Nɛ̌ A ka Sixu Kpó Ðò Ayixa Mímɛ́ ɖé Ðó Wɛ Gbɔn?

1, 2. Ali tɛ nu cuku ɖé ka sixu hwlɛn mɛ ɖè? Nɛ̌ è ka sixu jlɛ́ ɛ dó ayixa wu gbɔn?

NYA ɖé ɖò amlɔ dɔ wɛ ɖò zan tɔn jí zǎnmɛ. Ajijimɛ ɔ, cuku tɔn sè zingidi ɖé gbè, bo jɛ nǔ hó jí. Mɛɖé wá xwé ɔ gbè. Nya ɔ lɔ́n sín zan tɔn jí bo kpɔ́n kɔxota, bɔ fí bǐ ɖò tóó. Mɛ ɔ ko hɔn yì. Nya ɔ sín agbɔ̌n jɛ dò. Enyi cuku ɔ ma ko ɖò acéjí bo hó nǔ ǎ ɔ, etɛ ka sixu ko jɛ? È sixu ko j’ajo dó nya ɔ, gblewu i, alǒ hu i.

² Mɛ gègě nɔ ɖó cuku dó cɔ́ xwé yetɔn lɛ na. Enyi é nɔ nɔ acéjí ɔ, é sixu hwlɛn ye. Ðò ali ɖé lɛ nu ɔ, è sixu jlɛ́ ɛ dó nùnina xɔ akwɛ e Jehovah na mǐ é ɖé wu. É wɛ nyí ayixa. (Jaki 1:17) Ayixa mɛvo ɔ, mǐ na bú ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ. Nú mǐ zán ɛ ganji ɔ, é sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na tuùn lee mǐ na nɔ wà nǔ gbɔn ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ é. Enɛ wu ɔ, mi nú mǐ ni ba dò nú nǔ e ayixa nyí é kpo lee é nɔ wà nǔ gbɔn é kpo. Enɛ gudo ɔ, mǐ na ɖɔ xó dó nǔ atɔn elɔ lɛ jí: (1) Lee mǐ sixu kplɔ́n ayixa mǐtɔn gbɔn é, (2) nǔ e wu mǐ ɖó na lin ayixa mɛ ɖevo lɛ tɔn kpɔ́n é, (3) lee ayixa mímɛ́ ɖé ɖiɖó nɔ hɛn lè wá nú mǐ gbɔn é.

NǓ E AYIXA NYÍ É KPO LEE É NƆ WÀ NǓ GBƆN É KPO

3. Etɛ xókwin Glɛkigbe tɔn e è lilɛ dó “ayixa” é sín tinmɛ ka nyí? Nǔwukpikpé gbɛtɔ́ lɛ tɔn bunɔ tɛ é ka ɖexlɛ́?

³ Biblu Fɔngbe tɔn MAWUXÓWEMA ɔ zán xókwin “ayi,” “hǔn,” “ayixa,” kpo “linlin” kpo dó ɖɔ xó dó nǔ e nɔ ɖɔhwɛ xá mǐ ɖò xomɛ é wu. Ðò Biblu mɛ ɔ, xókwin Glɛkigbe tɔn e è zán dó ɖɔ xó dó nǔ enɛ wu é sín tinmɛ wɛ nyí “nǔ e mɛɖé tuùn dó éɖesunɔ wu é.” Mawu na mǐ nǔwukpikpé bɔ mǐ nɔ tuùn mǐɖesunɔ. Nùɖíɖó e ɖò ayikúngban ɔ jí lɛ é ɖě sɔ́ ɖó nǔ enɛ ǎ. Ðò ali ɖé nu ɔ, mǐ sixu gbéjé mǐɖée kpɔ́n bo ɖɔhwɛ xá mǐɖée. Ayixa mǐtɔn sixu wà nǔ hwɛɖɔtɔ́ xomɛ tɔn ɖɔhun, bo gbéjé nǔ e mǐ wà lɛ é, kpo nǔ e mǐ lin na wà lɛ é kpo kpɔ́n. É sixu d’alɔ mǐ bɔ mǐ na site dó nǔ ɖagbe ɖé jí, alǒ gbò akpá nú mǐ dó nùɖé wu. Gbɔn vo nú enɛ ɔ, é sixu kpa mǐ nú ɖagbe e mǐ wà é, alǒ dóhwɛ mǐ ɖó nyanya e mǐ wà é wu.

