WASE VITU
“Vakasamataki Koya Vinaka a Vosota”
1-3. (a) A vakacava na levu ni yaluma i Jisu ena iteitei o Kecisemani, na cava e vakavuna? (b) Na cava e rawa ni tukuni ena ivakaraitaki ni nona vosota, na taro cava e basika?
E DUA dina na gauna dredre vei Jisu, se qai vakila vakadua na curuoso ni vakasama kei na yaluma va qo. Qo na iotioti ni siga ni nona bula e vuravura. E tiko o Jisu kei ratou nona yapositolo ena iteitei o Kecisemani, na vanua ratou dau sota kina vakalevu. A vinakata o Jisu me tiko duadua ga ena bogi qo. E biuti ratou nona yapositolo, e toso yani vakayawa, qai tekiduru me masu. Ena levu ni nona yaluma kei na nona masu vagumatua, “e titiri nona buno ina qele me vaka na dra.”—Luke 22:39-44.
2 Na cava e rui lomaleqa kina o Jisu? E kila ni sa na vakarau vakararawataki, ia e sega ni vu ni nona lomaleqa qori. E vakasamataka tiko e dua na ka bibi, ya na yaca i Tamana kei na nona kila ni na vakatau nodra bula mai muri na kawatamata ena nona yalodina tiko ga. E kila ni bibi dina me vosota. Ke sega, ena rogorogo ca na yaca i Jiova. Ia e yalodina tiko ga o Jisu. Ena siga vata ya ni voleka ni cavuka nona icegu, a kailavaka ena qaqa: “Sa vakacavari!” O Jisu sara ga na ivakaraitaki vinaka duadua ni vosota e bau laurai e vuravura.—Joni 19:30.
3 E uqeti keda na iVolatabu meda “vakasamataki koya [o Jisu] vinaka a vosota.” (Iperiu 12:3) E basika kina eso na taro bibi: Na cava eso na veivakatovolei e vosota o Jisu? A vosota vakacava? Eda na vakatotomuri koya vakacava? Ni bera ni saumi na taro qori, meda raica mada na veika e okati ena vosota.
Na Cava na Vosota?
4, 5. (a) Na cava na ibalebale ni “vosota”? (b) Na vosota e sega ni okati ga kina noda sotava na veika dredre eda sega ni drovaka rawa. Vakatauvatana.
4 Eso na gauna eda na sotava na “veimataqali veivakatovolei.” (1 Pita 1:6) Nida vakatovolei, kena ibalebale ya nida sa vosota tiko? Sega. Ena vosa vaKirisi, na nauni ni “vosota” e kena ibalebale “nida sega ni soro, da qai yalodei ni yaco na ituvaki dredre.” E tukuna e dua na dauvakadidike me baleta na vosota e tukuni ena iVolatabu, ni o koya e vosota “ena ciqoma na ka dredre cava ga, ena sega ni soro, ia ena yalodei.” Qo na itovo ena dei tiko ga kina se mani ituvaki dredre cava e sotava. O koya e vosota “ena okata me ka lagilagi na veivakatovolei dredre e sotava, ni raisivita na mosi qai raica sara yani na icovi.”
5 Na vosota e sega ni noda sotava wale ga na veika dredre eda sega ni drovaka rawa. Ena rai vakaivolatabu, na vosota e okati kina na tudei, rai donu kei na vakanuinui ena gauna ni veivakatovolei. Kena ivakatautauvata: Erau bala i valeniveivesu e rua na tagane, ia e duidui na ka rau beitaki kina. O koya na dau basulawa e cakacakataka ena voraki na kena itotogi. Ia na lotu vaKarisito dina a bala i valeniveivesu ni yalodina, e tudei, e donu tale ga nona rai, e kila ni rawa ni vakaraitaka nona vakabauta. E sega gona ni ivakaraitaki vinaka ni vosota na dau basulawa, o koya ga na lotu vaKarisito yalodina.—Jemesa 1:2-4.
