Agilosi Era Tara Vakacava na Noda Bula?

NONA vakamacalataka tiko na parofita o Taniela na nona raivotu me baleta na vuvale agilosi ni Kalou, a vola: “Ra sa udolu vakaudolu [na agilosi] sa qaravi koya [na Kalou], ka oba vakaoba sa wavu tu e matana.” (Taniela 7:​10) Na tikina oqo e dusia na inaki ni nona buli ira na agilosi na Kalou, oya mera qaravi koya ra qai tu vakarau mera cakava na ka e vinakata.

So na gauna na Kalou ena vakayagataki ira na agilosi mera cakava e so na itavi e vauca na tamata. Eda na dikeva mada oqo na sala e vakayagataki ira kina na Kalou mera veivakaukauataki, veitaqomaki, ra vakasavuitukutuku, ra qai vakatauca na lewa ni Kalou.

Era Veivakaukauataki, Ra Veitaqomaki Tale Ga

Tekivu mai na gauna a buli kina na vuravura, vaka kina o rau na imatai ni tamata, era sa dau kauaitaki keda voli mai na kawatamata na agilosi. Ni bera ni mai bula vakatamata o Jisu Karisito, na vatuka ni vuku, a kaya: “Ka’u a daumarautaki ira na luve ni tamata.” (Vosa Vakaibalebale 8:​31) Na iVolatabu e tukuna vei keda nira “gadreva tale tu ga na agilosi me ra kila” na ka dina me baleta na Karisito, vaka kina na veika e vauca na gauna se bera mai e sa vakatakilai vei ira na parofita ni Kalou.​—1 Pita 1:​11, 12, VV.

Ia, ni toso na gauna, era raica na agilosi ni dua na iwase levu ni kawatamata era sega ni via qaravi koya na Dauveibuli yalololoma. Sega ni vakabekataki ni oqo e vakararawataki ira vakalevu na agilosi yalodina! Ena yasana kadua, ni dua na tamata caka ca e veivutuni qai lesu vei Jiova, “sa tubu . . . na reki e na matadra na agilose.” (Luke 15:10) Macala e ke nira dau kauai vakalevu na agilosi ena veika e yaco vei ira na tamata ni Kalou. Sa rauta me dau talai ira na agilosi o Jiova mera vakaukauataki ira na nona tamata yalodina e vuravura, mera taqomaki ira tale ga. (Iperiu 1:​14) Dikeva mada e so na kena ivakaraitaki.

Ni sa voleka ni rusa na koro o Sotoma kei Komora, erau sa qai mai vukei koya na turaga yalodina o Loti e rua na agilosi. Oqo ena nodrau kauti koya kei rau na luvenayalewa ina saula ni koro, ratou mani bula kina.a (Vakatekivu 19:​1, 15-26) Dua tale na gauna e muri a biu ina qara ni laione na parofita o Taniela, ia era sega ni cakava vua e dua na ka na laione. Na cava na vuna? A kaya o Taniela: “A noqu Kalou sa tala mai na nona agilose, ka sa sogota vakaruburubu na gusudra na laioni.” (Taniela 6:​22) Era a vakayaloqaqataki Jisu tale ga na agilosi ena itekitekivu ni nona cakacaka vakaitalatala e vuravura. (Marika 1:​13) Ena gauna mada ga sa voleka kina ni mate o Jisu a rairai mai vua e dua na agilosi me “vakaukauwataki koya.” (Luke 22:43) Sega ni vakabekataki ni a veivakacegui dina vei Jisu na nodra veitokoni na agilosi ena gauna bibi ruarua oya! E dua tale ga na agilosi a sereki koya na yapositolo o Pita mai na valeniveivesu.​—Cakacaka 12:​6-​11.

Era se taqomaki keda tiko beka ga nikua na agilosi? Ke da sokaloutaki Jiova me vaka e tukuni ena nona Vosa, eda vakadeitaka nira na taqomaki keda o ira na nona agilosi kaukaua, ra tawarairai tale ga. Ni yalataka na iVolatabu: “Na agilose i Jiova, sa tiko vakavolivoliti ira era sa rerevaki koya, ka sa vakabulai ira.”​​—Same 34:7.

