Na Cava Meda Muria Kina “na Karisito”?

‘Ke dua e via muri au, me kua tale ni muria na lomana, ia me . . . muri au tiko ga.’​—LUKE 9:23.

1, 2. Na cava e bibi kina meda vakasamataka na vuna meda muri koya kina “na Karisito”?

E MARAU dina o Jiova ni raica nira maliwai ira tiko na lewe ni ivavakoso e vuravura o ira na tataleitaki vou kei ira na itabagone! Ni o tomana tiko nomu vulica na iVolatabu, tiko wasoma ena soqoni vaKarisito, kei na nomu kila na ka dina ena Vosa ni Kalou, e bibi mo vakasamataka na veisureti i Jisu: “Kevaka e dua sa via muri au, me kakua ni muria na lomana, ia me colata ga na nona kauveilatai e na veisiga, ka muri au [tiko ga].” (Luke 9:23) E kaya tiko o Jisu ni ka vinaka na noda sega ni muria na lomada da qai muri koya. Bibi gona meda veivosakitaka na vuna meda muri koya kina “na Karisito.”​—Maciu 16:13-16.

² Vakacava o keda na muri Jisu tiko? Eda uqeti meda ‘vakayacora sara vakavinaka.’ (1 Ces. 4:1, 2, VV) Se da mani vou se dede ena dina, noda vakasamataka na vuna eda muri Karisito kina ena uqeti keda meda muria na veivakadreti i Paula, vaka kina noda muri Karisito vakavoleka e veisiga. Meda veivosakitaki mada qo e lima na vuna eda na vinakata kina meda muri Karisito.

Meda Volekati Jiova Tiko Ga

3. Na cava na rua sala eda na kilai Jiova kina?

³ A “tucake . . . ena lomadonu ni Areopakasi” na yapositolo o Paula ni a vosa vei ira na lewe i Aceni, e kaya: “E lesia tale ga na Kalou na nodra gauna kei na vanua mera tiko kina, mera vakasaqara na Kalou, de dua era na vakayayamo ra qai kunei koya sara, ni sega ni yawa o koya vei keda yadua.” (Caka. 17:22, 26, 27, NW) E rawa nida vakasaqara na Kalou meda kilai koya vinaka kina. Kena ivakaraitaki, nida raica na veika buli eda vulica kina e levu na ka me baleta na itovo ni Kalou kei na ka e rawa ni cakava. Nida vakasamataka vakatitobu na veika e bulia salavata kei na noda vakavinavinaka, eda na kilai koya vakavinaka na Dauveibuli. (Roma 1:20) E vakatakila tale ga o Jiova na veika me baleti koya ena nona Vosa na iVolatabu. (2 Tim. 3:16, 17) Na levu ga ni noda ‘vakasamataka na nona cakacaka’ kei na noda ‘veivosakitaka na nona ivalavala,’ na titobu tale ga ni noda kilai koya.​—Same 77:12.

4. E rawa vakacava nida kilai Jiova vakavinaka nida muri Jisu vakavoleka?

⁴ Dua na sala vinaka meda volekati Jiova kina oya na noda muri Karisito. Vakasamataka mada na lagilagi ni bula i Jisu ena nona bula vata kei Tamana ni se “bera ni buli na vuravura”! (Joni 17:5, VV) O koya na “i vakatekivu ni veika kece sa bulia na Kalou.” (Vkta. 3:14, VV) Ni ‘ulumatua . . . ni veika buli kece,’ a bula tu mai lomalagi kei na Tamana o Jiova ena dua na gauna balavu. Ni se bera ni mai bula e vuravura rau a cakava vata kei Tamana e levu na ka. E nona itokani voleka sara ga na Kalou, qai daucakacaka ena marau kei koya sa Kaukaua Duadua, e qaqaco vinaka nodrau dauveilomani. E sega wale ga ni vakadikeva o Jisu na ka e cakava o Tamana, e vulica kina na ivakarau ni lomana kei na nona itovo talei, ia e tugana sara ga i lomana qai vakatotomuria na veika kece e raica. E ucui Tamana vinaka gona na Luvena talairawarawa qo, e tukuna na iVolatabu ni “i yaloyalo ni Kalou tawa raici” o koya. (Kolo. 1:15, VV) Na noda muri Karisito gona vakavoleka, eda na vaqaqacotaka kina na noda veiwekani kei Jiova.

