Me Dusimaki Iko na Yalo ni Kalou, Sega ni Yalo ni Vuravura
“O keda, e sega ni soli vei keda na yalo ni vuravura, na yalo ga ni Kalou, meda kila kina na ka e solia mai vakayalololoma na Kalou.”—1 KOR. 2:12.
1, 2. (a) Na ivalu vakacava eda vakaitavi tiko kina na lotu vaKarisito dina? (b) Na taro cava soti eda na veivosakitaka?
EDA vala tiko na lotu vaKarisito dina! E kaukaua na keda meca, e dau lawaki, qai dau vala. E tiko e dua na nona ivadi mana era sa vakacalai kina e levu. Ia meda kua ni nanuma nida na sega ni vorati koya rawa se na guce na noda sasaga. (Aisea 41:10) E tiko na iyaragi ena taqomaki keda se mani cava e caka vei keda.
2 Eda vakaitavi tiko ena ivalu vakayalo, sega ni ivalu dina. O Setani na Tevoro e keda meca, na nona ivadi mana “na yalo ni vuravura.” (1 Kor. 2:12) E noda iyaragi vinaka duadua na yalo ni Kalou. E bibi gona meda kerea na yalona tabu da qai vakaraitaka na kena itovo ena noda bula meda rawa ni tudei nida vala tiko da qai veiwekani voleka tiko ga kei Jiova. (Kala. 5:22, 23) Ia na cava na yalo ni vuravura, e rawa vakacava ni vakacalai ira e levu? Eda na kila vakacava ke sa takavi keda tiko na yalo ni vuravura? Na cava eda vulica vei Jisu ena ka meda cakava me qai dusimaki keda na yalo tabu ni Kalou da qai vorata na yalo ni vuravura?
Vuna e Takalevu Kina na Yalo ni Vuravura
3. Na cava na yalo ni vuravura?
3 Na yalo ni vuravura e kena iliuliu o Setani “na turaga ni vuravura qo,” qai veisaqasaqa kei na yalo tabu ni Kalou. (Joni 12:31; 14:30; 1 Joni 5:19) Na yalo ni vuravura e veirawai vakalevu duadua nikua, qai vakamuai ira na tamata ena ka mera cakava. Na yalo qori e vakavuna na nodra saqata e levu na loma ni Kalou kei na nona inaki.
4, 5. Na cava e takalevu kina na yalo e uqeta o Setani?
4 Na cava e takalevu kina na yalo e uqeta o Setani? Kena imatai, a vakacalai Ivi o Setani ena were o Iteni. A rawai koya me vakabauta ni na vinaka na nona bula ke lewai koya ga. (Vkte. 3:13) Ia e lasu o Setani! (Joni 8:44) A vakacalai Ivi me rawa ni qai vakamuai Atama me tawayalodina vei Jiova. Na vakatulewa i Atama a vakavuna na noda volitaki ena ivalavala ca, e sa kena ivakarau tale ga kina meda vakacalai ena yalo ni talaidredre e kilai kina o Setani.—Wilika Efeso 2:1-3.
5 A vakamuai ira tale ga e dua na iwiliwili levu ni agilosi o Setani, era yaco e muri mera timoni. (Vkta. 12:3, 4) Era sa vakanadakuya oti na Kalou o ira qori sa qai yaco na waluvu ena gauna i Noa. Era vakabauta na agilosi oya ni vinaka cake mera biuta na nodra itikotiko dodonu mai lomalagi ra qai vakamalumalumu ena gagadre tawakilikili. (Juta 6) Nira lesu i lomalagi na timoni qori, era sa tokoni Setani me ‘vakacala na vuravura taucoko.’ (Vkta. 12:9) E ka ni rarawa nira se vakamatabokotaki tiko ga e levu ena nodra veivakamuai na timoni.—2 Kor. 4:4.
Sa Rawai Iko Tiko na Yalo ni Vuravura?
