Saga na iVakatagedegede ni Papitaiso Vakarisito
“A cava sa tarovi au me’u kua ni papitaisotaki?”—CAKACAKA 8:36.
1, 2. Rau veitalanoa rawa vakacava o Filipe kei na turaga ni Iciopea, na cava e vakaraitaka ni kauaitaka na sokalou dina?
NI OTI e dua se rua na yabaki nona mate o Jisu, a muria tiko na gaunisala mai Jerusalemi ki Kesa ena ceva e dua na vakailesilesi vakamatanitu. E lakova tiko e dua na ilakolako balavu e rauta ni 1,500 na kilomita. Na turaga dausokalou oqo e gole sara mai Iciopea me mai sokalou vei Jiova e Jerusalemi. Ni rui balavu na nona ilakolako lesu na turaga vakabauta oqo, e vakayagataka vinaka na gauna oqori me wilika kina na Vosa ni Kalou. E kauaitaki koya o Jiova baleta ni dei vinaka tu na nona vakabauta. E qai vakayagataka nona agilosi me tukuna vua na tisaipeli o Filipe me lai vunau vua na turaga oqo.—Cakacaka 8:26-28.
2 A rawarawa vei Filipe me rau veitalanoa baleta e wilivola tiko ena domoilevu na turaga ni Iciopea ni a kena ivakarau ena gauna oya. E rogoca rawa o Filipe ni a wilika tiko na ivola i Aisea. Me rawa ni kauai mai na turaga ni Iciopea, a tarogi koya o Filipe ena dua na taro rawarawa sara: “Ko ni kila beka na ka ko ni wilika tiko?” Rau veitalanoataka sara na Aisea 53:7, 8. E qai “vunautaki Jisu vua” o Filipe.—Cakacaka 8:29-35, VV.
3, 4. (a) Na cava e sega ni vakabera kina o Filipe me papitaisotaki koya na turaga ni Iciopea? (b) Na taro cava soti eda na dikeva oqo?
3 Ena loma ni dua ga na gauna lekaleka sa kila na turaga ni Iciopea oya na itavi i Jisu ena kena vakayacori na inaki ni Kalou, e raica rawa tale ga ni dodonu me tisaipeli papitaiso i Karisito. “Na cava e sega kina ni rawa me’u papitaisotaki?” e tarogi Filipe ni raica ni sa tu na wai. Oqo e dua na ituvaki e duatani. Na turaga oqo sa sokalou tiko vei Jiova, ni a tavuki ina lotu Vakajiu. Ke sega ni papitaiso oqo, ena wawa tale tiko me dua na gauna balavu. Sa kila vinaka tu na turaga oqo na veika e gadreva na Kalou, e lomana sara ga me sa soli koya vakatabakidua vua. E vakadonuya o Filipe na nona kerekere. Ni papitaiso oti na turaga ni Iciopea oqo, “sa mai lako yani ko koya e na marau.” E sega ni vakabekataki ni a lai gumatua sara me vunautaka na itukutuku vinaka ena nona vanua.—Cakacaka 8:36-39,VV.
4 E sega ni dodonu me tauri vakamamada qai vakayacori totolo na yalayala kei na papitaiso, ia e vakaraitaka na ivakaraitaki ni turaga ni Iciopea oya ni so na gauna e rawa ni papitaiso e dua ni oti ga e dua na gauna lekaleka mai na nona rogoca na ka dina ena Vosa ni Kalou.a E veiganiti kina me vakasamataki e vica na taro oqo: Na vakavakarau cava e dodonu me caka ni bera na papitaiso? Ena gauna cava me kauaitaki kina na yabaki ni bula? Na toso vakayalo cava me na laurai vua e bera ni papitaiso? Na cava e vinakata kina o Jiova meda taura na ikalawa oqo?
Na Veiyalayalati Bibi
5, 6. (a) Era sauma vakacava na loloma i Jiova o ira na tamata ni Kalou ena gauna sa oti? (b) Na veiwekani voleka cava kei na Kalou eda na marautaka nida sa papitaiso?