4. Nɛ̌ mǐ ka wà gbɔn bo tuùn ɖɔ Adamu kpo Ɛvu kpo ɖó ayixa? Etɛ ka jɛ hwenu e yeɖesu jló bo dovɛ̌ nú sɛ́n Mawu tɔn é?

⁴ Gbɛtɔ́ ko ɖó nǔwukpikpé enɛ ɔ sín bǐbɛ̌mɛ. Adamu kpo Ɛvu kpo ɖexlɛ́ ɖɔ emi ɖó ayixa. Winnya e hu ye hwenu e ye hu hwɛ gudo é wɛ xlɛ́ enɛ mǐ. (Bǐbɛ̌mɛ 3:7, 8) É blawu ɖɔ ayixa yetɔn e ko xò akpà é kún sɔ́ sixu wà ɖagbe ɖě nú ye ó. Yeɖesu jló bo dovɛ̌ nú sɛ́n Mawu tɔn. Enɛ wu ɔ, ye jló bo fɔ́n gǔ dó Jehovah Mawu jí bo huzu kɛntɔ́ tɔn. Ðó gbɛtɔ́ maɖóblɔ̌ wɛ nú ye wutu ɔ, ye tuùn nǔ e wà wɛ ye ɖè hwenɛnu é ganji, bɔ ye sɔ́ sixu lɛkɔ sín ali e ye mlɛ́ é jí ǎ.

5. Kpɔ́ndéwú tɛ lɛ ka xlɛ́ ɖɔ sunnu gbejinɔtɔ́ e nɔ gbɛ̀ jɛ nukɔn nú wìwá Jezu tɔn lɛ é ɖótó ayixa yetɔn?

⁵ Adamu kpo Ɛvu kpo ɖótó ayixa yetɔn ǎ; gbɛtɔ́ hwɛhutɔ́ gègě ka wà mɔ̌. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, dawe gbejinɔtɔ́ Jɔbu ɖɔ: “Un ɖɔ bo tɛ afɔ jí ɖɔ lee un nɔ zán gbɛ̀ gbɔn ɔ sɔgbe, un ɖò kɔ na lɛ́ sín xó e ɖɔ wɛ un ɖè ɔ gudo wɛ ǎ. Ayi ce xò hun xá mì ɖò gbɛ̀ e zán wɛ un ɖè lɛ ɖebǔ mɛ ǎ.”a (Jɔbu 27:6) Jɔbu nɔ tɛnkpɔn bo nɔ ɖótó ayixa tɔn, bɔ é nɔ xlɛ́ ali i ɖò nǔwiwa tɔn lɛ kpo gbeta e kɔn é nɔ wá lɛ é kpo mɛ. Enɛ wu wɛ é kpéwú, bo ɖɔ kpo xomɛhunhun kpo ɖɔ ayixa emitɔn kún dóhwɛ emi ó. Ðǒ ayi vogbingbɔn e ɖò Jɔbu kpo Davidi kpo tɛntin é wu. Hwenu e Davidi ma ɖè sísí xlɛ́ axɔsu yí ami dó ɖè Jehovah tɔn Sawulu ǎ é ɔ, “ayi tɔn jɛ hun xò xá ɛ jí.” (1 Samuwɛli 24:6) É ɖò gaàn ɖɔ wuvɛ̌ syɛnsyɛn enɛ lɛ e Davidi mɔ ɖò ayixa mɛ é hɛn lè wá n’i, bo kplɔ́n ɛ ɖɔ hweɖevonu hǔn, é ni nɔ nyì alɔ nú mɛmasi mɔhun.

6. Etɛ ka ɖexlɛ́ ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ bǐ wɛ Mawu na ayixa?

⁶ Mɛ e nɔ sɛ̀n Jehovah lɛ é kɛɖɛ jɛn é ka na nùnina enɛ à? Lin tamɛ dó nǔ e gbigbɔ Mawu tɔn d’alɔ Pɔlu bɔ é wlan é wu: “Enyi mɛ e ma nyí Jwifu ǎ, bo ma ɖó sɛ̀n lɛ ǎ lɛ nɔ ye ɖóɖó, bo jɛ nǔ e sɛ́n lɛ zɔ́n lɛ wà jí ɔ, ye na bo ma ɖó sɛ̀n lɛ ǎ ɔ, ye ɖexlɛ́ ɖɔ emi tuùn nǔ e è ɖó na wà é, abǐ nǔ e è ma ɖó na wà ǎ é. Lee ye nɔ wà nǔ gbɔn ɔ nɔ ɖexlɛ́ ɖɔ è wlan lee sɛ́n ɔ zɔ́n ɖɔ è ni wà nǔ gbɔn ɔ dó ayi mɛ nú emi. Ayixa yetɔn lɔ nɔ ɖekúnnu na ɖɔ nugbǒ wɛ; mɔ̌ ɖokpo ɔ, linlin yetɔn lɛ e nɔ dóhwɛ ye hweɖelɛnu, bo nɔ jɛ ahwan ye jí hweɖelɛnu lɛ lɔ nɔ ɖexlɛ́.” (Hlɔmanu lɛ 2:14, 15) Mɛ e ma tlɛ tuùn sɛ́n Jehovah tɔn ɖebǔ ǎ lɛ é sín ayixa sixu zɔ́n hweɖelɛnu, bɔ ye wà nǔ sɔgbe kpo nugbodòdó Jehovah tɔn lɛ kpo.

