‘Mo Kua ni Rere; Au na Vukei Iko’
A VAKASALATAKI ira vakailiu nona imuri o Jisu: “Na Tevoro ena biuta tiko ga eso vei kemuni ina valeniveivesu moni vakatovolei kina vakaca.” Ia ni bera nona vakasalataki ira, a tukuna: “Kua ni rerevaka na ka rarawa o na vakarau sotava.” Na nodra bala i valeniveivesu na tamata i Jiova e dua na iwalewale e se veivakarerei tiko ga kina o Setani mera muduka kina nodra vunautaka na Matanitu ni Kalou. Koya gona, e rawa sara ga nira tusaqati ira na lotu vaKarisito dina eso na matanitu vakatamata. (Vkta. 2:10; 12:17) Eda na vakarautaki keda vakacava ina vere i Setani, da qai ‘kua ni rere’ me vaka a tukuna o Jisu?
E sega ni vakabekataki ni sa tuburi keda kece na rere ena dua na gauna. Ia eda nuidei ni tukuna na Vosa ni Kalou ni na vukei keda o Jiova meda kua ni rawai ena rere. Ena rawa vakacava qori? Dua na sala e vukei keda kina o Jiova meda vakarautaki keda ena veitusaqati, oya ena nona vakatakila na ilawaki i Setani kei ira nona ilawalawa. (2 Kor. 2:11) Meda raica mada e dua na kena ivakaraitaki ena gauna vakaivolatabu. Eda na raica tale ga nodra ivakaraitaki ni yalodina na tacida ena gauna qo, nira ‘vorata na ivadi ni Tevoro.’—Efeso 6:11-13.
Na Tui e Rerevaka na Kalou kei na Dua na iLiuliu Ca
Ena ikawalu ni senitiuri B.S.K., a vakadruka vakaveitaravi e vica vata na matanitu o Senakaripi na Tui ca kei Siria. A vakanuideitaki koya nona qaqa, mani vakadeitaka ni na vakamalumalumutaki ira tale ga na tamata i Jiova kei na nodra koroturaga o Jerusalemi, a veiliutaki tiko kina na tui e daurerevaka na Kalou o Esekaia. (2 Tui 18:1-3, 13) A vakayagataka na ituvaki qori o Setani me bukani Senakaripi me vakayacora na nona lalawa, me vakawabokotaki kina e vuravura na sokalou dina.—Vkte. 3:15.
A tala sara o Senakaripi e dua na matailakolako mera vakaroti Jerusalemi me soro. A maliwai ira na gole ya o Rapisake, nona matanivanua liu na tui.a (2 Tui 18:17) Na inakinaki i Rapisake mera vakadatuvutaki na Jiu, mera soro ra kua ni vala. Na iwalewale cava a vakayagataka o Rapisake me vakarerei ira kina na Jiu?
Tu Duadua, Yalodina Tiko Ga
A tukuna o Rapisake vei ira na mata i Esekaia: “Sa taroga vakaoqo na tui levu, na tui Asiria, A cava na ka ko sa vakararavi kina? . . . Raica, ko sa vakararavi ki nai titoko gasau sa bibivoro, io ki Ijipita, ko ya kevaka sa ravita e dua, ena suaka na ligana ka vakamavoataka.” (2 Tui 18:19, 21) A lasu na veibeitaki i Rapisake, ni a sega ni kere veivuke i Ijipita o Esekaia. Ia a vakabibitaki ena veibeitaki qori ni vinakata o Rapisake mera nanuma matua tiko na Jiu: ‘Ena sega ni dua ena mai vukei kemuni. Oni na to duadua ga.’
