‏«فرزند عزیز من و در خدمت به مسیح وفادار»‏

تیموتائوس با عزمی راسخ خانه را ترک می‌کرد و چشم‌انتظار وقایعی بود که پیش رو داشت.‏ همراهانش کمی جلوتر از او،‏ از میان دشت‌هایی که کاملاً برای تیموتائوس آشنا بودند،‏ عبور می‌کردند.‏ آنان به تدریج از خانه فاصله می‌گرفتند و شهر لِستْره را پشت سر می‌گذاشتند.‏ تیموتائوس وقتی به مادر و مادربزرگش فکر می‌کرد،‏ لبخندی بر لبانش نقش می‌بست؛‏ زیرا می‌دانست که آنان به او افتخار می‌کنند و در عین حال سعی می‌کردند احساسات مادرانهٔ خود را کنترل کنند.‏ آیا او باید برای آخرین بار به عقب برمی‌گشت و با آنان خداحافظی می‌کرد؟‏

در طول مسیر،‏ پولُس رسول گهگاهی به تیموتائوس نگاه می‌کرد و با لبخندی به او قوّت قلب می‌داد.‏ او می‌دانست که تیموتائوس هنوز کمی خجالتی است و باید بر این احساسش غلبه کند،‏ ولی در عین حال با دیدن شور و اشتیاق این مرد جوان خوشحال می‌شد.‏ تیموتائوس جوانی حدوداً ۲۰ ساله بود و علاقه و احترام زیادی برای پولُس قائل بود.‏ او اکنون این فرصت را یافته بود تا چنین مرد باایمان و وفاداری را در طی سفری طولانی همراهی کند.‏ آنان می‌بایست با پای پیاده یا با کشتی سفر می‌کردند و با خطرات زیادی در طول مسیر روبرو می‌شدند.‏ تیموتائوس مطمئن نبود که آیا در آینده می‌تواند دوباره خانه و کاشانه‌اش را ببیند یا خیر.‏

چه چیزی این مرد جوان را برانگیخت تا چنین مسیری را در زندگی پیش گیرد؟‏ واقعاً چه پاداشی ارزش این ازخودگذشتگی‌ها را داشت؟‏ ایمان تیموتائوس چه تأثیری بر ما دارد؟‏

‏‹از زمان طفولیت›‏

محل زندگی تیموتائوس را حدود ۳ سال قبل از این واقعه در نظر بگیرید؛‏ لِستْره شهری کوچک و دورافتاده واقع در درّه‌ای خوش آب و هوا بود.‏ مردم آنجا تا حدّی با زبان یونانی آشنایی داشتند ولی به زبان محلّی خود یعنی لیکائونی صحبت می‌کردند.‏ ورود دو میسیونر مسیحی یعنی پولُس و بَرنابا به لِستْره،‏ باعث ایجاد هیاهویی در آن شهر کوچک و آرام شده بود.‏ آنان از قونیه که در همان نزدیکی بود به لِستْره آمده بودند.‏ هنگامی که این دو میسیونر مشغول موعظه بودند،‏ نگاه پولُس به مردی معلول افتاد و وقتی به ایمان قوی آن مرد پی برد،‏ با معجزه‌ای او را شفا داد.‏—‏اعمال ۱۴:‏۵-‏۱۰‏.‏

از قرار معلوم بسیاری از مردم لِستْره افسانه‌هایی را باور داشتند که دربارهٔ ظهور خدایان به شکل انسان در آن نواحی بود.‏ به همین دلیل آنان به اشتباه،‏ پولُس را خدای هِرمِس و بَرنابا را خدای زِئوس خواندند.‏ این دو مسیحی متواضع با تلاش فراوان،‏ مردم را که در صدد اهدای قربانی برای آنان بودند،‏ از این عمل بازداشتند.‏—‏اعمال ۱۴:‏۱۱-‏۱۸‏.‏

