ITALANOA NI NONA BULA
Au Taleitaka Meu Vulici Jiova, Meu Veivakavulici Tale Ga
AU SUSU ena korolevu o Easton, ena yasayasa o Pennsylvania, e Merika. Na noqu isausau meu lai vuli ena univesiti, meu rogo kina. Au taleitaka na vuli, e vinaka noqu vulica na fika kei na veika vakasaenisi. Ena 1956 e solia vei au e 25 na dola e dua na isoqosoqo e dau valataka nodra dodonu na lewenivanua, ni levu duadua noqu maka vei ira na gonevuli yagoloaloa. Toso na gauna, e veisau na noqu isausau. Na vuna?
NOQU VULICI JIOVA
Ena itekitekivu ni 1940 rau vulica na iVolatabu na noqu itubutubu vei ira na iVakadinadina i Jiova. A sega ni tomani na vuli qori, ia e dau taura tiko ga o tinaqu na ilavelave ni Vale ni Vakatawa kei na Yadra! Ena 1950 e vakayacori na soqo ni veimatanitu ena korolevu o Niu Yoka, keitou mani vakadonuya na veisureti me keitou tiko kina.
Oti ya e tekivu sikovi keitou yani o Brother Lawrence Jeffries, e saga sara me vukei au meu vulica na ka dina. Au sega ni duavata kei koya me baleta na nodra sega ni vakaitavi na iVakadinadina i Jiova ena veika vakapolitiki kei na curu ena mataivalu. Au tukuna vua ke sega ni dua e Merika e lako ena ivalu, era na gole mai na meca ra qai lewa na vanua taucoko. E tukuna vakavinaka vei au o Brother Jeffries: “Na cava o nanuma ena cakava na Kalou o Jiova ke ra qaravi koya kece e Merika ra qai mai valuti ira na meca?” Na ka e tukuna me baleta na tikina qori kei na so tale na ka, au kila kina ni cala na noqu rai. Qori e uqeti au meu vulica na ka dina ena iVolatabu.
Noqu papitaiso
E vica vata na aua noqu wilika na ilavelave makawa ni Vale ni Vakatawa kei na Yadra! e maroroya tu o tinaqu e ruku ni vale. Ni toso na gauna au liaca niu sa vulica tiko na ka dina, au mani vakadonuya na veisureti nei Brother Jeffries meu vulica na iVolatabu. E wasoma tale ga noqu tiko ena soqoni. Au taleitaka vakalevu na ka au vulica, au mani dua sara na dautukutuku. E veisau na noqu isausau niu kila ni sa “voleka na siga levu i Jiova!” (Sefa. 1:14) Au sa sega ni via lai vuli ina univesiti, au vinakata ga meu vukea eso tale mera vulica na ka dina ena iVolatabu.
Au tuvaitutu ena sekeneri ena June 13, 1956, oti tale e tolu na siga au papitaiso sara ena dua na soqo ni tabacakacaka. Au sega ni kila ena gauna ya na levu ni ka au na vakalougatataki kina niu vulica na veika me baleti Jiova, au vakavulica tale ga yani.
VULI KEI NA VEIVAKAVULICI NIU PAINIA
Oti e ono na vula noqu papitaiso, au sa painia tudei sara. E tiko ena Cakacaka Vakaitalatala ni Tiseba 1956 na ulutaga “O Rawa ni Veiqaravi ena Vanua e Vinakati Kina?” Au rawa sara ga ni cakava qori. Au via veivuke ena vanua e lailai kina o ira na vunautaka na itukutuku vinaka.—Maciu 24:14.
Au toki sara ina tauni o Edgefield, South Carolina. Eratou le va ga na dautukutuku ena ivavakoso. Niu yaco yani keitou sa le lima. Keitou soqoni tiko ena dua na rumu ena nona vale e dua na tacida. E veivula au vakayagataka e 100 na aua ena cakacaka vakaitalatala. Au osooso niu dau liutaka na cakacaka vakavunau, vaka kina na noqu itavi ena soqoni. Na levu ga ni noqu vakaitavi ena ivavakoso, na levu tale ga ni noqu vulici Jiova.
