Veivakabulai na Kalou ena Vuku ni Mesaia!

“Era mate tiko na tamata kece ena vuku i Atama, ena bula vaka kina na tamata kece ena vuku i Karisito.”—1 KOR. 15:22.

1, 2. (a) Na cava e rau cakava o Adriu kei Filipi ni rau sotavi Jisu? (b) Na cava eda kaya kina ni levu cake na ivakadinadina eda kila ni Mesaia o Jisu ni vakatauvatani kei ira na lotu vaKarisito ena imatai ni senitiuri?

“KEIRAU sa kunea na Mesaia,” e tukuna o Adriu vua na tacina o Pita. A vakadeitaka o Adriu ni o Jisu na kai Nasareci e lumuti ni Kalou. E tarai Filipi na ka e raica mani vaqarai Nacanieli na nona itokani me tukuna vua: “Keitou sa kunei Jisu na luvei Josefa mai Nasareci, o koya e vola o Mosese ena Lawa kei ira tale ga na Parofita.”​—Joni 1:40, 41, 45.

² O vakadeitaka dina ni o Jisu na Mesaia Yalataki qai ‘iLiuliu ni veivakabulai’ i Jiova? (Iper. 2:10) Ni vakatauvatani kei ira na imuri i Jisu ena imatai ni senitiuri, e levu cake sara na ivakadinadina eda kila ena gauna qo me baleti koya na Mesaia. Me tekivu mai nona sucu me yacova nona vakaturi, e vakaraitaka vakamatata na Vosa ni Kalou ni o koya ga na Karisito. (Wilika Joni 20:30, 31.) E vakaraitaka tale ga na iVolatabu ni na tomana tiko ga o Jisu nona qarava na itavi vakaMesaia mai lomalagi. (Joni 6:40; wilika 1 Korinica 15:22.) Mai na ka o sa vulica ena iVolatabu, o rawa ni tukuna tale ga ni o sa ‘kunea na Mesaia.’ Ia raica mada se ra vakadeitaka vakacava na tisaipeli ena imatai ni senitiuri nira sa kunea na Mesaia.

Vakatakilai Vakalalai “na Ka Vuni” Baleta na Mesaia

3, 4. (a) Era “kunea” vakacava na “Mesaia” na imuri i Jisu ena imatai ni senitiuri? (b) Na cava o kaya kina ni o Jisu duadua ga e rawa ni vakayacora na parofisai kece me baleta na Mesaia?

³ Era vakadeitaka vakacava na imuri i Jisu ni o koya na Mesaia? E vakayagataka o Jiova nona parofita mera vakatakila tiko vakalalai na ivakatakilakila ni nona basika na Mesaia. E vakatauvatana e dua na vuku ni iVolatabu na kena vakatakilai na Mesaia, ina kena semasemai na veitiki ni dua na ivakatakarakara e ceuti ena vatu talei na marble. Kaya mada ke ra yadua na tikitiki ni vatu talei eso na turaga era sega ni bau veikilai, ra qai kauta yani na tikitiki ni vatu talei qori ena dua na rumu. Vakasamataka ke ra qai veisotari donu na veitiki ni vatu talei qori, yaco me dua na ivakatakarakara totoka, o na rairai nanuma ni tiko e dua e sa vakarautaka oti tu na veitiki ni vatu talei qori qai vakauta yadua vei ira na turaga ya. Me vaka ga na veitiki ni ivakatakarakara ya, na parofisai kece vakaMesaia e vakaraitaka e dua na itukutuku bibi me baleta na Mesaia.

⁴ Ena rawa beka vua e dua na tamata me vakayacora na parofisai kece me baleta na Mesaia? E kaya e dua na daunivakadidike ni nona vakayacora e dua, na parofisai kece me baleta na Mesaia “e sa rui itavi levu qai rui dredre me vakayacori.” E qai tukuna tarava na daunivakadidike qo, “ena ivolatukutuku ni kawatamata, o Jisu duadua ga a cakava rawa na itavi qo.”

5, 6. (a) Ena lewai vakacava o Setani? (b) E vakatakila tiko mai vakacava na Kalou na iyatukawa ena basika kina na “kawa” yalataki?

