Me Tiko Vei Keda na iVakarau ni Yalo kei na Rai i Karisito!

“Ia me vakarawarawataka mada ga vei kemuni na Kalou, o koya na i vurevure ni vosota kei na yaloqaqa, mo ni yalovata e na nomuni muria na i vakarau i Karisito.”​—ROMA 15:​5, VV.

1. Ena cakayaco vakacava ena nona bula e dua na ivakarau ni yalona?

NA IVAKARAU ni yaloda e rawa ni cakayaco vakalevu sara ena noda bula. Na yalowele se yalogu, na yalodei se yalolailai, na dau vakauyalona se dau veitokoni, na dau vosakudrukudru se dau vakavinavinaka​—o ira na ivakarau ni yalo oqo ena vakatau vakalevu tiko kina na ka ena cakava e dua ni sotava e dua na ituvaki, kei na nodra na raici koya na tani. Na tamata yalo vinaka e rawa ni marau tu ga ke mani sotava sara e so na ituvaki dredre. Na tamata yalo ca ena ca kece ga vua na ka, ke mani vinaka sara tu mada ga na bula.

2. Ena vulica vakacava e dua na ivakarau ni yalo?

² Na ivakarau ni yalo​—e vinaka se ca​—e rawa ni vulici. Io, eda sega ni sucukaya mai, eda vulica ga. E kaya na ivolavakamacala na Collier’s Encyclopedia me baleta e dua na gone sucuvou: “Na ivakarau ni yalo ena qai kilai tani kina ena vulica, me vaka ga na nona vulica e dua na vosa se dua na cakacaka.” Eda na vulica vakacava e dua na ivakarau ni yalo? E levu na sala eda na vulica kina, ia e rua erau na cakayaco vakalevu vei keda, oya na ituvaki eda bula kina, kei ira na noda itokani. E kaya na ivolavakamacala sa tukuni oti: “Na noda vulica se katona na ivakarau ni yalodra na noda itokani e rawa ni vakatauvatani kei na vauvau ni domica na wai.” E via vaka tale ga oqo na ka a kaya na iVolatabu ena vica na udolu na yabaki sa oti: “Ena vuku mai ko koya sa malele vata kei ira na vuku: ia ko koya era veitokani vata kei na lialia ena rusa.”​—Vosa Vakaibalebale 13:20; 1 Korinica 15:33.

iVakarau ni Yalo Meda Vakatotomuria

3. O cei e ivakaraitaki vinaka ena ivakarau ni yalona, eda na vakatotomuri koya vakacava?

³ E ivakaraitaki vinaka sara o Jisu Karisito ena veika kece, vaka kina ena ivakarau ni yalona. A kaya o koya: “Ni’u sa solia e dua nai vakarau vei kemudou, mo dou kitaka me vaka ka’u sa kitaka oti vei kemudou.” (Joni 13:15) E dodonu meda kilai Jisu mada e liu me rawa nida qai vakatotomuri koya.a Nida vulica na bula i Jisu, meda vakayacora mada ga me vaka e vakatura na yapositolo o Pita: “Dou sa kacivi me vakakina: ni sa vosota talega na Karisito na rarawa e na vukumudou, a sa laiva vei kemudou nai vakarau, mo dou muria na we ni yavana.” (1 Pita 2:21) Me noda isausau meda vakatotomuri Jisu ena kena levu ga eda rawata. Oqo e okati kina na noda saga me tiko vei keda na ivakarau ni yalo a tu vua.

4, 5. Na ivakarau ni yalo cava i Jisu e vakabibitaki ena Roma 15:​1-3, ia na sala cava e rawa nira vakatotomuri koya kina na lotu Vakarisito?

