Vakasaqara na Bula e Vakainaki Dina

“Me vakavinavinaka vei Jiova na ka kecega sa cegu rawa.”​—SAME 150:6.

1. Vakamacalataka nona qara e dua na cauravou na bula e vakainaki dina.

“AU VULI vuniwai niu vinakata meu vakayagataka na noqu bula meu vukei ira kina na tamata. Au nanuma tale ga ni na vakamarautaki au na itutu kei na ilavo au rawata kina,” e kaya o Seung Jin, e dua na turaga e susugi mai Korea.a “A tuburi au na yalolailai niu qai liaca nira sega ni vakaceguya rawa na vuniwai na gagadre kece ni tamata. Ni oti oya, au vulica na cakacakaniliga, ia e sega soti sara ni yaga vei ira na tamata na ka au cakava, au qai vakila niu tawaveinanumi baleta ni vakamarautaki au ga. Au vuli qasenivuli, ia au qai dikeva ni rawa ga niu vakadewa vei ira na gonevuli na ka au kila, au sega ni dusimaki ira ina marau dina.” Me vakataki Seung Jin, e levu era qara na bula e vakainaki dina.

2. (a) Na cava na kena ibalebale me vakainaki dina na bula? (b) Eda kila vakacava ni tiko na inaki ni Dauveibuli ena nona biuti keda e vuravura?

² Ena vakainaki dina na noda bula kevaka e tiko na vuna eda bula kina, e matata vinaka na noda isausau, qai vakatabakidua sara ga kina na noda sasaga. E rawa beka ni vakainaki na noda bula? Io! Ni tiko vei keda na isolisoli ni vuku, na lewaeloma, kei na noda rawa ni vakasamataka na ka, e dusia ni tiko na inaki ni Dauveibuli ena nona biuti keda e vuravura. E macala gona, ni rawa ni vakainaki dina na noda bula kevaka wale ga e salasalavata kei na loma ni Kalou.

3. Na cava e vauci ena inaki ni Kalou me baleti keda na tamata?

³ E vakaraitaka na iVolatabu ni levu na ka e vauci ena inaki ni Kalou me baleti keda. Me kena ivakaraitaki, na keda ibulibuli vakatubuqoroqoro e dua na ivakaraitaki vinaka ni nona loloma dina na Kalou. (Same 40:5; 139:14) O koya gona, me salasalavata na noda bula kei na inaki ni Kalou e kena ibalebale noda lomani ira dina e so tale me vaka ga na Kalou. (1 Joni 4:​7-​11) E kena ibalebale tale ga na noda muria na idusidusi ni Kalou, ni na vukei keda me salasalavata na noda bula kei na nona inaki.​—Dauvunau 12:13; 1 Joni 5:3.

4. (a) Na cava meda cakava me qai vakainaki dina na noda bula? (b) Na cava na inaki levu duadua e rawa ni saga e dua?

⁴ E inaki tale ga ni Kalou meda marau, meda veiyaloni na kawatamata, vaka kina noda veiyaloni kei na vo ni veika buli tale e so. (Vakatekivu 1:​26; 2:​15) Ia, na cava meda cakava meda mamarau kina, lomavakacegu, da qai kua ni nuiqawaqawa? Me vaka ga nona marau qai lomavakacegu e dua na gonelailai ni kila ni tiko voleka na nona itubutubu, ena vakaibalebale tale ga qai vakainaki dina na noda bula kevaka e vinaka na noda veiwekani kei na Tamada vakalomalagi. (Iperiu 12:9) E rawa nida veiwekani kei na Kalou baleta ni vinakata meda toro voleka yani vua, e dau rogoca tale ga na noda masu. (Jemesa 4:8; 1 Joni 5:​14, 15) Kevaka eda ‘lako kei na Kalou’ ena vakabauta da qai nona itokani, ena marau qai vakalagilagi kina na Tamada vakalomalagi. (Vakatekivu 6:9; Vosa Vakaibalebale 23:​15, 16; Jemesa 2:​23, VV) Oya na inaki levu duadua e rawa ni saga e dua na tamata. E vola na daunisame: “Me vakavinavinaka vei Jiova na ka kecega sa cegu rawa.”​—Same 150:6.

