Ra Vakavotuya na Lagilagi i Jiova na Lotu Vakarisito

Ra Vakavotuya na Lagilagi i Jiova na Lotu Vakarisito

“Sa kalougata na matamudou, ni dou sa raica, kei na daligamudou, ni dou sa rogoca.” —⁠MACIU 13:⁠16.

1. Na cava eda taroga me baleta na ka era cakava na Isireli nira raici Mosese ena ulunivanua o Saineai?

A DODONU sara ga vei ira na Isireli era toka ena ruku ni ulunivanua o Saineai mera toro voleka vei Jiova. Ni a se qai vakabulai ira ga mai Ijipita ena ligana kaukaua. E vagunuvi ira qai vakani ira voli ena vanualiwa. E vakavuna tale ga mera qaqa vei ira na mataivalu ni Amalekaiti. (Lako Yani 14:26-31; 16:2–17:13) Nira keba toka ena ruku ni ulunivanua o Saineai ena vanualiwa, era sautaninini na tamata ena nodra rerevaka na kurukuru kei na livaliva. Oti oya, era qai raici Mosese ni siro sobu mai na ulunivanua o Saineai. E laurai ena matana na ivakatakilakila ni lagilagi i Jiova. Ia, era sega ni bau kurabui se qoroya na ka era raica oya, era vakasuka ga. “A ra sa rere ni torovi koya [Mosese].” (Lako Yani 19:10-19; 34:30) Na cava beka era rere kina ni raica na ivakatakilakila ni lagilagi i Jiova, ni sa bau levu dina na ka e cakava ena vukudra?

2. Na cava era rairai rerevaka kina na Isireli na lagilagi ni Kalou e vakavotuya o Mosese?

² De a rairai vakavuna nodra rere na Isireli ena gauna oya na ka a yaco ena dua na gauna sa oti. A yaviti ira o Jiova nira talaidredre vua ena gauna era bulia kina na luve ni bulumakau koula. (Lako Yani 32:4, 35) Era vakavinavinakataka beka na nona vakavulici ira o Jiova ena gauna oya? Sega, e levu era sega ni vuli kina. Ni vakarau cava nona bula, e raica lesu o Mosese na nodra bulia na luve ni bulumakau koula oya kei na gauna tale e so era talaidredre kina na Isireli. E qai tukuna vei ira: “Kemuni a talaidredre ga ki na vunau i Jiova na nomuni Kalou, ka sega ni vakabauti koya, se vakarorogo ki na nona vosa. Mai na siga ka’u a kilai kemuni kina, kemuni sa talaidredre ga vei Jiova.”—⁠Vakarua 9:15-24.

3. Ena gauna cava a puloutaka kina na matana o Mosese?

³ Oqo na ka e qai dau cakava o Mosese ena vuku ni nodra rere na Isireli. Eda wilika: “Ni sa oti na nona veivosaki kei ira ko Mosese, sa qai puloutaka na matana ko koya. Ia ni sa curu ko Mosese [ina valeniveitavaki] ki na mata i Jiova me vosa vua, sa luvata na pulou, ka me curu mada mai kitautuba. A sa qai curu tale mai kitautuba, ka tukuna vei ira na Isireli na ka sa vakaroti vua. A ra sa raica na mata i Mosese na Isireli, ni sa serau na kuli ni mata i Mosese: a sa puloutaka tale na matana ko Mosese, ka yacova na nona curu me vosa vei Koya [Jiova].” (Lako Yani 34:33-35) Na cava e puloutaka kina na matana o Mosese ena so na gauna? Na cava eda vulica kina? Na isau ni rua na taro oqori ena vukei keda meda vakalewa vinaka na noda veiwekani kei Jiova.