با این حال برای بعضی افراد در لِستْره،‏ پولُس و بَرنابا خدایان افسانه‌ای نبودند؛‏ بلکه انسان‌هایی عادی بودند که پیامی فوق‌العاده برای مردم داشتند.‏ برای مثال اِفنیکی زنی یهودی که با مردی غیرهم‌ایمان و یونانی ازدواج کرده بود،‏ به همراه مادرش لوئیس،‏ با شور و اشتیاق فراوانی به پیام پولُس و بَرنابا گوش می‌دادند.‏ این پیام،‏ حاوی خبری بود که یهودیان وفادار سال‌ها در انتظار شنیدنش بودند.‏ بلی،‏ مسیح موعود آمده بود و بسیاری از پیشگویی‌های کلام خدا دربارهٔ او به تحقق رسیده بود.‏

به راستی که دیدار پولُس تأثیر زیادی روی تیموتائوس گذاشت.‏ تیموتائوس «از طفولیت» طوری تربیت شده بود که با نوشته‌های مقدّس آشنا بود و به آن‌ها علاقه داشت.‏ (‏۲تیموتائوس ۳:‏۱۵‏)‏ او نیز مانند مادر و مادربزرگش می‌دانست که پیام پولُس و بَرنابا دربارهٔ مسیح حقیقت دارد.‏ علاوه بر این،‏ به آن مرد معلولی فکر کنید که پولُس وی را شفا داد؛‏ مردی که تیموتائوس او را از زمان کودکی همیشه در خیابان‌های لِستْره دیده بود و این اولین باری بود که آن مرد را در حال راه رفتن می‌دید!‏ جای تعجب نیست که تیموتائوس،‏ اِفنیکی و لوئیس با دیدن این وقایع به مسیحیت روی آوردند.‏ امروزه والدین می‌توانند از اِفنیکی و لوئیس بیاموزند که چطور الگوی خوبی برای فرزندانشان باشند.‏ آیا شما نیز می‌توانید الگویی خوب برای جوانان بجا بگذارید؟‏

‏«باید بسیاری سختی‌ها را پشت سر گذاریم»‏

هیجان شاگردان مسیح در لِستْره را تصوّر کنید،‏ وقتی در مورد آیندهٔ پرشکوهی که در انتظارشان بود،‏ شنیدند.‏ آنان این را نیز آموختند که در این راه با سختی‌هایی مواجه خواهند شد.‏ مدتی کوتاه پس از آن یهودیان متعصب از قونیه و اَنطاکیه به لِستْره آمدند تا ساکنین آنجا را علیه پولُس و بَرنابا برانگیزانند.‏ طولی نکشید که انبوهی از مردم با خشونت و بی‌رحمی به دنبال پولُس رفتند و او را سنگسار کردند؛‏ سپس او را به بیرون شهر کشیدند و به گمان این که مرده است،‏ رهایش کردند.‏—‏اعمال ۱۴:‏۱۹‏.‏

مسیحیان لِستْره پولُس را یافته،‏ وقتی دیدند که او هنوز زنده است،‏ بسیار دلگرم شدند.‏ پولُس با دلیری تمام و بدون وقفه به لِستْره بازگشت.‏ روز بعد،‏ او به همراه بَرنابا برای موعظه به شهر دِربِه رفت و در آنجا نیز شاگردان جدیدی پیدا کردند.‏ سپس با وجود خطری که در شهر لِستْره آنان را تهدید می‌کرد،‏ با شجاعت به آنجا بازگشتند؛‏ اما به چه منظور؟‏ کلام خدا می‌گوید:‏ «شاگردان را تقویت کردند و ترغیبشان نمودند که در ایمان پایدار بمانند.‏» تیموتائوس جوان را تصوّر کنید که با دقت فراوان به تعالیم پولُس و بَرنابا گوش می‌داد؛‏ آنان به مسیحیان تعلیم می‌دادند که آیندهٔ پرشکوهی که در انتظارشان است،‏ ارزش تحمّل هر گونه سختی را دارد.‏ آنان در این رابطه به مسیحیان می‌گفتند:‏ «ما برای راه یافتن به پادشاهی خدا باید بسیاری سختی‌ها را پشت سر گذاریم.‏»—‏اعمال ۱۴:‏۲۰-‏۲۲‏.‏

