Nona Dokai na Tamata Yadua Eda na Vakila Kece Tale

“E dodonu meda taravaka e dua na vuravura e vinaka cake​— na kena ena vakilai tiko ga kina na nona dokai na tamata yadua.”​—NA PERESITEDI NI MEREKE O HARRY TRUMAN, MAI SAN FRANCISCO, E KALIFONIA, MEREKE, 25 EPERELI, 1945.

ME VAKATAKI ira e levu ena veiyabaki ni cava na iKarua ni iValu Levu, a vakabauta o Peresitedi Truman ni rawa vua na kawatamata me vuli mai na veika sa yaco oti, me tauyavutaka e “dua na vuravura e vinaka cake” ena vakilai kina na veidokai. Ia, e ka ni rarawa, ni laurai na veika e yaco ena noda gauna e vakaraitaka na kena veibasai. Sa qai torosobu ga na ivakatagedegede ni “nona dokai na tamata yadua” baleta e sega ni vu ni leqa na tamata, e vakavuna sara tiko ga na meca levu duadua ni kawatamata.

Na Vu ni Leqa

Na iVolatabu e vakamacalataki koya na meca oqo me o Setani na Tevoro, na kabula vakayalo a vakalewa na ivakarau ni veiliutaki ni Kalou ena itekitekivu ni bula ni kawatamata. Mai na gauna a temaki Ivi kina o Setani ena were o Iteni, e sa nona takete tu ga me vakamua tani na kawatamata mera kua ni sokaloutaka na Dauveibuli. (Vakatekivu 3:​1-5) Vakasamataka mada na leqa erau a sotava o Atama kei Ivi ni rau muria na nona vosa na Tevoro! Ni rau sa talaidredre ina lawa ni Kalou ena nodrau kania na vuanikau vakatabui, rau sa qai “vunitaki rau . . . mai na mata ni Kalou ko Jiova.” Baleta? A kaya o Atama: “Ka’u a qai rere, ni’u a luvawale; ka’u a qai vunitaki au.” (Vakatekivu 3:​8-​10) Na kena yaco oqo e sa veisau kina na nona rai o Atama me baleti koya, vaka kina na nodrau veiwekani kei na Tamana vakalomalagi. Sa madua o Atama, sa sega gona ni doudou na vosa vei Jiova.

Na cava e vinakata kina na Tevoro me vakalolovirataki Atama? Me vaka ni a buli na tamata me ucuya na Kalou, e marautaka dina o Setani me raica ni cakava o Atama e dua na ka me vakacaraka na nona vakatayaloyalotaka na lagilagi ni Kalou. (Vakatekivu 1:​27; Roma 3:​23) E vukei keda na tikina oqo meda kila na vuna e sa curuma tu kina na bula ni kawatamata na veivakalolovirataki. Ni o Setani “na kalou ni vuravura oqo,” e uqeta na yalo ni tawaveidokai kei na veivakalolovirataki ena “gauna sa lewa kina na tamata vua na tamata tani ka sa mani ca kina.” (2 Korinica 4:4; Dauvunau 8:9; 1 Joni 5:​19) E kena ibalebale beka oqo ni sa yali vakadua na veidokai dina?

O Jiova e Dokai Ira na Nona iBulibuli

Vakasamataka mada na ituvaki ena were o Iteni ni bera ni rau ivalavala ca o Atama kei Ivi. A binikasauru tu na kedrau kakana, e veivakacegui na nodrau cakacaka, qai rawa ni nodrau kei ira na nodrau kawa na inuinui ni bula marau tawamudu. (Vakatekivu 1:​28) Na basoga kece ni nodrau bula e vakavotuya na inaki loloma ni Kalou me baleta na kawatamata kei na nona veidokai.

Ia, na gauna rau sa valavala ca kina o Atama kei Ivi, a veisautaka beka oqori na rai i Jiova me baleta na nona dokai na tamata yadua? Sega. A kauaitaka o Jiova na nodrau sa maduataka ni rau luvaiwale. Sa qai vakarautaka vakayalololoma vei rau na Kalou “nai sulu kuli ni manumanu” me rau dara me sosomitaka na liku erau a cula mai na draunilolo. (Vakatekivu 3:​7, 21) Dina ni rau sa madua, ia a kauaitaki rau ga na Kalou ena nona cakava vei rau na ka ena veidokai.

