Na Mata ni iKeli

DAUVOLAVOLA NI YADRA! E SIPENI

ERA dau kaya na kai Sipeni ni o ira e vinaka nodra rai era dau rai vakayawa me vaka na ikeli (vista de águila). E via vaka tale ga oya nodra ivosavosa na kai Jamani (Adlerauge). Sa rauta me dau cavuti vakalevu na rai vakasakiti ni ikeli ena vosa vakaibalebale ena vica vata na senitiuri. Na ivola i Jope a volai ena sivia na tolunaudolu na yabaki sa oti e kaya me baleta na ikeli: “Sa irova vakayawa na matana.”​—Jope 39:27, 29.

E vakacava na yawa ni vanua e rawa ni yacova na mata ni ikeli? “Ena draki vinaka, na ikeli na golden eagle (Aquila chrysaetos) e rawa ni raica na yavala ni rapete mai na sivia na rua na kilomita,” e vakamacalataka na ivola The Guinness Book of Animal Records. E so tale era nanuma ni rawa ni yawa sara nona rai!

Cava e kaukaua kina na mata ni ikeli? Dua na vuna oya ni rau ka lelevu na mata ni ikeli na golden eagle e kovuta e dua na iwase ni uluna. E kaya na Book of British Birds me baleta na mata ni golden eagle, “erau ka lelevu dina ia e sega ga ni bibi me vakaleqa na nona veivukayaki.”

Kuria oya, na kaukaua ni mata ni ikeli e rauta ni vakalimataki na rarama ni sela ni mata ni tamata (light-receptor)​—rauta ni 1,000,000 na cone ena veiyadua na milimita vakarivirivi ni vakatauvatani kei na 200,000 wale ga vei keda na tamata. Voleka ni sela ni mata kece e sema ina sela ni nave. Oya na vuna e vakaruataki kina na iwiliwili ni fibre ena nave e dau vakauta na itukutuku mai na mata ina mona ni ikeli, mai na kena e kune vua na tamata. Sa rauta mera vakaduiduitaka vinaka kina na roka! Na kena itinitini, na kaukaua ni nodra rai e rawa ni veisau vakasauri nodra raica na veika voleka ina kena e yawa sara. Ena tikina tale ga oqo e kaukaua cake sara kina na matadra mai vei keda.

Era dau rai vinaka sara na ikeli ena siga, ia era sega ni sivita na rai ni lulu ena bogi. Na manumanu ni bogi dau vakasasa oqo e rawa sara mada ga ni raica na rarama somidi sara, e ka levu tale ga na yaloka ni matana. Oya na vuna e vinaka cake kina vaka100 na veika era raica ena bogi mai vei keda na tamata. Ia ena gauna e buto kece tu kina na vanua, era dau vakayagataka na vinaka ni nodra dau rogoca na ka na lulu mera toboka kina na kedra.

O cei e solia vei ira na manumanu vuka oqo na veika mera dau divi kina? A tarogi Jope na Kalou: “Sa vuka cake beka na ikeli ni ko sa vakarota kina?” Sa sega tu ga ni rawa vua e dua na tamata me kaya ni bulia na ibulibuli totoka vaka oqo. A vakadinata ena yalomalumalumu o Jope: “Au sa kila ni kemuni [Jiova] sa rawata na ka kecega.” (Jope 39:27; 42:1, 2) Na mata ni ikeli e dua tale na ivakadinadina ni nona vuku na Dauveibuli.

[iYaloyalo ena tabana e 12]

Na golden eagle

[iYaloyalo ena tabana e 12]

Na snowy owl