تیموتائوس شاهد بود که پولُس خود نیز مطابق با همین تعلیم زندگی می‌کرد و برای اعلام خبر خوش دلیرانه تمام سختی‌ها را تحمّل می‌کرد.‏ بنابراین می‌دانست که اگر راه پولُس را دنبال کند،‏ همانند وی با مخالفت مردم لِستْره روبرو خواهد شد و چه بسا که پدرش نیز با او مخالفت کند.‏ ولی تیموتائوس اجازه نداد که چنین افکاری روی تصمیمش برای خدمت به خدا تأثیر بگذارد.‏ امروزه نیز جوانان بسیاری هستند که تیموتائوس را الگوی خود ساخته‌اند.‏ آنان دوستانی باایمان انتخاب می‌کنند که باعث تشویق و تقویتشان گردند.‏ چنین جوانانی با وجود مخالفت‌ها همواره در مسیر خدمتشان به خدا پایدار می‌مانند!‏

‏«برادران .‏ .‏ .‏ از او تعریف می‌کردند»‏

همان طور که گفته شد،‏ دیدار دوم پولُس از لِستْره حدود ۳ سال پس از اولین دیدارش بود.‏ او در این سفر سیلاس را همراه خود داشت.‏ هیجان تیموتائوس و خانواده‌اش را با دیدن دوبارهٔ پولُس تصوّر کنید.‏ این سفر مطمئناً برای پولُس نیز بسیار خوشایند بود،‏ زیرا می‌توانست حاصل بذری را که در دیدار اولش در آنجا کاشته بود،‏ ببیند.‏ برای مثال لوئیس و دخترش اِفنیکی،‏ حال نمونه‌های بارزی از مسیحیان وفادار لِستْره بودند و پولُس «ایمان بی‌ریای» آنان را تحسین می‌کرد.‏ (‏۲تیموتائوس ۱:‏۵‏)‏ تیموتائوس جوان چطور؟‏

پولُس در دیدار دومش پی برد که این مرد جوان نسبت به گذشته به بلوغ مسیحی و پیشرفت چشمگیری رسیده است.‏ آوازهٔ پیشرفت تیموتائوس نه تنها در لِستْره بلکه تا قونیه که حدود ۳۲ کیلومتر از لِستْره فاصله داشت نیز رسیده بود و در این شهرها «برادران .‏ .‏ .‏ از او تعریف می‌کردند.‏» (‏اعمال ۱۶:‏۲‏)‏ تیموتائوس چگونه چنین نام نیکی برای خود ساخته بود؟‏

او «از طفولیت» «نوشته‌های مقدّس» را که شامل پندهایی مفید برای جوانان بود،‏ از مادر و مادربزرگش آموخته بود.‏ (‏۲تیموتائوس ۳:‏۱۵‏)‏ برای نمونه این پند که می‌گوید:‏ «آفرینندهٔ خود را در روزهای جوانی‌ات به یاد آور.‏» (‏جامعه ۱۲:‏۱‏)‏ زمانی که تیموتائوس به مسیحیت روی آورد،‏ این پند برایش مفهومی عمیق‌تر پیدا کرد.‏ او پی برد که یکی از بهترین راه‌ها برای به یاد آوردن آفرینندهٔ خود،‏ شناساندن عیسی مسیح،‏ پسر خدا،‏ به دیگران است.‏ او همچنین با گذشت زمان آموخت که بر خجالتش غلبه کند تا بتواند با شهامت بیشتری دربارهٔ عیسی مسیح با دیگران صحبت کند.‏

سرپرستان جماعت شاهد پیشرفت تیموتائوس بودند.‏ آنان بدون شک با دیدن روحیهٔ مثبت و تشویق‌کنندهٔ او در بین اطرافیانش،‏ تحت‌تأثیر قرار گرفته بودند.‏ از این مهم‌تر،‏ یَهُوَه خدا نیز پیشرفت تیموتائوس را مدّ نظر داشت و دربارهٔ وی پیشگویی‌هایی کرده بود؛‏ این پیشگویی‌ها احتمالاً در رابطه با نقش تیموتائوس در جماعت‌های مسیحی بوده است.‏ پولُس در طول بازدیدش از لِستْره متوجه شد که تیموتائوس می‌تواند همراه خوبی برای سفرهای میسیونری باشد و برادران آنجا نیز با پولُس موافق بودند.‏ بنابراین آنان تیموتائوس را برای خدمت ویژهٔ میسیونری منصوب کردند.‏—‏۱تیموتائوس ۱:‏۱۸؛‏ ۴:‏۱۴‏.‏