Na Cava na Nomu iNakinaki?

5. Na cava e sega ni ka vakavuku kina meda vakaliuca na veika vakayago?

⁵ Dua na inaki ni Kalou vei keda, oya meda qaravi keda vinaka kei na noda vuvale. E okati kina na veika vakayago kei na veika vakayalo. Ia, me veiraurau noda cakava, me kua nida vakabibitaka na cakacaka saumi me lai vakaruguta kina na ka e bibi cake, oya na veika vakayalo. (Maciu 4:4; 6:​33) Ka ni rarawa, ni levu era vakabibitaka sara ga na kena rawati na iyau. Ia, e sega ni ka vakavuku meda rawata na iyau me rawa nida bula kina e veisiga. Dua na vakadidike e caka wale tiko ga oqo me baleti ira na milionea mai Esia, e vakaraitaka ni levu era “sega ni lomadei ra qai lomaleqa, dina ga nira rogo ra qai marautaka na vakaitutu kei na rawaka vakailavo.”​—Dauvunau 5:​11.

6. Na cava e vakasalataka o Jisu me baleta na qarai ni iyau?

⁶ A cavuta o Jisu na “[i]yau e dauveivakaisini.” (Marika 4:​19) E dau veivakaisini vakacava na iyau? Era nanuma na tamata ni na vakamarautaki ira na iyau, ia e sega ni vaka kina. “O koya sa lomana na ilavo ena sega ni lomavakacegu,” a vola na tui vuku o Solomoni. (Dauvunau 5:​10, The New English Bible) Ia, e rawa beka nida sasagataka tiko na veika vakayago, ena gauna vata oya da qai via qarava na Kalou mai vu ni lomada? E sega. A kaya o Jisu: “Sa sega e dua na tamata sa qarava rawa e le rua na turaga; ni na cata e dua, ka lomani koya kadua; se na kabita e dua, ka beci koya kadua. Dou sa sega ni qarava rawa na Kalou kei nai yau.” E uqeti ira na nona imuri o Jisu mera kua ni kumuna na iyau e vuravura, ia mera kumuna ga na “[i]yau mai lomalagi,” oya me rogorogo vinaka na yacadra vua na Kalou, baleta ni sa kila “eliu na . . . ka sa yaga vei kemudou, a sa muri na nomudou kerekere vua.”​—Maciu 6:​8, 19-​25.

7. Rawa vakacava meda ‘taura dei na bula dina’?

⁷ A veivakadreti ena tikina oqo o Paula ni volavola tiko vei Timoci na nona itokani vakacakacaka. E kaya vei Timoci: “Vakarota vei ira era sa vutuniyau . . . me ra kakua ni . . . vakararavi e nai yau sa sega ni tu dei, vua ga na Kalou bula, o koya sa solia vakalevu vei keda na ka kecega eda marau kina; . . . me ra lomasoli, me ra via veivuke; me ra binia tu me nodra na yavu e na yaga e na gauna e muri mai, me ra taura kina na bula sai koya na bula dina.”​—1 Timoci 6:​17-​19.

“Na Bula Dina”

8. (a) Na cava era vakaliuca kina e levu na tamata na iyau kei na vakaitutu? (b) Na cava era sega ni liaca o ira oqo?

⁸ E levu era nanuma ni “bula dina” na vutuniyau kei na lasa. A vola e dua na niusipepa mai Esia: “O ira na sara iyaloyalo kei na retioyaloyalo era vulica mera gadreva na ka era raica, mera tadra na ka era na rairai taukena.” E levu era vakaliuca na rawai ni iyau kei na vakaitutu. Levu era vakawalena nodra gauna vakaitabagone, nodra bula, nodra vuvale, kei na nodra bula vakayalo mera qara kina na veika oqo. Vica wale sara era liaca ni vutuniyau kei na lasa era sarava tiko e vakatayaloyalotaka ga na “yalo ni vuravura”​—na ivakarau ni vakasama sa uqeti ira tu e bilioni nikua mera saqata na inaki ni Kalou me baleti keda. (1 Korinica 2:​12; Efeso 2:2) Sa rauta mera sega ni marau e levu nikua!​—Vosa Vakaibalebale 18:11; 23:​4, 5.