5 Ni sa sereki ira na Isireli mai Ijipita, a vakadonuya o Jiova me ciqomi ira me nona “[i]yau talei,” me lomani ira qai taqomaki ira mera dua kina na “vanua tabu.” Ia, mera tauca na veivakalougatataki oqori, a vinakati me qaqaco vinaka na nodra lomana na Kalou. Era cakava oqo ena nodra vakadonuya mera cakava na ‘ka kece ga e kaya o Jiova’ kei na nodra veiyalayalati kei koya. (Lako Yani 19:4-9) A vakaroti ira na nona imuri ena imatai ni senitiuri o Jisu mera qisi ira se vukei ira na lewe ni veivanua kece ga mera tisaipeli, mera qai papitaiso o ira era vakabauta na nona ivakavuvuli. A vakatau na nodra veiwekani vinaka kei na Kalou ena nodra vakabauti Jisu Karisito kei na nodra papitaiso.—Maciu 28:19, 20, VV; Cakacaka 2:38, 41.
6 Na itukutuku ena iVolatabu e vakaraitaka ni o Jiova ena vakalougatataki ira na yalataka mera qaravi koya tiko ena yalodina. Ena vinakati gona vei ira na lotu Vakarisito mera yalayala ra qai papitaiso me rawa kina ni vakalougatataki ira o Jiova. Eda sa vakadonuya meda muria tiko na nona sala da qai qara tale ga na nona veidusimaki. (Same 48:14) Ia o Jiova e vaka sara ga e taura na ligada qai tuberi keda ena sala e dodonu meda lakova.—Same 73:23; Aisea 30:21; 41:10, 13.
7. Na cava meda vakatulewataka ga kina vakataki keda na noda yalayala kei na papitaiso?
7 Ena rawa ga nida taura na ikalawa oqori kevaka eda lomani Jiova da qai qaravi koya. Me kua ni dua e papitaiso baleta wale ga ni tukuna vua e dua ni sa dede na nona vuli iVolatabu se baleta ga nira papitaiso na nona itokani. E rawa nira veivakauqeti na itubutubu kei ira na lotu Vakarisito matua me vakasamataki na yalayala kei na papitaiso. Na yapositolo mada ga o Pita e uqeti ira na vakarogoci koya ena Penitiko mera “papitaisotaki.” (Cakacaka 2:38) Ia na noda yalayala e noda ga, ena sega ni rawa ni cakava ena vukuda e dua tale na tamata. Meda vakatulewataka sara ga na noda cakava na loma ni Kalou.—Same 40:8.
Vakarautaki ni Papitaiso
8, 9. (a) Na cava e sega ni tokona kina na iVolatabu na nodra papitaiso na gonelalai? (b) Na toso vakayalo cava me na laurai vei ira na itabagone ni bera nira papitaiso?
8 E rawa beka vei ira na gonelalai mera vakatulewataka vakayalomatua na nodra yalataki ira? E sega ni vakaraitaka na iVolatabu na yabaki ni papitaiso. Ia, e sega ni rawa vei ira na gonelalai mera vakabauta se yalataki ira vua na Kalou. (Cakacaka 8:12) Me baleti ira na lotu Vakarisito ena imatai ni senitiuri, a vola na dauvolaitukutuku makawa o Augustus Neander ena nona ivola General History of the Christian Religion and Church: “Ena gauna oya era dau papitaiso ga na uabula nira kila vinaka ni rau veisemati na papitaiso kei na vakabauta.”
9 So na itabagone e totolo cake na nodra yalomatua vakayalo, e so ena berabera. Ia ni bera nodra papitaiso, e dodonu vei ira na itabagone mera sa veiwekani voleka kei Jiova, ra kila vinaka na ivakavuvuli vakaivolatabu, qai matata vinaka vei ira na veika e gadrevi vua e yalataki koya, me vaka ga e gadrevi vei ira na uabula.