⁴ Na cava e okati ena noda saga me tiko vei keda na ivakarau ni yalo a tu vei Karisito Jisu? Eda na sauma rawa na taro oqo ena noda raica na ivola i Paula vei ira mai Roma ena kena wase e 15. Ena itekitekivu ni vica na tikina ni wase oqo, e vakamacalataka kina o Paula e dua na itovo vakasakiti i Jisu ni a kaya: “Sa kilikili talega kei keda, oi keda sa kaukauwa, me da vosota na nodra malumalumu era sa sega ni kaukauwa, me da kakua talega ni kitaka na ka sa vinaka vei keda ga. Me da kitaka yadua na ka e vinaka vua na kai noda, na ka e yaga me vakatavulici kina ko koya. Ia na Karisito talega sa sega ni kitaka na ka sa vinakata ga ko koya; ia me vaka ga sa volai, Sa tau vei au na nodra vosa ca era sa vosavakacacataki iko.”​—Roma 15:​1-3.

⁵ Ena nodra saga na lotu Vakarisito me tiko vei ira na ivakarau ni yalo vata ga a tu vei Jisu, era na tu vakarau mera qarava ena yalomalumalumu na ka era gadreva na tani, era na sega ni vinakata mera vakamarautaki ira ga. Io, na nona yalomalumalumu e dua me qaravi ira na tani e ivakatakilakila ni dua o koya vei ira na “kaukauwa.” A tukuni koya o Jisu, na tamata kaukaua vakayalo duadua a bau bula: “Sa sega ni lako mai na Luve ni tamata me qaravi, ka me dauveiqaravi ga, ka me solia na nona bula me kedrai voli e lewe vuqa.” (Maciu 20:28) Nida lotu Vakarisito, eda vinakata tale ga meda dodoliga yani meda qaravi ira na tani, wili kina o ira na “sega ni kaukauwa.”

6. Ena sala cava e rawa nida vakatotomuri Jisu kina nida tusaqati qai vakasewasewani?

⁶ E dua tale na sala e vakasakiti kina o Jisu oya ni dau veivakayaloqaqataki tu ga na ka e vakasamataka kei na ka e cakava. E sega ni vakalaiva vakadua na nodra rai ni veivakayalolailaitaki na tani me mai vakaleqa na ivakarau ni yalo uasivi e tu vua ena nona qarava na Kalou; meda ucui koya mada ga ena tikina oqo. Ni vakasewasewani qai tusaqati o Jisu ena vuku ni nona qarava tiko na Kalou ena yalodina, a vosota galugalu ga. E kila ni o koya e via cakava ‘na ka e vinaka qai yaga vua na kai nona’ ena tusaqati koya na vuravura tawavakabauta qai lecaika oqo.

7. E vakaraitaka vakacava o Jisu ni sega ni dau yalodatuvu, na cava meda cakava tale ga kina oqo o keda?

⁷ E vakaraitaka o Jisu ni dodonu na ivakarau ni yalona ena so tale na sala. E sega vakadua ni vakaraitaka na yalodatuvu, e waraki Jiova voli ga ena gauna me qai vakayacora kina na lomana. (Same 110:1; Maciu 24:36; Cakacaka 2:​32-36; Iperiu 10:​12, 13) E sega tale ga ni datuvutaki ira na nona imuri o Jisu. E tukuna vei ira: “Vuli vei au”; ena vuku ni nona “yalomalua,” e sega ni veivakaocai kina nona veivakavulici, e veivakayaloqaqataki ga. Ena vuku tale ga ni nona “yalomalumalumu,” e sega kina ni tauca nona vosa me vakalevulevui koya kina, se me siova na ka e sega ni nona. (Maciu 11:29) E uqeti keda o Paula meda vakatotomuria na ivakarau ni yalo oqo e tu vei Jisu ena nona kaya: “Me tiko e na lomamudou na yalo oqo ka tiko talega vei Karisito Jisu: o koya, ni sai tovo vata kei na Kalou, sa sega ni vakasama ni sa butako ni sa vakatauvatani kei na Kalou: a sa vakadravudravuataki koya, ka kauta vua nai tovo ni tamata dauveiqaravi, a sa caka me tautauvata kei na tamata.”​—Filipai 2:​5-7.

