Kua ni Tawasea Rua na Ka e Vauca Vata na Kalou

“Erau sa sega kina ni lewe rua tiko, erau sa lewe dua ga: ia na ka sa vauca vata na Kalou, me kakua ni tawasea rua na tamata.”​—MACIU 19:6.

1, 2. Na cava meda ciqoma kina ni na basika ga na leqa ena bula vakawati?

KAYA mada ke o vakarau kauta nomu motoka ena dua na ilakolako balavu. O na sotava beka e so na leqa e gaunisala? Ena okati mo tamata sesewa ke o nanuma ni na sega ni yaco vaka kina! Baleta ni rawa mo sotava na draki ca, gadrevi kina mo draiva vakamalua, mo qaqarauni tale ga. De na sotava na motoka e dua na leqa o na sega ni walia rawa, gadrevi kina mo vakelea mo kere veivuke. Ia, me sa tinia koso beka nomu ilakolako na leqa vaka oqo, mo sa biuta kina na nomu motoka mo lesu? Sega. Ni o draiva ina dua na vanua yawa, o kila ni na rawa ni yaco na leqa, ia o na tu vakarau mo walia ke sa mani basika dina.

² E vaka sara ga oqo na bula vakawati. Na leqa ena yaco ga. Ena ka sesewa kina me nanuma e dua e lalawataka tiko na vakawati, ni sa na kunea na marau e totoka vakaoti. E kaya vakadodonu na iVolatabu ena 1 Korinica 7:​28, nira na kunea na tagane kei na yalewa vakawati na ‘rarawa ni yago.’ Ena vuku ni cava? Ni o tagane kei yalewa vakawati erau tamata ga, erau bula ivalavala ca, kena ikuri nida bula tu oqo ena “veigauna dredre.” (2 Timoci 3:​1, VV; Roma 3:​23) O koya gona, se mani vakacava nodrau dau yalovata na veiwatini, tiko ga na gauna erau na sotava na leqa.

3. (a) Era raica vakacava na bula vakawati e levu nikua? (b) Cava ena taqomaka tiko ga kina na lotu Vakarisito na nona bula vakawati?

³ Nira sotava na leqa na veiwatini ena gauna oqo, levu era nanuma ni sa kena iwali ga na veisere. Oqo e vakavuna me sa sega ni ka ni veiwali na veisere ena levu na vanua. Ia, na lotu Vakarisito dina ena saga me walia na leqa, sega ni drovaka. Ena vuku ni cava? Nira kila ni vakawati e dua na isolisoli talei ni Kalou. A kaya o Jisu me baleti ira na vakawati: “Na ka sa vauca vata na Kalou, me kakua ni tawasea rua na tamata.” (Maciu 19:6) E macala ni na ka ni sasaga na muri ni idusidusi oqo. Ni o ira mada ga na weka kei na so tale​—wili kina o ira na daunivakasala ena tabana ni vakawati​—era dau uqeti ira na veiwatini mera veibiu se veisere ena yavu e sega ni vakaivolatabu, nira sega ni kila na ivakatagedegede savasava ni Kalou.a Ia, na lotu Vakarisito e kila ni vinaka cake me vakavinakataka nona bula vakawati mai na nona sa tinia koso ga. E bibi gona me noda inaki meda muria na veidusimaki i Jiova ena ka kece eda cakava​—mera kua ni vakacalai keda na tani.​—Vosa Vakaibalebale 14:12.

Ni Basika na Leqa

4, 5. (a) Na leqa vakacava ena yaco ga ena bula vakawati? (b) Ena basika ga e so na leqa ena bula vakawati, ia na cava e yaga tu ga kina na idusidusi e koto ena Vosa ni Kalou?