9. Na cava era na sega ni rawata na kawatamata, na cava na vuna?

⁹ Vakacava o ira na cakacaka vakaukaua mera vukei ira tale e so, ra saga mera vakaotia na viakana, na mate, kei na ivalavala tawadodonu? Na nodra sasaga vakasakiti kei na nodra cakacaka vakaukaua e sa yaga vei ira e levu. Ia, se vakacava na levu ni ka era cakava, era na sega ga ni veisautaka rawa na ituvaki kei vuravura me dodonu qai vinaka. Na vuna? Ni “sa tu na vuravura taucoko e na kaukauwa ni Vunica”​—o Setani​—qai sega ni vinakata me veisau.​—1 Joni 5:​19, VV.

10. Gauna cava era na marautaka kina na “bula dina” na tamata yalodina?

¹⁰ Ena ka ni rarawa dina ke sega tu na noda inuinui ena veisiga mai muri! “Kevaka eda sa vakanuinui me yaga vei keda na Karisito e na bula ga oqo, eda sa qai vakaloloma vakalevu cake vei ira kecega na tamata,” e vola o Paula. Era vakabauta e so ni oqo na inaki ni bula: “Me da kana ga ka gunu, ni da na mate ni mataka.” (1 Korinica 15:​19, 32) Ia, e tiko na noda inuinui​—“koi keda, me vaka na nona vosa ni yalayala [na Kalou], eda sa waraka na lomalagi vou kei na vuravura vou, sa tiko kina nai valavala dodonu.” (2 Pita 3:​13) Ena gauna oya, era na marautaka na “bula dina” o ira na lotu Vakarisito, oya na “bula tawa mudu” e sega kina na ivalavala ca, mai lomalagi se ena veiliutaki yalololoma ni Matanitu ni Kalou e vuravura!​—1 Timoci 6:​12.

11. Na cava e vakainaki kina noda tokona na cakacaka ni Matanitu ni Kalou?

¹¹ Na Matanitu ga ni Kalou ena walia vakadua na leqa e bikai keda tu. O koya gona, na cakacaka uasivi duadua eda rawa ni vakaliuca ena noda bula oya na noda cakava na cakacaka e tokona na Matanitu ni Kalou. (Joni 4:​34) Nida vakaitavi ena cakacaka oqo, eda na marautaka na veiwekani talei kei na Tamada vakalomalagi. Eda marautaka tale ga noda veiqaravi vata kei ira na le vica na milioni na tacida vakayalo e tautauvata na ka eda vakaliuca.

Vakuai Iko ena iNaki Vinaka

12. Veidutaitaka na bula ena ituvaki oqo kei na “bula dina.”

¹² E kaya na iVolatabu ni “sa lako tani yani” na vuravura oqo “kei na kena gagadre talega.” Sega ni dua na tiki ni vuravura i Setani, wili kina na rogo kei na iyau, me na dro bula, “ia ko koya sa cakava na ka sa vinakata na Kalou, sa tu dei ga ka sega ni mudu.” (1 Joni 2:​15-​17) Na vuravura oqo e sega ni dei na kena iyau, e seavu yani na kena lagilagi, qai sega ni dina na kena marau, ia na “bula dina”​—oya na bula tawamudu ena Matanitu ni Kalou​—e dei qai yaga na noda vakaliuca, kevaka wale ga eda vakuai keda ena inaki vinaka.