Vakabula Ika Levu

4. Na cava e kaya o Paula e ibalebale ni nona puloutaka na matana o Mosese?

⁴ E vakamacalataka na yapositolo o Paula ni nona dau puloutaka na matana o Mosese e baleta sara ga na ituvaki ni nodra vakasama kei na lomadra na Isireli. E vola o Paula: “A ra sa sega ni vakaraica rawa kina na mata i Mosese ko ira na luve i Isireli e na vuku ni serau ni matana . . . sa vakalomaqataki na lomadra.” (2 Korinica 3:7, 14) Sa dua dina na ka vakaloloma! O ira na Isireli era tamata digitaki i Jiova, a vinakata sara ga mera toro volekati koya. (Lako Yani 19:4-6) Ia, era sega mada ga ni via raica na ivakaraitaki ni lagilagi ni Kalou. Era sega ni via vagolea na lomadra kei na nodra vakasama vei Jiova, ni ka era cakava oya e vaka e vakaraitaka nira vakanadakui koya.

5, 6. (a) E tautauvata vakacava na ka e yaco ena imatai ni senitiuri kei na ka era cakava na Isireli ena gauna i Mosese? (b) Era duidui vakacava o ira na rogoci Jisu kei ira na sega ni rogoci koya?

⁵ E vakatale ga oqori ena imatai ni senitiuri S.K. Ena gauna e qai veisau kina o Paula me lotu Vakarisito, sa sosomitaka tiko na veiyalayalati ni Lawa na veiyalayalati vou e kena dauveisorovaki o Jisu Karisito, o koya e levu cake vei Mosese. E vakaraitaka na lagilagi i Jiova o Jisu ena nona vosa kei na veika e cakava. E kaya o Paula me baleti Jisu sa vakaturi oti: “Sa i koya na i yaloyalo ni Kalou kei na rarama ni nona i serau.” (Iperiu 1:3, VV) Sa dua dina na vakabula ika levu era cakava na Jiu! A rawa mera rogoca na itukutuku ni bula tawamudu mai vua sara ga na Luve ni Kalou! Ia e ka ni rarawa ni levu vei ira era sega ni via rogoca na vunau i Jisu. Ni cavuta na parofisai i Jiova e vola o Aisea, e kaya o Jisu me baleti ira na Isireli: “Ni sa uro mai na lomadra na tamata oqo, a sa didivara na daligadra, a sa bobo na matadra; de dua na siga ena rai na matadra, ka rogo na daligadra, ka kila na lomadra, a ra saumaki mai, ia ka’u na vakabulai ira.”—⁠Maciu 13:15; Aisea 6:9, 10.

⁶ Era duidui sara na tisaipeli i Jisu vei ira na Jiu, ni a kaya o Jisu vei ira nona tisaipeli: “Sa kalougata na matamudou, ni dou sa raica, kei na daligamudou, ni dou sa rogoca.” (Maciu 13:16) Era gadreva na lotu Vakarisito dina mera qaravi Jiova. Era marautaka tale ga na cakava na lomana e tukuni ena iVolatabu. Oya na vuna era vakavotuya kina na lagilagi i Jiova na lotu Vakarisito lumuti ena veicakacaka e baleta na veiyalayalati vou, ra qai cakava tale ga vaka kina na so tani tale na sipi.—⁠2 Korinica 3:6, 18.

Vuna e Vunitaki Kina na iTukutuku Vinaka

7. Na cava e sega ni kurabuitaki kina nodra cata na itukutuku vinaka e levu na tamata?

⁷ Eda sa raica ni levu ga vei ira na Isireli ena gauna i Jisu kei na gauna i Mosese era cata na gauna vinaka e soli vei ira. E vaka kina ena gauna oqo. E levu ga na tamata era cata na itukutuku vinaka eda vunautaka tiko. Ia eda sega ni kurabui kina. A vola o Paula: “Ia kevaka sa vuni na neitoui tukutuku-vinaka, sa vuni tu kivei ira ga era sa rusa: vei ira sa vakamatabokotaka na lomadra na kalou ni vuravura oqo.” (2 Korinica 4:3, 4) Me ikuri ni nona saga o Setani me vunitaka na itukutuku vinaka, levu na tamata era puloutaka na matadra nira sega ga ni via rai.