⁵ Na parofisai kece me baleta na Mesaia era “ka vuni,” qai umani kina e vica vata na ka bibi. (Kolo. 1:26, 27; Vkte. 3:15) Okati ena ka vuni qori, nona lewai o Setani na Tevoro, “na gata makawa,” a vakavuna nodra ivalavala ca na kawatamata kei na nodra mate. (Vkta. 12:9) Ena vakayacori vakacava na veilewai oya? Sa tukuna tu o Jiova ni na basika na “kawa” ni “yalewa” me butuqaqia na ulu i Setani, ena qai vakaotia vakadua na talaidredre, tauvimate, kei na mate. Ia, ena vakalaiva na Kalou me na vakamavoataka o Setani na bukubuku ni yava vakaitakarakara ni “kawa” ni yalewa.

⁶ E vakatakila tiko vakalalai o Jiova na “kawa” yalataki. A yalataka na Kalou vei Eparama: “Ena kalougata talega na veimatanitu kecega e vuravura e na nomu kawa.” (Vkte. 22:18) A parofisaitaka o Mosese ni na yaco o Jisu me “parofita,” ena yaco me levu cake vei koya. (Vkru. 18:18, 19) A vakadeitaka o Tevita kei ira na parofita, ni na basika na Mesaia ena nona iyatukawa vakatui ena qai veiliutaki me tawamudu.​—2 Sam. 7:12, 16; Jere. 23:5, 6.

iVakadinadina ni Mesaia o Jisu

7. Ena sala cava e lako mai kina o Jisu vua na “yalewa” e vaka na wati ni Kalou?

⁷ E talai Luvena mai na Kalou, na imatai ni nona ibulibuli, mai na nona isoqosoqo kabula vakayalo mai lomalagi e vaka na watina, me “kawa” yalataki. Ena vinakati gona vua na Luve ni Kalou duabau ga me “vakadravudravuataki koya,” me biuta na nona bula e lomalagi me qai mai sucu vakatamata. (Fpai. 2:5-7, Joni 1:14) Gauna a “sobuti” Meri kina na yalo tabu, a vakadeitaki kina ni o koya ena sucu ena “vakatokai . . . me yalosavasava, na Luve ni Kalou.”​—Luke 1:35.

8. A vakayacori vakacava na parofisai vakaMesaia ena gauna a papitaiso kina o Jisu?

⁸ E vakaraitaka na parofisai vakaMesaia na vanua kei na gauna ena basika kina o Jisu. A sucu o Jisu e Peceliema me vaka ga a parofisaitaki. (Maika 5:2) Era namaka vakalevu na Jiu ena imatai ni senitiuri nona basika na Mesaia, eso era taroga me baleti Joni na Dauveipapitaisotaki: “O koya beka qo na Karisito?” a sauma o Joni: “O koya e muri au mai e kaukaua sara vei au.” (Luke 3:15, 16) Ni golevi Joni yani o Jisu ena icavacava ni 29 S.K., me papitaiso ni sa yabaki 30, a vakadeitaki kina ni yaco o koya me Mesaia ena kena gauna donu. (Tani. 9:25) Ena gauna a tekivu cakacaka vakaitalatala kina, a tukuna: “Sa yaco mai na gauna lokuci, sa voleka na matanitu ni Kalou.”—Mari. 1:14, 15.

9. Dina ni sega ni levu sara na itukutuku eratou kila na tisaipeli i Jisu, ia na vakabauta dei cava a tu vei ratou?

⁹ A vinakati me vakadodonutaki na ka era namaka tu na tamata. E dina nira raici Jisu ena gauna ya me tui, ia era sega ni kila ni na veiliutaki o koya mai lomalagi ena gauna se bera mai. (Joni 12:12-16; 16:12, 13; Caka. 2:32-36) Ni tarogi ratou nona tisaipeli o Jisu, “Cava dou nanuma?” sega ni bera nona sauma o Pita: “O kemuni na Karisito, na Luve ni Kalou bula.” (Maciu 16:13-16) A sega ni veisau na rai i Pita ena gauna era tarabe kina e levu ena dua na ivakavuvuli.​—Wilika Joni 6:68, 69.