8, 9. (a) Na cava e ka ni sasaga kina me tu vei keda na yalo ni veinanumi? (b) Na cava meda kua ni yalolailai kina kevaka eda sega ni vakatotomuri Jisu vinaka sara, e ivakaraitaki vinaka vakacava ena tikina oqo o Paula?

⁸ Dau rawarawa ga meda tukuna nida dau via qaravi ira na tani, nida dau via vakaliuci ira. Ia, ke da dikeva vinaka na ivakarau ni yaloda, de dua eda na liaca ni dua tani sara na vanua e malele kina. Ena vuku ni cava? Kena imatai, baleta ni rau vakadewa mai vei keda na yalokocokoco o Atama kei Ivi; kena ikarua, baleta nida bula ena dua na vuravura e sa kena ivakarau na kocokoco. (Efeso 4:​17, 18) Na noda saga gona me tu vei keda na yalo ni veinanumi eda sa saga tiko kina e dua na ka e veibasai sara kei na bula ivalavala ca eda sucukaya mai. Ena vinakati gona kina na igu kei na sasaga.

⁹ E so beka na gauna ena vakayalolailaitaki keda na noda bula ivalavala ca, ni veibasai sara kei na ivakarau ni bula uasivi i Jisu. Eda na lai kaya sara beka ni sa sega tu ga ni rawa nida vakatotomuria na ivakarau ni yalo a tu vei Jisu. Ia, nanuma tiko na vosa ni veivakauqeti i Paula: “Ni’u sa kila sa sega sara ni tiko vei au e na noqui tovo vakayago e dua na ka vinaka; ni sa tiko ga vei au na vinakata na ka vinaka; ia na kaukauwa me’u kitaka kina, ka’u sa sega ni kunea. Ia na ka vinaka ka’u sa vinakata, au sa sega ni kitaka; ia na ka ca ka’u sa sega ni vinakata, au sa kitaka ga. Ni’u sa vinakata na vunau ni Kalou e na lomaqu dina: ia ka’u sa kunea e dua tani na vunau e na veitikiqu, a rau sa veivala kei na vunau sa tu e na lomaqu, a sa vakabobulataki au ki na vunau ni ca, o koya sa tiko e na veitikiqu.” (Roma 7:​18, 19, 22, 23) Io, na bula ivalavala ca i Paula e dau vakaleqai koya vakalevu ena nona via cakava na loma ni Kalou​—ia e ivakaraitaki vinaka dina o koya ena ivakarau ni nona rai kei na nona nanuma me baleti Jiova kei na nona lawa. Eda rawa tale ga ni vaka oya.

Vakadodonutaki na iVakarau ni Yalo se Rai e Cala

10. Na ivakarau ni yalo cava e uqeta o Paula me tiko vei ira na kai Filipai?

¹⁰ Ena gadrevi beka vei ira e so mera vakadodonutaka na ivakarau ni yalo se rai cala e tiko vei ira? Io. A gadrevi sara ga oqo vei ira e so na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri. Ena ivola i Paula vei ira na kai Filipai, e vakaraitaka kina na kena gadrevi me tiko vua e dua na ivakarau ni yalo e vinaka. E vola o koya: “Au sega ni kaya ni’u sa rawata kece sara na veika oqo [na imatai ni veivakaturi ina bula i lomalagi], se’u sa vinaka sara. Ia au sa saga tiko ga me’u na rawata na i naki e a rawai au taumada kina ko Karisito. Kemuni na wekaqu au sega ni nanuma ni’u sa rawata oti, ia e dua ga na ka au sa cakava, ko ya me’u guilecava na ka sa sivi, ka’u sa saga e na noqu i gu taucoko me’u tadolova na ka sa tu mai liu. O koya gona ko ya au sa ciciva vakadodonu kina na cere me’u tauca na cere sa kacivi au kina mai cake na Kalou e na vuku i Karisito Jisu. Ko i keda kece eda sa matua vakayalo sa dodonu me tu vei keda na i tovo ni vakasama [se, “rai,” NW] oqo.” (Neitou na matanivola kala.)​—Filipai 3:​12-15, VV.