Meda Vakatotomuri Jiova Vakalevu

5. Na cava meda cakava meda vakatotomuri Jiova vinaka kina? Na vuna?

⁵ Eda a ‘buli meda ucuya na Kalou, meda itovo vata kei koya,’ e rawa gona nida vakaitovotaka na itovo vakalou. (Vkte. 1:26) E uqeti ira na lotu vaKarisito o Paula mera “vakadamurimuria na Kalou, me vakataki ira na gone ni toko.” (Efeso 5:⁠1) Na noda muri Karisito ena rawa kina nida vakatotomuria na Tamada vakalomalagi. E rawa qo baleta ni vakaraitaka vinaka sara ga o Jisu na ivakarau ni vakasama ni Kalou, na lomana kei na nona itovo, e rawa tale ga ni vakamacalataka vakavinaka na veika me baleti Tamana. A sega wale ga ni vakatakila na yaca i Jiova o Jisu ena gauna a bula voli kina e vuravura. A vakatakila tale ga na veika e kilai kina na Kalou. (Wilika Maciu 11:27.) E vakaraitaka na veika qori o Jisu ena nona vosa, itovo, ivakavuvuli kei na nona ivakaraitaki.

6. Na cava eda kila me baleti Jiova ena ivakavuvuli i Jisu?

⁶ E vakaraitaka o Jisu ena nona ivakavuvuli na veika e vinakata na Kalou vei keda, kei na nona rai baleti ira na sokaloutaki koya. (Maciu 22:36-40; Luke 12:6, 7; 15:4-7) Kena ivakaraitaki, e tukuni ena iVunau e Tini—⁠“mo kakua ni ia na veibutakoci”—⁠e vakamacalataka o Jisu na rai ni Kalou me baleta na veika e dau buroro ena loma ni tamata ni se vo tu e dua na gauna balavu me vakayacora kina. E kaya: “O koya yadua ena raica na yalewa me dodomo kina, sa dauyalewa oti kaya e lomana.” (Lako 20:14; Maciu 5:27, 28) Ni tukuna oti o Jisu na nodra rai na Farisi me baleta na Lawa ena nodra kaya, “Mo lomana na wekamu, ka cata na nomu meca”—⁠e tukuna sara na rai i Jiova: “Dou lomani ira na nomudou meca, vosavinaka vei ira sa rukaki [“vakacacani,” VV] kemudou.” (Maciu 5:43, 44; Lako 23:4; Vunau 19:18) Na noda kila vinaka na ivakarau ni vakasama ni Kalou kei na lomana, vaka kina na veika e vinakata vei keda, ena yaga ena noda vakatotomuri koya vakavoleka.

7, 8. Na cava eda vulica me baleti Jiova ena ivakaraitaki i Jisu?

⁷ Na ivakaraitaki tale ga i Jisu eda kilai Tamana kina vakavinaka. Nida wilika ena Kosipeli na nona dau lomani ira na dravudravua, kauaitaki ira na vakaloloma, kei na nona cudruvi ratou na tisaipeli ni ratou tarovi ira na gonelalai, sega li nida raica kina na itovo i Tamana? (Mari. 1:40-42; 10:13, 14; Joni 11:32-35) Vakasamataka mada na ka e dau cakava o Jisu, e laurai votu sara ga kina na itovo ni Kalou. E vakavotui na kaukaua levu e soli vua ena nona daucakamana. Ia e sega ga ni vakayagataka na kaukaua qori me rawaka kina se me via vakamavoataka kina e dua. (Luke 4:1-4) E laurai votu nona lewadodonu ena nona vakatalai ira tani na dauveivoli kocokoco mai na valenisoro! (Mari. 11:15-17; Joni 2:13-16) Ni veiuqeti na nona vakavuvuli o Jisu kei na maqosa ni nona vosa, e vakaraitaka kina ni “uasivi vei Solomoni” ena vuku. (Maciu 12:42) Na loloma e vakaraitaka o Jisu ena nona mate ena vukudra eso tale e vakamacalataki vinaka ena iVolatabu, e volai ni “sega na nona loloma e dua na tamata me uasivi cake e na ka oqo.”​—Joni 15:13.

⁸ E vakatayaloyalotaki Jiova vinaka na Luve ni Kalou ena ka e tukuna kei na ka e cakava, ni tukuna: “Ko koya sa raici au, sa raici Tamaqu.” (Wilika Joni 14:9-11.) Na noda muri Karisito e tautauvata sara ga kei na noda muri Jiova tiko.

Jisu, na Lumuti i Jiova

9. Na gauna cava a lumuti Jisu kina na Kalou, a lumuti koya vakacava?

⁹ Vakasamataka mada na ka a yaco ena vulaibotabota ni 29 S.K. ni sa yabaki 30 o Jisu, a gole yani vei Joni na Dauveipapitaisotaki. “Ko Jisu, ni sa papitaisotaki oti, sa cabe sara mai na wai: ka raica, sa qai wase rua vua na lomalagi, a sa raica ko koya na Yalo ni Kalou ni sa lako sobu mai me vaka na ruve, ka sa mai ro toka vua.” Ena gauna qori, a yaco kina me Karisito se Mesaia. E vakaraitaka tale ga kina o Jiova ni o Jisu e nona Lumuti, e kaya: “O koya oqo na noqu Gone ni toko, au sa dauvinakata vakalevu.” (Maciu 3:13-17) Qo na vuna vinaka eda uqeti kina meda muri Jisu!

