آفریدگارمان جوابگو هستیم. (رومیان ۱۴:۱۰) عیسی گفت: «زبان از زیادتی دل سخن می‌گوید.» بر حسب این، گوشزد کرد «که از دل برمی‌آید، خیالات بد و قتل‌ها و زناها و فسق‌ها و دزدی‌ها و شهادات دروغ و کفرها.» (متّیٰ ۱۲:۳۴؛ ۱۵:۱۹) پس این واقعیت را که سخنان و اَعمالمان نشانگر نیات دلمان است نمی‌توانیم کتمان کنیم. بدین وسیله شخصیت باطنی و اصلی ما آشکار می‌شود. بنابراین مسیحی هوشیار و معقول در همه چیز هدایت و راهنمایی یَهُوَه را جویا می‌شود. چون یَهُوَه ببیند که او ‹راستدل می‌باشد› به وی ‹احسان می‌فرماید.› — مزمور ۱۲۵:۴.
۱۱. چه درس‌هایی از سرگذشت اسرائیل باستان درخور توجه است؟
۱۱ آیا درس‌هایی را که از تاریخ اسرائیل باستان آموخته‌ایم به یاد می‌آورید؟ مادامی که آن قوم راه درست را انتخاب و از قوانین و فرامین یَهُوَه اطاعت می‌کردند یَهُوَه حافظ و مراقب آن‌ها بود. (یوشَع ۲۴:۱۵، ۲۱، ۳۱) اما به دفعات از آزادی خود سوءاستفاده کردند. یَهُوَه در روزگار اِرْمیای نبی در مورد آن‌ها گفت: «ایشان نشنیدند و گوش خود را فرا نداشتند بلکه برحسب مشورت‌ها و سرکشی دل شریر خود رفتار نمودند و به عقب افتادند و پیش نیامدند.» (اِرْمیا ۷:۲۴-۲۶) واقعاً که چه تأسف‌آور است! امیدواریم که ما هرگز از روی خودرأیی و خودپسندی هدایت و راهنمایی یَهُوَه را رد نکنیم و به عقل و فکر خود رفتار نکنیم تا ‹به عقب نیفتیم بلکه پیشرفت کنیم›!
لازمهٔ دنبال کردن راهنمایی خدا چیست؟
۱۲، ۱۳. الف) چه چیزی پیروی از هدایت یَهُوَه را برای ما آسان می‌سازد؟ ب) چرا داشتن ایمان مهم است؟
۱۲ اگر یَهُوَه را دوست داشته باشیم با جان و دل از راهنمایی او اطاعت می‌کنیم. (۱یوحنّا ۵:۳) اما می‌دانیم که چیزی بیش از محبت به یَهُوَه لازم است، زیرا پولُس رسول گفت: «به ایمان رفتار می‌کنیم نه به دیدار.» (۲قُرِنتیان ۵:۶، ۷) چرا ایمان مهم است؟ یَهُوَه ما را ‹به راه‌های عدالت هدایت می‌نماید› که البته هیچ گاه به کسب ثروت، مقام و شهرت در این دنیا نمی‌انجامد. (مزمور ۲۳:۳) پس فکر و حواس خود را بر پاداش روحانی آینده متمرکز کنیم که تنها از خدمت کردن به یَهُوَه حاصل می‌شود. (۲قُرِنتیان ۴:۱۷، ۱۸ خوانده شود.) در ضمن، ایمان به ما کمک می‌کند با قناعت زندگی کنیم. — ۱تیموتاؤس ۶:۸.
۱۳ عیسی نشان داد که در پرستش پاک باید فداکاری کنیم و ازخودگذشتگی نشان دهیم که این نیز مستلزم ایمان داشتن است. (لوقا ۹:۲۳، ۲۴) بعضی از عابدان امین و وفادار یَهُوَه در زندگی فداکاری‌های بزرگی کرده‌اند. برخی در فقر زندگی کرده‌اند، زیر سلطهٔ ستمگران به سر برده‌اند، مورد تبعیض قرار گرفته‌اند یا حتی اذیت و شکنجه شده‌اند. (۲قُرِنتیان ۱۱:۲۳-۲۷؛ مکاشفه ۳:۸-۱۰) تنها با ایمان قوی توانستند همهٔ این‌ها را به شادی تحمّل کنند. (یعقوب ۱:۲، ۳) ایمان قوی به ما اعتقاد و اطمینانی راسخ می‌دهد که پیروی از هدایت یَهُوَه همیشه بهترین راه و به صلاح ما است. به حتم، آنانی که با وفاداری تمام این زحمات را متحمّل می‌شوند به پاداشی دست می‌یابند که به مراتب بیشتر، بزرگ‌تر و بهتر از هر زحمت و مصیبت موقتی است که متحمّل می‌شوند. — عبرانیان ۱۱:۶.