7. Etɛwu ayixa ka sixu xlɛ́ ali nyanya mɛ hweɖelɛnu?

⁷ É ɖò mɔ̌ có, hweɖelɛnu ɔ, ayixa ɔ sixu xlɛ́ ali nyanya mɛ. Etɛwu? Enyi cuku ɖé ma ɖò acéjí ǎ ɔ, enɛ ɔ, é sɔ́ nyí nùɖewánu ǎ. Alǒ, enyi mɛ e tɔn wɛ é ma keya nú nǔ e hó wɛ cuku ɔ ɖè é ǎ ɔ, nǔ nyanya sixu wá jɛ. Mɔ̌ ɖokpo ɔ, enyi jlǒ ce jɛn na bí tɔn lɛ byɔ ayi mǐtɔn mɛ bo dó ɖɔ dò ɔ, ayixa mǐtɔn sixu xlɛ́ ali nyanya mǐ. Gɔ́ na ɔ, enyi Xó Mawu Tɔn ma nɔ xlɛ́ ali ayixa mǐtɔn ǎ ɔ, mǐ sɔ́ na sixu nɔ cyan nǔ ɖagbe ɖò nǔ nyanya mɛ ǎ. Nú è na ɖɔ xó jɔ xó ɔ, bonu ayixa mǐtɔn na w’azɔ̌ ganji ɔ, gbigbɔ mímɛ́ Jehovah tɔn ɖó na xlɛ́ ali mǐ. Pɔlu wlan ɖɔ: “Ayixa ce ɖekúnnu nú mì gbɔn [gbigbɔ mímɛ́] jí.” (Hlɔmanu lɛ 9:1) Enyi mɔ̌ hǔn, nɛ̌ mǐ ka sixu bló gbɔn bɔ gbigbɔ mímɛ́ Jehovah tɔn na xlɛ́ ali ayixa mǐtɔn? Mǐ ɖó na kplɔ́n ayixa mǐtɔn.

LEE MǏ SIXU KPLƆ́N AYIXA MǏTƆN GBƆN É

8. (a) Nɛ̌ ayi ka sixu wà nǔ dó ayixa wu gbɔn? Etɛ ka ɖó na mya nukún nú mǐ hwenu e mǐ lin na wà nùɖé é? (b) Enyi Klisanwun ɖé ɖó ayixa mímɛ́ ɖé ɔ, etɛwu enɛ ma ko kpé ǎ? (Kpɔ́n tinmɛ dò tɔn.)

⁸ É cí ɖɔ mɛɖé lɛ nɔ kpɔ́n linlin yetɔn lɛ kpo lee nǔ nɔ cí nǔ ye lɛ é kpo kpowun bo nɔ wà nǔ ɖɔhun. Enɛ gudo ɔ, ye sixu ɖɔ: “Nǔ e ayixa ce ɖɔ nú mì é jɛn ka nɛ sín.” Jlǒ e ɖò ayi mɛtɔn mɛ lɛ é sixu syɛn kaka bo na dɔn ayixa mɛtɔn gbɔn fí e jló é é. Biblu ɖɔ: “Ayi hizi hú nǔ ɖevo ɖebǔ bo lɛ́ nyla ɖesu. Mɛ̌ ka sixu tuùn i?” (Jelemíi 17:9, NW) Enɛ wu ɔ, nǔ e ayi mǐtɔn nɔ jló é ɖó na nɔ nyí nǔ taji hugǎn ɖò nukún mǐtɔn mɛ ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, lee mǐ na hɛn xomɛ Jehovah Mawu tɔn hun gbɔn é wɛ na nɔ mya nukún nú mǐ.b

