iVakasala Yaga Vei Ira na Veiwatini

“Oi kemudou na yalewa vakawati, mo dou dui vakamalumalumutaki kemudou vua na watimudou, me vaka vei koya na Turaga. Oi kemudou na tagane vakawati, lomani ira na watimudou.”​—EFESO 5:​22, 25.

1. Na cava na rai dodonu me baleta na vakawati?

E KAYA o Jisu ni Kalou e vauci rau vata na tagane kei na yalewa ena vakawati me rau “lewe dua.” (Maciu 19:​5, 6) E vauci kina e le rua e duidui nodrau itovo erau saga me tautauvata na veika erau taleitaka qai duavata tale ga na nodrau inaki. Na vakawati e nakiti me tawamudu, e sega ni veidinadinati lekaleka wale ga e rawa ni tagutuvi vakatotolo. Ena levu na vanua e rawarawa na veisere, ia vei ira na lotu Vakarisito, na vakawati e ka tabu. Erau na qai veisere ga ke dua e cala bibi.​—Maciu 19:​9, VV.

2. (a) Na ivukevuke cava e vakarautaki vei ira na veiwatini? (b) Na cava e bibi kina me vinaka na vakawati?

² E kaya e dua na daunivakasala vei ira na vakawati: “Na vakawati e vinaka e ituvatuva e laurai kina vakalevu na veiveisau baleta ni dau sotavi kina e levu na ituvaki vovou, e tiko na leqa me dau walia, qai tu na ivukevuke me vakayagataka ni sa toso tiko na bula vakawati.” Vei ira na veiwatini lotu Vakarisito, na ivukevuke oya e okati kina na ivakasala ena iVolatabu, nodra veitokoni na tacidra lotu Vakarisito, kei na nodra volekati Jiova ena masu. Na vakawati e vinaka ena dei tu ga ni sotavi na dredre, qai vakavu marau kei na lomavakacegu vei rau na veiwatini ni toso tiko na gauna. Koya e bibi sara oya ni vakarokorokotaki kina na Kalou o Jiova, o koya e vakavuna na vakawati.​—Vakatekivu 2:​18, 21-​24; 1 Korinica 10:31; Efeso 3:​15; 1 Cesalonaika 5:​17.

Vakatotomuri Jisu  kei na Nona iVavakoso

3. (a) Vakamacalataka vakalekaleka na ivakasala i Paula vei ira na veiwatini. (b) Na ivakaraitaki vinaka cava a kotora o Jisu?

³ Ena 2,000 na yabaki sa oti, a vola na yapositolo o Paula e dua na ivakasala yaga vei ira na veiwatini lotu Vakarisito: “Me vaka sa malumalumu nai soqosoqo lewe ni lotu vei Karisito, me ra vaka talega kina na yalewa vei ira na watidra e na ka kecega. Oi kemudou na tagane vakawati, lomani ira na watimudou, me vaka sa lomana nai soqosoqo lewe ni lotu na Karisito, a sa soli koya e na vukuna.” (Efeso 5:​24, 25) Totoka sara na veika e vakatauvatani e ke! O ira na yalewa vakawati lotu Vakarisito era vakamalumalumutaki ira vei watidra, era vakatotomuria na ivavakoso ena nodra muria na ituvatuva ni veiliutaki. O ira tale ga na tagane vakawati era tiko ena vakabauta era dau lomani ira na watidra ena gauna vinaka se gauna ca, era vakaraitaka kina nira muria vakavoleka na ivakaraitaki i Karisito ena nona lomana kei na nona karona na ivavakoso.

4. Era na vakatotomuria vakacava na tagane vakawati na ivakaraitaki i Jisu?

⁴ Era ulunivuvale o ira na tagane vakawati lotu Vakarisito, ia o Jisu e ulu ni tagane. (1 Korinica 11:3) Koya gona, me vaka na nona karona o Jisu na nona ivavakoso, o ira tale ga na tagane vakawati era na kauaitaka vakayalololoma na veika vakayalo vaka kina na veika vakayago ni nodra vuvale, ke mani gadrevi mada ga kina mera vakuai ira mai na so na ka. Era sega ni kauaitaka na veika ga me baleti ira se nodra nanuma, ia era vakaliuca na veika ena bula kina nodra vuvale. E kaya o Jisu: “Na ka vakaaduaga dou sa vinakata me ra kitaka vei kemudou na tamata, dou kitaka vaka talega kina vei ira.” (Maciu 7:​12) Na ivakavuvuli oqo e yaga vakalevu ena bula vakawati. E vakadeitaka oqo o Paula ni kaya: “E kilikili kei ira na tagane me ra lomani ira vakakina na watidra, me vaka na yagodra dina. . . . Ni sa sega e dua sa cata na yagona dina; ia sa vakania ka maroroya.” (Efeso 5:​28, 29) Na tagane e dodonu me vakania qai maroroya na watina me vaka ga na nona vakania qai maroroya na yagona dina.

