Jerusalemi kei na Valenisoro ena Gauna i Jisu
NI SUCU oti o Jisu, rau kauti koya o Josefa kei Meri ina koro o Jerusalemi, na koro e vakatoka na Tamana vakalomalagi me nona. (Lu 2:22-39) E lesu i kea o Jisu ena Lakosivia ni sa yabaki 12. E vakadrukai ira na dauveivakavulici ni valenisoro ena levu ni nona kilaka. (Lu 2:41-51) E tara na valenisoro ya o Eroti na Ka Levu ena nona ituvatuva ni tarataravaki me ‘46 vakacaca na yabaki.’—Jn 2:20.
Ena nona cakacaka vakaitalatala, e dau tiko ena solevu e Jerusalemi o Jisu me vakavulici ira kina na lewenivanua. E vakasavi ira vakarua na dauveisauilavo kei ira na dauveivoli mai na rara ni valenisoro.—Mac 21:12; Jn 2:13-16.
E vakabula o Jisu na tagane sa 38 na yabaki nona tauvimate tu, ena tobu o Pecisaca e toka ena vualiku ni valenisoro. E vakavuna tale ga me rai e dua na mataboko ni tukuna vua me lai tavoi ena tobu o Sailoama e toka ena ceva ni koro.—Jn 5:1-15; 9:1, 7, 11.
O Jisu e dau sikovi iratou nona itokani o Lasarusa, Meri, kei Marica e Pecani, “e rauta ni rua na maile” ena tokalau kei Jerusalemi. (Jn 11:1, 18, ftn.; 12:1-11; Lu 10:38-42; 19:29; raica na “Jerusalemi,” ena tabana e 18.) Ni vo e vica na siga me mate, e gole i Jerusalemi o Jisu ni muria na Ulunivanua ni Veiolive. Vakasamataka mada nona tu, e raica yani na koro mai na ra qai tagicaka. (Lu 19:37-44) E viavia tautauvata na ka e raica kei na ka o raica ena iyaloyalo e cake ena tabana e tarava. Ni vodoka na luve ni asa, e rairai curu e Jerusalemi ena dua na kena matamata ena tokalau. Era kacivaka voli na ilala levu ni na nodra Tui na Isireli.—Mac 21:9-12.
Na veika bibi e yaco ni se bera ni mate o Jisu e Jerusalemi se ena vanua e volekata: na were o Kecisemani, na vanua e masu kina o Jisu; na valeniveilewai ni Sanadrini; na vale nei Kaiafa; na vale nei Kovana Pailato, kei Kolikoca.—Mar 14:32, 53–15:1, 16, 22; Jn 18:1, 13, 24, 28.
Ni vakaturi o Jisu, e vakaraitaki koya e Jerusalemi kei na vanua volekata. (Lu 24:1-49) E qai lesu i lomalagi ena Ulunivanua ni Veiolive.—Cak 1:6-12.
[iYaloyalo ena tabana e 31]
(Raica tale na ivola)
Jerusalemi/Valenisoro i Eroti
Na Valenisoro
1. Loqi Tabu Sara
2. Loqi Tabu
3. iCabocabo ni iSorokama
4. Wasawasa Kaukamea Vakawaicalataki
5. Nodra Rara na Bete
6. Nodra Rara na Isireli
7. Nodra Rara ni Marama
8. Nodra Rara na Veimatanitu
9. Bai (Soreg)
10. Varada ni Tui
11. Varada nei Solomoni
VALENISORO
Matamata
Nodra Rara na Bete
Matamata
Loqi iCabocabo
Loqi Tabu ni iSorokama
Tabu Sara
Nodra Rara na Isireli
Nodra Rara ni Marama
Taqi Wasawasa Kaukamea
Matamata
Varada nei Solomoni
Bai (Soreg)
Nodra Rara na Veimatanitu
Matamata
Varada ni Tui
Matamata
Valececere i Antonia
iKawakawa
Valeniveilewai ni Sanadrini?
BUCA O TEROPEONI
Tobu o Sailoama
Sala ni Wai
Vale i Kaiafa?
Vale ni Kovana
Kolikoca?
Kolikoca?
Tobu o Peceseita
Were o Kecisemani?
ULUNIVANUA NI VEIOLIVE
BUCA O KITIRONI
Vure o Kioni
Enirokeli
BUCA O INOMI (QIENA)
[iYaloyalo ena tabana e 30]
Ni raici na tokalau kei Jerusalemi ena gauna oqo: (A) lomanibai ni valenisoro, (B) were o Kecisemani, (C) Ulunivanua ni Veiolive, (D) vanua talasiga e Juta, (E) Waitui Mate
[iYaloyalo ena tabana e 31]
Raici na ra mai na Ulunivanua ni Veiolive ena gauna i Jisu