9. Etɛ ka nyí sísí ɖiɖó nú Mawu? Etɛ sísí mɔhun ka na sísɛ́ mǐ bɔ mǐ na wà cobo na nɔ site dó nùɖé jí?

⁹ Enyi ayixa mǐtɔn e mǐ kplɔ́n ganji é nɔ d’alɔ mǐ cobonu mǐ nɔ site dó nùɖé jí ɔ, é na ɖexlɛ́ ɖɔ mǐ ɖó sísí nú Mawu, ɖɔ é kún nyí jlǒ mǐɖesunɔ tɔn lɛ wɛ nɔ ɖò taji nú mǐ ó. Xlɛ̌ tɔn ɖokpo ɖíe. Acɛkpatɔ́ gbejinɔtɔ́ Nɛɛmíi ɖó acɛ bo na byɔ akwɛjɔ Dada tɔn togun Jeluzalɛmu tɔn. É ɖò mɔ̌ có, é ka bló mɔ̌ ǎ. Etɛwu? Ðó é lin ɖɔ agban kpinkpɛn zízé dó togun ɔ jí na sìn xomɛ nú Jehovah. É ɖɔ: “Ðó sísí e un ɖó nú Mawu ɔ wutu ɔ, un wà nǔ gbɔn mɔ̌ gbeɖé ǎ.” (Nɛɛmíi 5:15) Sísí jɔ sísí, sísí e ma na dó xomɛsin xomɛ nú Tɔ́ mǐtɔn jixwé tɔn ɔ ǎ, bo gosin ayi mɛ é nyí nǔ taji. Sísí mɔhun na sísɛ́ mǐ, bɔ mǐ na nɔ ba alixlɛ́mɛ Xó Mawu Tɔn tɔn cobo na nɔ site dó nǔ jí.

10. Nugbodòdó Biblu tɔn tɛ lɛ ka kɛnu dó ahan syɛnsyɛn nunu wu?

¹⁰ Nɛ̌ a ka sixu nɔ zán ayixa towe hwɛ̌ cobo nɔ wá gbeta ɖé kɔn gbɔn? Ði kpɔ́ndéwú ɔ, lin tamɛ kpɔ́n dó ahan syɛnsyɛn nunu jí. Mǐ mɛ gègě wɛ nɔ wá mɔ mǐɖée ɖò ninɔmɛ mɔhun mɛ hweɖelɛnu, bɔ mǐ nɔ kanbyɔ mǐɖée ɖɔ, nu wɛ na nu à, gbɔ wɛ na gbɔ à? Jɛ nukɔn hwɛ̌ ɔ, mǐ ɖó na kplɔ́n mǐɖée. Nugbodòdó Biblu tɔn tɛ lɛ ka kɛnu dó ninɔmɛ ɔ wu? Nugbǒ wɛ ɖɔ Biblu yí gbè nú ahan nu ɖó jlɛ̌ jí. Jehovah sɔnǔ nú vɛɛn bonu mǐ na ɖu vivǐ tɔn. (Ðɛhan 104:14, 15) É ɖò mɔ̌ có, Biblu gbɛ́ ahan nu zɛ jlɛ̌ wu kpo kpacaɖuɖu kpan. (Luki 21:34; Hlɔmanu lɛ 13:13) Gɔ́ nú enɛ ɔ, é slɛ́ ahannumu dó hwɛ syɛnsyɛn lɛ há, ɖi agalilɛ alɔkpa lɛ bǐ, nyɔnu ɖevo biba kpo afɔdogbě kpo.c​—1 Kɔlɛntinu lɛ 6:9, 10.

11. Nɛ̌ mǐ ka sixu mɔ alixlɛ́mɛ Mawu tɔn dó zán nugbodòdó Biblu tɔn lɛ ɖò ninɔmɛ e kúnkplá ahan syɛnsyɛn nunu lɛ é mɛ gbɔn?

¹¹ Klisanwun ɖé nɔ kplɔ́n ayixa tɔn gbɔn nugbodòdó mɔhun lɛ zinzan ɖò gbɛzán tɔn mɛ gblamɛ. Enɛ nɔ zɔ́n bɔ ayixa tɔn nɔ ɖò acéjí bo na cyan nǔ ɖagbe ɖò nǔ nyanya mɛ. Enɛ wu ɔ, enyi è xwlé ahan mǐ ɖò nǔwiwa ɖé tɛnmɛ ɔ, mǐ ɖó na kanbyɔ mǐɖée ɖɔ: ‘Nǔwiwa hǔnmɛ tɛ ka wɛ? É na wá zɛ̀kpá bo huzu kpacaɖuɖu wɛ à? Enyi un mɔ ahan ɔ, nɛ̌ un ka nɔ wà nǔ gbɔn? É nɔ jló mì wɛ à? Un nɔ sɔ́ nyìɖée bǐ jó na wɛ à? Un nɔ nu dó wɔn ya wɛ à? Un nɔ ɖu ɖò nyìɖée jí bo nɔ nu ahan ɖó jlɛ̌ jí à?’ Enyi mǐ ɖò tamɛ lin kpɔ́n dó nugbodòdó Biblu tɔn lɛ kpo nùkanbyɔ ɖěɖee nɔ kúnkplá ye é kpo jí wɛ ɔ, mǐ ɖó na xoɖɛ ɖɔ Jehovah ni xlɛ́ ali mǐ. (Xà Ðɛhan 139:23, 24.) Mɔ̌ mɛ ɔ, mǐ ɖò byɔbyɔ Jehovah wɛ ɖɔ é ni sɔ́ gbigbɔ mímɛ́ tɔn dó xlɛ́ ali mǐ. Ayixa mǐtɔn kplɔ́n wɛ mǐ lɛ́vɔ ɖè bonu é na sɔgbe xá nugbodòdó tɔn lɛ nɛ. Amɔ̌, é lɛ́vɔ kpò nǔ ɖevo bɔ mǐ na nɔ ɖó ayi wu ganji cobo site dó nǔ jí.