10, 11. (a) E vakayagataki vakacava na icavuti “Karisito” ni tukuni Jisu tiko? (b) Na cava meda nakita dei kina nida na muri Jisu Karisito?

¹⁰ Ena iVolatabu, na icavuti “Karisito” e dau vakayagataki vei Jisu ena vuqa na ituvaki, kena ivakaraitaki Jisu Karisito, Karisito Jisu, kei na Karisito. O Jisu sara ga a cavuta taumada na yaca “Jisu Karisito”—⁠e liu na yaca qai muri na icavuti. E kaya ena nona masuti Tamana: “Sai koya oqo na bula tawa mudu, me ra kilai kemuni na Kalou dina duaduaga, kei Jisu Karisito ko koya ko ni a tala mai.” (Joni 17:3) Na kena vakayagataki eke na “Jisu Karisito” e vakaraitaka vakamatata ni a talai koya mai na Kalou, a yaco me nona Lumuti. Ni tukuni eliu na icavuti qai muri na yaca, me vaka na “Karisito Jisu,” e vakabibitaki kina na nona itutu. (2 Kor. 4:5, NW) Dua tale na vuna e vakabibitaki kina nona itavi vakaMesaia oya na kena icavuti “na Karisito.”​—Caka. 5:42.

¹¹ Se mani vakayagataki vakacava na icavuti “Karisito” ni dusi Jisu tiko, e vakabibitaka ga na ka dina qo: Dina ni a mai bula vakatamata e vuravura na Luve ni Kalou me vakayacora na loma i Tamana, e sega ni tamata se parofita wale ga; ia e Lumuti i Jiova. Meda nakita dei mada ga nida na muri koya na Lumuti.

Jisu Duadua ga na Sala ina Bula

12. Na itukutuku bibi cava a tukuni vua na yapositolo o Tomasi, e vakaibalebale vakacava vei keda?

¹² E dua tale na vuna bibi meda muria tiko ga kina na Mesaia e laurai ena ka e tukuna o Jisu vei ratou na nona yapositolo yalodina ni se vo toka e vica na aua me mate. E sauma na taro i Tomasi o Jisu me baleta na ka a tukuna o koya ena nona na lako me lai vakarautaka e dua na vanua vei ratou, e kaya o Jisu: “Oi au na sala, kei na vu-ni-dina, kei na vu-ni-bula; sa sega ni torovi Tamaqu walega e dua na tamata, e na vukuqu ga.” (Joni 14:1-6) A vosa tiko o Jisu ena gauna oya vei ratou ga na 11 na yapositolo yalodina. A yalataka vei ratou e dua na tikina mai lomalagi, ia e vakaibalebale tale ga na nona vosa vei ira na nuitaka na bula tawamudu e vuravura. (Vkta. 7:9, 10; 21:1-4) Ena sala cava?

13. Na cava e tukuni kina ni o Jisu “na sala”?

¹³ O Jisu Karisito “na sala.” Ena vukuna duadua ga eda na rawa ni toro voleka kina vua na Kalou. E dina qori ena masu. Nida masu ga ena vuku i Jisu ena qai sauma na Tamada na noda kerekere ke salavata kei na lomana. (Joni 15:16) E tiko tale e dua na vuna e vakatokai kina o Jisu “na sala.” Ena vuku ni ivalavala ca eda yawaka kina na Kalou na kawatamata. (Aisea 59:2) E solia “na nona bula” o Jisu “me kedrai voli e lewe vuqa.” (Maciu 20:28) E kaya na iVolatabu: “Sa vakasavasavataki keda mai na ca kecega na dra i Jisu.” (1 Joni 1:7) E vakarautaka gona o Jisu na sala meda veiyaloni kina kei na Kalou. (Roma 5:8-10) Eda rawa ga ni veiwekani kei na Kalou, ke da vakabauti Jisu da qai talairawarawa vua.​—Joni 3:36.