Meda nanuma deivaki ni nodra itavi sara ga na agilosi, oya mera veiqaravi vua na Kalou, sega vua na tamata. (Same 103:​20, 21) Era muria ga na veidusimaki ni Kalou, sega ni nodra lewa se kerekere na tamata. O koya gona, nida vinakata na veivuke ena dodonu meda kerea vua na Kalou o Jiova, eda na sega ni kerea vei ira na agilosi. (Maciu 26:53) Me vaka nida sega ni raici ira rawa na agilosi, eda na sega gona ni rawa ni vakadeitaka se sala cava e vakayagataki ira kina na Kalou mera vukei keda ena so na ituvaki. Ia eda kila ni o Jiova e dau “totaki ira vakaidina sa dodonu na lomadra vua.” (2 Veigauna 16:9; Same 91:11) Da qai vakadeitaka tale ga nida “kerea e dua na ka me vaka na lomana, sa rogoci keda ko koya [na Kalou].”​​—1 Joni 5:​14.

Na iVolatabu e tukuna vei keda ni dodonu meda vagolea vakatabakidua vua na Kalou na noda masu kei na noda sokalou. (Lako Yani 20:​3-5; Same 5:​1, 2; Maciu 6:9) Oqori tale ga na ka era uqeti keda kina na agilosi yalodina meda cakava. Me kena ivakaraitaki, na gauna a via cuva kina na yapositolo o Joni vua e dua na agilosi, a cudruvi koya na kabula vakayalo oya ena nona kaya: “Kakua sara ni kitaka oqori! . . . Vakarokorokotaka ga na Kalou!”​—Vakatakila 19:​10, VV.

Era Vakasavuya na iTukutuku ni Kalou

Na vosa “agilosi” e kena ibalebale “italai,” oqori sara ga e dua tale na sala era veiqaravi kina vua na Kalou​​—oya mera vakasavuya na itukutuku ni Kalou vei ira na tamata. Me kena ivakaraitaki, “sa talai na agilose ko Keperieli mai vua na Kalou, ki na dua na koro mai Kalili, a yacana ko Nasareci.” Na cava na vuna? Me tukuna vua e dua na goneyalewa na yacana o Meri ni dina ga ni se bera ni taratagane, ia ena kunekune qai vakasucuma e dua na gonetagane ena vakayacani me o Jisu. (Luke 1:​26-​31) A talai tale ga e dua na agilosi vei ira na ivakatawanisipi era a tiko voli ena vanua veico me tukuna vei ira ni sa sucu “na Karisito na Turaga.” (Luke 2:​8-​11) Era a vakayagataki tale ga na agilosi mera vakasavuya na itukutuku ni Kalou vei Eparama, Mosese, Jisu, kei na so tale era volatukutukutaki tu ena iVolatabu.​—Vakatekivu 18:​1-5, 10; Lako Yani 3:​1, 2; Luke 22:​39-​43.

Na sala cava era veiqaravi kina vakaitalai ni Kalou na agilosi ena gauna oqo? Dikeva mada na cakacaka a tukuna tu o Jisu nira na cakava na nona imuri ni bera ni cava na ituvaki kei vuravura oqo. A kaya o Jisu: “Ena vunautaki mada e vuravura taucoko nai tukutuku-vinaka oqo kei na matanitu, mei vakadinadina ki na veivanua kecega; sa na qai yaco emuri nai vakataotioti.” (Maciu 24:​3, 14) O ira na iVakadinadina i Jiova era vakayagataka e veiyabaki e sivia ni duanabilioni na aua ena kena vunautaki na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. O bau kila nira vakaitavi tale ga na agilosi ena cakacaka oqo? A cavuta tiko na yapositolo o Joni na nona raivotu ena nona kaya: “Ia ka’u a raica e dua tani tale na agilose . . . , a sa taura nai tukutuku-vinaka e sega ni oti rawa, me vunautaka vei ira era sa tiko e vuravura, vei ira kece talega na veimatanitu, kei na veimataqali, kei na duivosavosa, kei ira na tamata.” (Vakatakila 14:​6, 7) Na tikinivolatabu oqo e vakavotuya na bibi ni nodra cakacaka na agilosi ena vukudra na tamata nikua.