ETƐWU MǏ KA ÐÓ NA NƆ LIN AYIXA MƐ ÐEVO LƐ TƆN KPƆ́N?

12, 13. Ðɔ hwɛjijɔ e wu ayixa Klisanwun ɖokpo ɖokpo tɔn nɔ gbɔn vo nú yeɖée tɔn é ɖé lɛ. Nɛ̌ mǐ ka ɖó na nɔ wà nǔ gbɔn ɖò ninɔmɛ mɔhun lɛ mɛ?

¹² Bǎ e mɛ ayixa Klisanwun ɖokpo ɖokpo tɔn gbɔn vo nú yeɖée tɔn ɖó é sixu kpaca we hweɖelɛnu. Nùwalɔ alǒ aca ɖé sixu nyla mɛ ɖě nukúnmɛ; mɛ ɖevo ka sixu yí wǎn na bo mɔ ɖɔ sɛ́n ɖě kún gbɛ́ ó. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mɛɖé sixu mɔ ɖɔ enyi emi kpo xɔ́ntɔn emitɔn lɛ kpo kplé gbadanu ɖé, bo ɖò ayiɖeɖayi ɖó kpɔ́ wɛ bo nu ahan klewun ɖé ɔ, é kún nyla ó; nǔ mɔhun biblo ka sixu nyla ɖò mɛ ɖevo nukúnmɛ. Etɛwu vogbingbɔn mɔhun lɛ ka nɔ tíìn? Nɛ̌ mǐ ka na ɖó ayi ye wu hwɛ̌ cobo na site dó nǔ jí gbɔn?

¹³ Hwɛjijɔ gègě wu wɛ vogbingbɔn mɔhun nɔ tíìn. Ninɔmɛ vovo mɛ wɛ mǐ sù ɖè. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, mɛɖé lɛ nɔ ɖò acéjí dó nǔwumakpé e ye ko ɖí xwi xá wá yì, bɔ é sixu nɔ ma kpa ye hweɖelɛnu é wu. (1 Axɔsu lɛ 8:38, 39) Mɛ mɔhun lɛ nɔ cɔ́ yeɖée tawun ɖò ahan nunu sín akpáxwé. Enyi mɛ mɔhunkɔtɔn ɖé wá ba jonɔ we bonu a xwlé ahan ɛ ɔ, ayixa tɔn sixu sísɛ́ ɛ kpo hwɛjijɔ kpo bɔ é gbɛ́. Xomɛ na sìn we wɛ à? A na zín gbě jǐ tɔn wɛ à? Eǒ. Enyi a tuùn hwɛjijɔ e wu wɛ lɛ é kpo a gbɔ kpo ɔ, wanyiyi nɔví nɔví tɔn na zɔ́n bɔ a na zín gbě jǐ tɔn ǎ.

14, 15. Ðɔ nǔ e xlɛ́ ɖɔ Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn lɛ sín ayixa gbɔn vovo é ɖé lɛ. Gbè tɛ Pɔlu ka ɖè?