می‌توان به‌خوبی تصوّر کرد که دریافت چنین مسئولیت مهمی تیموتائوس را به حیرت و فروتنی برانگیخته بود.‏ او آماده بود خدمتش را آغاز کند.‏a حال،‏ پدر تیموتائوس که مسیحی نبود،‏ نسبت به مسئولیت جدید پسرش چه احساسی داشت؟‏ احتمالاً آیندهٔ کاملاً متفاوتی را برای پسرش در نظر داشت.‏ مادر و مادربزرگ او چطور؟‏ آنان مطمئناً به تیموتائوس افتخار می‌کردند و در عین حال سعی می‌کردند احساسات مادرانهٔ خود را کنترل کنند.‏

شکی نیست که تیموتائوس مطابق با تصمیمش عمل کرد.‏ همان طور که در ابتدای مقاله دیدیم،‏ او زندگی جدیدش را با همراهی پولُس در سفرهایش آغاز کرد.‏ هر قدمی که تیموتائوس در دشت‌های لِستْره بر می‌داشت،‏ او را از خانه دورتر و به مقصدی ناآشنا نزدیک‌تر می‌کرد.‏ آنان پس از یک روز طولانی به قونیه رسیدند.‏ در آنجا تیموتائوس شاهد بود که چطور پولُس و سیلاس راهنمایی‌هایی را که در اورشلیم از هیئت اداره‌کننده دریافت کرده بودند،‏ به هم‌ایمانانشان در قونیه می‌رساندند و ایمان آنان را تقویت می‌کردند.‏ (‏اعمال ۱۶:‏۴،‏ ۵‏)‏ اما برای تیموتائوس،‏ این تنها آغاز راه بود.‏

آنان پس از دیدار از جماعت‌های ناحیهٔ غَلاطیه،‏ جاده‌های سنگ‌فرش‌شده و عریض رومی را ترک کردند و صدها کیلومتر را در دشت‌های مرتفع فِریجیه به سمت شمال و سپس به طرف غرب پیمودند.‏ آنان تحت تأثیر روح‌القدس خدا،‏ به تِروآس رفتند و از آنجا با کشتی راهی مقدونیه شدند.‏ (‏اعمال ۱۶:‏۶-‏۱۲‏)‏ پولُس پی برده بود که تیموتائوس در این سفر کمک بزرگی برای آنان بود.‏ به همین دلیل،‏ او تیموتائوس را با سیلاس در بیریه ترک کرد.‏ (‏اعمال ۱۷:‏۱۴‏)‏ او حتی این مرد جوان را به تنهایی به تِسالونیکی فرستاد.‏ در آنجا تیموتائوس توانست نمونهٔ پولُس را الگوی خود قرار دهد و ایمان مسیحیان وفادار را تقویت کند.‏—‏۱تِسالونیکیان ۳:‏۱-‏۳‏.‏

پولُس بعدها دربارهٔ تیموتائوس نوشت:‏ «شخص دیگری با چنین خصوصیاتی ندارم که خالصانه در فکر شما باشد.‏» (‏فیلیپیان ۲:‏۲۰‏)‏ تیموتائوس چنین آوازه و نام نیکی را خودبه‌خود به دست نیاورده بود.‏ بلکه این نام نیک حاصل زحمات فراوان،‏ فروتنی و وفاداری او در سختی‌ها بود.‏ به راستی چه الگوی فوق‌العاده‌ای برای جوانان امروز!‏ فراموش نکنید که در درجهٔ اول،‏ این خودتان هستید که می‌توانید نامی برای خود بسازید.‏ اگر شما در سنین جوانی هستید،‏ فرصتی طلایی در اختیار دارید تا با اولویت دادن به پرستش یَهُوَه خدا و با محبت و احترام به دیگران،‏ نامی نیک برای خود بسازید.‏