5. Era na vakatotomuria vakacava na ivavakoso vakarisito o ira na yalewa vakawati?

⁵ O ira tale ga na yalewa vakawati era qarava na Kalou era vuli ena ivakaraitaki ni ivavakoso vakarisito. Ni se tiko e vuravura o Jisu, era biuta na nona imuri na nodra cakacaka ra qai salavata kei koya. Ni oti mada ga na nona mate, era se vakamalumalumutaki ira tiko ga vua. Sa oti tale ga oqo e rauta ni 2,000 na yabaki, era se vakamalumalumutaki ira tiko ga vei Jisu na ivavakoso vakarisito dina, ra qai muria nona veiliutaki ena veika kece ga. O ira tale ga na yalewa vakawati lotu Vakarisito era sega ni beci watidra se ra vakalailaina na ituvatuva vakaivolatabu ni veiliutaki ena bula vakawati. Era veivuke ga ra qai vakamalumalumutaki ira vei watidra, era veitokoni, ra qai dau veivakayaloqaqataki. Ni vaka oqo na nodrau veilomani na veiwatini, ena vinaka na nodrau bula vakawati rau qai marautaka na nodrau bula.

Bula Vata Tiko Ga

6. Na ivakasala cava e solia o Pita vei ira na tagane vakawati, kei na cava e bibi kina?

⁶ Na yapositolo o Pita e vakasalataki ira tale ga na veiwatini, vakabibi vei ira na tagane vakawati. E kaya: “Dou tiko vata kei na watimudou me vaka na tiko vakavuku, mo dou doka na yalewa, me vaka sa ka malumalumu, ni dou sai taukei vata e na loloma ni bula; me kakua ni tarovi na nomudrau masu.” (1 Pita 3:7) Na bibi ni ivakasala i Pita e laurai ena iotioti ni veivosa ena tikina oya. Ke dua na tagane vakawati e sega ni dokai watina, ena cakayaco oqo ena nona veiwekani kei Jiova. Ena tarovi na nona masu.

7. Ena dokai watina vakacava na tagane vakawati?

⁷ Ia, era na doka vakacava na watidra o ira na tagane vakawati? Me dokai na yalewa e kena ibalebale me lomani qai rokovi. Ena rairai vou vei ira e levu na nodra kauaitaki vaka oqo na yalewa vakawati. E vola e dua na vuku ni Kirisi: “Ena lawa vakaroma e sega na nodra dodonu na yalewa. Na nodra dodonu e tautauvata kei na nodra dodonu na gone. . . . E vakararavi qai lewai koya vakatabakidua o watina.” E duidui sara oqo ena ivakavuvuli vakarisito! Na tagane vakawati lotu Vakarisito ena dokai watina. Na nona veiwekani kei watina e yavutaki ena ivakavuvuli vakarisito, sega ni vakatau ena nona lewa. Kena ikuri, ena kauaitaki koya “me vaka na tiko vakavuku,” ni kila ni o watina e ka malumalumu.

Na Cava Era “Ka Malumalumu” Kina?

8, 9. Na sala cava soti era tautauvata kina na yalewa kei na tagane?

⁸ Ena nona kaya o Pita nira “ka malumalumu” na yalewa, a sega ni vakaibalebaletaka nira lecaika se lailai nodra kila vakayalo mai vei ira na tagane. E dina ni levu na tagane lotu Vakarisito e tiko nodra itavi ena ivavakoso, era sega ni namaka na yalewa mera vakaitavi kina, ia ena vuvale era na vakamalumalumutaki ira ga vei watidra. (1 Korinica 14:35; 1 Timoci 2:​12) Ia, e gadrevi vei rau ruarua na veiwatini me duavata nodrau vakabauta, yalovosota, qai savasava nodrau itovo. Me vaka a kaya o Pita, erau “[i]taukei vata e na loloma ni bula.” Me baleta na nodra rawata na bula na veiwatini, na Kalou o Jiova e raici rau vakatautauvata. (Kalatia 3:​28) A volavola tiko oqo o Pita vei ira na lotu Vakarisito lumuti ena imatai ni senitiuri. Na nona vosa gona e vakadreti ira na tagane vakawati lotu Vakarisito era “[i]taukei vata kei Karisito,” nira nuitaka vata kei watidra mera bula e lomalagi. (Roma 8:​17) Dua na siga, erau na veiqaravi ena Matanitu vakalomalagi me rau bete qai tui tale ga!​—Vakatakila 5:​10.