6. Eda na bucina vakacava na vosota?
6 E bibi na vosota meda vakabulai kina. (Maciu 24:13) Na itovo qori eda sega ni sucu kaya mai. E bibi gona meda bucina. Ena sala cava? E kaya na Roma 5:3, “ni na vulici na vosota ena ka rarawa e sotavi.” Io, ke da via bucina na vosota eda na sega ni drovaka na veivakatovolei, eda na bolea. Nida sotava da qai vorata na veivakatovolei lalai se lelevu e veisiga, eda sa vulica tiko meda vosota. Na veivakatovolei eda sa vorata rawa ena vakarautaki keda ina veivakatovolei tarava. Eda sega ni bucina ga vakataki keda na vosota, e bibi meda “vakararavi ga ena kaukaua e solia na Kalou.” (1 Pita 4:11) E vakarautaka o Jiova na ivukevuke yaga duadua meda dei tiko kina—na ivakaraitaki nei Luvena. Meda raica mada na uasivi ni vosota i Jisu.
Na Veika a Vosota o Jisu
7, 8. Na cava a vosota o Jisu ni vakarau cava nona bula e vuravura?
7 A vosota o Jisu e levu na veivakalolomataki ni vakarau cava nona bula e vuravura. E kuria nona nuiqawaqawa ena iotioti ni bogi na nona vakararawataki kei na nona beci. A dabui koya e dua erau veikilai vinaka, eratou biuti koya nona itokani voleka, e veilewaitaki vakatawadodonu, ra vakalialiai koya na lewe ni mataveilewai levu ni lotu, era kasiviti koya, era vacuki koya tale ga. Ia na ka kece qori e vosota galugalu o Jisu ena veidokai kei na yalodei.—Maciu 26:46-49, 56, 59-68.
8 Ena iotioti ni vica na aua ni nona bula, a vosota o Jisu na rarawa mosimosi duadua. A kanakuitataki, na kena warumisa “e sea sara ga na yagona, qai dave na dra ena titobu ni mavoa.” A vakamatei ena iwalewale me “mate kina vakamalua, salavata na mosi kei na rarawa.” Vakasamataka mada na nona vutugu ni sa vakoti na ligana kei na yavana ruarua ena kaunirarawa. (Joni 19:1, 16-18) Vakasamataka tale ga na mosi e vakila ni sa vakaduri na kaunirarawa qai yacaraka tiko na dakuna mavoa na kau. E vosota na ka mosimosi duadua qori kei na nuiqawaqawa me vaka e vakamacalataki ena itekivu ni wase qo.
9. Na cava e okati ena noda colata na noda “kaunirarawa” qai muri Jisu?
9 Nida imuri i Karisito, na cava eda na rairai vosota? A tukuna o Jisu: “Ke dua e via muri au, . . . me colata ga na nona kaunirarawa qai muri au tiko ga.” (Maciu 16:24) Na “kaunirarawa” e cavuti eke, e vakatayaloyalotaka na rarawa, madua se na mate. E sega ni rawarawa meda muri Karisito. Eda duatani nida muria na ivakatagedegede vaKarisito. Sa rauta meda cati nida sega ni vakavuravura. (Joni 15:18-20; 1 Pita 4:4) Ia eda tu vakarau meda colata na noda kaunirarawa—eda na muria tiko ga na noda iVakaraitaki, dina nida na vakararawataki, se da mate kina.—2 Timoci 3:12.
10-12. (a) Na cava e vakatovolei kina na vosota i Jisu ena nodra malumalumu na tu wavoliti koya? (b) Na cava eso na ituvaki dredre a vosota o Jisu?