10. Na cava e gadrevi me cakava e dua ni bera ni yalayala qai papitaiso?
10 O Jisu a vakaroti ira na nona tisaipeli mera vakavulici ira na tataleitaki vou ena veika kece ga e vakarota. (Maciu 28:20) E gadrevi taumada vei ira na tataleitaki vou mera kila vinaka na ka dina, me rawa kina nira vakabauti Jiova kei na nona Vosa. (Roma 10:17; 1 Timoci 2:4; Iperiu 11:6) Ni sa tara na lomana na veika dina ena iVolatabu, oqo ena uqeti koya me veivutuni, me saumaki tale ga mai na nona ivakarau ni bula makawa. (Cakacaka 3:19) Oti oya sa na qai rawa kina vua me yalataki koya vei Jiova qai papitaiso, me vaka e vakarota o Jisu.
11. Na cava e bibi kina meda vakaitavi wasoma ena cakacaka vakavunau ni se bera mada ga nida papitaiso?
11 E gadrevi tale ga vua e dua e via papitaiso me na vunautaka na itukutuku vinaka ni Matanitu ni Kalou. Oqo na cakacaka bibi e lesia o Jiova mera cakava na nona tamata ena gauna ni ivakataotioti oqo. (Maciu 24:14) Ena rawa kina vei ira na se bera ni papitaiso mera vakamacalataka na nodra vakabauta vei ira tale e so. Na nodra vakaitavi ena cakacaka oqo ena vukei ira mera vakaitavi wasoma ena cakacaka vakavunau ena gauna era sa papitaiso oti kina.—Roma 10:9, 10, 14, 15.
Cava e Tarovi Iko Tiko Mo Kua ni Papitaiso?
12. Na cava ena rawa ni vakabera na nodra papitaiso e so?
12 So era sega tiko ni papitaiso baleta nira sega ni via colata na kena icolacola. Era kila ni na vinakati mera veisautaka na ivakarau ni nodra bula me rawa kina nira muria na ivakatagedegede i Jiova. Se era nanuma beka ni na dredre vei ira mera muria na veika e gadrevi vei ira na sa papitaiso. Era na vakasama sara beka vaka oqo e so, “De’u na cakava e dua na cala au qai vakasivoi mai na ivavakoso.”
13. Ena gauna i Jisu, na cava e vakavuna mera sega ni yaco kina mera imuri i Jisu e so?
13 Ena gauna i Jisu e so era vakatara na veika e baleti ira ga kei na nodra kauaitaka vakalevu na nodra vuvale me vakaleqa na nodra yaco mera tisaipeli i Jisu. A kaya e dua na vunivola ni na muri Jisu ena veiyasana kece e lako kina o Jisu. Ia e qai vakaraitaka o Jisu ni dau levu na gauna e sega mada ga na vanua me moce kina. Ni sureta e dua e vakarorogo tiko me nona tisaipeli, e tukuna na tamata oya me se tei lai “buluti” tamana mada. E rairai via tu beka ga e vale me yacova ni mate o tamana, e sega ni via muri Jisu me qai qarava na nona itavi vakavuvale ena gauna e vinakati kina. E kaya na kena ikatolu ni vinakata me lai “veitatau” mada vei iratou na nona vuvale ni bera ni muri Jisu. E vakamacalataka o Jisu ni nodratou lokuyara oya e vakaraitaka ni ratou ‘rai tale tiko i muri.’ O ira na via lokuyara era na vaqara ulubale tu ga mera kua kina ni colata na itavi ni lotu Vakarisito.—Luke 9:57-62.
14. (a) Na cava eratou cakava o Pita, Adriu, Jemesa, kei Joni ni qisi iratou o Jisu me ratou gonedau ni tamata? (b) Na cava meda kua kina ni tu vakasuka meda colata na ivua i Jisu?
