همچون فینَحاس با مشکلات مقابله کنید
پیر جماعت بودن حقیقتاً افتخاری بزرگ است. البته، کلام خدا تصدیق می‌کند که خدمت پیران مسیحی همیشه آسان نیست. آنان گاهی اوقات باید به امور قضایی رسیدگی و ‹برای یَهُوَه داوری کنند.› (۲توا ۱۹:۶) گاهی پیر جماعت ممکن است نسبت به مسئولیت دریافت‌شده احساس بی‌صلاحیتی کند. موسی نیز چنین احساس کرد و گفت: «من کیستم که نزد فرعون بروم»؟ — خرو ۳:۱۱.
کتاب مقدّس تحت الهام روح‌القدس نوشته شده است، یعنی نیرویی که تحت آن پیران جماعت منصوب می‌شوند. در این کتاب همچنین سرگذشت سرپرستان نمونه‌ای آمده است که با موفقیت بر مشکلات غلبه کردند. فینَحاس یکی از این سرپرستان بود. او پسر اِلعازار و نوهٔ هارون بود و بعد از پدرش کاهن اعظم می‌شد. سه رویداد در زندگی فینَحاس نشان می‌دهد که پیران جماعت برای مقابله با مشکلات باید شجاعت و بصیرت داشته باشند و به یَهُوَه توکّل کنند.
فینَحاس برخاست
هنگامی که اسرائیلیان در دشت مُوآب چادر زده بودند، فینَحاس مردی جوان بود. در کتاب مقدّس آمده است: «قوم با دختران مُوآب زنا کردن گرفتند . . . قوم می‌خوردند و به خدایان ایشان سجده می‌نمودند.» (اعد ۲۵:۱، ۲) یَهُوَه گناهکاران را به بلایی کشنده مبتلا کرد. تصوّر کنید که خبر گناه و مرگ اسرائیلیان چه تأثیری بر فینَحاس گذاشت!
در ادامهٔ گزارش آمده است: «اینک مردی از بنی‌اسرائیل آمده، زن مدیانی‌ای در نظر موسی و در نظر تمامی جماعت بنی‌اسرائیل نزد برادران خود آورد، و ایشان به دروازهٔ خیمه اجتماع گریه می‌کردند.» (اعد ۲۵:۶) در آن زمان، فینَحاس کاهن چه کرد؟ آیا چون نسبتاً جوان بود و آن مجرم، رئیس یکی از خاندان اسرائیل و پیشوای بخشی از قوم بود، ترسید که وارد عمل شود؟ — اعد ۲۵:۱۴.
خیر! فینَحاس نه از انسان بلکه از یَهُوَه ترسید. او وقتی آن دو نفر را دید فوراً نیزه‌ای به دست گرفت و پشت سر آن مرد به چادر رفت و نیزه را به شکم آن دو فرو برد. یَهُوَه چه نظری نسبت به عمل شجاعانه و قاطعانهٔ فینَحاس داشت؟ او بعد از واکنش فینَحاس بلافاصله به بلا اتمام و به نسل فینَحاس پاداش کهانت «جاودانی» داد. — اعد ۲۵:۷-۱۳.
البته منظور این نیست که پیران مسیحی به خشونت متوسل شوند. اما پیران باید همچون فینَحاس با شجاعت و قاطعیت عمل کنند. برای مثال، وقتی گیلِرمه فقط چند ماه پیر جماعت شده بود از او درخواست شد در کمیته‌ای قضایی شرکت کند. این مورد قضایی در رابطه با پیری بود که به گیلِرمه در نوجوانی کمک کرده بود. او می‌گوید: «در موقعیت دشواری بودم و شب‌ها نمی‌توانستم بخوابم. مرتب در فکر این بودم که نگذارم احساساتم دید روحانی‌ام را تار سازد و بر قضاوتم اثر بگذارد. چندین روز دعا کردم و در نشریات کتاب مقدّس تحقیق نمودم.» این کار به او کمک کرد تا بتواند به این وضعیت دشوار رسیدگی و به برادر خطاکار از لحاظ روحانی کمک کند. — ۱تیمو ۴:۱۱، ۱۲.