10 A sotava o Jisu eso tale na veivakatovolei ena nona cakacaka vakaitalatala, nira sega ni uasivi na tu wavoliti koya. Meda vakasamataka ni a vakayagataka o Jiova na “matai ligamaqosa” qo me bulia na vuravura kei na kabula kece era tu kina. (Vosa Vakaibalebale 8:22-31) E kila gona o Jisu na inaki i Jiova me baleta na kawatamata, oya mera vakatotomuria nona itovo, mera bula mamarau, mera kua tale ga ni tauvimate. (Vakatekivu 1:26-28) Ni bula e vuravura, e veisau nona rai me baleta na leqa e vu mai na ivalavala ca, ni mai bula sara ga vakatamata, qai vakila na ka eda dau vakila. Sa dua na ka nona rarawa ni raica na tatara ni ivalavala ca vei keda ni vakatauvatani kei na bula uasivi rau a marautaka taumada o Atama kei Ivi! E vakatovolei kina na vosota i Jisu. Ena yalolailai qai soro, me nanuma nida na sega tu ga ni veisau na tamata ivalavala ca? Meda raica mada.
11 E tagi sara ga o Jisu ni rarawataka na nodra sega ni kauai na Jiu. Vakacava, a datuvu kina se muduka na nona vunau? Sega, a “veivakavulici tiko ga ena valenisoro e veisiga.” (Luke 19:41-44, 47) A ‘rarawataka’ vakalevu nodra lomaqa na Farisi nira vakaraici koya matua se na vakabula na tamata e mate na ligana ena siga ni vakacecegu, se sega. Vakacava a soro nira tusaqati koya na Farisi viavia yalododonu ya? Sega! A yalodei ga o Jisu qai vakabula na tamata ya ena lomadonu sara ga ni valenilotu!—Marika 3:1-5.
12 E macala ni vakatovolei Jisu tale ga na nodratou malumalumu na nona tisaipeli. Eda vulica ena Wase 3 ni ratou dau veibataka se o cei me liu. (Maciu 20:20-24; Luke 9:46) E vakasalataki ratou vakavica vata me baleta na yalomalumalumu. (Maciu 18:1-6; 20:25-28) Ia a taura toka na gauna me ratou qai muria na ivakasala ya. Ena iotioti mada ga ni bogi e tiko kina kei ratou, eratou “veibataka” tale se o cei e levu duadua! (Luke 22:24) Sa sega ni qai nuitaki ratou o Jisu, me nanuma ni ratou na sega ni veisau? Sega. E vosota ga, e raica tiko ga na veika eratou vinaka kina, e nuitaki ratou tale ga. E kila ni ratou lomani Jiova dina, ratou vinakata tale ga me ratou cakava na lomana.—Luke 22:25-27.
Vakacava, ena vakayalolailaitaki keda na veivakacacani, se da na gumatua tiko ga ni vunau?
13. Na veivakatovolei cava eda na rairai sotava e tautauvata kei na kena a vosota o Jisu?
13 De da vakatovolei tale ga me vakataki Jisu. Kaya mada ke da sotavi ira era sega ni kauai se ra cata na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Vakacava ena vakayalolailaitaki keda na ituvaki qori, se da na gumatua tiko ga ni vunau? (Taito 2:14) Eda na rairai vakatovolei tale ga ena nodra malumalumu na tacida lotu vaKarisito. Na nodra vosa sabalia se nodra itovo malewa ena rairai vakararawataki keda. (Vosa Vakaibalebale 12:18) Vakacava, eda na ulubaletaka na nodra malumalumu na tacida meda sega ni nuitaki ira? Se da na vosoti ira da qai raica ga na ka era vinaka kina?—Kolosa 3:13.
Vuna e Vosota Kina o Jisu
14. Na cava e rua na vuna bibi e dei kina o Jisu?
14 Na cava e dei qai yalodina tiko ga kina o Jisu ni vakamaduataki, ni yaco na ka e sega ni taleitaka qai vakararawataki? E rua na vuna bibi. Na kena imatai, a vakararavi vua “na Kalou e vu ni vosota.” (Roma 15:5) Kena ikarua, e vakanamata ena inuinui e tu mai liu, e vakasamataka ga na itinitini ni nona vosota. Meda veivosakitaka mada na rua na vuna qo.