14. E “vu-ni-dina” vakacava o Jisu?

¹⁴ E “vu-ni-dina” o Jisu ni dau tukuna na ka dina, e bulataka tale ga, vaka kina na kena vakayacori vua na parofisai kece me baleta na Mesaia. E vola na yapositolo o Paula: “sa io na vosa ni yalayala kecega ni Kalou e na vukuna.” (2 Kor. 1:20) “Nai vakatakarakara ni veika vinaka me na muri mai” e koto ena lawa a soli vei Mosese e vakavatukanataki tale ga ena vuku i Karisito Jisu. (Iper. 10:1; Kolo. 2:17) E vakabibitaki na parofisai kece vei Jisu, eda kila tale ga kina na nona itavi bibi ena vakayacori ni loma i Jiova. (Vkta. 19:10) Me yaga vei keda na veika e vakarautaka tu na Kalou, e bibi gona meda muria na Mesaia.

15. Na cava e tukuni kina ni “vu-ni-bula” o Jisu?

¹⁵ E “vu-ni-bula” o Jisu ni volia na kawatamata ena nona dra, qai vakalougatataki keda na Kalou ena isolisoli ni bula tawamudu “e na vuku i Jisu Karisito na noda Turaga.” (Roma 6:23) O Jisu e “vu-ni-bula” tale ga vei ira na mate. (Joni 5:28, 29) Vakasamataka tale ga na veika ena cakava ena nona itutu vakabete levu ni sa veiliutaki ena duanaudolu na yabaki. Ena vakabulai ira na vakarurugi vua e vuravura mai na ivau ni ivalavala ca kei na mate!—Iper. 9:11, 12, 28.

16. Na cava meda muri Jisu kina?

¹⁶ E vakaibalebale dina vei keda na vosa a tukuna o Jisu vei Tomasi. O Jisu na sala, na vu ni dina kei na vu ni bula. A talai koya mai na Kalou e vuravura mera vakabulai na lewe i vuravura ena vukuna. (Joni 3:17) E sega tale ga ni dua e torovi Tamana rawa, ena vuku i Jisu ga. E vakamatatataka na iVolatabu: “Sa sega na bula e na vukuna e dua tani: ni sa sega sara e dua tale na yaca e ruku i lomalagi sa soli kivei ira na tamata, me da bula rawa kina.” (Caka. 4:12) Se mani cava eda vakabauta tu e liu, e ka vakayalomatua meda vakabauti Jisu, meda muri koya, meda rawata kina na bula.​—Joni 20:31.

Eda Vakaroti Meda Vakarorogo Vua na Karisito

17. Na cava e bibi kina meda vakarorogo vua na Luve ni Kalou?

¹⁷ Eratou a vakadinadinataka o Pita, Joni, kei Jemesa na nona vakamataliataki o Jisu. Eratou rogoca ena gauna ya e dua na domo mai lomalagi ni kaya: “Oqo na noqu Gone ni toko: dou rogoci koya.” (Luke 9:28, 29, 35) E bibi gona meda muria na ivakaro meda vakarorogo vua na Mesaia.​—Wilika Cakacaka 3:22, 23.

18. Eda na vakarorogo vakacava vei Jisu Karisito?

¹⁸ E okati ena noda vakarorogo vei Jisu na noda ‘raici koya matua tiko, da vakasamataka nona ivakaraitaki.’ (Iper. 12:2, 3, NW) Bibi gona meda “vakananuma vakalevu sara” na veika eda wilika baleti koya ena iVolatabu kei na ivola e tabaka na “dauveiqaravi yalodina ka vuku,” vaka kina na ka eda rogoca ena soqoni vaKarisito. (Iper. 2:1; Maciu 24:45, VV) Nida dua na sipi i Jisu meda gumatua mada ga ni vakarorogo vua, da qai muri koya tiko ga.​—Joni 10:27.

19. Eda na muri Karisito tiko ga vakacava?

¹⁹ Eda na rawa beka ni muria tiko ga na Karisito, se mani dredre vakacava noda bula? Io, ke da “taura matua nai vakarau ni vosa dina” kei na noda vakaitovotaka na ka eda vulica ena noda ‘vakabauti Karisito Jisu kei na nona loloma.’​—2 Tim. 1:13.

Na Cava o Vulica?

• Eda na volekati Jiova vakacava nida muria “na Karisito”?

• Na cava e rawa ni tukuni kina ni noda muri Jisu e tautauvata sara ga kei na noda muri Jiova?

• E rawa vakacava me “sala, kei na vu-ni-dina, kei na vu-ni-bula” o Jisu?

• Na cava meda vakarorogo kina vua na Lumuti i Jiova?

[iYaloyalo ena tabana e 29]

E laurai ena ivakavuvuli i Jisu na ivakarau ni vakasama i Jiova

[iYaloyalo ena tabana e 30]

Meda muria na Lumuti i Jiova ena yalodina

[iYaloyalo ena tabana e 32]

E tukuna o Jiova: “Oqo na noqu Gone ni toko: dou rogoci koya”