‘Sa Guce o Mate, sa Muduki Sara’

VAKASAMATAKA mada ke o wilika ena niusipepa na ulutaga oqori, sega ni itukutuku e baleta na goneyalewa a vakamatei koya ga ena ulutaga e liu. E macala ni sega ni bau dua na niusipepa e se tabaka na mataqali ulutaga e toka e cake. Ia e rawa nida wilika na veivosa oqori ena dua na ivola e sa vica na udolu na yabaki na kena dede​—oya na iVolatabu.

E serelaki tu vakamatata ena iVolatabu na ulutaga me baleta na mate. Kuria oqori, na iVolatabu e sega wale ga ni vakamacalataka na vuna eda mate kina; ia e vakamacalataka tale ga na kedra ituvaki na mate qai solia na inuinui vei ira na wekada lomani era sa takali. Kena ilutua, e vakamacalataka tale ga na gauna lagilagi ena rawa ni tukuni kina: “Sa gu ce ko mate, a sa muduki sara.”​—1 Korinica 15:54.

E vakayagataka na iVolatabu na vosa rawarawa ga, sega ni vosa vereverea, me vakamacalataka kina na mate. Me kena ivakaraitaki, e dau tukuni vakavuqa ena iVolatabu ni dua e mate e vaka ga e “moce” tu, e dau tukuna tale ga nira “sa moce tu” na mate. (Same 13:3; 1 Cesalonaika 4:​13; Joni 11:​11-​14) O mate e vakatokai tale ga me “meca.” (1 Korinica 15:26) Koya e bibi sara, e vukei keda na iVolatabu meda kila na vuna e tukuni kina ni dua e mate e vaka ga e moce tu, na vuna eda mate kina na tamata, kei na sala ena vakarusai kina vakadua na meca oqo.

Na Cava Eda Mate Kina?

Na imatai ni vola ena iVolatabu e vakamacalataka na sala a bulia kina na Kalou na imatai ni tamata, o Atama, qai vakatikori koya ena dua na parataisi. (Vakatekivu 2:​7, 15) Ni sa buli oti o Atama, a lesi vua na nona itavi, vaka kina e dua na vakatatabu. Ena vuku ni dua na kau ena were o Iteni, a kaya vei Atama na Kalou: “Mo kakua ga ni kana kina: ni ko na mate vakaidina e na siga ko sa kana kina.”a (Vakatekivu 2:​17) O koya gona, e kila vinaka o Atama ni sega ni nona ivotavota na mate. Vakavo ga ke nakita me beca na lawa ni Kalou.

E ka ni rarawa ni rau a talaidredre o Atama kei Ivi. Erau nakita me rau vorata na loma i koya na Dauveibuli, rau qai sotava kina na kena ca. “Ni ko sa kuvu ni qele ga, ia ko na suka tale mo kuvu ni qele,” a kaya na Kalou vei rau ni vakamacalataka tiko na vua ni nodrau ivalavala ca. (Vakatekivu 3:​19) Sa mai vakacacani na nodrau bula​—erau sa ivalavala ca. Oqori na vuna e yacovi rau kina na mate.

A dewa tale ga na ivalavala ca oqo vei ira na kawa i Atama kei Ivi, oya na kawatamata kece. Rawa ni tukuni ni vaka sara ga ni dewavi keda e dua na tauvimate. A sega wale ga ni vakayalia o Atama na nona rawa ni bula tiko ga, ia a vakadewa tale ga na bula ivalavala ca vei ira na nona kawa. E sa mai vesuki tu na kawatamata ena ivalavala ca. Kaya na iVolatabu: “Ia me vaka sa curu ki vuravura nai valavala ca e na vuku ni tamata e lewe dua, kei na mate e na vuku ni valavala ca; a sa yaco vakakina na mate ki na tamata kecega, ni sa cala na tamata kecega.”​—Roma 5:​12.

“Sa Curu ki Vuravura Nai Valavala ca”

Na ivalavala ca e veidewavi oqo e sega ni ka me rairai. Na “[i]valavala ca” e dusia na lekati ni savasava qai sega tale ga nida maucokona vakayalo, oqori na ka erau vakadewa vei keda o rau na vuda, e vakilai i yagoda na kena ca. Ia, na iVolatabu e vakatakila vei keda ni sa vakarautaka tu na Kalou na kena iwali. E kaya na yapositolo o Paula: “Sa kenai sau ni valavala ca na mate: ia sai solisoli walega ni Kalou na bula tawa mudu, e na vuku i Jisu Karisito na noda Turaga.” (Roma 6:​23) Ena imatai ni nona ivola vei ira mai Korinica, a tomana o Paula ena nona vakadeitaka e dua na ka e vakayaloqaqataki koya dina: “Ni sa qai mate kecega e na vuku i Atama, ena vakabulai kece talega e na vuku i Karisito.”​—1 Korinica 15:22.