Au vuli iVolatabu kei na dua na marama e taukena na vale e vakarautaki kina na yagonimate ni bera ni bulu. E tiko ena tauni o Johnston e vica toka na maile na kena yawa. Au mani cakacaka vagauna vua, e solia tale ga e dua na vale me vakayagataki me Vale ni Soqoni.
E gole mai o Brother Jolly Jeffries, na luvena tagane na tacida a vakavulici au, e lako mai Brooklyn, Niu Yoka, keirau mai painia vata. Keirau vakaicili ena dua na valeqiqi lailai e solia e dua na tacida tagane me keirau vakayagataka.
E sau ca na cakacaka ena Ceva. E rua se tolu na dola na isau ni cakacaka ena dua na siga. Dua na gauna, au voli kakana ena dua na sitoa ena vica ga na ilavo e vo tiko. Niu curu i tuba, e torovi au mai e dua na turaga qai taroga: “O via cakacaka? Au na saumi iko ena dua na dola, dua na aua.” Au mani cakacaka vua me tolu na siga meu samaka e dua na vanua ni taravale. Au kila ni vukei au tiko o Jiova meu tiko ga e Edgefield. Au a gole ena soqo ni veimatanitu ni 1958 ena korolevu o Niu Yoka.
Neirau vakamau
Ena ikarua ni siga ni soqo, e yaco kina e dua na ka marautaki. Au sotavi Ruby Wadlington, e painia tudei ena korolevu o Gallatin, e Tennessee. Keirau taleitaka ruarua me keirau veiqaravi vakadaukaulotu, keirau mani tiko ena bose ni vuli e Kiliati ena soqo qori. Toso na gauna keirau sa veivolavolai. Dua na gauna au sureti meu lai vunau e Gallatin ena ivunau soqovi levu. Au mani tarogi koya ke vinakata me keirau veiwatini. Oti au toki meu lai ivavakoso vata kei Ruby, keirau vakamau ena 1959.
VULI KEI NA VEIVAKAVULICI ENA IVAVAKOSO
Niu yabaki 23, au lesi meu dauveiqaravi liu ni ivavakoso (e kilai ena gauna qo me kodineita ni ilawalawa qase) e Gallatin. Qo na imatai ni ivavakoso e sikova o Charles Thompson ni lesi me ivakatawa ni tabacakacaka. E levu sara na ka e kila, ia e tarogi au ena ka mera vukei kina na mataveitacini kei na sala era veivuke kina eso tale na ivakatawa ni tabacakacaka. Au vulica vua ni vinaka meda taro meda kila na dina ni ka kece ni bera nida vakatulewa.
Ena Me 1964, au sureti meu lai vuli ena vuli ni qase me dua na vula e South Lansing, e Niu Yoka. Eratou uqeti au na tacida eratou veivakavulici meu vuli vakalevu, meu toso tiko ga vakayalo.
VULI KEI NA VEIVAKAVULICI NIU VEISIKO
Ena Janueri 1965, keirau sureti kei Ruby ena veiqaravi vakaivakatawa ni tabacakacaka. Na vanua keirau lesi kina e kovuta e dua na vanua levu, tekivu e Knoxville, Tennessee, me yaco yani volekati Richmond, e Virginia. E okati kina na ivavakoso e North Carolina, Kentucky, kei West Virginia. Au veiqaravi ga ena ivavakoso era lewena na yagoloaloa ni se kaukaua sara na veivakaduiduitaki ena ceva kei Merika, e sega ni rawa nira soqoni vata na yagoloaloa kei na yagovulavula. Era dravudravua na mataveitacini, keirau vulica gona me keirau wasea na ka vei ira na leqa tu. E dua na ivakatawa ni tabacakacaka e vakavulici au ena dua na ka bibi: “Mo vakaraitaka ni o tacidra. Kua ni veisiko ena ivavakoso me vaka e dua na boso. O na rawa ni vukei ira ke ra raici iko ni o tacidra.”