8. Era lecaika vakacava e levu na tamata? E rawa vakacava meda sega ni lecaika?

⁸ E levu era lecaika ni vakabutobutotaki na matadra vakayalo. Na iVolatabu e tukuni ira na veimatanitu ni “vakabutobutotaki na nodra vakasama ka sa sega ni veiriti kei na bula ni Kalou e na vuku ni nodra lecaika kei na yalokaukauwa.” (Efeso 4:18, VV) Ena levu ni nona lecaika o Paula ni bera ni lotu Vakarisito, e dau vakacacana na ivavakoso ni Kalou dina ga ni kila vinaka tu na Lawa. (1 Korinica 15:⁠9) Ia, o Jiova e qai vakaraitaka vua na ka dina. E kaya o Paula: “Ia e na vuku ga ni ka oqo ka’u a lomani kina, me vakaraitaka ko Jisu Karisito vei au ka uasivi cake na vosota vakalevu sara, me’ui vakarau vei ira era na vakabauti koya emuri me ra bula tawa mudu kina.” (1 Timoci 1:16) Me vakataki Paula, e levu tale ga era dau saqata na ivakavuvuli dina ni Kalou era sa qaravi Koya tiko ena gauna oqo. Oqo e dua na vuna vinaka meda vunau tiko ga kina, vakauasivi vei ira na dau saqati keda. Nida vulica tiko ga na Vosa ni Kalou me rawa kina ni matata vinaka vei keda, eda na sega ni lecaika kina meda cakava na veika ena vakacudrui Jiova.

9, 10. (a) Era vakaraitaka vakacava na Jiu ena imatai ni senitiuri nira sega ni via vulica tale e dua na ka baleta nira lomaqa? (b) E tautauvata beka kei na ka e yaco tiko ena lotu ni Veivanua Vakarisito? Vakamacalataka.

⁹ E levu era na sega ni kila rawa na veika vakayalo baleta era sega ni via vulica tale e dua na ka ra qai lomaqa. Levu na Jiu era sega ni via vakabauti Jisu kei na nona ivakavuvuli baleta nira vakabauta dei toka ga na Lawa i Mosese. Ia e so era sega ni cakava vaka kina. Me kena ivakaraitaki, “a sa lewe vuqa talega na bete era sa talairawarawa ki na vakabauta.” (Cakacaka 6:⁠7) Ia e vola o Paula me baleti ira e levu na Jiu: “Sa yacova na siga oqo, ni sa wili ko Mosese, sa tu ga e na lomadra na pulou.” (2 Korinica 3:15) A rairai kila o Paula na ka a tukuna o Jisu vei ira na iliuliu ni lotu Jiu: “Dou sa vakasaqaqara e nai Vola Tabu; ni dou sa nanuma dou sa rawata kina na bula tawa mudu: ia nai vola oqo sa tukuni au.” (Joni 5:39) Na iVolatabu era vakasaqaqara kina oqori e dodonu me vukei ira mera kila ni o Jisu ga na Mesaia. Ia e duatani na nodra rai na Jiu, e sega mada ga ni bau veisautaki ira mera raica na ka dina na veicakacaka mana e cakava na Luve ni Kalou.

¹⁰ E vaka kina vei ira e levu na lewe ni lotu ni Veivanua Vakarisito nikua. Me vakataki ira ga na Jiu ena imatai ni senitiuri, era “lomakatakata vua na Kalou, ia era sa sega ni yalomatua.” (Roma 10:⁠2) E so vei ira era vulica na iVolatabu, ia era sega ni vakabauta na ka e kaya. Era sega ni via vakabauta ni o Jiova e vakavulici ira tiko na nona tamata ni vakayagataka na dauveiqaravi yalodina ka vuku, na ilawalawa era lotu Vakarisito lumuti. (Maciu 24:45, VV) Ia, o keda eda kila ni o Jiova e vakavulici ira tiko nona tamata, ena torocake tale tiko ga na kena kilai na veika dina e baleta na Kalou. (Vosa Vakaibalebale 4:18) Nida vakadonuya me vakavulici keda o Jiova, eda na kila vinaka na lomana kei na nona inaki.