Era vakadinadinataka na iVakadinadina i Jiova na nodra veidusimaki na agilosi ena nodra vunau voli e veivale. Vakavuqa era dau sotava sara ga e dua e se qai masuta voli me dua e vukei ira mera kila na inaki ni Kalou. Yaco gona mera mai kilai Jiova e veiyabaki e drau vakaudolu na tamata ena vuku ni nodra veidusimaki na agilosi, kei na nodra gugumatua na iVakadinadina. Me yaga mada ga vei iko na cakacaka ni veivakabulai e caka tiko oqo ena ruku ni nodra veidusimaki na agilosi.

E Vakayagataki Ira na Kalou Mera Vakatauca na Nona Lewa

Era sega ni lesi na agilosi mera vakataulewataki ira na tamata, ra qai sega tale ga ni sarasara wale tu ga. (Joni 5:​22; Iperiu 12:​22, 23) Ena veigauna sa oti, e dau vakayagataki ira na Kalou mera vakatauca na nona lewa. Me kena ivakaraitaki, a vakayagataki ira na agilosi na Kalou me valuti ira na kai Ijipita makawa, nira vesuki ira tu vakabobula na kai Isireli. (Same 78:49) Ena dua ga na bogi a vakamatea “na agilose i Jiova” e le 185,000 na sotia ena keba ni dua na nodra meca na tamata ni Kalou.​​—2 Tui 19:35.

Ena gauna tale ga sa tu oqo e liu, era na vakatauca na agilosi na nona lewa na Kalou. Ena lako mai o Jisu “kei ira vata kaya na nona agilose kaukauwa, e na yameyame-ni-buka waqa, me cudruvi ira era sa sega ni kila na Kalou, a sa sega ni vakabauta nai tukutuku-vinaka.” (2 Cesalonaika 1:​7, 8) Ia, na veivakarusai oqo ena vakatauci ga vei ira era sega ni via rogoca na itukutuku vinaka e sa vunautaki tiko e veiyasa i vuravura ena nodra veitokoni na agilosi. O ira ga era vakasaqara na Kalou qai muria na ivakavuvuli vakaivolatabu era na vakabulai.​—Sefanaia 2:3.

Eda marautaki ira na agilosi yalodina ena nodra dau cakava tiko ga na loma ni Kalou! O Jiova e vakayagataki ira mera tokoni ira na nona tamata yalodina e vuravura, qai taqomaki ira tale ga. E veivakacegui dina na noda kila oqori baleta e tu tale ga e so na kabula vakayalo rerevaki era via vakarusai keda, era vakatokai mera timoni.

O Cei o Ira na Timoni?

Ena loma ni 1,500 na yabaki me tekivu mai na gauna a vakacalai Ivi kina o Setani mai na were o Iteni, era raica na vuvale agilosi ni Kalou na cakayaco ni nona sasaga o Setani. Oya, na nona vakamuai ira tani na tamata kece mera kua ni qarava na Kalou, qai vakavo ga e vica na tamata yalodina me vakataki Epeli, Inoki, kei Noa. (Vakatekivu 3:​1-7; Iperiu 11:​4, 5, 7) So sara mada ga na agilosi era a rawai ena nona veivakamuai o Setani. Na iVolatabu e vakamacalataki ira mera kabula vakayalo era a talaidredre “e na gauna i Noa.” (1 Pita 3:​19, 20) E vakavotui vakacava na nodra talaidredre?

Na gauna a bula voli kina o Noa, era a biuta na agilosi talaidredre e tawakilai na kedra iwiliwili na nodra itikotiko ena vuvale vakalomalagi ni Kalou ra qai lia tamata e vuravura. Ena vuku ni cava? Era gadreva mera veiyacovi kei ira na yalewa e vuravura. Yaco kina mera vakaluveni ra qai tubu na luvedra mera tuwawa voravora, era vakatokai me Nefilimi. Kuria oya, “sa ka levu nai valavala ca ni tamata e vuravura, io sa ca walega e na veisiga kecega nai naki kecega kei na nanuma ni lomana.” Ia, e sega ni vakalaiva na Kalou o Jiova me yaco tiko ga na ca vei ira na kawatamata. Mani kauta mai e dua na waluvu e roboti vuravura. Era vakarusai ena waluvu oqo o ira kece na tamata ca okati kina o ira na Nefilimi, ra qai bula ga o ira era yalodina tiko ga vua na Kalou.​​—Vakatekivu 6:​1-7, 17; 7:​23.