14 E kena veibasai na nodratou ivakaraitaki o Pita, Adriu, Jemesa, kei Joni. Ni qisi iratou me ratou gonedau ni tamata, e kaya na iVolatabu: ‘Ratou biuta tu yani na nodratou lawa ratou muri koya.’ (Maciu 4:19-22) Ena nodratou vakatulewa oqori eratou vakila kina na dina ni ka e qai tukuna vei iratou o Jisu: “Vakataqara vei kemudou na noqui vua, ka vuli vei au, ni’u sa yalomalua ka yalomalumalumu: dou na kunea kina na vakacegu ni yalomudou. Ni sa rawarawa na noqui vua, ka mamada na noqui colacola.” (Maciu 11:29, 30) Dina ni kauta mai e so na icolacola na papitaiso, e vakadeitaka vei keda o Jisu ni rawarawa, mamada qai veivakacegui na icolacola oqori.
15. E vakaraitaka vakacava na nodrau ivakaraitaki o Mosese kei Jeremaia ni rawa nida nuitaka na veitokoni ni Kalou?
15 E dau noda ivakarau meda dau beci keda. Rau a nanuma taumada o Mosese kei Jeremaia ni sega ni ganiti rau na ilesilesi e solia vei rau o Jiova. (Lako Yani 3:11; Jeremaia 1:6) E qai vakadeitaki rau vakacava na Kalou? E kaya vei Mosese: “Au na tiko vakaidina kei iko.” E yalataka vei Jeremaia: “Ni’u sa tiko vata kei iko koi au, me’u vakabulai iko.” (Lako Yani 3:12; Jeremaia 1:8) E rawa tale ga meda nuitaka na veitokoni ni Kalou. Nida lomana na Kalou da qai vakanuinui vua, ena vukei keda o koya meda kua ni vakatitiqataka na noda rawa ni colata na icolacola ni yalayala. E vola na yapositolo o Joni: “Sa sega na rere e na loloma, ia na loloma sa maucokona vinaka sa vakasava tani na rere.” (1 Joni 4:18, VV) Ena rairai rere na gone ni taubale taudua, ia ena nuidei kevaka erau veitauriliga kei tamana. Kevaka eda vakararavi vei Jiova ena yaloda se lomada taucoko, e yalataka o koya ni na ‘vakadodonutaka na noda ilakolako’ nida lako vata kaya.—Vosa Vakaibalebale 3:5, 6.
E Gauna Dokai
16. Na cava e vinakati kina meda tabadromuci nida papitaiso?
16 Ni bera na veipapitaisotaki e dau liu taumada na ivunau vakaivolatabu e vakamacalataki kina na papitaiso vakarisito. Ni tini na ivunau oqori, era qai dau tarogi na via papitaiso ena rua na taro ni papitaiso. (Roma 10:10; raica na kato ena tabana e 22.) Ni oti oya era na qai tabadromuci ena wai me vaka e cakava o Jisu. E tukuna na iVolatabu ni papitaiso oti o Jisu e “cabe sara mai wai” se “cabe mai wai.” (Maciu 3:16, VV; Marika 1:10, VV) E tabadromuci Jisu o Joni na Dauveipapitaisotaki.b Na noda tabadromuci e vakatakarakarataka na noda sa veisautaka na ivakarau ni noda bula, e vaka eda sa mate ena noda ivakarau ni bula makawa da qai tekivutaka e dua na bula vou meda cakava na cakacaka ni Kalou.
17. E rawa vakacava vei ira na papitaiso kei ira na tiko ena kena soqo mera doka na gauna oqori?
17 Na papitaiso e ikalawa bibi qai marautaki tale ga. E vakaraitaka na iVolatabu ni a masu tiko o Jisu ena gauna e tabadromuci koya kina o Joni ena uciwai na Joritani. (Luke 3:21, 22) Me salavata kei na ivakaraitaki oqori, e dodonu me rakorako tale ga na veika era cakava o ira na papitaiso ena gauna oqo. E uqeti keda na iVolatabu me dau rakorako na noda isulusulu ena veisiga, e dodonu me rakorako sara na noda isulusulu ena siga eda papitaiso kina! (1 Timoci 2:9) E rawa nira vakaraitaka tale ga na nodra veidokai na tiko ena soqo oqo ena nodra rogoca vinaka na ivunau ni papitaiso ra qai rokova na veika e vakayacori.—1 Korinica 14:40.