13. Rau vakuai rau vakacava e dua na veiwatini?

¹³ Dikevi rau mada o Henry kei Suzanne. Erau vakabauta dei na vosa ni yalayala ni Kalou ni na vukei ira na vakaliuca na nona Matanitu. (Maciu 6:​33) Rau mani lai vakaitikotiko ena dua na vale sau rawarawa, qai dua ga e cakacaka saumi me levu kina na gauna rau vakayagataka ena cakacaka vakavunau kei na rua na luvedrau yalewa. (Iperiu 13:​15, 16) E sega ni kila rawa na vuna rau digidigi kina vaka oya e dua na nodrau itokani e kauai. A kaya vei Suzanne: “Suzanne, ke o vinakata e dua nomu vale vinaka, e dodonu mo na vakuai iko ena so na ka.” Ia, na nodrau vakaliuci Jiova erau kila kina o Henry kei Suzanne “ni sa yalataki kina na ka ni bula oqo, kei na ka ni bula talega ena muri mai.” (1 Timoci 4:8; Taito 2:​12) A tubu cake na luvedrau me rau gugumatua ena cakacaka vakaitalatala vakatabakidua. Eratou vakila vakavuvale ni sega sara ga ni dua na ka ratou calata; ia ratou vakalougatataki ga vakalevu ni ratou qara na “bula dina.”​—Filipai 3:8; 1 Timoci 6:​6-8.

Kua ni ‘Vakayagataka Vakasivia na Veika ni Vuravura Oqo’

14. Na leqa cava eda na tini kina ke buawa vei keda na ka e dodonu meda vakaliuca?

¹⁴ E ririkotaki dina ke sa buawa vei keda na ka eda vakaliuca, da qai sega ni taura dei na “bula dina.” Ena rawa nida “vakaruguti e na lomaocaoca kei na i yau kei na veika ni lasa ni bula oqo.” (Luke 8:​14, VV) Na noda gadreva vakasivia na iyau kei na noda ‘lomaocaocataka na veika ni bula oqo’ e rawa nida lai vakaitavi vakalevu kina ena veika ni vuravura oqo. (Luke 21:34) E ka ni rarawa nira sa coriti e so ena nodra saga mera vutuniyau, ra qai “vakacalai kina e na vakabauta, a ra sa cokai ira sara vakai ira e na yaluma vakavuqa,” sa tagutuvi tale ga kina na nodra veiwekani voleka kei Jiova. Sa ka vakaloloma dina nira sega ni ‘taura dei na bula tawamudu’!​—1 Timoci 6:​9, 10, 12; Vosa Vakaibalebale 28:20.

15. Ratou kalougata vakacava e dua na vuvale ni ratou ‘sega ni vakayagataka vakasivia na veika ni vuravura oqo’?

¹⁵ E veivakasalataki o Paula vei ira na “vakayagataka na veika ni vuravura oqo, me ra vakataki ira era sa sega ni vakayagataka vakasivia.” (1 Korinica 7:​31, NW) Rau vakasamataka vakatitobu na ivakasala oqo o Keith kei Bonnie. “Au yaco me iVakadinadina i Jiova ena gauna sara ga au vakarau vakaotia kina noqu vuli vuniwai ni bati,” e kaya o Keith. “Tu sara ga vei au na vakatulewa. Rawa niu qarava e levu na tauvimate meu rawa ilavo kina, ia ena sega ga ni vakarawarawataka na neirau bula vakayalo. Au vakatulewataka me lailai ga noqu gauna ni cakacaka, meu rawa kina ni qarava nodratou veika vakayalo vaka kina na ka ratou gadreva noqu vuvale, e qai mai okati kina e lima na luvequyalewa. Dina ga ni sega ni dau levu neitou ilavo, ia keitou dau maninitaka na ka, sega kina ni leqa na ka keitou gadreva. Keitou veivolekati vakavuvale qai mamarau tale ga. Yaco na gauna keitou sa cakacaka vakaitalatala vakatabakidua kece. Ratou sa vakawati kece na luvequ, e tolu eratou sa vakaluveni. E marau tale ga na nodratou dui vuvale ni ratou vakaliuci Jiova tiko.”

Vakaliuca na Loma ni Kalou

16, 17. Na ivakaraitaki cava ena iVolatabu e tukuni ira na tamata era kilai tani ena nodra cakacaka, ia na cava ga eda kila me baleti ira?