15, 16. (a) Na cava e vakaraitaka ni sega ni nuitaka ga nona kaukaua o Jisu me vosota kina? (b) Na cava e nuitaka o Jisu ni na cakava o Tamana? Na vuna?
15 A sega ni nuitaka ga o Jisu na nona kaukaua me vosota kina, dina ni Luve ni Kalou uasivi. E kerea ga na nona veivuke na Tamana vakalomalagi. E kaya na yapositolo o Paula: “E vakamamasu o Karisito, e kerekere tale ga, salavata na nona tagi vakaukaua kei na wainimatana vei koya e rawa ni vakabulai koya mai na mate.” (Iperiu 5:7) A sega wale ga ni “vakamamasu” o Jisu, a kerekere tale ga. Na vosa “vakamamasu” e dusia na noda kerekere vagumatua mai vu ni lomada—io, na kena kerei na veivuke. Na ivakadewa ni vosa taumada vaKirisi ni “vakamamasu” e dusia ni masuti Jiova vakavica o Jisu. Io, a masu vakavica vata mai vu ni lomana o Jisu ena iteitei o Kecisemani.—Maciu 26:36-44.
16 E nuidei o Jisu ni na rogoci dina nona vakamamasu ni kila ni “Daurogo masu” o Tamana. (Same 65:2) Ni bula tiko mai lomalagi na Luve ulumatua ni Kalou, e vakadinadinataka ni dau rogoca o Tamana na nodra masu na nona dausokalou yalodina. Dua mada ya na nona raica ni tala o Jiova e dua na agilosi me sauma nona masu mai vu ni lomana na parofita o Taniela—ni bera mada ga ni tini nona masu. (Taniela 9:20, 21) Macala ga ni na rogoca o Jiova ni talaucaka na lomana na Luvena duabau ena “nona tagi vakaukaua kei na wainimatana”! A rogoca dina o Jiova na kerekere nei Luvena, qai tala e dua na nona agilosi me vakaukauataki koya me vosota na veika rarawa e bikai koya.—Luke 22:43.
17. Na cava meda kerea kina na veivuke i Jiova me rawa nida vosota, eda na cakava vakacava?
17 E dodonu tale ga meda vakararavi vua na Kalou me “vakaukauataki” keda meda vosota. (Filipai 4:13) Ke raica na Luve ni Kalou uasivi ni gadreva na veivuke i Jiova, sa qai wacava o keda na tamata ivalavala ca! De vinaka meda masuti Jiova vakawasoma, me vakataki Jisu. (Maciu 7:7) Eda sega ni namaka me lako sara mai e dua na agilosi, ia eda kila: Ni noda Kalou ena rogoci ira na lotu vaKarisito yalodina era “masu tiko ga kei na cikecike ena bogi kei na siga.” (1 Timoci 5:5) Se mani veivakatovolei cava e yaco—na tauvimate, nona takali e dua na wekada voleka, se nodra vakacacani keda na dau veitusaqati—ena rogoca o Jiova na noda kerea vua na vuku, yaloqaqa, kei na kaukaua meda vosota kina.—2 Korinica 4:7-11; Jemesa 1:5.
Ena rogoca o Jiova noda masu vagumatua me vukei keda meda vosota
18. E yaga vakacava vei Jisu nona vosota ni raica tiko na veika totoka e tu mai liu?
18 Na ikarua ni vuna a vosota kina o Jisu, oya ni raisivita na veika rarawa qai raica sara yani na veika totoka e tu mai liu. E kaya na iVolatabu me baleti Jisu: “Ena vuku ni marau e tu e matana, e vosota kina na kaunirarawa.” (Iperiu 12:2) Na ivakaraitaki i Jisu e dusia ni ratou veisemati na inuinui, marau, kei na vosota. E rawa ni umani va qo: Na noda inuinui e vu ni noda marau, nida marau eda na vosota. (Roma 15:13; Kolo. 1:11) E totoka vakaoti na inuinui i Jisu. E kila tu ke yalodina tiko ga, ena vakarokorokotaki kina na yaca i Tamana, ena sereki keda tale ga mai na ivalavala ca qai vakabulai keda mai na mate. E nuitaka tale ga o Jisu me veiliutaki vakatui qai veiqaravi vakabete levu, mera vakalougatataki kina na talairawarawa. (Maciu 20:28; Iperiu 7:23-26) Ni vakanamata ena inuinui e tu e matana, e sega ni tukuni rawa na marau i Jisu, qori tale ga na vuna e vosota kina.