Ni keirau veisiko ena dua na ivavakoso lailai, e tekivu vuli iVolatabu o Ruby kei na dua na yalewa gone, e yabaki dua tiko na luvena yalewa. E sega ni dua ena ivavakoso me vuli iVolatabu kei koya, rau mani vuli gona kei Ruby ni rau veivolavolai. Ena neirau veisiko e tarava, e mai tiko sara ena soqoni kece na yalewa qori. Ni rau toki yani e rua na tacida yalewa painia lavotaki, rau mani tomana na vuli, oti e papitaiso sara. Oti tale e rauta ni 30 na yabaki ena 1995, ena Peceli e Patterson, e gole yani e dua na tacida yalewa gone me lai vosa vei Ruby. Qori na luvena yalewa na marama rau a vuli iVolatabu kei Ruby. Na goneyalewa qori kei watina erau vuli ena ika100 ni kalasi ena Koronivuli o Kiliati.
Na ikarua ni neirau tabacakacaka o Florida e loma. E vinakati ena gauna qo na motoka, keirau mani volia e dua e sau vinaka. Ia ena imatai ga ni macawa e leqa na kena pamu ni wai. Sa sega na ilavo me vakavinakataki kina. Au qirita e dua na tacida tagane au kila ni rawa ni vukei keirau. E tukuna vua e dua na nona tamata cakacaka me vakavinakataka na motoka, e sega ni vinakata na tacida me soli na kena isau. E kaya ga, “Kua ni leqa.” E lolomataka mada ga vei keirau eso na ilavo! Qori e dua na ivakaraitaki totoka ni nona dau karoni ira na nona tamata o Jiova. E uqeti keirau qori me keirau dau lomasavu tale ga.
Ni keirau veisiko ena ivavakoso, keirau dau vakaicili ena nodra vale na mataveitacini. E levu sara kina na neirau itokani vinaka. Dua na siga, au taipataka vakavo tu na ripote ni ivavakoso ena misini ni taipa. Niu lesu mai ena yakavi ya, au raica ni sa taipa tale tu ga kina na luvedrau tagane yabaki tolu na veiwatini keirau vakaicili tiko ena nodrau vale. Au dau veiwalitaka vua me vica vata na yabaki.
Ena 1971, au taura e dua na ivola meu veiqaravi vakaivakatawa ni tikina ena korolevu o Niu Yoka. Keirau kurabui sara ga! Keirau toki i kea niu se qai yabaki 34. Era marautaki keirau na mataveitacini niu imatai ni ivakatawa ni tikina yagoloaloa e lesi yani e kea.
Niu ivakatawa ni tikina, au marau meu vakavulica na veika me baleti Jiova ena veimuanimacawa ena soqo ni tabacakacaka. Levu na ivakatawa ni tabacakacaka e levu sara na ka era kila vei au. E dua a vunau ena gauna au papitaiso kina. E dua tale o Theodore Jaracz, e qai lesi me lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa. Levu tale ga na tacida tagane matua era veiqaravi tiko ena Peceli e Brooklyn. Au marau nira kauaitaki au na ivakatawa ni tabacakacaka kei ira na lewenivuvale e Peceli. Au vakadinadinataka sara ga nira ivakatawa dauloloma era nuitaka na Vosa ni Kalou, era yalodina tale ga ni tokona na isoqosoqo. Na nodra yalomalumalumu e vakarawarawataka noqu qarava na noqu itavi vakaivakatawa ni tikina.