Talairawarawa Vua na Mesaia

10. Na cava e vakarota kina o Jiova me rogoci o Luvena?

¹⁰ E kabula vakayalo kaukaua mai lomalagi o Jisu, e Luve duabau ga ni Kalou. A ‘matataki tamana’ tale ga e vuravura. (Joni 16:27, 28) E tukuna o koya: “E sega ni noqu na ka au vakavulica, e nei koya ga e talai au mai.” (Joni 7:16) A vakadeitaki ni Mesaia o Jisu ena gauna ni veivakamataliataki, a vakarota kina o Jiova: “Dou rogoci koya.” (Luke 9:35) Meda vakarorogo gona qai talairawarawa vua na Digitaki qo. Me rawati qo, ena vinakati na vakabauta kei na cakacaka vinaka—e bibi ruarua ena nona vakamarautaki na Kalou kei na rawati ni bula tawamudu.​—Joni 3:16, 35, 36.

11, 12. (a) Na cava era sega ni ciqomi Jisu kina na Jiu ena imatai ni senitiuri? (b) O cei ga era qai vakabauti Jisu?

¹¹ E levu tu na ivakadinadina matata ni Mesaia o Jisu, ia era sega ni ciqomi koya e levu na Jiu ena imatai ni senitiuri. Na vuna? Era vakabauta ni na mai veiliutaki vakapolitiki na Mesaia, me na sereki ira mai na veivakalolomataki ni matanitu o Roma. (Wilika Joni 12:34.) Oya na vuna era sega ni ciqomi koya kina na Mesaia ena vakayacora na parofisai, me vaka a tukuni ni na beci, ena cati, vakararawataki, maliwai ira na tauvimate kei na nona vakamatei. (Aisea 53:3, 5) Eso mada ga nona tisaipeli yalodina era rarawataka nona sega ni vakaitavi ena veika vakapolitiki me vakabulai ira kina. Ia era yalodina tiko ga, toso na gauna e qai vakadodonutaki nodra rai.​—Luke 24:21.

¹² Dua tale na vuna era sega ni ciqomi Jisu kina me Mesaia yalataki, ni dredre vei ira mera muria nona ivakavuvuli. Me rawa vua e dua me curu ina Matanitu ni Kalou, “me kua tale ni muria na lomana,” me “kania” na lewe kei na dra i Jisu, me “sucu tale” qai “sega ni vakavuravura.” (Mari. 8:34; Joni 3:3; 6:53; 17:14, 16) E dredre dina vei ira na vutuniyau, ira na dokadoka kei ira na dauveivakaisini mera muria na ivakavuvuli qo. Ia, o ira na Jiu yalomalumalumu era ciqomi Jisu ni Mesaia. Ra bau cakava tale ga qori eso na kai Samaria, ni ra kaya: “O koya ga qo na ivakabula kei vuravura.”—Joni 4:25, 26, 41, 42; 7:31.

13. E vakila vakacava o Jisu na kena vakamavoataki vakaivakatakarakara na bukubukuniyavana?

¹³ E tukuna o Jisu nira na lewai koya na bete levu, ra qai vakoti koya na kai Matanitu Tani, ia ena qai vakaturi ena ikatolu ni siga. (Maciu 20:17-19) E beitaki ni vosa vakacacataka na Kalou ena nona tukuna vakadodonu ena Sanadrini ni o koya na “Karisito na Luve ni Kalou.” (Maciu 26:63-66) O Pailato a “sega ni raica e dua na cala me totogimate kina,” ia me vaka nira beitaki koya na Jiu ni beca na lawa, “sa qai soli Jisu yani vei ira me vaka na nodra gagadre.” (Luke 23:13-15, 25) Koya gona, dina ni tu na ivakadinadina ni a talai koya mai na Kalou, era “cakitaki” koya ga, ra qai nakita mera vakamatei koya a “lesi me veivakabulai.” (Caka. 3:13-15) A qai “muduki” na Mesaia me vaka ga a parofisaitaki, qori nona vakoti ena kaunirarawa ena 33  S.K., ena siga ni Lakosivia. (Tani. 9:26, 27; Caka. 2:22, 23) Ena nona mate vakaloloma qo, e vakamavoataki kina na “bukubukuni-yavana” me vaka a parofisaitaki ena Vakatekivu 3: 15.