⁴ Me kua ni vakawaletaki na wali ni leqa ena gauna e dau basika kina. Vakalevu me okati kina na leqa lalai ga. Ia, ena rawa ni basika ena so na vakawati na leqa lelevu, qai rawa ni tarai rau vakabibi na veiwatini. So na gauna, ena vinaka mo taro ivakasala vua e dua na qase ni ivavakoso matua e vakawati. Me kua ni vakayalolailaitaki iko na leqa vaka oqo, me vukei iko ga mo raica na bibi ni kena dau muri na idusidusi ena iVolatabu.

⁵ E kila vinaka duadua o Jiova na veika me rau vakayacora na veiwatini me rau bula marau tiko ga kina baleta ni o koya ga e buli keda, a tauyavutaka tale ga na bula vakawati. O keda ga meda dui vaqaqa, Eda na talairawarawa beka ena ivakasala e volai tu ena Vosa ni Kalou? Ke da vakayacora vaka kina, eda na vakila na kena vinaka. A kaya o Jiova vei ira nona tamata ena gauna e liu: “De ko a vakarorogo ki na noqu vunau! sa na qai vaka na uciwai na nomu vakacegu, ka vaka na ua ni wasawasa na nomu cakacaka dodonu.” (Aisea 48:18) Ena marautaki dina na bula vakawati ke muri na idusidusi e koto ena iVolatabu. Meda raica sara mada na ivakasala ni iVolatabu vei ira na tagane vakawati.

“Lomani Ira na Watimudou”

6. Cava na ivakasala ni iVolatabu vei ira na tagane vakawati?

⁶ E matata na idusidusi vei ira na tagane vakawati nida raica na ivola i Paula vei ira mai Efeso. A vola o Paula: “Kemudou na tagane vakawati, lomani ira na watimudou, me vaka sa lomana nai soqosoqo lewe ni lotu na Karisito, a sa soli koya e na vukuna; E kilikili kei ira na tagane me ra lomani ira vakakina na watidra, me vaka na yagodra dina. O koya sa lomana na watina sa lomani koya vakai koya. Ni sa sega e dua sa cata na yagona dina; ia sa vakania ka maroroya, me vaka sa ia talega ko Karisito ki nai soqosoqo lewe ni lotu: Ia mo dou dui lomana yadua na watina me vakataki koya.”​—Efeso 5:​25, 28, 29, 33.

7. (a) Na cava e dodonu me dua na tiki bibi ni yavu ni vakawati ni lotu Vakarisito? (b) Era na lomani ira tiko ga vakacava na watidra na tagane vakawati?

⁷ E sega ni vakamacalataka vakamatailalai o Paula na leqa e rawa ni basika ena bula vakawati. Ia, e tara na ka e dau vu ni leqa ena nona vakatakila na ka e dodonu me tiki bibi ni yavu ni bula vakawati ni lotu Vakarisito​—na loloma. Me cava tale, na loloma oqo e cavuti sara ga vakaono ena tikinivolatabu e cake. Dikeva ni gauna e tukuna kina o Paula vei ira na tagane vakawati mera ‘lomani ira na watidra,’ e kena ibalebale ena vosa taumada me kua ni mudu na loloma oya. E vakabauti ni kila vinaka o Paula ni rawarawa sara na nodrau veivinakati e rua, ia na nodrau saga me dei tiko ga na nodrau veilomani e sa na dua dina na ka ni bolebole. Vakabibi ena iotioti ni veisiga oqo, nira na ‘lomani ira vakai ira na tamata’ ra ‘yalayala lasu’ tale ga. (2 Timoci 3:​1-3) Na itovo vaka oqo e sa vakarusa e levu na vakawati nikua, ia na tagane vakawati dauloloma ena sega ni laiva me curuma nona vakasama se veisautaka nona ivalavala na itovo tawaveinanumi ni vuravura.​—Roma 12:2.

Nomu Qaravi Watimu

8, 9. Sala cava me qarava kina na watina e dua na tagane lotu Vakarisito?