Era a drobula ena gauna ni Waluvu o ira na agilosi talaidredre oya. Ra biuta na yagodra vakatamata ra qai dro lesu i lomalagi ena yago vakayalo. O ira oqo era sa qai vakatokai mera timoni. Yaco sara mera lai to vata kei Setani na Tevoro, mani cavuti kina o koya me “nodra turaga na tevoro [“timoni,” NW].” (Maciu 12:​24-​27) Me vakataki koya ga na nodra iliuliu, era vinakata tale ga na timoni mera sokaloutaki.

E dina nira vakarerevaki sara na timoni, ia meda kua ni rerevaki ira ni vakaiyalayala ga na nodra kaukaua. Nira lesu i lomalagi na agilosi talaidredre oqo, sa sega tale nira qai lai tiki ni vuvale ni Kalou era lewena na agilosi yalodina. Sa sega vei ira na rarama vakayalo e taka mai vua na Kalou, qai sega nodra inuinui ena gauna se bera mai. Io, era sa tu ena ituvaki butobuto vakayalo e vakatokai me o Tatarusi. (2 Pita 2:​4, NW) O Jiova e vesuki ira “e na sinucodo tawa mudu,” mera butobuto tu kina vakayalo. Kuria oya, sa ra sega ni rawa ni lia tamata ena gauna oqo.​​—Juta 6.

Na Cava Meda Cakava?

Era se cakayaco tiko beka ga na timoni ena noda bula? Io, ena nodra taurivaka sara ga “nai lawaki” a vakayagataka na nodra iliuliu o Setani na Tevoro. (Efeso 6:​11, 12) Ia, nida muria na ivakasala ena Vosa ni Kalou ena rawa vei keda meda vorati ira na timoni. Kuria, o ira era lomana na Kalou era na vakila na nodra veitaqomaki na agilosi kaukaua.

E bibi dina meda vulica na ivakatagedegede ni Kalou e kune ena iVolatabu da qai bulataka e veisiga! O na rawa ni vulica e so tale na ivakavuvuli vakaivolatabu ke o veitaratara kei ira na iVakadinadina i Jiova ena nomuni yasayasa, se oni volavola yani ina vanua e tabaki kina na ivoladraudrau oqo. Era na marautaka na iVakadinadina i Jiova mera vuli iVolatabu sega ni saumi kei kemuni ena nomuni gauna galala.

[iVakamacala e ra]

[Kato ena tabana e 6]

O IRA NA AGILOSI​—KEDRA ITUVATUVA

Era okati na agilosi mera dua na vuvale vakaitamera, qai tuvanaki ira vakamaqosa o Jiova me vaka eda na raica tarava:

Na agilosi kaukaua qai cecere duadua o Maikeli na agilosi turaga, se o Jisu Karisito. (1 Cesalonaika 4:​16; Juta 9) Era vakarorogo vua o ira na serafimi, jerupi, kei ira na agilosi tale e so.

O ira na serafimi era lesi ina dua na itutu cecere ena ituvatuva ni Kalou. Era veiqaravi ena itikotiko vakaturaga ni Kalou. E nodra ilesilesi mera kacivaka na dodonu ni Kalou kei na nodra raica me savasava vakayalo tale ga o ira na nona tamata.​—Aisea 6:​1-3, 6, 7.

O ira na jerupi era semati kei na itikotiko vakaturaga i Jiova, ra qai tutaka tale ga na nona lagilagi.​—Same 80:1; 99:1; Isikeli 10:​1, 2.

O ira na vo ni agilosi era dau matataki Jiova, ra qai lesi mera cakava na lomana.

[iYaloyalo ena tabana e 4]

Eratou a drobula o Loti kei rau na luvena ena nodrau veivuke e rua na agilosi

[iYaloyalo ena tabana e 5]

Na gauna a via cuva kina na yapositolo o Joni vua e dua na agilosi, a tukuni vua: “Kakua sara ni kitaka oqori!”

[iYaloyalo ena tabana e 6]

E vakayagataki ira na agilosi na Kalou mera vakatauca na nona lewa

[iYaloyalo ena tabana e 7]

O vakila beka na yaga ni cakacaka vakavunau era veidusimaki tiko kina na agilosi?