E matata vakasigalevu, ni tiko na itavi bibi i Jisu Karisito ena kena na vakawabokotaki na ivalavala ca kei na mate. A kaya o Jisu ni a lako mai e vuravura “me solia na nona bula me kedrai voli e lewe vuqa.” (Maciu 20:28) E vakatauvatani oqo kei na nona vesu vakaukaua e dua, ena qai sereki ga ke saumi na ilavo e lavaki me kena ivoli. Ena ituvaki oqo, na ivoli e rawa ni vagalalataki keda mai na ivalavala ca kei na mate, oya na bula uasivi i Jisu.b​—Cakacaka 10:​39-​43.

Nona vakarautaka na ivoli na Kalou, a talai Jisu mai e vuravura me mai cabora na nona bula. “Ni sa lomani ira na kai vuravura vakaoqo na Kalou, me solia kina na Luvena e dua bauga sa vakatubura, . . . ko ira yadua era sa vakabauti koya, me ra rawata ga na bula tawa mudu.” (Joni 3:​16) Ni bera ni mai mate vakaisoro o Karisito, e “dautukuna na ka dina.” (Joni 18:37) Ena nona cakacaka vakaitalatala, a vakayagataka vinaka e so na ituvaki me tukuna kina na ka dina me baleta na mate.

“Na Goneyalewa, sa Moce Walega”

Ena nona bula voli e vuravura o Jisu, a kila vinaka tu na veika me baleta na mate. A vakila tale ga na rarawa ena nodra takali o ira era bula vata kei koya, qai kila vinaka tale tu ga ni na matedole. (Maciu 17:​22, 23) Ia, e kena irairai ni se vo e vica na vula me qai vakamatei o Jisu, a mate o Lasarusa na nona itokani voleka. Na ituvaki oqori e vakavotuya vei keda na rai i Jisu me baleta na mate.

Nona rogoca o Jisu na itukutuku ni mate i Lasarusa, a kaya: “Sa moce na wekada ko Lasarusa; ia ka’u sa lako me’u vakayadrati koya.” Eratou nanuma kina na nona tisaipeli ni kevaka e vakacegu ni moce o Lasarusa, ena bula vinaka tale. Sa qai tukuna vakadodonu vei ratou o Jisu: “Sa mate ko Lasarusa.” (Joni 11:​11-​14) E kila tu o Jisu ni mate e vaka sara ga nona moce e dua. Rairai ena dredre vei keda meda kila na kedra ituvaki na mate, ia eda na kila vinaka na kena ituvaki e dua e moce. Nida moce lutu ena bogi, eda na sega ni kila na toso ni gauna kei na veika e yaco wavoliti keda, baleta eda sega ni vakilai keda tu ena loma ni gauna lekaleka oya. Oqo sara ga na sala e vakamacalataka kina na iVolatabu na kedra ituvaki na mate. E kaya na Dauvunau 9:5: “[O] ira na mate era sa sega ni kila e dua na ka.”

A vakatauvatana tale ga o Jisu na mate ina dua e moce baleta e rawa ni vakayadrati mai na mate, ena vuku ni kaukaua ni Kalou. Ena dua na gauna, o Jisu a sikova e dua na vuvale e rarawataka voli na nona sa mai takali na luvedrau yalewa lailai. “Sa sega ni ciba na goneyalewa, sa moce walega,” a kaya o Jisu. Sa qai torova o koya na goneyalewa qai taura na ligana, “a sa tu cake na goneyalewa.” E dua tale na kena itukutukuni, ni a vakaturi mai na mate.​—Maciu 9:​24, 25.

O Jisu a vakaturi Lasarusa tale ga na nona itokani mai na mate. Ni bera ni vakayacora na cakamana oqori, a vakacegui Marica, na gane i Lasarusa o Jisu ena nona kaya: “Ena tu cake tale na ganemu.” A sauma ena nuidei o Marica: “Au sa kila ena tu cake tale ko koya e na siga maimuri era na tu cake tale kina na mate.” (Joni 11:​23, 24) E sega ni vakabekataki ni a vakabauta o Marica nira na vakaturi kece na tamata ni Kalou ena gauna se bera mai.

Na cava na tucake tale? Na vosa vakirisi e vakadewataki me “tu cake tale” (a·naʹsta·sis) e kena ibalebale “duri.” E dusia tiko oqo na vakaturi mai na mate. Rairai era na kurabui e so nira rogoca na itukutuku oqo, ia ni oti nona tukuna o Jisu nira na rogoca na mate na domona, a kaya kina: “Dou kakua ni kurabui e na ka oqo.” (Joni 5:​28) Na veivakaturi a cakava o Jisu ena nona bula voli e vuravura, e vakadeitaka vei keda na vosa ni yalayala ena iVolatabu ni o ira na mate e nanumi ira tu na Kalou, era na vakayadrati mai na nodra “moce” tu vakabalavu. A parofisaitaka na Vakatakila 20:13: “Ia na wasawasa sa soli ira na mate era sa tiko kina, o mate talega kei bulu erau sa soli ira na mate era sa tiko kina.”