¹⁴ Mɛsɛ́dó Pɔlu mɔ ɖɔ Klisanwun xwè kanweko nukɔntɔn ɔ tɔn lɛ sín ayixa gbɔn vo nú yeɖée tɔn tawun. Ðò hwe enɛ nu ɔ, Klisanwun ɖé lɛ sín ayixa nɔ xò hun xá ye dó nùɖuɖu e è xwlé vodun lɛ é wu. (1 Kɔlɛntinu lɛ 10:25) Pɔlu sín ayixa ka nɔ dóhwɛ ɛ dó nùɖuɖu mɔhun e è nɔ lɛ́ wá yì sà ɖò aximɛ lɛ é wu ǎ. Vodun lɛ nyí nǔtí ɖò nukún tɔn mɛ ǎ; ye wɛ ɖó nùɖuɖu e mɛ ɖěɖee nɔ sɛ̀n ye lɛ é nɔ xwlé ye lɛ é ǎ. Jehovah wɛ ɖó nùɖuɖu lɛ. É ɖò mɔ̌ có, Pɔlu mɔ nǔ jɛ wu ɖɔ mɛ ɖevo lɛ kún ɖó mɔjɛmɛ ɖokpo ɔ ɖò ali enɛ nu ó. Mɛɖé lɛ sixu ko nyí vodun sɛntɔ́ ɖaxó hwɛ̌ cobo wá huzu Klisanwun. Mɛ enɛ lɛ nɔ mɔ ɖɔ è kún ɖó na y’agba nǔ ɖebǔ e kúnkplá vodun é wu ó. Nɛ̌ Pɔlu ka ɖeɖɛ ninɔmɛ enɛ ɔ gbɔn?

¹⁵ É ɖɔ: “Mǐ mɛ e ɖó gǎn ɖò nùɖiɖi mɛ lɛ ɔ, mǐ ɖó na dɛ ɖò mɛ e ma ɖó gǎn ɖò nùɖiɖi mɛ ǎ lɛ sín gǎnmaɖó nu; mǐ ɖó na wà nǔ bo na nyɔ́ ɖò mǐɖée sí ǎ. Ðó Klisu ɔ wà nǔ bo na nyɔ́ ɖò éɖée sí ǎ.” (Hlɔmanu lɛ 15:1, 3) Pɔlu ɖɔ ɖɔ mǐ kún ɖó na nyɔ́ ɖò mǐɖée sí ó Klisu ɖɔhun, amɔ̌, mǐ ɖó na nɔ lin ayixa nɔví mǐtɔn lɛ tɔn kpɔ́n. Ðò xóɖɔɖókpɔ́ mɔhunkɔtɔn ɖevo hwenu ɔ, Pɔlu ɖɔ ɖɔ enyi lan ɖuɖu na nyí afɔklɛ́nnú nú lɛngbɔ̌ xɔ akwɛ e Jezu kú na lɛ é ɖě ɔ, emi kún na ɖu lan ɖebǔ ó.​—Xà 1 Kɔlɛntinu lɛ 8:13; 10:23, 24, 31-33.

16. Etɛwu mɛ e ayixa yetɔn nɔ dó nùɖé lɛ sín sɛ́n nú ye lɛ é ma ka ɖó na nɔ dóhwɛ mɛ ɖevo e ma ɖó linlin ɖokpo ɔ xá ye ǎ lɛ é ǎ?

¹⁶ Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, mɛ e ayixa yetɔn nɔ dó nùɖé lɛ sín sɛ́n nú ye lɛ é ɖó na nɔ mɔ xó ɖɔ dó mɛ ɖevo lɛ wu, alǒ ɖɔ ɖɔ linlin ɖokpo ɔ jɛn mɛ bǐ na ɖó xá emi dandan ǎ. (Xà Hlɔmanu lɛ 14:10.) É ɖò gaàn ɖɔ mǐ ɖó na zán ayixa mǐtɔn dó ɖɔhwɛ xá mǐɖée, é nyí xá mɛ ɖevo lɛ ǎ. Flín xógbe Jezu tɔn elɔ: “Mi ma ɖó hwɛ nú mɛɖé ó, enɛ ɔ, Mawu na ɖó hwɛ nú mi lɔmɔ̌ ǎ.” (Matie 7:1) Ðò ninɔmɛ e mɛ é nɔ byɔ ɖɔ mɛ ɖokpo ɖokpo ni wà nǔ kpo ayixa tɔn kpo ɖè lɛ é mɛ ɔ, mɛ e ɖò agun ɔ mɛ lɛ é bǐ ɖó na nɔ nyì alɔ nú nǔdindɔn. É nyɔ́ wà ɔ, mǐ ɖó na ba wlɛnwín lɛ bo na nɔ xò wanyiyi kpo bǔninɔ kpo sín kàn, lobo na nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú mǐɖée, é nyí mǐ na zin mǐɖée dɛ wɛ ǎ.​—Hlɔmanu lɛ 14:19.