11. E vunitaki vakacava na ka dina vei ira na via vakabauta ga na ka era nanuma ni dodonu?

¹¹ E so tale e vakamatabokotaki ira na nodra via vakabauta ga na ka era nanuma ni dodonu. A parofisaitaki tu mai ni so era na vakadiloi ira na tamata ni Kalou kei na itukutuku era kacivaka tiko me baleta na nona sa tiko tawarairai o Jisu. A vola na yapositolo o Pita: “Era sa nakita sara ga vaka i ira me ra vakanadakuya na ka dina oqo,” oya na nona luvuca na vuravura na Kalou ena gauna i Noa. (2 Pita 3:3-6, VV) E levu tale ga vei ira na kaya nira lotu Vakarisito era vakadinata ni o Jiova e yalololoma, daulomasoli, qai dauvosovoso vakadede; ia era cata na nona sega ni vakadonui ira na cala. (Lako Yani 34:6, 7) Ia o ira na lotu Vakarisito dina era na qarauna mera kila vinaka na ka e vakavuvulitaka dina na iVolatabu.

12. Era vakamatabokotaki vakacava na tamata ena ivakavuvuli vakavanua?

¹² E levu na daulotu e vakamatabokotaki ira na ivakavuvuli vakavanua. A kaya o Jisu vei ira na iliuliu ni lotu ena nona gauna: ‘Dou sa vakawaletaka na vosa ni Kalou ena nomudou ivakavuvuli vakavanua.’ (Maciu 15:6, VV) Era tekivutaka tale na sokalou savasava na Jiu ni oti nodra tu vakavesu mai Papiloni, ia era qai yaco na bete mera qaciqacia ra qai vakadonui ira ga. Sa caka tu ga me rawa na veisoqo vakalotu, a sega sara ga ni dokai kina na Kalou. (Malakai 1:6-8) Ni qai donuya na gauna i Jisu, era sa kuria na Farisi e vica vata na ivakavuvuli vakavanua ina Lawa i Mosese. E tukuni ira o Jisu mera dauveivakaisini baleta nira sa lecava na veivakavuvuli dodonu e yavutaki kina na Lawa. (Maciu 23:23, 24) Mera qarauna na lotu Vakarisito dina me kua ni vagolei ira tani mai na sokalou savasava na ivakavuvuli vakavanua era bulia na tamata.

‘Raici Koya sa Tabogo’

13. Na cava e rua na sala e raica kina o Mosese e so na lagilagi ni Kalou?

¹³ A kerea o Mosese me raica na lagilagi ni Kalou ena ulunivanua, ia e qai raica ga na ivakaraitaki ni lagilagi i Jiova. Ni curu ina valeniveitavaki, e dau luvata na pulou. E tamata vakabauta dina o Mosese qai dau gadreva sara ga me cakava na loma ni Kalou. E raica e so na ivakaraitaki ni lagilagi i Jiova ena raivotu, me rawa ni kainaki kina ni raica na Kalou ena mata ni vakabauta. E kaya na iVolatabu ni o Mosese e vaka “sa raici koya sara tiko na Kalou sa tabogo.” (Iperiu 11:27; Lako Yani 34:5-7) E sega wale ga ni vakavotuya na lagilagi ni Kalou ena serau ni matana ena loma ni dua na gauna, ia e vaka kina ena nona saga me vukei ira na Isireli mera kilai Jiova ra qai qaravi koya.