وقتی پیران با شجاعت و قاطعیت عمل می‌کنند نمونهٔ خوبی از ایمان و وفاداری برای جماعت به جا می‌گذارند. البته بقیهٔ مسیحیان نیز باید با شجاعت عمل کنند و گناه جدّی دیگران را گزارش دهند. همچنین، برای حفظ وفاداری به خدا باید از معاشرت با دوست یا فامیل اخراج‌شده اجتناب نمایند. — ۱قر ۵:۱۱-۱۳.
بینش، مانع بحران می‌شود
فینَحاس مانند جوانی عجول عمل نکرد. توجه کنید وقتی خبری دیگر به او رسید، چه بصیرتی نشان داد. طایفهٔ رَؤبین، جاد و نصف طایفهٔ مَنَسَّی در کنار رود اردن مذبحی بنا کرده بودند. بقیهٔ قوم اسرائیل فکر کردند که آن مذبح برای پرستش کاذب ساخته شده است و برای حمله به برادرانشان آماده شدند. — یوش ۲۲:۱۱، ۱۲.
واکنش فینَحاس چه بود؟ او و رؤسای اسرائیل این موضوع را سنجیده با آن سه خاندان در میان گذاشتند. آن‌ها نیز موضوع را روشن ساختند و توضیح دادند که آن مذبح در واقع برای «عبادت خداوند» است. بدین شکل جلوی بحران گرفته شد. — یوش ۲۲:۱۳-۳۴.
اگر در بارهٔ هم‌ایمانی اتهام یا خبری منفی شنیدیم بسیار عاقلانه است الگوی فینَحاس را دنبال کنیم. بینش به ما کمک می‌کند که سریع از برادران و خواهرانمان دلخور نشویم یا در موردشان منفی صحبت نکنیم. — امث ۱۹:۱۱.
بصیرت چگونه به پیران مسیحی کمک می‌کند همچون فینَحاس عمل نمایند؟ جِیمی که بیش از ده سال پیر مسیحی است، می‌گوید: «وقتی مبشّری از دست کسی نزد من شکایت می‌کند، فوراً از یَهُوَه طلب کمک می‌کنم تا به جای طرفداری، او را با کتاب مقدّس راهنمایی نمایم. یک بار خواهری در بارهٔ رفتار پیر جماعتی دیگر که او را ناراحت کرده بود با من صحبت کرد. برایم آسان بود که در مورد آن مشکل مستقیماً با آن پیر صحبت کنم چرا که دوستم بود. ولی در عوض، چندین اصول کتاب مقدّس را با آن خواهر استدلال کردم. او موافقت کرد در مورد مشکلش با آن پیر صحبت کند. (مت ۵:۲۳، ۲۴) در اوّل مشکل حل نشد. بنابراین آن خواهر را ترغیب کردم به اصول دیگر کتاب مقدّس توجه کند. پس آن خواهر تصمیم گرفت در بارهٔ آن موضوع دوباره دعا کند و برای بخشیدن آن برادر بکوشد.»
نتیجه چه شد؟ جِیمی می‌گوید: «چند ماه بعد، آن خواهر پیش من آمد و گفت که آن پیر با او به خدمت موعظه رفت و طی خدمت ابراز پشیمانی، عذرخواهی و قدردانی کرد. بدین شکل مشکل حل شد. ولی اگر طرف یکی از آنان را گرفته بودم، آیا نتیجهٔ بهتری عایدم می‌شد؟» کتاب مقدّس توصیه می‌کند: «با شتاب به دادگاه نرو.» (امث ۲۵:۸، مژده برای عصر جدید) پیران بصیر، هم‌ایمانان را تشویق می‌کنند که با به‌کارگیری اصول کتاب مقدّس صلح را بجویند و به آن برسند.
او با یَهُوَه مشورت کرد
فینَحاس افتخار داشت که کاهن قومِ منتخب خدا باشد. همان طور که گفته شد، او حتی وقتی که نسبتاً جوان بود، بصیرت و شجاعت فوق‌العاده‌ای داشت. با این حال، موفقیت او در حل مشکلات به دلیل اعتماد و توکّلش به یَهُوَه بود.