6. Ena rawai keda ga vakacava na yalo ni vuravura?
6 E levu era sega tu ni kidava na veivakamuai i Setani, ia eda sega ni lecava na nona ilawaki na lotu vaKarisito dina. (2 Kor. 2:11) Ena rawai keda ga na yalo ni vuravura ke da laiva me rawai keda. Meda raica mada e va na taro eda rawa ni kila kina e dusimaki keda tiko na yalo tabu ni Kalou se na yalo ni vuravura.
7. Na cava e dua na sala e saga kina o Setani meda yawaki Jiova?
7 Na cava e kilai me baleti au ena ka ni veivakamarautaki au digia? (Wilika Jemesa 3:14-18.) E saga o Setani meda yawaka na Kalou ena nona uqeta na lomada meda taleitaka na ivalavala kaukaua. E kila na Tevoro ni o Jiova e cati ira era taleitaka na ivalavala kaukaua. (Same 11:5) E vakayagataka gona na ivola, iyaloyalo, ivakatagi, kei na qito ena vidio se kompiuta—eso vei ira qori e uqeti ira na qitotaka mera vakatotomuria na ivalavala tawakilikili se voravora—me uqeta na gagadre ca ni yago. Ke da taleitaka mada ga na ka dodonu, e marau o Setani ke bau malele tale ga na lomada ena veika ca e uqeta.—Same 97:10.
8, 9. Na cava meda taroga me baleta na ka ni veivakamarautaki?
8 Ia e macala ga ni o ira era dusimaki ena yalo tabu era na savasava, dau veiyaloni, ra qai yalololoma. E vinaka meda taroga: ‘Na ka ni veivakamarautaki au digia e uqeti au ena itovo vinaka?’ Na vuku mai cake e sega ni “veivakaisini.” O ira era dusimaki ena yalo tabu ni Kalou era sega ni rawa ni vunautaka tiko na savasava kei na veiyaloni vei ira era tiko veitikivi, ia era sarava tiko ena nodra vale na ivalavala voravora kei na ivalavala vakasisila.
9 O Jiova e vinakata meda sokaloutaki koya e veigauna. Ena yasana adua, e marau o Setani ke da sokaloutaki koya mada ga vakalekaleka me vaka ga a vinakata me cakava o Jisu. (Luke 4:7, 8) Eda na rairai taroga: ‘Na ka ni veivakamarautaki au digia ena yaga ena noqu sasaga meu qaravi Jiova vakatabakidua? Na noqu digidigi ena vakarawarawataka se vakadredretaka meu vorata na yalo ni vuravura? Ena gadrevi meu veisautaka na ivakarau ni noqu digia na ka ni veivakamarautaki ena dua na gauna e muri?’
10, 11. (a) Na cava e uqeta na yalo ni vuravura me baleta na iyau vakayago? (b) Na rai cava e veidusimaki kina na Vosa ni Kalou a uqeta na yalo tabu na kena volai?
10 Na cava na noqu rai me baleta na iyau vakayago? (Wilika Luke 18:24-30.) Na yalo ni vuravura e uqeta “na gagadre ni mata” ni bukana na kocokoco kei na domodomoiyau. (1 Joni 2:16) Era sa temaki kina e levu mera qara na bula vutuniyau. (1 Tim. 6:9, 10) E veiuqeti na yalo ni vuravura meda vakabauta ni na tawamudu na noda tiko vinaka ke da binia na iyau vakayago. (Vkai. 18:11) Ia dua na ka na marau i Setani ke da lomana vakalevu na ilavo da lomana vakalailai na Kalou. E bibi meda taroga: ‘Au vakaliuca tiko na kena qarai na tiko vinaka vakayago kei na marau ni bula qo?’