E muri, ni veitaratara o Jiova kei na matanitu o Isireli, a kauaitaki ira na luveniyali, yada, kei ira na vulagi​​—o ira na iwase ni tamata era dau sotava vakavuqa na veivakalolomataki. (Same 72:13) Me kena ivakaraitaki, nira lai tamusuka na Isireli na nodra sila, samuta nodra veivuniolive, se tauca na vua ni nodra veivaini, era vakaroti mera kua ni lesuva na vuata era guilecava tu ena were. Ni vuata oya, e vakarota na Kalou “me nona ga na vulagi, kei ira sa sega na tamadra, kei na yada.” (Vakarua 24:​19-​21) Ni muri na lawa oya, e sega kina ni dua ena dau kerekere, qai rawa sara mada ga vei ira na dravudravua mera vakaogai ira ena cakacaka e dokai.

A Veidokai o Jisu

Nona bula voli e vuravura na Luve ni Kalou o Jisu Karisito, e dau kauaitaka na nona dokai na tamata yadua. Me kena ivakaraitaki, nona tiko mai Kalili a lakovi Jisu yani e dua na turaga a roboti koya tu na vukavuka. Ia ena Lawa i Mosese, me kua ni veitakavi na vukavuka, e dodonu vei koya e tauva me kacivaka: “Au sega ni savasava! au sega ni savasava!” (Vunau ni Soro 13:45) A sega ni cakava oqori na turaga oya ni torovi Jisu yani. Ia, a cuva vakatoboicu ga qai vakamasuti Jisu: “Kemuni na Turaga, kevaka ko ni sa vinakata, ko ni sa vakasavasavataki au rawa.” (Luke 5:​12) Na cava a cakava o Jisu? A sega ni cudruvi koya ni beca na Lawa, qai sega tale ga ni vakawalena se vakanadakui koya. Ia, a vakaraitaka na nona doka na turaga oya ena nona tarai koya qai kaya: “Au sa vinakata: mo savasava mai.”​​—Luke 5:​13.

Ena so tale na gauna, a vakaraitaka o Jisu ni tu vua na kaukaua me veivakabulai, dina ga ni sega ni tara na yagodra na tauvimate​​—so na gauna ena cakava ni tu mai na duatani na vanua. Ia ena ituvaki i koya na turaga vukavuka oya, a lewa o Jisu me tarai koya sara ga. (Maciu 15:​21-​28; Marika 10:​51, 52; Luke 7:​1-​10) Me vaka ni “roboti koya [tu] na vukavuka,” de dua e sa vakayabaki na nona sega ni veitaratara kei na dua tale. Sega ni vakabekataki ni a dua na ka na levu ni nona marau ena nona vakila ni tarai koya e dua tale! Na ka ga a vinakata na turaga oya me vakabulai, e kena irairai ni a sega ni namaka me tarai koya o Jisu. O koya gona, na ivalavala ni nona veivakabulai o Jisu e vakavotuya e dua na ka​​—na nona doka na turaga oya. E rawa beka nida vakabauta ni vakilai tiko ena noda bula veimaliwai ena gauna oqo na veidokai? Ke vaka kina, na sala cava e vakatakilai kina?

Na iVunau e Vakavurea na Veidokai

O Jisu a cavuta na ivakasala era vakatoka e levu me ivunau kilai levu duadua e bau volai me baleta na bula veimaliwai: “O koya, na ka vakaaduaga dou sa vinakata me ra kitaka vei kemudou na tamata, dou kitaka vaka talega kina vei ira.” (Maciu 7:​12) Dau vakatokai vakalevu me iVunau Koula. E vakauqeta e dua me doka na wekana qai nuitaka ni na caka tale ga vua.

Me vaka e laurai ena veitabagauna sa sivi, e sega soti ni rawarawa na bulataki ni ivunau oqo​​—vakavuqa e dau yaco sara ga na kena veibasai. “Dau kamikamica vei au na vakamadualaki ira na tani,” e kaya e dua na turaga eda na vakayacana me o Jone. “Vica wale sara na vosa au na cavuta, ia ena veivakacudrui, veivakamadualaki, se so na gauna au veivakatagici sara.” Ia, dua na ka a yaco e veisautaka sara ga na sala e dau veimaliwai kina o Jone kei ira na tani. “Vica na iVakadinadina i Jiova era sa dau mai sikovi au tiko. Niu railesu, au madua sara ga niu vakasamataka na veika au dau tukuna kei na veika au dau cakava vei ira. Ia, era sega vakadua ni bau soro. E sa tekivu tara vakamalua tiko na lomaqu na ka dina ena iVolatabu mani yaco sara meu veisautaka noqu bula.” Nikua, sa qase ni ivavakoso o Jone ena dua na ivavakoso lotu Vakarisito.