Vuna me Mate Kina na Mesaia

14, 15. (a) Na cava e rua na vuna e vakalaiva kina o Jiova me mate o Jisu? (b) Na cava a cakava o Jisu ni sa vakaturi?

¹⁴ E rua na vuna bibi e vakalaiva kina o Jiova me mate o Jisu. Kena imatai, nona yalodina o Jisu yacova na mate, e vakadeitaki kina e dua na tikina bibi me baleta na “ka vuni.” E vakadinadinataka ena ivakatagedegede vinaka duadua, ni rawa vua na tamata uasivi me dei ena nona “qarava na Kalou,” kei na nona tokona na veiliutaki cecere i Jiova, dina ni vakatovolei koya kina vakaca o Setani. (1 Tim. 3:16) Kena ikarua, me vaka ga e tukuna o Jisu ni “lako mai na Luve ni tamata . . . me solia tale ga na nona bula me kedra ivoli e lewe levu.” (Maciu 20:28) Na “ivoli” qo e saumi kina na ivalavala ca e takavi ira na kawa i Atama, qai vakarawarawataka na bula tawamudu vei ira na ciqomi Jisu, ni o koya ga na sala ena veivakabulai kina na Kalou.​—1 Tim. 2:5, 6.

¹⁵ Ni oti e tolu na siga, a vakaturi o Jisu qai rairai vei ratou na tisaipeli ena loma ni 40 na siga, me vakadinadinataka ni se bula tiko qai vakaroti ratou ena so tale na ka. (Caka. 1:3-5) Oti sa qai lesu i lomalagi me cabora vei Jiova na yaga ni nona isoro qai waraka tiko na gauna me tekivu veiliutaki kina me Tui vakaMesaia. Ia ena gauna oqo, e se levu tu na ka me cakava.

Vakacavara Nona iTavi vakaMesaia

16, 17. Vakamacalataka vakalekaleka na itavi vakaMesaia i Jisu ena gauna e lesu kina i lomalagi.

¹⁶ Me tekivu nona vakaturi me yaco mai na veisenitiuri qo, e yalodina tiko ga o Jisu ena nona qarava na cakacaka ni ivavakoso vaKarisito e veiliutaki tiko kina vakatui. (Kolo. 1:13) Ena gauna lokuci, ena qai tekivu vakayagataka kina nona kaukaua vakatui ni Matanitu ni Kalou. E vakadeitaka na parofisai vakaivolatabu kei na ituvaki ni vuravura, ni sa tekivu veiliutaki me Tui ena 1914, sa tekivu tale ga kina na “ivakataotioti ni veika vakavuravura.” (Maciu 24:3; Vkta. 11:15) Ni oti ga qori, a liutaki ira nona agilosi ena nona kolotaki Setani kei ira nona timoni mai lomalagi.—Vkta. 12:7-10.

¹⁷ Sa voleka sara ni vakacavari na cakacaka ni veivakavulici kei na vunau a tekivuna mai o Jisu ena 29 S.K. Sa voleka na gauna me lewai ira kina na bula tiko. O ira na vaka na sipi ra qai ciqomi Jisu me sala e veivakabulai kina o Jiova, ena tukuni vei ira mera ‘taukena na matanitu e sa vakarautaki me nodra mai na ivakatekivu kei vuravura.’ (Maciu 25:31-34, 41) O ira na sega ni ciqomi Jisu me Tui, era na vakarusai ena gauna e liutaka kina o Karisito na mataivalu vakalomalagi me vakaotia kina na veika ca. Oti, ena qai vesuki Setani kei ira nona timoni, ena kolotaki ira ina “qara e sega ni vakabotona.”​—Vkta. 19:11-14; 20:1-3.