11 Ia na Vosa ni Kalou a uqeta na yalo tabu na kena volai, e veidusimaki me donu na noda rai me baleta na ilavo, meda cakacaka tale ga vakaukaua me vakarautaki na ka meda bula kina vakayago kei na noda vuvale. (1 Tim. 5:8) O ira na dusimaki ena yalo tabu ni Kalou era vukei mera vakatotomuria na yalololoma i Jiova. O ira qori era dau solika, era sega ni taura na ka. E sega ni bibi vei ira na ka era taukena, e talei cake vei ira na bula ni tamata ra qai dau vota na ka e tu vei ira ke rawa nira cakava vaka kina. (Vkai. 3:27, 28) Era sega vakadua ni laiva na qarai ni ilavo me bibi cake ena nodra qarava na Kalou.
12, 13. Ni vakatauvatani kei na yalo ni vuravura, ena yaga vakacava na noda dusimaki ena yalo tabu ni Kalou?
12 E laurai ena noqu ivalavala kei na noqu rai niu dusimaki tiko ena yalo ni vuravura se na yalo tabu ni Kalou? (Wilika Kolosa 3:8-10, 13.) Na yalo ni vuravura e uqeta na vua ni itovo vakayago. (Kala. 5:19-21) Na noda dusimaki ena yalo ni vuravura se yalo ni Kalou e sega ni dau vakatovolei ni vinaka tu na bula, e dau vakatovolei ga ni yaco na leqa. Kena ivakaraitaki, ni sega ni kauaitaki iko e dua na tacimu vakayalo, e vakacudrui iko se cakava vei iko e dua na cala. Kuria qori, e rawa ni kilai nida tiko mada ga e vale ke dusimaki keda tiko na yalo ni vuravura se na yalo tabu. De dua ena gadrevi meda dikevi keda tale mada. E vinaka mo taroga: ‘Ena ono na vula sa oti, au ucui Karisito ena noqu ivalavala kei na noqu rai seu sikalutu tale ena so na noqu ivosavosa kei na itovo makawa?’
13 Na yalo tabu ena uqeti keda meda “luvata tani na tamata makawa kei na kena ivalavala” da qai sulumaka “na itovo vou.” Eda na rawa kina ni dauloloma, yalovinaka, yalorawarawa ni veivosoti ke donu mada ga na ka eda cudruvaka. Ke da nanuma ni tawadodonu na ka e caka, eda na sega ni sauma ena “yaloca, na cudrucudru, na yalokatakata, na karakara, na vosavakacaca.” Ia eda na saga meda dau “veinanumi.”—Efeso 4:31, 32.
14. Na cava na nodra rai e levu nikua me baleta na Vosa ni Kalou?
14 Au doka qai taleitaka na ivakatagedegede savasava ena iVolatabu? (Wilika Vosa Vakaibalebale 3:5, 6.) Na yalo ni vuravura e uqeta me saqati na Vosa ni Kalou. O ira era dusimaki ena yalo ni vuravura era vakalecalecava na tikinivolatabu era nanuma ni sega ni veiganiti ra qai muria na itovo vakavanua kei na ivakavuvuli vakatamata. (2 Tim. 4:3, 4) Eso era vakalecalecava sara ga na iVolatabu taucoko. O ira qori era vakatitiqataka na yaga kei na dina ni iVolatabu, era sa nanuma ga nira vuku. Era raica vakamamada na ivakatagedegede savasava me baleta na veibutakoci, veimoceri vakamataqali vata, kei na veisere. Era vakatoka na “ca me vinaka, kei na vinaka me ca.” (Aisea 5:20) Sa rawai keda tiko na yalo ni vuravura? Nida sotava na leqa, eda dau nuitaka na vuku vakatamata kei na noda nanuma ga? Se da saga meda muria na ivakasala vakaivolatabu?
15. Eda na sega ni nuitaka ga na ka eda kila, na cava ga eda na cakava?
15 Na yalo tabu ni Kalou e veiuqeti me dokai na iVolatabu. E tautauvata na noda rai kei na daunisame, ni cina ena yavada na Vosa ni Kalou qai rarama ena noda sala. (Same 119:105) Eda sega ni nuitaka ga na ka eda kila, ia eda nuitaka dei na Vosa ni Kalou me dusimaki keda ena vinaka kei na ca. Eda vulica meda doka na iVolatabu da qai taleitaka na lawa ni Kalou.—Same 119:97.