⁹ Ia, o ira na yalewa vakawati lotu Vakarisito era lumuti era sega ni lolovira vei ira na watidra lumuti lotu Vakarisito. Na vakasama oqo e dina tale ga vei ira na nuitaka na bula e vuravura. O ira na tagane kei na yalewa era lewe ni “[i]soqosoqo levu” era savata nodra isulu ra qai vakavulavulataka ena dra ni Lami. Era duavata gona na tagane kei na yalewa ni vakacaucautaki Jiova e vuravura ena “siga kei na bogi.” (Vakatakila 7:​9, 10, 14, 15) Era vakanamata o ira na tagane kei na yalewa ‘mera lalaga ka vakaiukuukutaki vata kei ira na luve ni Kalou’ nira vavaca yani na “bula dina.” (Roma 8:​21; 1 Timoci 6:​19) Se ra mani lumuti se ra lewe ni so tani tale na sipi, o ira kece na lotu Vakarisito era qaravi Jiova vata me vaka e “dua bau na qele ni sipi” ena veiliutaki ni “dua bau nai vakatawa.” (Joni 10:16) Oqo e dua na vuna levu me rau veidokadokai kina na veiwatini lotu Vakarisito!

10. Ena sala cava era “ka malumalumu” kina na yalewa?

¹⁰ Ia, ena sala cava ga era “ka malumalumu” kina na yalewa? A rairai vakasamataka tiko o Pita na nodra bulicaki lailai tu ga e levu na yalewa ra qai sega sara ni kaukaua me vakataki ira na tagane. Kena ikuri, e dina ni dau marautaki ni dua na yalewa e vakaluveni, ia me vaka nida ivalavala ca, na veiveisau ni ivakarau ni bula oqo e dau tarai ira sara ga na yalewa. O ira na yalewa era tiko ena itabayabaki ni vakaluveni, era na rairai dau tautauvimate. Ena gadrevi mera qaravi vinaka ra qai kauaitaki nira sotava na ituvaki vaka oqo, se ena gauna era vosota voli kina na rarawa ni nodra tiko bibi kei na nodra vakasucu. Na tagane vakawati e dokai watina, e kila ni na gadreva o watina na nona veitokoni, na nona cakava oya ena veivuke vakalevu ena vinaka ni bula vakawati.

Ena Vuvale e Duidui Nodra Vakabauta

11. Ena vakasama cava e rawa ni vinaka kina na bula vakawati dina ga ni duidui nodrau vakabauta?

¹¹ Vakacava ke duidui nodrau vakabauta na veiwatini baleta ni dua beka vei rau a qai ciqoma na ka dina ni rau sa vakamau oti, e sega ni vaka kina o kena isa? E rawa beka ni vinaka na nodrau bula vakawati? Na veika era sotava e levu na veiwatini vaka oqo e vakaraitaka ni rawa ni vinaka. E se rawa tiko ga ni vinaka nodrau bula vakawati o tagane kei yalewa e duidui nodrau vakabauta ena vakasama ni rawa ni dei qai marautaki tiko ga nodrau bula vakawati. Dua tale na yasana, nodrau vakawati e se donu tiko ga ena mata i Jiova, erau se “lewe dua” tiko ga. Oya na vuna era vakasalataki kina na tagane se yalewa vakawati lotu Vakarisito mera tiko vata ga kei na watidra tawavakabauta ke vakadonuya o kedra isa e tawavakabauta. Ke ra tiko na gone, ena yaga vei ira na nona yalodina na nodra itubutubu e lotu Vakarisito.​—1 Korinica 7:​12-​14.

12, 13. Era na vukei ira vakacava na watidra sega ni vakabauta o ira na yalewa lotu Vakarisito, nira muria na ivakasala i Pita?

¹² O Pita sa qai vakasalataki ira vakayalololoma na yalewa lotu Vakarisito ena vuvale e duidui na nodra vakabauta. Na veika e kaya era vauci tale ga kina na tagane lotu Vakarisito ena ituvaki vata vaka oqo. E vola o Pita: “Oi kemudou talega, na yalewa, dou vakamalumalumutaki kemudou vei ira na watimudou; me rawai ira na watidra ko ira na yalewa e na nodrai valavala, ka segai e na vunau, kevaka sa so sa sega ni talairawarawa ki na vunau; ni ra sa raica na nomudoui valavala savasava kei na nomudou rere.”​—1 Pita 3:​1, 2.