19. Nida vakatovolei, ena yaga vakacava vei keda na noda inuinui, na marau kei na vosota?
19 Me vakataki Jisu, ena vinaka meda raica dei na noda inuinui, meda marau da qai vosota, ni ratou veisemati na itovo qo. E kaya na yapositolo o Paula “Ni marau ena vuku ni nomuni inuinui.” E tomana: “Ni vosota na veika rarawa.” (Roma 12:12) Vakacava, e vakatovolei tiko na nomu vakabauta ena gauna sara ga qo? Vakasamataka ga na veika totoka e tu mai liu. Mo nanuma tiko ni na vakalagilagi na yaca i Jiova ke o vosota. Me makaresese tiko ga na inuinui totoka ni Matanitu ni Kalou. Raitayaloyalotaka ni o sa tu ena vuravura vou ni Kalou qai marautaka tiko na veivakalougatataki ena Parataisi. Nida vakanamata ina kena vakayacori na yalayala kece i Jiova—okati kina na vakarokorokotaki ni yacana, na muduki ni veika ca e vuravura, kei na vakaoti ni tauvimate kei na mate—ena vakamarautaki keda, ena uqeti keda tale ga meda vosota na veika dredre. Nida vakasamataka na dina ni inuinui ni Matanitu ni Kalou, ena “lekaleka qai mamada ga” na rarawa kece eda sotava ena gauna qo.—2 Korinica 4:17.
“Muria Voleka na Weniyavana”
20, 21. Na cava e vinakata vei keda o Jiova me baleta na vosota, na cava me noda inakinaki?
20 E kila o Jisu ni sega ni rawarawa meda muri koya, ena vinakati meda vosota. (Joni 15:20) E tu vakarau me dusimaka na noda sala, e kila ni na vakayaloqaqataki keda na nona ivakaraitaki. (Joni 16:33) E ivakaraitaki uasivi ni vosota o Jisu, ia eda sega ni uasivi. Na cava e vinakata vei keda o Jiova? E vakamacalataka o Pita: “A vakararawataki o Karisito ena vukumuni, e laiva vei kemuni na ivakarau moni muria voleka na weniyavana.” (1 Pita 2:21) Na ka e cakava o Jisu ni vakatovolei e “ivakarau” meda vakatotomuria.a Na itukutuku kece ni nona vosota e rawa ni vakatauvatani ina ‘weniyava.’ Ena sega ni taucoko noda muria na weniyavana, ia eda rawa ni muria “voleka.”
21 Meda saga ena noda vinaka kece meda muria voleka na ivakaraitaki i Jisu. Meda kua ni guilecava ni noda muria voleka sara na weniyavai Jisu, ena vakayaloqaqataki keda meda vosota me yacova “na icavacava” ni veika ni vuravura qo se icavacava ni noda bula. Eda sega ni kila na cava ena liu mai, ia qo ga na ka eda kila: Ena vakaicovitaki keda o Jiova me tawamudu ke da vosota.—Maciu 24:13.
a Na vosa vaKirisi e vakadewataki me “ivakarau” e vakaibalebaletaka na kena “kopitaki e dua na ka e volai.” Na dauvolaivola duadua ga e vakayagataka na vosa qo ena iVolatabu vaKirisi vaKarisito na yapositolo o Pita. Na vosa qori e dusia “‘e dua na sabolo’ ena nodra ivolanivuli na gone, e ivakaraitaki vakasakiti ni volavola mera muria voleka sara na gone.”