Vuli ena iVakaraitaki i Jisu
16. Na cava e okati ena noda bucina “na rai i Karisito”?
16 Me dusimaki keda na yalo tabu, e bibi meda bucina “na rai i Karisito.” (1 Kor. 2:16) Me tiko vei keda “na rai vata ga e tiko vei Karisito Jisu,” ena vinakati meda kila na nona rai kei na nona ivalavala da qai vakatotomuria. (Roma 15:5; 1 Pita 2:21) Raica mada eso na sala eda rawa ni cakava kina qori.
17, 18. (a) Na cava eda vulica vei Jisu me baleta na masu? (b) Na cava meda ‘kerekere tiko ga kina’?
17 Masuta na yalo tabu ni Kalou. O Jisu a masuta na yalo tabu ni Kalou ni bera ni vakatovolei. (Luke 22:40, 41) E bibi meda masuta tale ga na yalo tabu ni Kalou. E dau lomasavu o Jiova qai solia wale na yalona tabu vei ira era kerea vua ena vakabauta. (Luke 11:13) A kaya o Jisu: “Kerekere tiko ga, ena qai soli vei kemuni; vaqaqara tiko ga, oni na qai kunea; tukituki tiko ga, ena qai dolavi vei kemuni. O koya yadua e kerekere ena soli vua, o koya e vaqaqara ena kunea, o koya tale ga e tukituki ena dolavi vua.”—Maciu 7:7, 8.
18 Nida kerea na yalo tabu i Jiova, da kerea tale ga me vukei keda, meda kua ni yalototolo ni muduka koso na noda kerekere. Ena rairai gadrevi meda masulaka wasoma e dua na ka da qai kua ni vakatotolotaka na noda masu. Ena so na gauna, e dau via raica o Jiova meda vakaraitaka nida vinakata dina na ka eda kerea, ni dei tale ga na noda vakabauta, oti sa qai sauma na noda masu.a
19. Na cava a dau cakava o Jisu, na cava meda vakatotomuri koya kina?
19 Talairawarawa ena lomamu taucoko. A dau cakava o Jisu na ka e vakamarautaki Tamana. Ena dua na gauna, a duidui na nodrau rai o Jisu kei Tamana me baleta e dua na ituvaki. Ia a tukuna ena nuidei vei Tamana: “Me kua ni yaco na lomaqu, me yaco ga na lomamuni.” (Luke 22:42) E vinaka mo taroga: ‘Au dau talairawarawa vua na Kalou ke via dredre mada ga?’ Na noda bula e vakatau ena noda talairawarawa vua na Kalou. E dodonu ga meda talairawarawa vua ena lomada taucoko ni buli keda, e iVurevure ni noda bula qai vakarautaka na ka kece e gadrevi meda bula kina. (Same 95:6, 7) E sega ni dua na ka e sosomitaka na talairawarawa. Ena sega ni vakadonui keda na Kalou ke da sega ni talairawarawa vua.
20. Na cava e ivakarau sara ga ni bula i Jisu, eda na vakatotomuri koya vakacava?
20 Kila vinaka na iVolatabu. A cavuqaqataka o Jisu na tikinivolatabu me vorata kina na nona saga vakadodonu o Setani me vakatovolei koya ena ka e vakabauta. (Luke 4:1-13) Ni vakamacala vei ira na iliuliu ni lotu dauveitusaqati, a yavutaka o Jisu na nona ivakamacala ena Vosa ni Kalou. (Maciu 15:3-6) E ivakarau sara ga ni nona bula me kila qai muria na lawa ni Kalou. (Maciu 5:17) E bibi tale ga meda dau vakananuma na Vosa ni Kalou ni na vakaukauataka na noda vakabauta. (Fpai. 4:8, 9) Ena rairai dredre vei ira eso mera vagalalataki ira mera vuli kina vakataki ira se vakavuvale. Meda kua ni qara na gauna eda galala kina meda qai vuli, ia meda tuvanaka sara ga na gauna me caka kina qori.—Efeso 5:15-17.