14. E raica vakacava o Jisu na lagilagi ni Kalou, na cava e marautaka?

¹⁴ E gauna balavu dina na nona raica voli o Jisu na lagilagi ni Kalou, ni bera mada ga ni qai buli na lomalagi kei na vuravura. (Vosa Vakaibalebale 8:22, 30) Ena gauna kece oya erau veilomani rau qai veivolekati. Na Kalou o Jiova e dau lomana dina na nona ulumatua se isevu ni ka e bulia. E dolea na loloma oqori o Jisu ena nona dau lomana vakalevu na Kalou e Dausoli Bula. (Joni 14:31; 17:24) Oqo e ivakatagedegede uasivi duadua ni nodrau veilomani o Tama kei Luvena. Oya na vuna e vakataki Mosese kina o Jisu ena nona marautaka me vakavotuya na lagilagi i Jiova ena nona veivakavulici.

15. Era kauaitaka vakacava na lotu Vakarisito na lagilagi ni Kalou?

¹⁵ Me vakataki rau o Mosese kei Jisu, era saga tiko vakaukaua na iVakadinadina ni Kalou ena gauna oqo mera kauaitaka tiko na lagilagi ni Kalou. Era sega ni cata na itukutuku vinaka. E vola na yapositolo o Paula: “Kevaka e dua na tamata e gole vua na Turaga [o Jiova, me cakava na lomana], sa na kau tani sara na i pulou.” (2 Korinica 3:16, VV) Eda dau vulica na iVolatabu baleta nida via cakava na loma ni Kalou. Nida qoroya na lagilagi ena mata i Luve i Jiova, na Tui lumuti, o Jisu Karisito, e uqeti keda oqori meda muria na nona ivakaraitaki. Me vakataki Mosese kei Jisu, e lesi vei keda e dua na cakacaka, oya meda tukuna vei ira tale e so na veika e baleta na Kalou lagilagi eda qarava tiko.

16. Na cava e yaga kina noda kila na ka dina?

¹⁶ E masuta o Jisu: “Au sa vakavinavinaka vei kemuni, Tamaqu, . . . ni ko ni sa vunia na veika oqo vei ira na vuku kei ira na kilaka, ka vakatakila ga vei ira na gone lalai.” (Maciu 11:25, VV) E vakaraitaka ga na nona inaki kei na nona itovo o Jiova vei ira era lomadina ra qai yalomalumalumu. (1 Korinica 1:26-28) E taqomaki keda qai vakavulici keda me rawa kina nida marautaka na bula. Meda saga vakaukaua mada ga meda toro volekati Jiova da qai vakavinavinakataka na nona vakarautaka noda veikilai voleka kei koya.

17. Eda na kila vinaka vakacava na itovo i Jiova?

¹⁷ E vola o Paula vei ira na lotu Vakarisito lumuti: “Ni sega ni tabonaki na matada, eda sa vakavotuya na lagilagi i Jiova me vaka na iloilo nida sa veisau tiko meda vakataki koya, nida serau cake tiko ga.” (2 Korinica 3:18, NW) Se e noda inuinui na bula e lomalagi se e vuravura, na levu ga ni noda kilai Jiova, na nona itovo kei na yalona e vakaraitaki ena iVolatabu, na levu tale ga ni noda saga meda ucui koya. Ke da vakasamataka vinaka na nona bula, nona cakacaka vakavunau, kei na nona ivakavuvuli o Jisu Karisito, eda na vakavotuya vinaka sara na itovo i Jiova. Eda marautaka dina na noda kila nida vakacaucautaka tiko na noda Kalou eda saga tiko meda vakavotuya na nona lagilagi!

O se Nanuma Tiko?

• Na cava era rerevaka kina na Isireli mera raica na lagilagi ni Kalou e vakavotuya o Mosese?

• E ‘vunitaki’ vakacava na itukutuku vinaka ena imatai ni senitiuri? ena gauna oqo?

• Eda vakavotuya vakacava na lagilagi ni Kalou?

[iYaloyalo ena tabana e 19]

Era sega ni rawa ni raica vakadede na mata i Mosese na Isireli

[iYaloyalo ena tabana e 21]

Me vakataki Paula, e levu na dau saqata na ivakavuvuli dina ni Kalou era sa qaravi Koya

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Era marau ni vakavotuya na lagilagi ni Kalou na tamata i Jiova