18, 19. Na cava e rawata o Jisu ena nona vakayacora nona itavi vakaMesaia, qai yaga vakacava qori vei ira na talairawarawa?

¹⁸ Ena loma ni duanaudolu na yabaki ni nona veiliutaki, ena qai vakayacori kina na icavuti kece i Jisu, me vaka na “iVakavuvuli, na Kalou kaukauwa, na Tama ni gauna tawa mudu, na Tui ni Sautu.” (Aisea 9:6, 7) Era na rawata na kawatamata na bula uasivi ena veiliutaki ni nona Matanitu, okati kina o ira na vakaturi mai na mate. (Joni 5:26-29) Ena liutaki ira na kawatamata yalorawarawa na Mesaia ina “ivurevure ni wai ni bula,” ra qai marautaka nodra veiwekani vinaka kei Jiova. (Wilika Vakatakila 7:16, 17.) Ni cava na iotioti ni veivakatovolei, era na “kolotaki ina drano bukawaqa” na dautalaidredre kece, wili kina o Setani kei ira nona timoni me butuqaqi kina vakadua na ulu ni “gata.”​—Vkta. 20:10.

¹⁹ E talei qai sega ni vakamelei rawa na nona vakayacora o Jisu na nona itavi kece vakaMesaia! O ira na vakabulai era na tawana na parataisi ena vuravura me tawamudu, era na bula vakacegu qai mamarau. Ena sega ni vakarogocataki tale na yaca i Jiova qai vakadinadinataki na dodonu ni nona veiliutaki cecere. Sa dua dina na ka totoka e waraki ira tu na talairawarawa vua na Lumuti ni Kalou!

O sa Kunea na Mesaia?

20, 21. Na cava mo tukuna kina na veika me baleti koya na Mesaia vei ira eso?

²⁰ Me tekivu mai na 1914 eda sa bula donuya na nona tiko (na vosa vaKirisi na pa·rou·siʹa) na Karisito. Dina ni tawarairai nona veiliutaki vakatui ni Matanitu ni Kalou, ia na vakayacori ni parofisai e vakadeitaka nona sa veiliutaki tiko. (Vkta. 6:2-8) Me vakataki ira ga na Jiu ena imatai ni senitiuri, era sega tale ga ni kauai na tamata ena gauna qo ena ivakadinadina ni nona sa tiko na Mesaia. Era vinakata tale ga e dua na mesaia me veiliutaki qai veiqaravi vakapolitiki. Eda sa kila ni sa veiliutaki tiko o Jisu me Tui ni Matanitu ni Kalou. Koya gona, sega beka ni ka marautaki nida mai kila na ka kece qo? Me vakataki ira ga na tisaipeli ena imatai ni senitiuri, o na tukuna tale ga: ‘Keitou sa kunea na Mesaia.’

²¹ Ni o wasea tiko na ka dina nikua, o dau vakabibitaka na itavi vakaMesaia i Jisu? Ni o cakava qori, ena vakalevutaka nomu vakavinavinakataka na ka e cakava o koya ena vukumu, na ka sa cakava tiko ena gauna qo kei na veika e se vo me cakava. E sega ni vakabekataki ni o dau tukuna vei ira na wekamu kei ira na nomu itokani na veika me baleta na Mesaia me vakataki Adriu ga kei Filipe. Vakacava mo tukuna yani ena doudou ni o Jisu Karisito na Mesaia yalataki, e vakayagataki koya na Kalou me veivakabulai!

Rawa ni o Vakamacalataka?

• Era kunea vakacava na Mesaia na tisaipeli ena imatai ni senitiuri?

• Na cava e rua na vuna bibi e mate kina o Jisu?

• Na cava ena vakarau cakava o Jisu ena nona itavi vakaMesaia?

[iYaloyalo ena tabana e 21]

Era kila vakacava o ira na bula ena imatai ni senitiuri ni o Jisu na Mesaia yalataki?

[iYaloyalo ena tabana e 23]

Ni o wasea tiko na ka dina vei ira eso, o dau vakabibitaka na itavi vakaMesaia i Jisu?