Era na vakaturi beka o ira na mate oya mera na qase ra qai mate tale, me vaka a yacovi Lasarusa? A sega ni inaki ni Kalou oqori. Na iVolatabu e vakadeitaka vei keda ni na yaco na gauna “[e]na sega tale na mate,” sa na sega ni dua ena qase qai mate yani.​—Vakatakila 21:4, VV.

E meca dina gona o mate. Levu tale tu na nona meca na kawatamata, me vaka na tauvimate, qase, e dau vakavuna tale ga na rarawa. Ia na Kalou e yalataka ni na vakaotia na ituvaki kece oqori, sa na qai kauta laivi na meca levu duadua ni kawatamata. “Na i otioti ni meca me na vakawabokotaki sa i koya ko mate.”​—1 Korinica 15:​26, VV.

Ni sa vakavatukana na vosa ni iyalayala oya, era na marautaka na tamata na bula uasivi, ena sega kina na ivalavala ca kei na mate. Ena gauna mada ga oqo, eda vakacegui ena noda kila nira sega tu ni vakila e dua na ka o ira na wekada lomani era sa takali. Ke nanumi ira tiko na Kalou, era na vakaturi ena nona gauna lokuci.

E Vakaibalebale na Bula Nida Kila na Kedra iTuvaki na Mate

Ni matata vei keda na veika e baleti ira na mate kei na nodra inuinui, e rawa ni veisautaka na noda rai me baleta na bula. O Ian, na cauravou a cavuti ena imatai ni ulutaga, a vulica na veika e vakamacalataka na iVolatabu me baleta na mate ni se qai yabaki 20 vakacaca. “Au dau nuitaka tu ni tiko o tamaqu ena dua na vanua,” e kaya o Ian. “Gauna au vulica kina ni moce tu ga o koya ena ibulubulu, au a yalolailai sara ga.” Ia, ni wilika o Ian na vosa ni yalayala ni Kalou, oya me vakaturi ira na mate, dua na ka na nona marau ni kila ni na rawa ni raici tamana tale. “Oqo e se qai imatai ni gauna meu vakila kina na vakacegu ena noqu bula,” a kaya o Ian. Nona mai kila vinaka gona na veika e baleti ira na mate e vakaceguya nona vakasama qai maravu kina na lomana.

A vakamacalataki ena imatai ni ulutaga na coqa a mate kina o Steven na cauravou yabaki 21, na luvedrau o Clive kei Brenda. Rau kila na nona itubutubu na veika e tukuna na iVolatabu me baleta na mate, ia e vusolo na lomadrau ena levu ni nodrau rarawataka na nona takali vakasakasaka na luvedrau. Io, e meca dina o mate, e vakavuna na lolosi. A seavu vakamalua na nodrau rarawa ena vuku ni veika rau kila mai na iVolatabu me baleta na kedra ituvaki na mate. A kaya o Brenda: “Na neirau kila na veika me baleta na mate, a vakacegui keirau qai vukei keirau me keirau toso tiko ga i liu. Ia, veisiga keirau dau vakananuma na siga ena vakaturi kina o Steven.”

“Mate sa e Vei na Nomu Bati Gaga?”

E matata gona, ni noda kila na kedra ituvaki dina na mate e rawa ni vukei keda me donu na noda rai me baleta na bula. Sega ni dodonu me kilakilai dredre na veika e baleti ira na mate. Eda na marautaka na bula ni na sega ni vakarerei keda tiko na meca oqo. Noda kila tale ga ni mate ena sega ni na vakawabokotaki keda vakadua, eda na sega ni guta kina ena noda bula na marau ena noda nanuma ni lekaleka wale ga na bula. E vakacegui keda qai vukei keda tale ga meda toso ga i liu, nida kila ni o ira na wekada lomani era sa takali e vaka nira moce tu ga. E nanumi ira tu na Kalou mera na vakaturi.

Io, eda nuidei da qai vakanamata ena gauna ena vakawabokotaka kina vakadua na mate na Kalou o Jiova, na iVurevure ni bula. Sa na dua na kalougata levu na kena yaco mai na gauna eda rawa ni na kaya kina: “Ko iko mate sa e vei na nomu qaqa? Mate sa e vei na nomu bati gaga?”​—1 Korinica 15:​55, VV.

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 5]

A tini ina mate na nodrau talaidredre o Atama kei Ivi

[iYaloyalo ena tabana e 6]

A taura o Jisu na liga i goneyalewa e mate no, a duri sara

[iYaloyalo ena tabana e 7]

Levu era waraka na gauna ena vakayadrati kina mai na moce na wekadra lomani era sa takali, me vaka a caka vei Lasarusa