Ena dua na gauna lekaleka sa oti, era veivakarerei na dau tusaqata na sokalou dina ena nodra tawasei ira na lotu vaKarisito dina. A nanuma lesu e dua na tacida yalewa na ka a vakaukauataki koya me kua ni rawai ena rere, ni a vesu ena vuku ni nona vakabauta qai vakayabaki nona yawaki ira na tacina. A kaya: “Na masu a vakavolekatitaki au vei Jiova . . . Au nanuma na veivakadeitaki ena Aisea 66:2, na Kalou e kauaitaki ira na ‘yalomalumalumu qai ramusu na yalodra.’ Qori e dau vakaukauataki au, e vakacegui au tale ga vakalevu.” A kaya e dua tale na tacida tagane a vakayabaki nona vesu duadua tu: “Au qai kila se mani cava na sasaga ni tamata, e sega ni tarova qo na noda veiwekani voleka kei na Kalou.” Io, nodrau veiwekani voleka kei Jiova na rua na lotu vaKarisito qo a vakaukauataki rau me rau vosota na nodrau a vesu duadua tu. (Same 9:9, 10) O ira na dauveitusaqati era tawasei ira na tacida mai na nodra vuvale, itokani, kei na tacidra vakayalo, ia era kila na tacida era bala i valeniveivesu, nira na sega vakadua ni tawasei ira vei Jiova.—Roma 8:35-39.
E bibi gona meda sasagataka e veigauna me dei noda veiwekani kei Jiova! (Jeme. 4:8) Meda dau taroga: ‘E vakacava na levu ni noqu vakabauti Jiova? E laurai ena vakatulewa lalai, lelevu au cakava e veisiga ni uqeti au dina na nona vosa?’ (Luke 16:10) Eda na sega ni rere ke da saga vagumatua meda veiwekani voleka tiko ga kei Jiova. Ni vosa ena vukudra na Jiu era sotava tu na rarawa, a tukuna kina na parofita o Jeremaia: “Au a kaciva na yacamuni, Jiova, mai nai keli titobu. . . . Ko ni sa toro voleka mai e na siga ka’u a kacivi kemuni kina: ko sa kaya, mo kakua ni rere.”—Lele 3:55-57.
Guce na Sasaga Mera Vakatitiqa
A vakayagataka tale ga o Rapisake na vakasama cala mera vakatitiqa kina na tamata. A kaya: “Sa sega beka ni ko koya [o Jiova] ka taukena na veitikina cecere kei nai cabocabo-ni-soro sa biuta tani ko Esekaia . . . Sa kaya ga vei au ko Jiova, Mo lako cake ki na vanua oqo, ka vakarusa.” (2 Tui 18:22, 25) Na ile i Rapisake ni na sega ni vala ena vukudra nona tamata o Jiova baleta ni sega ni taleitaki ira. Ia e sega ni dina qori, ni o Jiova e taleitaki Esekaia kei ira na Jiu era lesuva na sokalou dina.—2 Tui 18:3-7.
Nikua, o ira na dauveitusaqati inaki ca era na rairai tukuna vakalailai na ka dina meda duavata kina kei ira, ia era dau vakacuruma vaqaseqase na lasu me rawa nida vakatitiqa. Me kena ivakaraitaki, a tukuni ena so na gauna vei ira na tacida era bala i valeniveivesu, ni cakitaka nona vakabauta o koya e liutaka tiko na cakacaka e nodra vanua, e sega ni cala ke ra cakava tale ga vaka kina qai tawayaga nodra via dei tiko. Ia na vakasama va qori e sega ni vakavuna nodra vakatitiqa na lotu vaKarisito yalomatua.
Vakasamataka mada na ka a sotava e dua na yalewa lotu vaKarisito donuya na iKarua ni iValu Levu. Ena nona tiko e valeniveivesu, a vakaraitaki vua na ivola e tukuni tu kina ni cakitaka nona vakabauta e dua na tacida tagane e lesi ena so na itavi. A taroga sara o koya e veivaqaqai tiko ke vakabauti tacida tagane e tukuni ni cakitaka nona vakabauta. A kaya na tacida yalewa, “[O koya] e dua ga na tamata ivalavala ca.” A tomana ena nona tukuna, ke muria tiko ga na ivakavuvuli vakaivolatabu, ena vakayagataki koya na Kalou. “Ia ni sa veisaqasaqa kei na iVolatabu na ka e vola, sa sega tale kina ni qai taciqu.” A yalomatua na tacida yalewa ni muria na ivakasala vakaivolatabu: “Dou kakua ni vakararavi vei ira na turaga, se vua na luve ni tamata, ni sa sega vua na ka mo dou bula kina.”—Same 146:3.