پس از آن که مردان جِبْعَه، از طایفهٔ بنیامین، به همسر صیغه‌ای مردی لاوی تجاوز کردند و به قتل رساندند، طوایف دیگر اسرائیل به بجنگ آنان رفتند. (داو ۲۰:۱-۱۱) آنان قبل از آن که به جنگ روند برای درخواست کمک به یَهُوَه دعا کردند، اما دو بار شکست خوردند و هر بار تلفاتی عظیم به ایشان وارد آمد. (داو ۲۰:۱۴-۲۵) آیا آنان فکر کردند که دعاهایشان بی‌ثمر است؟ آیا خواست یَهُوَه این بود که آنان بجنگند و بدی را از میان خود دور سازند؟
فینَحاس که در آن دوران کاهن اعظم بود با اطمینان کامل برای حل این مشکل قدم به پیش گذاشت. او چنین دعا کرد: «آیا بار دیگر بیرون روم و با برادران خود بنی‌بنیامین جنگ کنم یا دست بردارم؟» یَهُوَه در پاسخ دعای وی بنیامینیان را به دست آنان داد و آنان شهر جِبْعَه را به آتش کشیده، کاملاً نابود ساختند. — داو ۲۰:۲۷-۴۸.
از این واقعه چه درسی می‌گیریم؟ برخی اوقات با وجود کوشش و دعای فراوان پیران، مشکلات در جماعت حل نمی‌شود. در این صورت پیران جماعت باید سخنان عیسی را به خاطر آورند که گفت: «آنقدر دعا کنید تا جواب دعایتان داده شود. آنقدر جستو کنید تا بیابید. آنقدر در بزنید تا باز شود.» (لو ۱۱:۹، ترجمهٔ تفسیری) حتی اگر دعایی به نظر مستجاب نمی‌شود، سرپرستان باید مطمئن باشند که یَهُوَه پاسخ دعای آنان را در زمان مناسب خواهد داد.
برای مثال، جماعتی در ایرلند که شدیداً به سالن ملکوت نیاز داشت، تصمیم به ساختن سالنی گرفت. اما اجازهٔ ساخت سالن مورد تأیید رئیس ادارهٔ ساختمان‌سازی محل قرار نگرفت. او بارها طرح و نقشه‌هایی را که برادران برای بنای سالن تهیه دیده بودند، رد کرد. تنها راه چاره به نظر این بود که به رئیس ساختمان‌سازی مرکزی مراجعه کنند. آیا دعا همان طور که به فینَحاس کمک کرد، به آنان نیز کمک کرد؟
یکی از پیران جماعت می‌گوید: «پس از دعا و تضرّع فراوان به دفتر ساختمان‌سازی مرکزی مراجعه کردیم. به من گفته شد چندین هفته طول می‌کشد تا رئیس اداره ما را بپذیرد. با این حال، به ما اجازه داده شد پنج دقیقه با او صحبت کنیم. او پس از دیدن نقشه‌های اصلاح‌شده، فوراً به ما اجازهٔ ساخت داد و از آن پس رئیس ادارهٔ ساختمان‌سازی محل نیز شروع به کمک کرد. این تجربه، قدرت دعا را به ما نشان داد.» بلی، یَهُوَه به دعاهای صادقانه پیران مسیحی که به او توکّل دارند، پاسخ می‌دهد.
فینَحاس در اسرائیل باستان مسئولیت‌های سنگین به عهده داشت. با این حال، با شهامت، بصیرت، اعتماد و توکّل به خدا توانست مسئولیت‌هایش را با موفقیت انجام دهد. به علاوه، کوشش‌های فینَحاس در راه قوم اسرائیل، مورد قبول خدا واقع شد. تقریباً هزار سال بعد، به عَزْرا الهام شد که چنین بنویسد: «فینَحاس بن اِلعازار، رئیس ایشان بود. و خداوند با وی می‌بود.» (۱توا ۹:۲۰) امیدواریم یَهُوَه نه فقط با آنانی که هدایت قوم خدا را به عهده دارند، بلکه با همهٔ آنانی که او را وفادارانه خدمت می‌کنند نیز باشد.