¹⁶ Na iVolatabu e tukuni ira na vakaliuca na loma ni Kalou kei ira na sega ni vakaliuca. Na nodra ivakaraitaki e ka ni vuli vei ira na tamata kece ena veivanua kei na dui ituvaki. (Roma 15:4; 1 Korinica 10:​6, 11) A tara o Nimiroti e so na koro lelevu, ia a cakava me saqati Jiova kina. (Vakatekivu 10:​8, 9) Ia, e levu era ivakaraitaki vinaka. Me kena ivakaraitaki, o Mosese, a sega ni vakaliuca na nona itutu e Ijipita. Ia, e raica vakabibi na itavi e lesia vua na Kalou me “sai yau levu . . . ia na ka lailai nai yau mai Ijipita.” (Iperiu 11:26) Na vuniwai o Luke a vukei Paula kei na so tale ena nodra tauvimate. Ia, a veivuke sara vakalevu o Luke ena nona daukaulotu kei na nona volavola ena iVolatabu. O Paula e dua na kenadau ena Lawa, ia e kilai me “nodrai apositolo na veimatanitu tani.”​—Roma 11:13.

¹⁷ O Tevita e dua na turaganivalu, e daunivakatagi, e daunivucu tale ga, ia eda kilai koya ga ni ‘dau yalovata [kei na Kalou].’ (1 Samuela 13:14) O Taniela e vakailesilesi ni matanitu o Papiloni, ia e kilai ni dua na parofita e qaravi Jiova ena yalodina; o Esiteri e ranadi kei Perisia, ia e kila ena nona yaloqaqa kei na nona vakabauta; o Pita, Adriu, kei Joni eratou gonedau, ia ratou kilai ni ratou yapositolo i Jisu. Na ivakaraitaki vinaka duadua o Jisu e dua na “matai” ia e kilai me “Karisito.” (Marika 6:3; Maciu 16:16) Era kila deivaki ni sega ni bibi ena nodra bula na taledi, na iyau, se na nodra itutu, e bibi duadua ga na nodra qarava na Kalou. Era kila ni ka uasivi duadua qai ka ni kalougata mera tagane se yalewa dauqaravi Kalou.

18. Na cava e vakatulewataka e dua na cauravou lotu Vakarisito me cakava ena nona bula, na cava a qai liaca?

¹⁸ O Seung Jin, sa tukuni oti mai, e qai liaca na tikina oqo. “Au sa sega ni vakayagataka noqu kaukaua kece ena veika vakavuniwai, cakacakaniliga, se qasenivuli. Au nakita dei meu vakayagataka na noqu bula me salavata kei na noqu yalayala vua na Kalou,” e kaya. “Au sa veiqaravi tiko oqo ena vanua e gadrevi kina vakalevu na veituberi ena iVolatabu, au vakavulici ira tiko na tamata mera rawata na bula tawamudu. Au a dau nanuma tu ni sega soti ni ka ni bolebole na veiqaravi vakatabakidua. Ia, sa qai ka ni bolebole ga na veisau ni noqu bula ena gauna oqo, niu saga meu vakavinakataka na noqu itovo kei na noqu veimaliwai kei ira na duikaikai. Au raica ni vakainaki dina na bula nida cakava na loma ni Kalou.”

19. Cava meda cakava me vakainaki kina na noda bula?

¹⁹ Nida lotu Vakarisito, eda vakalougatataki nida kila na itukutuku ena vakabulai keda kei na inuinui ni bula. (Joni 17:3) Meda kua gona ni “vakatawayagataka na loloma ni Kalou.” (2 Korinica 6:1) Ia, meda vakalagilagi Jiova tiko ga ena veisiga kei na veiyabaki ni noda bula. Meda tukuna yani na itukutuku e vakamarautaki keda dina ena gauna oqo, ena qai tini ina bula tawamudu. Noda cakava oqo, eda na vakadinata na dina ni vosa i Jisu: “E levu cake na noda marau nida dau solika mai na noda taura na ka.” (Cakacaka 20:​35, NW) Sa na qai vakainaki dina kina na noda bula.

[iVakamacala e ra]

Vakamacalataka Mada

• Na cava na inaki levu duadua eda rawa ni vakaliuca ena noda bula?

• Na cava e sega ni ka vakavuku kina meda vakaliuca na veika vakayago?

• Na cava na “bula dina” e yalataka tu na Kalou?

• Eda na vakayagataka vakacava na noda bula meda cakava kina na loma ni Kalou?

[iYaloyalo ena tabana e 18]

E gadrevi vei ira na lotu Vakarisito mera vakuai ira ena inaki vinaka