Na ivakaraitaki oqo i Jone e vakadinadinataka “ni sa bula na vosa ni Kalou, ka kaukauwa, ka gata vakalevu ka mucu ga nai seleiwau batirua, ka suaka me wasea rua kina na lomada kei na yaloda, kei na nodai sema kei na uto ni sui, a sa vakalewa sara na nanuma kei nai naki ni yaloda.” (Iperiu 4:​12) Io, na kaukaua ni Vosa ni Kalou e rawa ni tara na lomana e dua qai veisautaka na nona vakasama kei na nona itovo. Oqo sara ga na yavu levu duadua e rawa ni vakilai kina na veidokai​​—oya me tiko vei keda na gagadre dina ni via veivukei kei na veirokovi, sega ni veivakararawataki se veivakamadualaki.​​—Cakacaka 20:35; Roma 12:10.

Ena Vakilai Tale na Veidokai

Nodra gadreva dina na iVakadinadina i Jiova me vakilai tale na veidokai, e uqeti ira gona mera wasea vei ira na tani na inuinui totoka ena iVolatabu. (Cakacaka 5:​42) Sega tale ni dua na sala e uasivi cake meda vakaraitaka kina noda veidokai kei na noda veirokovi mai na noda wasea vua e dua “nai rogorogo vinaka ni ka vinaka.” (Aisea 52:7) Na “ka vinaka” oqo e okati kina na taurivaki ni itovo “vou,” ni oqori ena vakamatea na gagadre “ca” e uqeta na veivakamadualaki. (Kolosa 3:​5-​10) E okati tale ga kina na inaki i Jiova me na qai vakarusa na ituvaki kei na itovo ni rai e dau vakavuna na tawaveidokai, kei koya e vakavuna dina tiko na leqa oqo na Tevoro o Setani. (Taniela 2:​44; Maciu 6:​9, 10; Vakatakila 20:​1, 2, 10) Ni sa roboti vuravura “na veikilai kei Jiova,” sa na qai vakilai dina kina ena gauna oqori na nona dokai na tamata yadua.​​—Aisea 11:9.

Oni sureti mo ni vulica na inuinui totoka oqo. Nomuni sosoqoni vata kei ira na iVakadinadina i Jiova, oni na dikeva kina ni rawa wale ga ni vakilai na veidokai kevaka e bulataki na ivakavuvuli vakaivolatabu. O na rawa ni vulica tale ga na sala ena vakarau kauta mai kina na Matanitu ni Kalou “e dua na vuravura e vinaka cake” sara, era na ‘dokai kina na tamata yadua,’ ena sega vakadua na veivakalolovirataki.

[Kato/​iYaloyalo ena tabana e 6]

Nodra Yalodina e Vukei Ira Mera Kua ni Beci Ira

Ena iKarua ni iValu Levu, sivia nira le 2,000 na iVakadinadina i Jiova era a kau vakavesu ina keba ni veivakararawataki i Itala ena vuku ni nodra vakabauta. Me vakamacalataka na sala vakasakiti era vakaraitaka kina o ira oqo na nodra yalodina, a tukuna ena nona ivola na My Story e dua na marama a vesu tale tu ga ena keba mai Ravensbrück, o Gemma La Guardia Gluck: “Yaco na gauna sa ra vakarota na Gestapo ni kevaka e dua vei ira na Gonevuli ni iVolatabu e sainitaka na ivola me cakitaka kina na nona vakabauta, ena sereki qai mudu tale ga na nona vakacacani.” Me baleti ira era bese ni saini, e kaya o koya: “Era bolea mera vakararawataki, mera waraka ga na siga era na qai sereki kina ni sa cava vinaka na kedra itotogi.” Na cava e vaka kina oya na nodra vakatulewa? O Magdalena, na marama a cavuti ena imatai ni ulutaga, e sa yabaki 80 vakacaca ena gauna oqo. E vakamacalataka: “Sega ni bibi vei keimami na neimami dui bula, e bibi ga vei keimami na neimami yalodina vei Jiova. Na neimami yalodina e vukea me keimami kua kina ni beci keimami.”a

[iVakamacala e ra]

[iYaloyalo ena tabana e 5]

O Jisu e dau dokai ira e vakabula

[iYaloyalo ena tabana e 7]

O ira na iVakadinadina i Jiova era dokai ira na tani ena nodra wasea vei ira “nai rogorogo vinaka ni ka vinaka”