11, 12. Ena sala cava e vakaraitaka mai kina vei keda o Jiova na ivakarau ni rai dodonu?

¹¹ Na veivosa i Paula e vakaraitaka ni dua e sa yaco me lotu Vakarisito ia e sega ni lomana me toso, e sa tiko vua na rai cala. Sa sega ni tiko vua na ivakarau ni yalo se rai a tu vei Karisito. (Iperiu 4:11; 2 Pita 1:10; 3:14) Ena caka rawa beka e dua na ka vei koya e tiko vua na rai cala? Io, e rawa. Na Kalou e rawa ni vukei keda meda veisautaka na noda rai ke da vinakata. E qai tomana o Paula: “Ia kevaka e so vei kemuni e dua tani na i tovo ni nodra vakasama [se, “rai”], e na vakamatatataka vei kemuni na Kalou.”​—Filipai 3:​15, VV.

¹² Ia, ke da vinakata me vakamatatataka vei keda o Jiova na ivakarau ni rai dodonu, e tiko na noda itavi. Na vulici vagumatua ni Vosa ni Kalou ena veivuke ni ivoladusidusi vakarisito e vakarautaka na “dauveiqaravi yalo dina ka vuku” ena vukei ira “e dua tani na i tovo ni nodra vakasama [se, “rai,”],” mera bucina na ivakarau ni rai dodonu. (Maciu 24:​45, VV) Era na marau mera vukei keda na qase ni ivavakoso vakarisito, o ira era lesi ena yalo tabu ‘mera vakatawana na isoqosoqo lewenilotu ni Kalou.’ (Cakacaka 20:28) Eda marau dina ni nanuma tiko o Jiova nida tamata ivalavala ca ga, ia ena levu ni nona yalololoma e tu vakarau me vukei keda! Meda ciqoma mada ga na nona veivuke.

Vuli Vei Ira na Tani

13. Na cava eda vulica me baleta na ivakarau ni rai e dodonu mai na itukutuku kei Jope ena iVolatabu?

¹³ E vakaraitaka o Paula ena Roma wase e 15 ni rawa nida veisautaka na ivakarau ni yaloda se noda rai ena noda vakananuma na nodra ivakaraitaki na bula tu ena gauna makawa. E vola o koya: “Na ka kecega sa volai eliu sa volai me da vakatavulici kina, me noda na vosota kei na vakacegui sa vu mai nai Vola Tabu, me rawa kina nai nuinui.” (Roma 15:4) A gadrevi vei ira e so na tamata yalodina i Jiova ena gauna makawa mera veisautaka na nodra rai. Me kena ivakaraitaki, e kilai o Jope ni dau vinaka tu ga na nona rai. Sega vakadua ni beitaki Jiova ni vakavuna na ca, e sega tale ga ni vakalaiva na ka dredre e sotava tiko me yavalata na nona nuitaka na Kalou. (Jope 1:​8, 21, 22) Ia, a via vakadonui koya ga vakataki koya. Mani dusimaki Ilaiu o Jiova me vakadodonutaki Jope. E sega ni cudru o Jope ni vakadodonutaki, e ciqoma ga ena yalomalumalumu na kena vinakati vua me veisautaka nona rai, a saga sara me veisautaka.​—Jope 42:​1-6.

14. E rawa vakacava nida vakataki Jope nida vakasalataki ena ka e vauca na noda rai?

¹⁴ Eda na ucui Jope beka ke lako mai e dua na tacida lotu Vakarisito qai tukuna vei keda ni vaka e sa cala tiko na ivakarau ni yaloda se noda rai? Me vakataki Jope, me kua mada ga nida “kaya . . . ni sa cala na Kalou.” (Jope 1:22) Ke da sotava e dua na ka ca a sega ni bale vei keda, meda kua mada ga ni kudruvaka se da beitaki Jiova ni vakavuna noda rarawa. Meda kua tale ga ni via vakadonui keda ga vakataki keda, meda nanuma tiko ke mani vakacava sara na levu ni itavi eda qarava ena cakacaka i Jiova, eda se “tamata tawa yaga” tiko ga.​—Luke 17:10.