LEE AYIXA MÍMƐ́ ÐÉ NƆ HƐN LÈ WÁ NÚ MǏ GBƆN É

17. Ani ka ko gbò ayixa mɛ gègě tɔn égbé?

¹⁷ Mɛsɛ́dó Piyɛ́ɛ wlan ɖɔ: “Mi ɖó ayixa mímɛ́.” (1 Piyɛ́ɛ 3:16) Ayixa e mɛ́ ɖò nukún Jehovah Mawu tɔn mɛ é nyí nùnina jiwǔ ɖé. É cí ayixa e mɛ gègě ɖó ɖò égbé é ɖɔhun ǎ. Pɔlu ɖɔ xó dó mɛ e è “ɖó wuntun ayixa yetɔn lɛ gan zozo wɛ è dó ɖó wuntun ɖɔhun” lɛ é wu. (1 Timɔtée 4:2) Gan zozo nɔ fyɔ agbaza bo nɔ ɖó wuntun fí ɔ, bɔ é nɔ lɛ́ kú atli. Mɛ gègě tíìn bɔ enyi è na ɖɔ ɔ, ayixa yetɔn kú; é wɛ nyí ɖɔ é kú atli kaka bɔ ye na bo ɖò nǔ nyanya wà wɛ ɔ, é sɔ́ nɔ gbò akpá nú ye, alǒ dóhwɛ ye ǎ, winnya sɔ́ nɔ hu ye ǎ. Ðò égbé ɔ, mɛ gègě nɔ tuùn bo nɔ dovɛ̌ nú hwɛ e ayixa yetɔn nɔ dó ye lɛ é.

18. Lè tɛ hwɛ e ayixa mǐtɔn nɔ dó mǐ é ka sixu hɛn wá nú mǐ?

¹⁸ Nugbǒ ɔ, hwɛ e ayixa mǐtɔn nɔ dó mǐ e sixu nyí wlɛnwín ɖé bɔ é nɔ zán bo nɔ dó ɖɔ nú mǐ ɖɔ mǐ wà nǔ nyanya. Enyi nǔ enɛ sísɛ́ hwɛhutɔ́ ɖé bonu é lɛkɔ sín hwɛ tɔn gudo ɔ, nú hwɛ ɔ na bo tlɛ syɛn hú hwɛ lɛ bǐ ɔ, Mawu na sɔ́ kɛ ɛ. Axɔsu Davidi hu hwɛ syɛnsyɛn ɖé, bo ka lɛkɔ sín gudo, enɛ wu ɔ, Mawu sɔ́ kɛ ɛ bǐ mlɛ́mlɛ́. Ðó é gbɛ́ wǎn nú nǔ nyanya e é wà é, bo kudeji bɛ́sín hwenɛnu ɖɔ emi na nɔ setónú nú sɛ́n Jehovah tɔn lɛ wutu ɔ, é mɔ ɖɔ Jehovah ‘nyɔ́ bo ɖò gbesisɔmɛ bo na sɔ́ hwɛ kɛ mɛ.’​—Ðɛhan 51:1-19; 86:5.

19. Enyi mǐ hu hwɛ bo ko lɛkɔ sín hwɛ mǐtɔn lɛ gudo, lobonu ayixa mǐtɔn ka nɔ lɛ́ kpó ɖò hwɛ dó mǐ wɛ ɔ, etɛ mǐ ka sixu wà?

¹⁹ Enyi mǐ ka hu hwɛ bo ko lɛkɔ sín hwɛ mǐtɔn lɛ gudo, bo ko mɔ hwɛsɔkɛ yí, lobonu ayixa mǐtɔn ka nɔ lɛ́ kpó ɖò hwɛ dó mǐ wɛ, bɔ winnya nɔ lɛ́ kpó ɖò mǐ hu wɛ ɔ, etɛ mǐ ka sixu wà lo? Hweɖelɛnu ɔ, ayixa hwɛhutɔ́ e ko mɔ hwɛsɔkɛ yí é ɖé tɔn sixu kpó ɖò hwɛ dó é wɛ syɛnsyɛn dó vɔtɔ́. Ðò ninɔmɛ mɔhun lɛ mɛ ɔ, mǐ sixu na jiɖe mǐɖée ɖɔ Jehovah hugǎn nǔ e gbɛtɔ́ nɔ lin é bǐ. Mǐ ɖó na ganjɛ wanyiyi tɔn kpo hwɛsɔkɛ mɛ tɔn kpo wu, lee mǐ nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú mɛ ɖevo lɛ ɖɔ ye ni wà mɔ̌ gbɔn é. (Xà 1 Jaan 3:19, 20.) Ðò alɔ ɖevo mɛ ɔ, ayixa mímɛ́ nɔ na mɛ fífá ɖò ayi mɛ, vivo kpo awǎjijɛ ɖaxó kpo; nǔ enɛ lɛ ka nɔ nyɔ́ mɔ ɖò gbɛ̀ elɔ mɛ ǎ. Mɛ e ko hu hwɛ syɛnsyɛn kpɔ́n é gègě ko ɖu lè enɛ lɛ, bo ko kpé nǔ wu, bo ɖò Jehovah Mawu sɛ̀n wɛ kpo ayixa mímɛ́ ɖé kpo ɖò égbé.​—1 Kɔlɛntinu lɛ 6:11.