‏«سعی کن .‏ .‏ .‏ نزد من بیایی»‏

تیموتائوس بیش از ۱۴ سال از خدمتش را با پولُس گذراند و در طول این مدت،‏ در تمام سختی‌ها و خوشی‌ها در کنار پولُس بود.‏ (‏۲قُرِنتیان ۱۱:‏۲۴-‏۲۷‏)‏ تیموتائوس حتی به دلیل حفظ ایمانش به زندان انداخته شد.‏ (‏عبرانیان ۱۳:‏۲۳‏)‏ او نیز همچون پولُس،‏ برادران و خواهران مسیحی را عمیقاً دوست داشت و نگران حالشان بود.‏ به همین دلیل پولُس دربارهٔ او گفت:‏ «اشک‌هایت را به یاد می‌آورم.‏» (‏۲تیموتائوس ۱:‏۴‏)‏ تیموتائوس،‏ سخن پولُس را که گفت:‏ «با کسانی که گریانند،‏ گریه کنید،‏» سرلوحهٔ اعمالش قرار داده بود؛‏ زیرا همدردی با این گونه افراد او را قادر می‌ساخت تا به نحوی مؤثرتر آنان را تشویق کند و به آنان تسلّی دهد.‏ (‏رومیان ۱۲:‏۱۵‏)‏ باشد که هر یک از ما تیموتائوس را الگوی خود قرار دهیم.‏

جای تعجب نیست که پس از مدتی تیموتائوس سرپرست مسیحیِ برجسته‌ای شد.‏ پولُس با اطمینان کامل،‏ به او مسئولیت بازدید از جماعت‌ها را داد تا مسیحیان را تشویق و تقویت کند.‏ علاوه بر این،‏ به تیموتائوس اختیار داد تا مردانی باصلاحیت را منصوب کند تا به عنوان سرپرست جماعت یا خادم جماعت خدمت کنند.‏—‏۱تیموتائوس ۵:‏۲۲‏.‏

پولُس محبت زیادی به تیموتائوس داشت و همچون پدر،‏ پندهایی مفید به این مرد جوان می‌داد.‏ او تیموتائوس را ترغیب می‌کرد که همیشه ایمانش را تقویت کند.‏ (‏۱تیموتائوس ۴:‏۱۵،‏ ۱۶‏)‏ همچنین او را تشویق می‌کرد تا از آنچه درست است جانبداری کند و اجازه ندهد که سن کم یا نداشتن اعتمادبه‌نَفْس،‏ مانعی برای استفاده از اختیاراتش باشد.‏ (‏۱تیموتائوس ۱:‏۳؛‏ ۴:‏۶،‏ ۷،‏ ۱۱،‏ ۱۲‏)‏ پولُس حتی توصیه‌هایی در رابطه با بیماری‌های تیموتائوس به او می‌داد،‏ زیرا او اغلب از ضعف جسمی و ناراحتی معده رنج می‌برد.‏—‏۱تیموتائوس ۵:‏۲۳‏.‏

پولُس می‌دانست که انتهای عمرش فرارسیده است و به زودی محاکمه و کشته خواهد شد.‏ او در آخرین نامهٔ الهام‌شده‌اش،‏ احساس خود را به تیموتائوس چنین ابراز کرد:‏ «سعی کن هر چه زودتر نزد من بیایی.‏» (‏۲تیموتائوس ۴:‏۹‏)‏ پولُس محبت زیادی به تیموتائوس داشت و او را چنین خطاب می‌کرد:‏ «فرزند عزیز من و در خدمت به مسیح وفادار.‏» (‏۱قُرِنتیان ۴:‏۱۷‏)‏ پس جای تعجب نیست که او می‌خواست در روزهای آخر عمرش،‏ تیموتائوس را در کنار خود داشته باشد و از او تسلّی بگیرد.‏ هر یک از ما نیز باید از خود بپرسیم،‏ ‹آیا دیگران هنگام رویارویی با سختی‌ها،‏ برای تسلّی یافتن نزد من می‌آیند؟‏›‏

اطلاعی نداریم که آیا تیموتائوس توانست قبل از مرگ پولُس،‏ او را ببیند یا خیر؛‏ ولی اطمینان داریم که او تمام تلاش خود را کرد تا به پولُس و دیگران تسلّی دهد و باعث تشویق آنان گردد.‏ به‌راستی که تیموتائوس مطابق با معنی نام خود یعنی «کسی که به خدا حرمت می‌نهد،‏» زندگی کرد و برای همهٔ ما،‏ چه پیر و چه جوان،‏ الگوی برجسته‌ای از ایمان بجا گذاشت.‏