Vakalougatataki na Tisaipeli e Papitaiso
18, 19. Na veivakalougatataki kei na itavi cava so eda vakila nida sa papitaiso?
18 Nida sa yalataki keda vua na Kalou da qai papitaiso, eda sa lewena e dua na vuvale totoka. E imatai ni veivakalougatataki eda sotava oya na nona yaco o Jiova me Tamada qai noda iTokani tale ga. Eda yawaka tu na Kalou ni bera na noda papitaiso; ia oqo eda sa veivinakati kei koya. (2 Korinica 5:19; Kolosa 1:20) Eda toro voleka rawa vua na Kalou qai torovi keda voleka mai o koya ena vuku ni isoro i Karisito. (Jemesa 4:8) E vakaraitaka na parofita o Malakai na nona kauaitaki keda kei na nona rogoci keda o Jiova baleta nida vakayacani vua, qai volai keda tale ga o Jiova ena nona ivola ni veivakananumi. “Era na noqu ga,” e kaya na Kalou, “ka’u na lomani ira, me vaka na tamata sa lomani koya na luvena sa qaravi koya.”—Malakai 3:16-18.
19 Eda lewe tale ga ni dua na vuvale era tiko na lewena ena veiyasa i vuravura ena gauna eda papitaiso kina. Ni taroga o Pita se era na vakalougatataki vakacava o ira na tisaipeli i Karisito era vakuai ira ena veika e so, e yalataka o Jisu: “O koya ga sa biuta na nona veivale, kei iratou na tacina kei na tuakana kei na ganena, se na tamana se tinana, se ko iratou na luvena, se tiki ni qele, e na vuku ni yacaqu e na yadrau sara tale na ka e taura kina, ka na taukena tale ga na bula tawa mudu.” (Maciu 19:29, VV) Ni oti e vica na yabaki, a vakamacalataka o Pita e dua na “ilawalawa mataveitacini” era tu “e vuravura.” A vakila sara ga o Pita na nodra veitokoni na mataveitacini dauloloma oqori, e rawa meda vakila tale ga o keda.—1 Pita 2:17; 5:9, NW.
20. Na inuinui totoka cava e vakarawarawataka na noda papitaiso?
20 E tukuna o Jisu nira na “taukena tale ga na bula tawa mudu” o ira na nona imuri. Io, na yalayala kei na papitaiso e vakarawarawataka na noda “rawata tale ga na bula, sa i koya na bula dina,” oya na bula tawamudu ena vuravura vou ni Kalou. (1 Timoci 6:19, VV) E bau dua tale beka na yavu e uasivi cake meda tara kina na noda bula kei na nodra bula na noda vuvale? Na inuinui oqo e vakarawarawataka na noda “muria ga na yaca i Jiova na noda Kalou ka sega ni mudu ka sega ni mudu.”—Maika 4:5.
[iVakamacala e ra]
a Era lewe tolunaudolu na Jiu kei ira na tavuki mera lotu Vakajiu era rogoca na ivunau i Pita ena Penitiko e totolo tale ga na nodra papitaiso. Me vakataki koya na turaga ni Iciopea, era sa kila tu na ivakavuvuli ena Vosa ni Kalou.—Cakacaka 2:37-41.
b Na vosa vakirisi na baʹpti·sma (papitaiso) e kena ibalebale “mo dromuca, vakaluvuca, kei na cabe,” e kaya na Expository Dictionary of New Testament Words e vola o Vine.
Vakamacalataka Mada
• Eda na sauma vakacava na loloma i Jiova, ena vuku ni cava?
• Na toso vakayalo cava me laurai ni bera na papitaiso?
• Na cava me kua ni tarova kina na noda papitaiso na noda vakasamataka de da cakava e dua na cala se baleta nida beci keda?
• Na veivakalougatataki cava ena tauca na tisaipeli i Jisu Karisito e papitaiso?
[iYaloyalo ena tabana e 26]
“A cava sa tarovi au me’u kua ni papitaisotaki?”
[iYaloyalo ena tabana e 29]
Na papitaiso e ikalawa bibi qai marautaki tale ga