Na kilaka dodonu ena iVolatabu kei na noda muria na kena ivakaro, e yaga ena noda qarauna na vakasama cala e rawa ni vakamalumalumutaki keda meda kua ni vosota. (Efeso 4:13, 14; Iper. 6:19) O koya gona, meda vakaliuca na wili iVolatabu e veisiga kei na vuli vakataki keda me rawa nida vakasama vinaka nida vakasaurarataki meda cakava eso na ka. (Iper. 4:12) Io, qo sara ga na gauna meda vakalevutaka kina noda kilaka qai kua sara ni luluqa noda vakabauta. A kaya e dua na tacida tagane a vosota voli me vica vata na yabaki nona vesu duadua tu: “Au uqeti kemuni moni vakayagataka vinaka sara na kakana vakayalo kece e vakarautaki ena vukuda, nida sega ni kila na sala ena yaga kina ena so na gauna.” Ke da vulica vagumatua na Vosa ni Kalou kei na ivola tale eso e vakarautaka na dauveiqaravi ena gauna qo nida vakatovolei, na yalo tabu ena ‘vakalesuya . . . ina noda vakasama’ na ka eda sa vulica.—Joni 14:26.
Taqomaki Mai na Veivakarerei
A saga o Rapisake me vakarerei ira na Jiu ena nona kaya: “Mo solia mada vua na noqu turaga na tui Asiria nai vakadinadina, ia ka’u na solia vei iko e rua na udolu na ose, kevaka ko rawata na tamata sa dauvodo ose me vodoka. O na qai vakasuka tani vakaevei e dua vei ira na kapiteni ni valu e lailai vei ira na nona tamata na noqu turaga?” (2 Tui 18:23, 24) Ena rai vakatamata, dravusakulukulu me qaqa o Esekaia kei ira nona tamata ina mataivalu kaukaua ni Siria.
Nikua tale ga era na rairai kaukaua sara na dauveitusaqati, vakauasivi ni tokoni ira tiko na matanitu. Qori sara ga na ka era cakava na dauveitusaqati ni Nazi donuya na iKarua ni iValu Levu. Era saga mera vakarerei ira e levu na tamata ni Kalou. A vakamacalataka e dua na tacida na iwalewale ni nona vakarerei ena veiyabaki a tu kina e valeniveivesu. A tarogi koya ena dua na gauna na ovisa ni valeniveivesu: “O raica na nona vanai o tacimu? Na cava o vulica kina?” A tukuna na tacida: “Au nona ivakadinadina o Jiova, e sega ni dua na ka ena veisautaka qori.” Qai vakarerei koya na ovisa ni kaya vua: “Qo, sa na lauvana o iko.” A dei tiko ga na tacida, mani tinia na ovisa nona veivakarerei. Na cava e dei tiko ga kina ni vakarerei? A kaya: “Au a nuitaka na yaca i Jiova.”—Vkai. 18:10.
Noda vakabauti Jiova mai vu ni lomada e noda isasabai levu me taqomaki keda mai na ka kece e vakayagataka o Setani me vakaleqai keda kina vakayalo. (Efeso 6:16) E vinaka gona meda masuti Jiova me vukei keda me kaukaua tiko ga noda vakabauta. (Luke 17:5) Meda vakayagataka vinaka tale ga na ituvatuva e vakarautaka na dauveiqaravi yalodina e vuku me dei kina noda vakabauta. Nida vakarerei, ena vakayaloqaqataki keda na vosa i Jiova vei Isikeli na parofita, ena gauna a vakasavuitukutuku kina vei ira na tamata domoqa. A kaya vua o Jiova: “Au sa cakava na matamu me qaqa ki na matadra, kei na yadremu me qaqa ki na yadredra. Ia me vaka na taiamodi [se “daimani,” NW] e qaqa ka malumalumu na qiwa, ka’u sa cakava na yadremu me vakakina.” (Isik. 3:8, 9) Ke gadrevi, ena vukei keda o Jiova meda dei me vaka ga na kaukaua ni daimani, vaka ga a vinakati vei Isikeli.