¹³ Ke dua na yalewa vakawati e maqosa nona vakamacalataka vei watina na nona vakabauta, e daumaka sara oqori. Vakacava ke sega ni via vakarorogo? Qori e vakatau vua. Ia, ena sega ni tini e kea, baleta na itovo vakarisito e dua tale ga na ivakadinadina levu. E levu na tagane vakawati era a sega ni dau tataleitaki se ra dau tusaqata na vakabauta nei watidra, era sa “vakarau tu me vinakata na bula tawa mudu” nira raica na nodra itovo vinaka na watidra. (Cakacaka 13:48) Kevaka mada ga ena sega ni ciqoma o tagane na ka dina, ena vakadrukai ena itovo i watina, ena vinaka tale ga kina na nodrau bula vakawati. E kaya e dua na tagane vakawati e iVakadinadina i Jiova o watina ni sega ni yacova rawa na cecere ni nodra ivakatagedegede. Ia, e kaya ni “marau o koya ni vakawatitaka e dua na yalewa vinaka” qai vakacaucautaki watina kei ira na iVakadinadina i Jiova ena nona ivola ina dua na niusiveva.

14. E rawa vakacava nira vukei watidra era sega ni vakabauta o ira na tagane vakawati lotu Vakarisito?

¹⁴ O ira na tagane vakawati lotu Vakarisito era bulataka na ivakavuvuli ena vosa i Pita era rawai ira tale ga na watidra ena nodra itovo. Era raica na yalewa vakawati era sega ni tiko ena vakabauta na nodra qacoya na watidra na nodra itavi, era sega ni vakalusi ilavo ena vakatavako, gunu, veimauilavo, se ra vosavosa ca. E so vei ira na yalewa vakawati oqo era sa lai veikilai tale ga kei ira ena ivavakoso vakarisito. Era vakadrukai ena nodra veilomani na mataveitacini lotu Vakarisito, ra qai volekati Jiova nira raica nodra ivakarau.​—Joni 13:​34, 35.

“Na Ka Vakayalo ga sa Vuni”

15, 16. Na nodra itovo cava na yalewa vakawati lotu Vakarisito ena rawa ni rawai ira na watidra era sega ni vakabauta?

¹⁵ Na itovo cava ena rawai ira na tagane vakawati? Oqo na itovo era bucina na yalewa lotu Vakarisito. E kaya o Pita: “Me kakua ni nomudou nai ukuuku etaudaku, na tali drau ni ulu, kei nai ukuuku koula, kei na sulumaka nai sulu; ia na ka vakayalo ga sa vuni, e na ka sa sega ni vuca rawa, na yalomalumalumu kei na yalomalua, oqori sa ka talei sara e na mata ni Kalou. Ni ra sa vaka kina ko ira talega na yalewa yalosavasava e na gauna eliu, era sa vakararavi vua na Kalou, ni ra sa vakaiukuukutaki ira, ni ra sa dautalairawarawa vei ira na watidra: me vaka sa talairawarawa ko Sera vei Eparaama, ka vakatokai koya me turaga; ia dou sa luvena, ni dou sa caka vinaka tiko, ka sega ni rerevaka e dua na ka dauveivakarerei.”​—1 Pita 3:​3-6.

¹⁶ O Pita e vakasalataki ira na yalewa lotu Vakarisito mera kua ni vakanuinui ena kedra irairai e taudaku. Ena yasana kadua, mera na qai raica ga na tagane vakawati na veisau era vakayacora na yalewa ena nodra bulataka na ivakavuvuli vakaivolatabu. Ena vakauqeti ira na tagane vakawati na nodra itovo vou na watidra. De dua era na via vakatauvatana na itovo vou oqo kei na nodra itovo makawa na watidra. (Efeso 4:​22-​24) Era raica votu na nodra “yalomalumalumu kei na yalomalua,” na nodra veivakacegui kei na nodra totoka. Na yalo vaka oqo e sega wale ga ni talei vei ira na tagane vakawati, ia e “ka talei sara e na mata ni Kalou.”​—Kolosa 3:​12.