15. (a) Na rai cala cava a vakilai vei ira e so na imuri i Jisu? (b) E vakaraitaka vakacava o Pita na rai vinaka?

¹⁵ Ena imatai ni senitiuri, a vakilai tale ga na rai cala vei ira e so era a vakarogoci Jisu. Ena dua na gauna, a tukuna o Jisu e dua na ka a dredre me kilai. Na cava e qai yaco? “Era lewe vuqa vei ira na nona tisaipeli ni ra rogoca era sa kaya, A vosa dredre oqo: ko cei sa vakabauta rawa?” E macala ni o ira era cavuta na vosa oqo e cala sara ga na nodra rai. Qai lai tini na nodra rai cala ena nodra sega ni qai via rogoci Jisu tale. E kaya na kena itukutuku: “A ka oqo era sa suka tani kina e le vuqa vei ira na nona tisaipeli, a ra sa sega tale ni lako vata kaya.” A kune kece beka vei ira na tisaipeli na rai cala? Sega. E tomana na ivakamacala: “Sa qai kaya ko Jisu vei ira na lewe tinikarua, Dou sa via lako tani talega koi kemudou? Sa qai kaya vua ko Saimoni Pita, Kemuni na Turaga, keitou na lako vei cei?” Sa qai sauma ga o Pita na nona taro: “Sa tu ga vei kemuni na vosa ni bula tawa mudu.” (Joni 6:​60, 66-68) Sa dua na rai vinaka! Ni vakamacalataki se vakamatatataki e so na tikina mai na iVolatabu qai dredre meda taura na kena ibalebale, sega li ni vinaka me tiko vei keda na rai i Pita? Ena sega sara ga ni ka vakayalomatua meda tagutuva wale tu ga na noda qaravi Jiova se tauca e so na vosa e veicalati kei “nai vakarau ni vosa dina” baleta ni dredre wale ga meda taura na ibalebale ni so na ka!​—2 Timoci 1:13.

16. Na ivakarau ni rai veicalati cava era vakaraitaka na iliuliu ni lotu Vakajiu ena gauna i Jisu?

¹⁶ Era a sega ni vakaraitaka rawa na iliuliu ni lotu Vakajiu ena imatai ni senitiuri na ivakarau ni yalo a tu vei Jisu. E laurai votu na nodra sega ni via rogoci Jisu ena gauna e vakaturi Lasarusa kina mai na mate. E dua e tu vinaka nona vakasama ena vakadeitaka sara ga mai na caka mana oya ni talai Jisu mai na Kalou. Ia, eda wilika: “Sa qai soqoni vata ko ira na bete levu kei ira na Farisi me ra bosea, a ra sa kaya, A cava mada me da kitaka? ni sa cakava na cakacaka-mana e vuqa na tamata oqo. Kevaka eda sa weletaki koya vakaoqo, era na vakabauti koya na tamata kecega: era na qai lako mai na kai Roma, ka kovea na noda koro kei na noda matanitu.” Na cava sa ra qai cakava? “Mai na siga ko ya era sa qai bosei koya me ra vakamatea.” Ia, era sega ni via vakamatei Jisu ga, era saga tale ga mera vagaluya na tamata e rawa ni vakadinadinataka na nona cakamana. “Ia ko ira na bete levu era sa bose vata me ra vakamatei Lasarusa talega.” (Joni 11:​47, 48, 53; 12:​9-11) Sa na bau ca dina ke tiko vei keda na rai vaka oqo, meda mai cata kina se sega ni taleitaka na ka a dodonu dina meda marautaka! Io, e vakarerevaki dina!

Noda Vakatotomuria na Rai Dodonu e Dau Tu Vei Karisito

17. (a) Na ituvaki vakacava e vakaraitaka kina o Taniela na nona sega ni rere? (b) E vakaraitaka vakacava o Jisu nona yaloqaqa?