Vorata na Veitemaki
Era dau raica na dauveitusaqati ke guce nodra iwalewale kece tale eso, ena so na gauna ena rawa ni tawayalodina e dua ni marici ena so na ka vinaka. A vakayagataka tale ga na iwalewale qori o Rapisake. A kaya vei ira e Jerusalemi: “Sa kaya vakaoqo ko tui Asiria, Dou soro mada mai vei au, ka ucu mada vei au, . . . ka me’u qai lako malua mai, ka kauti kemudou yani ki na vanua sa vaka na nomudou vanua, a vanua ni sila kei na waini, a vanua ni madrai kei na veiwere-ni-vaini, a vanua ni waiwai olive, kei na oni, mo dou bula kina, ka sega ni mate.” (2 Tui 18:31, 32) Na kana madrai kei na gunuvi ni waini vou mai na veiwere-ni-vaini, a rairai veitemaki sara vei ira na sogolati toka ena loma ni siti sa vakarau ravuti qo!
A vakayagataki na iwalewale qori me vakayalolailaitaki kina e dua na daukaulotu a vesu tu. A tukuni vua ni na lai vakaitikotiko ena dua na “vale vinaka” ena “lomaniba totoka” me ono na vula me vakasama tale kina. Ia a vakadeitaka na tacida qori me yalodina tiko ga, qai dei tiko ga ena ivakavuvuli vaKarisito. A cakava rawa vakacava qori? A kaya: “Au dau vakasamataka na Matanitu ni Kalou me inuinui dina. . . . E dreve nodra mari au meu tawayalodina baleta ni vakaukauataki au na ka au kila me baleta na Matanitu ni Kalou, au vakabauta dei qori, au sega ni bau vakatitiqataka vakalailai.”
E vakacava sara mada na levu ni nomu vakabauta na Matanitu ni Kalou? Eratou vosota na veivakatovolei na peteriaki o Eparama, na yapositolo o Paula, kei Jisu Karisito ni ratou vakabauta dina na Matanitu ni Kalou. (Fpai. 3:13, 14; Iper. 11:8-10; 12:2) Ke da vakaliuca tiko ga na Matanitu ni Kalou qai makaresese tiko vei keda na kena veivakalougatataki tawamudu, eda na vorata na noda temaki meda vakacegui vakalekaleka mai na veivakatovolei.—2 Kor. 4:16-18.
Ena Sega ni Biuti Keda o Jiova
E dreve na sasaga kece i Rapisake me vakarerei ira na Jiu, ni o Esekaia kei ira na vakarurugi ena nona lewa era nuitaki Jiova vakatabakidua. (2 Tui 19:15, 19; Aisea 37:5-7) A rogoca o Jiova nodra kere veivuke ena masu, mani tala e dua na agilosi me vakamatei ira e le 185,000 na sotia ni Siria ena dua ga na bogi. Ena siga tarava, a vakusakusa lesu ena madua o Senakaripi ina nona koroturaga e Ninive, kei ira na vica wale nona sotia a vo.—2 Tui 19:35, 36.
Io, o Jiova a sega ni biuti ira era nuitaki koya. E vakadinadinataki ni cakava tale ga qori nikua o Jiova, ena nodra ivakaraitaki na tacida era yalodina tiko ga nira vakatovolei. E veiganiti kina nona vakadeitaka vei keda na Tamada vakalomalagi: “Sai au ko Jiova na nomu Kalou, ka’u na taura na ligamu i matau, ka kaya vei iko, Mo kakua ni rere; ka’u na vukei iko.”—Aisea 41:13.
[iVakamacala e ra]
a Na yaca na “Rapisake” e vakatokai vua e dua na iliuliu rogo e Siria. E sega ni vakaraitaki na yacana dina ena iVolatabu.
[Tikina bibi ena tabana e 13]
E sivia na 30 na gauna nona vakadeitaka ena nona Vosa o Jiova, vei ira nona tamata: ‘Mo kua ni rere’
[iYaloyalo ena tabana e 12]
E tautauvata vakacava na iwalewale i Rapisake kei na kena era vakayagataka na meca ni Kalou nikua?
[iYaloyalo ena tabana e 15]
Eda na yalodina tiko ga nida vakatovolei ke da veiwekani voleka kei Jiova