⁸ Ke o tagane vakawati lotu Vakarisito, o na vakaraitaka vakacava ni o lomani watimu dina, o sega ni nanumi iko ga? Ena ivola i Paula vei ira mai Efeso sa veivosakitaki oti, e vakaraitaka kina e rua na ka e dodonu mo cakava​—nomu qaravi watimu kei na nomu karoni koya me vaka ga na yagomu dina. O na qaravi watimu vakacava ena veika me bula kina? Taumada ena nomu vakarautaka na veika vakayago e gadreva. E vola o Paula vei Timoci: “Kevaka e dua sa sega ni vakaraici ira na kai nona, ka vakalevu sara ko ira na nona lewe-ni-vale, sa cakitaka na vakabauta, ka sa uasivi cake e na ca, sa uasivi sobu ko koya sa sega ni lotu.”​—1 Timoci 5:8.

⁹ Ia, ena sega ni yala ga ena nona vakarautaka na kakana, isulu, kei na vanua me tiko kina. Ena vuku ni cava? Baleta ni itavi tale ga i tagane vakawati me vakaceguya na loma i watina, me vakarautaka tale ga vua na veika vakayalo. Na rua na ka oqo e bibi cake sara. E dina nira na ogaoga tiko e levu na tagane lotu Vakarisito ena so na itavi bibi ena ivavakoso, ia e sega ni kena ibalebale oqo me sa lai guilecavi kina nodra ilesilesi vakalou ena liutaki ni nodra vuvale. (1 Timoci 3:​5, 12) E kaya kina e dua na itabataba ni ivola oqo ena dua na gauna sa oti: “Me salavata kei na idusidusi vakaivolatabu, e rawa nida kaya ni ‘veivakatawani e tekivu e vale.’ Ke dua na qase e sega ni qarava vinaka nona vuvale, sa na rawa ni cegu mai na nona ilesilesi.”b E matata gona vakasigalevu ni dodonu mo qaravi watimu​—ena ka vakayago, ena vakacegui ni lomana, vakauasivi ena veika vakayalo.

Karoni Watimu

10. Ena vakaraitaka vakacava e dua na tagane vakawati ni karoni watina?

¹⁰ Ke o karoni watimu, o na kauaitaki koya ni o lomani koya. Levu na sala o rawa ni vakayacora kina oqo. Kena imatai, dau solia vua na nomu gauna. Ke o sega ni kauaitaka na tikina oqo, sa na rawa ni luluqa mai na nona lomani iko. De dua o na nanuma ni sa veirauti na gauna o dau solia vua kei na nomu kauaitaki koya, ia e rawa ni veibasai sara kei na ka e nanuma. E sega ni veirauti mo tukuna wale tiko ga ni o karoni watimu. Me vakila sara ga o koya ni o karoni koya dina. E vola o Paula: “Me kakua e dua me qara na ka sa yaga duaduaga vei koya, a ka talega sa yaga vei koya na tani.” (1 Korinica 10:24) Me vaka e dua na tagane vakawati dauloloma, saga mo kila, mo ciqoma tale ga na veika e vinakata dina o watimu.​—Filipai 2:4.

11. Na nona ivakarau e dua na tagane vakawati vei watina e rawa ni vakaleqa nona veiwekani kei na Kalou, kei na nona ilesilesi ena ivavakoso. Ena sala cava?

¹¹ O na vakaraitaka tale ga na nomu karoni watimu ena nomu dau yalovinaka vua​—ena vosa, kei na ka o cakava. (Vosa Vakaibalebale 12:18) E vola o Paula vei ira mai Kolosa: “Kemuni na tagane vakawati, mo ni dau lomani ira na watimuni, ka kakua ni dau voravora vei ira.” (Kolosa 3:​19, VV) E kaya e dua na ivola me baleta na iotioti ni matavosa oya i Paula, ni rawa ni vakadewataki tale ga me, “kua ni okati koya me nomu italai” se “kua ni vakabobulataki koya.” Na tagane vakawati e dau voravora ni rau tiko taurua se nira rai tu e so tale, e sega sara ga ni karoni watina. Ke dau voravora vei watina, e sa na vakaleqa sara tiko ga na nona veiwekani kei na Kalou. E vola na yapositolo o Pita vei ira na tagane vakawati: “Dou tiko vata kei na watimudou me vaka na tiko vakavuku, mo dou doka na yalewa, me vaka sa ka malumalumu, ni dou sai taukei vata e na loloma ni bula; me kakua ni tarovi na nomudrau masu.”c​—1 Pita 3:7.