17. E ivakaraitaki vinaka vakacava o Sera vei ira na yalewa vakawati lotu Vakarisito?

¹⁷ O Sera e ivakaraitaki vinaka, e dodonu mera vakatotomuria o ira na yalewa vakawati lotu Vakarisito e tiko na watidra ena vakabauta se sega. Sega ni vakabekataki ni o Sera e dau raici Eparama me uluna. E vakatokai watina mada ga me nona “turaga.” (Vakatekivu 18:12) Ia, na ka e cakava oya a sega ni vakalolovirataki kina. E macala ni yalewa kaukaua vakayalo o koya ena dei ni nona vakabauti Jiova. O koya e tiki ni “[i]lala i vakadinadina levu” e dodonu me uqeti keda na nodra vakabauta meda “ciciva tiko ga [kina] e na yalo dei na cere sa tu e matada.” (Iperiu 11:11; 12:​1, VV) Ena sega ni beci e dua na yalewa vakawati kevaka e muria na ivakaraitaki i Sera.

18. Na ivakavuvuli cava me bulataki ena vuvale e duidui na nodra vakabauta?

¹⁸ Ena vuvale e duidui kina na vakabauta, e se ulu tiko ga ni vuvale na tagane vakawati. Ke tiko ena vakabauta o tagane, ena kauaitaka na vakabauta i watina ia ena gauna vata oya ena qarauna o tagane me dei tiko ga ena nona vakabauta. Ke tiko ena vakabauta o yalewa, ena qarauna tale ga me dei tiko ga ena nona vakabauta. (Cakacaka 5:​29) Ia, ena sega ni beca na itutu ni veiliutaki i watina. Ena doka na nona itutu qai dei tiko ga ena “lawa ka a vauci koya tu vua na watina.”​—Roma 7:​2, VV.

Na iVakasala Yaga ena iVolatabu

19. Na cava e so na ituvaki e dau vakaleqa na ivau vakaveiwatini, ia ena vorati vakacava?

¹⁹ Nikua, e levu na ka e rawa ni vakaleqa na ivau vakaveiwatini. E so na tagane era sega ni colata na nodra itavi. E so na yalewa era sega ni ciqoma na itutu vakaulunivale i watidra. Ena so na bula vakawati, e dua vei rau e dau vakalolomataka na kena isa. Vei ira na lotu Vakarisito na leqa vakailavo, na ivalavala ca, na yalo ni vuravura e kune kina na itovo vakasisila kei na rai cala, e rawa ni vakatovolea nodra yalodina. Ia, se mani vakacava na ituvaki, era muria tiko ga na ivakavuvuli vakaivolatabu na tagane kei na yalewa lotu Vakarisito qai vakalougatataki ira kina o Jiova. Ke dua mada ga vei rau na veiwatini e bulataka na ivakavuvuli ena iVolatabu, ena vinaka cake ni vakatauvatani ke rau sega ni bulataka ruarua. Kuria, ni o Jiova e lomani ira qai tokoni ira na nona tamata era dei tiko ga ina nodra bubului ni vakamau dina ga ni dredre na bula. E sega ni guilecava na nodra yalodina.​—Same 18:25; Iperiu 6:​10; 1 Pita 3:​12.

20. Na ivakasala cava sa qai kaya o Pita vei keda kece na lotu Vakarisito?

²⁰ Ni sa vakasalataki ira oti na veiwatini, sa qai tinia o Paula ena nona veivakayaloqaqataki. E kaya: “Me’u tinia, dou lomavata kecega, dou ia na loloma vakai kemudou, dou veilomani me vaka na veitacini, dou yalololoma, dou lokomi: kakua ni veisausaumitaka na ca, se ia tale na veivakasewasewani; ia dou dua tani, dou vosa vakalougatataka ga: ni dou sa kacivi me vakakina, mo dou rawata na ka e veivakalougatataki.” (1 Pita 3:​8, 9) Oqo e ivakasala yaga dina vei keda kece, vakauasivi vei ira na veiwatini!

O Se Nanuma Tiko?

• Era na vakatotomuri Jisu vakacava na tagane vakawati lotu Vakarisito?

• Era na vakatotomuria vakacava na ivavakoso na yalewa vakawati lotu Vakarisito?

• Era na dokai ira vakacava na watidra o ira na tagane vakawati?

• Na sala vinaka cava me muria na yalewa vakawati lotu Vakarisito e sega ni vakabauta o watina?

[iYaloyalo ena tabana e 16]

Na tagane vakawati lotu Vakarisito ena lomana qai karona na watina

Na yalewa vakawati lotu Vakarisito ena rokova qai doka na watina

[iYaloyalo ena tabana e 17]

Na ivakavuvuli vakarisito e kaya mera lomani watidra o ira na tagane vakawati, e duidui oqo ena lawa vakaroma

[iYaloyalo ena tabana e 18]

O ira na tagane kei na yalewa era lewe ni “[i]soqosoqo levu” era nuitaka mera bula tawamudu ena Parataisi

[iYaloyalo ena tabana e 20]

O Sera a raici Eparama me nona turaga