20, 21. (a) Etɛ wema elɔ ka sixu d’alɔ we bɔ a na wà? (b) Mɛɖesúsínínɔ tɛ sín vivǐ Klisanwun lɛ ka nɔ ɖu? É ɖò mɔ̌ có, nɛ̌ mǐ ka ɖó na nɔ zán ɛ gbɔn?

²⁰ Wema elɔ na d’alɔ we bɔ a na mɔ awǎjijɛ, bo na ɖó ayixa mímɛ́ ɖé ɖò hwenu kpɛ e kpò ɖò azǎn gudogudo tɔn gbɛ̀ hannyahannya Satáan tɔn elɔ mɛ é mɛ. A na ɖó sɛ́n kpo nugbodòdó Biblu tɔn lɛ kpo sín hudo ɖò ninɔmɛ e na wá ayihɔngbe ayihɔngbe lɛ é mɛ. É ɖò gaàn ɖɔ wema elɔ kún sixu tín bǐ mɛ hlɛ́nhlɛ́n ó. Gɔ́ na ɔ, ɖò ninɔmɛ e mɛ ayixa mɛ ɖokpo ɖokpo tɔn wɛ na ɖɔ nǔ e é na wà é ɖè lɛ é ɔ, ma ɖó nukún ɖɔ wema elɔ na ɖɔ nǔ e a na wà tawun é nú we ó. Nǔ e wu è ɖè wema elɔ tɔ́n é ɖíe: É na d’alɔ we bɔ a na kplɔ́n Xó Mawu Tɔn, lobo na zán ɖò gbɛzinzan towe ayihɔngbe ayihɔngbe tɔn mɛ. Enɛ na kplɔ́n ayixa towe, lobo na sɔnǔ n’i bonu é na nɔ nɔ acéjí bo na cyan nǔ ɖagbe ɖò nǔ nyanya mɛ. “Klisu sín sɛ́n ɔ” gbɔn vo nú Mɔyizi Sɛ́n ɔ. Mɛ e ɖó nùɖiɖi nú “Klisu sín sɛ́n ɔ” lɛ é ɖó na nɔ xwedó alixlɛ́mɛ ayixa kpo nugbodòdó lɛ kpo tɔn hú sɛ́n e è wlan lɛ é ɖò gbɛzinzan yetɔn lɛ mɛ. (Galatinu lɛ 6:2) Enɛ wu ɔ, Jehovah na Klisanwun lɛ mɛɖesúsínínɔ e è ma sixu jlɛ́ ǎ é. É ɖò mɔ̌ có, Xó tɔn flín mǐ ɖɔ mǐ ni ma zán mɛɖesúsínínɔ mǐtɔn ɖi “avɔ bonu mǐ bú dó nǔ nyanya ó.” (1 Piyɛ́ɛ 2:16) É nyɔ́ wà ɔ, mɛɖesúsínínɔ enɛ ɔ hun ali ɖagbe ɖé nú mǐ bonu mǐ na ɖè wanyiyi mǐtɔn xlɛ́ Jehovah.

²¹ Enyi a nɔ xoɖɛ bo nɔ lin tamɛ kpɔ́n dó lee a na zán gbɛ̀ ɖagbe hugǎn gbɔn sɔgbe kpo nugbodòdó Biblu tɔn lɛ kpo, bo nɔ lɛ́ wà nǔ e jí a site dó lɛ é ɔ, a na kpó ɖò nǔ ɖagbe e a jɛ wiwa jí hwenu e a tuùn Jehovah tlolo é wà wɛ. A na kplɔ́n nǔwukpikpé nukúnnúmɔjɛnǔmɛ tɔn gbɔn zinzan ɛ gblamɛ. Enɛ wu ɔ, a na “tuùn nǔ ɖagbe ɖò nǔ nyanya mɛ.” (Eblée lɛ 5:14) Ayixa towe e Biblu kplɔ́n é na ɖó lè nú we ayihɔngbe ayihɔngbe ɖò gbɛzinzan towe mɛ. Ði cuku e ɖò nǔ hó wɛ bo ɖò akpá gbò nú mǐ wɛ nú nǔ nyanya e sixu jɛ é ɖɔhun ɔ, ayixa towe na d’alɔ we bɔ a na nɔ wà nǔ e nɔ hun xomɛ nú Mawu é. Alixo ɖagbe ɖokpo nɛ bɔ a sixu gbɔn, bo hɛn hwiɖée ɖò wanyiyi tɔn mɛ.