12. Cava e rawa ni vulica na tagane vakawati ena ivakarau ni nona lomana na ivavakoso vakarisito o Jisu?

¹² Kua ni vakawalena na loloma i watimu. Dau vakadeitaka vua ni o lomani koya tu ga. E ivakaraitaki vei ira na tagane vakawati o Jisu ena ivakarau ni nona karona na ivavakoso vakarisito. E dau yalovinaka, yalomalua, dau veivosoti tale ga​—e dina ni dau veicalati na ka era cakava na tisaipeli. Rawa kina vei Jisu me kaya: “Dou lako mai vei au, . . . ni’u sa yalomalua ka yalomalumalumu: dou na kunea kina na vakacegu ni yalomudou.” (Maciu 11:​28, 29) Na tagane vakawati lotu Vakarisito e dodonu me lomana na watina me vaka ga na nona lomana na ivavakoso o Jisu. Ena ivurevure dina ni marau vei watina na tagane vakawati e vakaraitaka nona karoni koya ena vosa kei na ka e cakava.

Yalewa Vakawati Era Muria na iDusidusi Vakaivolatabu

13. Na idusidusi vakaivolatabu cava ena yaga vei ira na yalewa vakawati?

¹³ E tu tale ga ena iVolatabu na idusidusi ena yaga vei ira na yalewa vakawati. E kaya na Efeso 5:​22-​24, 33: “Kemudou na yalewa vakawati, mo dou dui vakamalumalumutaki kemudou vua na watimudou, me vaka vei koya na Turaga. Ni sa ulu ni watina na tagane, me vaka sa ulu ni soqosoqo lewe ni lotu na Karisito, ia nai Vakabula talega ni yago ko koya. Ia me vaka sa malumalumu nai soqosoqo lewe ni lotu vei Karisito, me ra vaka talega kina na yalewa vei ira na watidra e na ka kecega. . . . ia na yalewa, me vakarokorokotaka na watina.”

14. Na cava era sega kina ni beci na yalewa ena idusidusi vakaivolatabu mera vakamalumalumu?

¹⁴ Dikeva nona vakabibitaka o Paula na vakamalumalumu kei na vakarokoroko. E vakaroti na yalewa vakawati me vakamalumalumu vei watina. Oqo e salavata kei na ituvatuva vakalou. Na ka bula kece e lomalagi kei vuravura e tiko na ituvatuva ni veiliutaki mera vakarorogo kina. O Jisu sara mada ga e vakarorogo vua na Kalou o Jiova. (1 Korinica 11:3) Na tagane vakawati e veiliutaki vakadodonu ena vakarawarawataka vei watina me vakamalumalumu vua.

15. Cava e so na ivakasala vakaivolatabu vei ira na yalewa vakawati?

¹⁵ E kaya tale ga o Paula ni yalewa e dodonu me “vakarokorokotaka na watina.” Na yalewa vakawati lotu Vakarisito e dodonu me laurai vua na “yalomalumalumu kei na yalomalua,” ena sega ni coqai watina ena yaloqaciqacia se lewa ga na ka e cakava. (1 Pita 3:4) Ena cakacaka vakaukaua na yalewa dau rerevaka na Kalou me vinaka kina nona vuvale, me dokai tale ga kina o ulunivale. (Taito 2:​4, 5) Ena dau cavuta na veika vinaka baleti watina, ena sega gona ni cakava e dua na ka me beci koya kina. Ena saga tale ga ena nona igu kece me tokona nona vakatulewa.​—Vosa Vakaibalebale 14:1.