LESI TALE MEU IVAKATAWA NI TABACAKACAKA
Ena 1974 e lesia na iLawalawa Dauvakatulewa eso na ivakatawa ni tabacakacaka mera ivakatawa ni tikina, au mani lesi tale meu ivakatawa ni tabacakacaka meu veiqaravi e South Carolina. E marautaki ni sa rawa nira veimaliwai ena gauna qori na mataveitacini yagoloaloa kei na yagovulavula, dua na ka na nodra marau na tacida.
Ni cava na 1976, au lesi ena tabacakacaka e Georgia, na kedrau maliwa na korolevu o Atlanta kei Columbus. Au se nanuma vinaka tu ga noqu vunau ena dua na veibulu eratou mate kina e lima na gone yagoloaloa e vakamai na nodratou vale. E curu i valenibula o tinadratou ni mavoa. Era gole tiko ga yani i valenibula na mataveitacini yagoloaloa kei na yagovulavula mera vakacegui rau na itubutubu. Au raica sara ga na nodra veilomani na mataveitacini. Na yalololoma va qori e uqeti ira na tacida mera vosota na ituvaki dredre.
VULI KEI NA VEIVAKAVULICI E PECELI
Ena 1977, keirau kerei me keirau gole yani i Peceli e Brooklyn me vica na vula me keirau veivuke ena dua na itavi. Ni sa vakarau oti na itavi qori, rau mai vosa vei au e rua na lewe ni iLawalawa Dauvakatulewa, rau taroga ke rawa ni keirau veiqaravi tudei kei Ruby e Peceli. Keirau vakadonuya na veisureti qori.
E 24 na yabaki noqu veiqaravi ena Tabana ni Cakacaka, era sauma na tacida e kea e levu na taro dredre, e vereverea. E veiyabaki e vakarautaka na iLawalawa Dauvakatulewa na veidusimaki me salavata kei na ivakavuvuli vakaivolatabu. Qo e yavutaki kina na kena saumi na taro, e yavu tale ga ni nodra vakavulici na ivakatawa ni tabacakacaka, qase ni ivavakoso kei na painia. Na ka e vulici qori e uqeta e levu mera toso vakayalo, e dei tale ga kina na isoqosoqo i Jiova.
Ena 1995 ina 2018, au lesi meu veisiko ena levu na valenivolavola ni tabana meu mata mai na valenivolavoIa liu, e dau kilai tu me ivakatawa ni dua na iwase kei vuravura. Au dau bose kei ira na Komiti ni Tabana, lewenivuvale e Peceli, kei ira na daukaulotu meu vakayaloqaqataki ira, meu vukei ira tale ga ena veika era kauai kina. Ia keirau dau vakayaloqaqataki kei Ruby nira talanoataka na veika era sotava. Kena ivakaraitaki, keirau veisiko i Rwanda ena 2000. E uqeti keirau sara ga na ka era cakava na mataveitacini kei ira na lewenivuvale e Peceli mera bula kina ena labakawa ena 1994. Levu e mate na wekadra. Era vosota qori na tacida, ia era vakaraitaka tiko ga na mataveitacini na vakabauta, vakanuinui kei na marau.
Na ika50 ni yabaki ni neirau vakamau
Keirau sa yabaki 80 vakacaca qo. Ena 20 na yabaki sa oti, au lewena na Komiti ni Tabana e Merika. Au sega ni lai vuli ena univesiti, ia au rawata na vuli vinaka duadua vei Jiova kei na nona isoqosoqo. Au rawa kina ni vakavulica eso tale ena ka dina vakaivolatabu ena yaga tawamudu vei ira. (2 Kor. 3:5; 2 Tim. 2:2) Au raica na yaga ni itukutuku vakaivolatabu me vinaka kina na nodra bula e levu, mera veiwekani voleka tale ga kei na Dauveibuli. (Jeme. 4:8) Keirau dau saga kei Ruby me keirau vakayaloqaqataka eso tale mera mareqeta na nodra vulici Jiova, mera vakavulica tale ga eso tale, qo na itavi marautaki dina me qarava e dua na dauveiqaravi i Jiova!