21. Na cava eda rawa ni cakava meda kila vinaka kina na Vosa ni Kalou da qai bulataka?
21 “Na dauveiqaravi e yalodina e vuku” e tuvanaka me dua na yakavi ni Sokalou Vakavuvale e veimacawa meda vuli kina vakataki keda se vakavuvale. (Maciu 24:45) Eda muria vinaka tiko na ituvatuva oya? Me tiko vei keda na rai i Karisito, e rawa ni okati ena noda Sokalou Vakavuvale e dua na ituvatuva meda vulica veitaravi kina na ka a vakavulica o Jisu ena ulutaga cava ga eda digia. Eda rawa ni vakayagataka na ulutaga “Na Cava o Vulica Vei Jisu” ena Vale ni Vakatawa ni 1 Okosita, 2010 kei na 1 Okotova, 2010.b Me tekivu tale ga mai na 2006, sa dau tabaki ena Yadra! na ulutaga “O na Sauma Vakacava?”c Na kilakila mada qori e kena inaki me vakarabailevutaka qai vakatitobutaka na noda kila na Vosa ni Kalou. Vakacava meda okata qori ena so na gauna eda Sokalou Vakavuvale kina?
Eda Rawa ni Vakamalumalumutaki Vuravura
22, 23. Na cava meda cakava meda vakamalumalumutaka kina na vuravura?
22 Me dusimaki keda na yalo tabu ni Kalou, e bibi meda vorata na yalo ni vuravura. E sega ni rawarawa meda cakava qori. Ena vinakati kina na sasaga, meda vala tale ga vakaukaua. (Juta 3) Ia eda rawa ni vorata na yalo ni vuravura! A tukuna o Jisu vei ratou na nona tisaipeli: “Dou na vakararawataki e vuravura, ia dou yaloqaqa! Au sa vakamalumalumutaki vuravura.”—Joni 16:33.
23 Eda na vakamalumalumutaki vuravura tale ga ke da vorata na kena yalo da qai saga ena noda vinaka kece me dusimaki keda na yalo tabu ni Kalou. Io, “ke noda ito na Kalou, o cei ena keda meca?” (Roma 8:31) Ke dusimaki keda na yalo tabu ni Kalou da qai muria na kena veidusimaki ena iVolatabu, eda na vakila na lomavakacegu, na marau, kei na vakacegu da qai nuitaka dei na bula tawamudu ena vuravura vou sa voleka sara qo.
[iVakamacala e ra]
a Ena ikuri ni ivakamacala, raica na tabana e 170-173 ena ivola Na Cava Sara Mada e Kaya na iVolatabu?
b Raica Na Vale ni Vakatawa ni Epereli-June, 2010 tabana e 4-10; 1 Julai, 2005 tabana e 4-5; 1 Janueri, 2002 tabana e 21-31.
c Raica na Yadra! ni Epereli-June, 2006; Julai-Sepiteba 2006; Okotova-Tiseba, 2006; Janueri-Maji, 2007; Epereli-June, 2008.
O se Nanuma Tiko?
• Na cava e takalevu kina na yalo ni vuravura?
• Na cava e va na taro meda taroga?
• Na cava e tolu na ka eda vulica vei Jisu ena ka meda cakava me dusimaki keda kina na yalo tabu ni Kalou?
[iYaloyalo ena tabana e 8]
Era vuki vakacava eso na agilosi mera timoni?
[iYaloyalo ena tabana e 10]
E vakayagataka o Setani na yalo ni vuravura me lewai keda kina, ia eda rawa ni vorata na yalo ni vuravura