۱۴. چرا هاجر مجبور شد خود را فروتن کند؟
۱۴ فروتنی نیز خصوصیتی بسیار مهم است که پیروی از هدایت یَهُوَه را امکان‌پذیر می‌سازد. وضعیتی که برای هاجر، کنیز سارای رخ داد اهمیت داشتن چنین خصلتی را به وضوح ثابت می‌کند. سارای که می‌دید نازاست کنیز خود هاجر را به شوهرش ابراهیم داد و هاجر از ابراهیم پسری زایید. آوردن پسر، هاجر را مغرور ساخت تا جایی که شروع کرد به فخرفروشی به خانمش سارای. در نتیجه سارای «با وی بنای سختی نهاد» و هاجر نیز که به ستوه آمده بود از نزد خانمش گریخت. فرشتهٔ یَهُوَه به هاجر ظاهر شد و به وی گفت: «نزد خاتون خود برگرد و زیر دست او مطیع شو.» (پیدایش ۱۶:۲، ۶، ۸، ۹) به احتمال زیاد هاجر ترجیح می‌داد به شیوه‌ای دیگر عمل کند. زیرا عمل کردن به توصیهٔ آن فرشته به این مفهوم بود که غرور خود را زیر پا بگذارد. هاجر با فروتنی مطابق آنچه فرشتهٔ یَهُوَه به او گفته بود عمل کرد و به همراه پسرش اسماعیل به امنیت چادر ابراهیم بازگشت.
۱۵. به مواردی اشاره کنید که اگر بخواهیم هدایت و راهنمایی یَهُوَه را بپذیریم لازم است خود را فروتن کنیم.
۱۵ امروز نیز برای پذیرفتن راهنمایی و هدایت یَهُوَه ممکن است مجبور شویم در بعضی موارد خود را فروتن کنیم. برای مثال، بعضی‌ها لازم است قبول کنند که تفریحات مورد علاقه‌شان مورد پسند یَهُوَه نیست. شخصی مسیحی ممکن است کسی را از خود رنجانده باشد و اکنون باید عذرخواهی کند. یا اشتباهی از وی سر زده و لازم است به اشتباه خود اذعان کند. و اگر گناهی جدّی مرتکب شده، لازم است خود را فروتن سازد و نزد پیران جماعت به گناه خود اعتراف کند. شخصی دیگر ممکن است از جماعت اخراج شده باشد و برای پذیرفتن مجدّد در جماعت باید خود را فروتن سازد و توبه کند و از راه خود بازگردد. در تمام این موقعیت‌ها یا موقعیت‌هایی مشابه، کلام امثال ۲۹:۲۳ بسیار دلگرم‌کننده است که می‌گوید: «تکبّر شخص او را پست می‌کند، اما مرد حلیم‌دل، به جلال خواهد رسید.»
یَهُوَه چگونه ما را هدایت می‌کند؟
۱۶، ۱۷. چگونه می‌توانیم از کتاب مقدّس که منبع هدایت و راهنمایی الٰهی است نهایت استفاده را ببریم؟
۱۶ وسیلهٔ اصلی یَهُوَه برای هدایت ما انسان‌ها کلام وحی‌شده‌اش یعنی کتاب مقدّس است. (۲تیموتاؤس ۳:۱۶، ۱۷ خوانده شود.) برای این که از کلام وحی‌شدهٔ یَهُوَه نهایت فایده را ببریم نباید صبر بکنیم تا در وضعیتی بغرنج قرار گرفته، بعد به تکاپو بیفتیم و راهنمایی لازم خدا را در کتاب مقدّس بجوییم. بلکه بهتر است که خواندن کتاب مقدّس را عادت روزانهٔ خود کنیم. (مزمور ۱:۱-۳) با این کار آشنایی خود را از کلام وحی‌شده و مکتوب خدا بیشتر و بیشتر می‌کنیم. به مرور زمان افکار ما مثل افکار خدا می‌شود. تنها در این صورت آمادگی رویارویی با هر موقعیت غیرمنتظره‌ای را خواهیم داشت.