16. Cava mera vulica na yalewa vakawati lotu Vakarisito ena ivakaraitaki i Sera kei Repeka?

¹⁶ Nona yalomalumalumu kei na nona yalomalua e dua na yalewa vakawati e sega ni kena ibalebale ni sa na sega ni rogoci na domona se nona rai. O ira na yalewa yalodina me vakataki Sera kei Repeka era a vakaliuliu mera talaucaka nodra nanuma ena ituvaki e basika, qai vakaraitaka na iVolatabu ni a vakadonuya o Jiova na ka era cakava. (Vakatekivu 21:​8-​12; 27:46–28:4) Na yalewa vakawati lotu Vakarisito tale ga ena rawa ni dau tukuna nona nanuma. Ia, me vakayacora ena dela ni veinanumi, sega ena yalo e veibeci. Erau na qai vakila ni na taleitaki cake nodrau veivosaki, ena yaga tale ga.

Na Bibi ni Veidinadinati

17, 18. Sala cava soti e rawa ni rau sabaya kina na veiwatini na sasaga i Setani me vakarusa na nodrau vakawati?

¹⁷ E vauci ena bula vakawati e dua na veidinadinati ena qai tinia ga o mate. O koya gona, e dodonu me rau solia kina na veiwatini na nodrau vinaka kece. Ke sega na veivosaki vakadodonu, ena rawa ni tubu na duidui lalai mera lai leqa lelevu sara. Levu na veiwatini era dau veigaluvi ni basika e dua na leqa, oqo e rawa ni vakavuna tale na veicati. So e tini sara mera sa via muduka nodra bula vakawati ena nodra lai vaqara lasa ena taudaku ni bula vakawati. E veivakasalataki kina o Jisu: “O koya yadua ena raica na yalewa me dodomo kina, sa dauyalewa oti kaya e lomana.”​—Maciu 5:​28.

¹⁸ E vakasalataki ira na lotu Vakarisito na yapositolo o Paula, wili kina o ira na vakawati: “Kevaka ko ni sa cudru, ia me kakua ni vakavu i valavala ca vei kemuni. Ni kakua ni cudru tiko me yacova ni la’ki dromu na siga. Ni kua tale ga ni vakarawarawataki kemuni vua na tevoro.” (Efeso 4:​26, 27, VV) Na keda meca o Setani ena saga me taurivaka na duidui lalai e basika ena keda maliwa na lotu Vakarisito me vakaleqai keda kina. Kua ni laiva me rawai iko! Ni basika na leqa, saga mo kila na ka e kaya na iVolatabu me baleta na rai i Jiova. Dau veivosakitaka vakadodonu na duidui e basika, ia mo veivosaki ena yalomalumalumu. Saga mo bulataka sara na veika o sa vulica me baleti Jiova. (Jemesa 1:​22-​25) Ena nomudrau vakawati, me nomudrau isausau mo drau lako vata tiko ga kei na Kalou, drau kua sara ni vakalaiva e dua na ka me tawasea rua na ka sa vauca vata na Kalou!​—Maika 6:8.

[iVakamacala e ra]

O se Nanuma?

• Na cava ena vakilai tale ga kina na leqa ena bula vakawati ni lotu Vakarisito?

• Ena vakarautaka vakacava na tagane vakawati na veika e gadreva o watina, me vakaraitaka tale ga ni karoni koya?

• Na cava e rawa ni cakava o tagane vakawati me vakaraitaka kina ni dokai watina dina?

• Erau na vaqaqacotaka vakacava nodrau veidinadinati na veiwatini?

[iYaloyalo ena tabana e 20]

Na tagane vakawati e dodonu me qaravi watina ena veika vakayago, ena ka vakayalo tale ga

[iYaloyalo ena tabana e 21]

Na tagane dau veikaroni ena ivurevure ni marau vei watina

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Na yalewa vakawati lotu Vakarisito ena talaucaka na lomana ena sala e veidokai