¹⁷ E dau vinaka tu ga na nodra rai na tamata i Jiova. Nira bukivere na meca kei Taniela mera bulia e dua na lawa me vakatabui kina na masu vua e dua na kalou se tamata, vua ga na tui me 30 na siga, e kila sara o Taniela ni lawa oqo ena vakaleqa na nona veiwekani kei na Kalou o Jiova. E sa na muduka beka na nona masu vua na Kalou me 30 na siga? Sega, e sega ni rere ena nona masu tiko ga vei Jiova vakatolu e veisiga, me vaka ga na nona ivalavala. (Taniela 6:​6-17) A sega tale ga ni vakalaiva o Jisu mera vakarerei koya na kena meca. Ena dua na Siga ni Vakacecegu, a sotava kina e dua na tamata ligamate. E kila o Jisu ni levu na Jiu era tu e kea era na cudru ke veivakabulai ena Siga ni Vakacecegu. Mani kerei ira vakadodonu mera tukuna mai na ka era nanuma. Era bese, mani sega ni tu vakasuka o Jisu ena nona vakabulai koya na tauvimate. (Marika 3:​1-6) E sega ni tu vakasuka o Jisu me vakayacora na nona ilesilesi ni kila ni dodonu me cakava.

18. Na cava era tusaqati keda kina e so, ia meda raica vakacava na nodra vosa ni veivakayalolailaitaki?

¹⁸ Era kila tale ga na iVakadinadina i Jiova ena gauna oqo ni sega ni dodonu mera vakarerei ena nodra vosa ni veivakayalolailaitaki na dau veitusaqati. Ke ra na yalolailai, sa ra na sega tiko ni vakaraitaka na ivakarau ni rai se ivakarau ni yalo a tu vei Jisu. Levu sara era dau tusaqati ira na iVakadinadina i Jiova, e so e baleta ga na nodra lecava na kedra itukutuku dina, e so tale nira cati ira na iVakadinadina i Jiova se na itukutuku era kacivaka voli. Ia, meda kua ni vakalaiva na nodra ivakarau veivakayalolailaitaki me mai vakaleqa na noda yalodei. Meda kua ni vakalaiva mera lewa mai na tani na ivakarau ni noda qaravi Kalou.

19. Eda na vakaraitaka vakacava na ivakarau ni yalo kei na rai a tu vei Jisu Karisito?

¹⁹ E dau vinaka tu ga na ivakarau ni yalo i Jisu se nona rai vei ira na nona imuri, vaka kina ina ituvatuva ni Kalou, ke mani vakacava sara na dredre ni kena sagai oqo. (Maciu 23:​2, 3) E dodonu meda vakatotomuri koya. Meda nanuma tiko ga nira tamata ivalavala ca na tacida, vaka kina o keda. Ia, e sega tale ni dua e uasivi ira na tacida vakayalo ena veiyasa i vuravura kece ni o ira ga oqo na itokani vinaka duadua, ra qai dau yalodina. Se sega ni vakatakila taucoko sara vei keda o Jiova na veika kece e tu ena nona Vosa volai, ia na isoqosoqo lotu cava e sa bau levu duadua na ka dina e kila? Me tiko mada ga vei keda na ivakarau ni yalo kei na rai dodonu, na kena vata ga a tu vei Jisu Karisito. E levu na ka e okati kina, e dua vei ira meda dau waraki Jiova, oqo eda na dikeva ena ulutaga e tarava.

[iVakamacala e ra]

E Rawa Mo Vakamacalataka?

• Ena cakayaco vakacava ena noda bula na ivakarau ni yaloda?

• Vakamacalataka mada na ivakarau ni yalo a tu vei Jisu Karisito.

• Na cava eda vulica mai na ivakarau ni rai i Jope?

• Na rai dodonu cava me tu vei keda nida tusaqati?

[iYaloyalo ena tabana e 7]

Na lotu Vakarisito e tu vua na rai dodonu ena dodoliga yani me veivukei

[iYaloyalo ena tabana e 9]

Ena laurai vei keda na ivakarau ni yalo a tu vei Karisito ke da dau vulica vagumatua na Vosa ni Kalou