۱۷ علاوه بر این مهم است که در مورد هر چه در کتاب مقدّس می‌خوانیم عمیقاً فکر کنیم و با نظر به آن دعا کنیم. وقتی در آیه‌ای تفکّر می‌کنیم موقعیت‌هایی به ذهنمان می‌آیند که لازمهٔ به کار گرفتن آن آیه برایمان مشخص می‌شود. (۱تیموتاؤس ۴:۱۵) وقتی با مشکلی پیچیده روبرو می‌شویم به یَهُوَه دعا کنیم و هدایت او را جویا شویم. سپس روح یَهُوَه آیه‌ها و اصول مربوط به آن را که قبلاً در کتاب مقدّس و نشریات مسیحی خوانده‌ایم به یادمان می‌آورد. — مزمور ۲۵:۴، ۵ خوانده شود.
۱۸. یَهُوَه چگونه از برادری مسیحی برای هدایت ما استفاده می‌کند؟
۱۸ برادری مسیحی ما نیز منبع دیگری است که می‌توانیم از طریق آن هدایت یَهُوَه را جویا شویم. هستهٔ مرکزی این برادری را «غلام امین و دانا» و نماینده‌شان یعنی هیئت اداره‌کننده تشکیل می‌دهند که مرتباً غذای روحانی را به شکل نشریات و برنامه‌های آموزشی جلسات، مجمع‌ها و کنگره‌ها فراهم می‌کنند. (متّیٰ ۲۴:۴۵-۴۷؛ با اَعمال ۱۵:۶، ۲۲-۳۱ مقایسه شود.) در میان برادران مسیحی ما افراد بالغ و روحانی هستند، منجمله و به ویژه پیران جماعت که برای کمک کردن و پندهای روحانی دادن واجد صلاحیتند. (اِشَعْیا ۳۲:۱) فرزندان و نوجوانان مسیحی نیز از هدایت و راهنمایی بسیار پرارزشی برخوردار می‌باشند. خدا اختیار فرزندان را به والدین خداترس سپرده است. از این رو نوجوانان و جوانان را همیشه تشویق می‌کند که از والدینشان راهنمایی بخواهند. — اَفَسُسیان ۶:۱-۳.
۱۹. اگر همیشه هدایت یَهُوَه را بجوییم، از چه برکاتی برخوردار می‌شویم؟
۱۹ بلی، یَهُوَه به طرق گوناگون ما را هدایت و راهنمایی می‌کند. به صلاح ماست که از این منابع گوناگون نهایت استفاده را ببریم. داود پادشاه در مورد دورانی که قوم اسرائیل به خدا وفادار بودند می‌گوید: «پدران ما بر تو توکّل داشتند. بر تو توکّل داشتند و ایشان را خلاصی دادی. نزد تو فریاد برآوردند و رهایی یافتند. بر تو توکّل داشتند، پس خجل نشدند.» (مزمور ۲۲:۳-۵) اگر ما نیز مثل آن وفاداران با اعتماد راهنمایی یَهُوَه را دنبال کنیم ‹خجل نمی‌شویم.› امید ما هیچ گاه تبدیل به یأس نخواهد شد. اگر به جای این که به عقل و حکمت خود تکیه کنیم ‹طریق خود را به یَهُوَه بسپاریم› حتی تحت شرایط سخت حاضر برکت فراوان و زندگی غنی خواهیم داشت. (مزمور ۳۷:۵) اگر وفادارانه در راه اطاعت از خدا گام برداریم و از آن منحرف نشویم، برکات کنونی‌مان به برکات ابدی تبدیل می‌شود. داود پادشاه نوشت: ‹یَهُوَه انصاف را دوست می‌دارد و مقدّسان خود را ترک نخواهد فرمود. ایشان محفوظ خواهند بود تا ابدالآباد. صالحان وارث زمین خواهند بود و در آن تا به ابد سکونت خواهند نمود.› — مزمور ۳۷:۲۸، ۲۹.
توضیح دهید
• چرا باید به هدایت و راهنمایی یَهُوَه اعتماد کنیم؟
• رد کردن هدایت یَهُوَه به چه مفهوم است؟
• شخص مسیحی در چه مواردی باید خود را فروتن کند؟
• یَهُوَه امروزه چگونه ما را هدایت می‌کند؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۳]
آیا در همهٔ جوانب زندگی چشم خود را به یَهُوَه و راهنمایی‌های او دوخته‌ایم؟
[تصویر در صفحهٔ ۱۴]
حوّا به حاکمیت یَهُوَه پشت کرد
[تصویر در صفحهٔ ۱۵]
هاجر برای عمل کردن به توصیهٔ فرشته چه خصوصیتی باید از خود نشان می‌داد؟