Alɔdlɛndonǔ Kplé Gbɛzán kpo Sinsɛnzɔ́ kpo Tɔn Sín Azɔ̌wema Tɔn Lɛ
5-11 NOVEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ | JAAN 20-21
“A Yí Wǎn nú Mì Hú Elɔ lɛ À?”
nwtsty sín tinmɛ ɖevo lɛ dó Jn 21:15, 17 jí
Jezu ɖɔ nú Sinmɔ́ɔ Piyɛ́ɛ ɖɔ: Ee Piyɛ́ɛ gbɛ́ azɔn atɔn ɖɔ emi kún tuùn Jezu ó gudo zaan é wɛ xóɖɔɖókpɔ́ enɛ tíìn ɖò é kpo Jezu kpo tɛntin. Jezu kan dobanúnǔ sín nǔ atɔn byɔ dó linlin e Piyɛ́ɛ ɖó dó wǔ tɔn é wu, kaka bɔ ‘wǔ kú Piyɛ́ɛ.’ (Jn 21:17) Tan Jaan tɔn e è wlan dó Jn 21:15-17 mɛ é zán xógbe Glɛkigbe tɔn vovo we: agapaô, bɔ è lilɛ dó yí wǎn nú, kpo philéô kpo bɔ è lilɛ dó yí wǎn nú mì ganji. Jezu kanbyɔ Piyɛ́ɛ azɔn we ɖɔ: ‘A yí wǎn nú mì à?’ Piyɛ́ɛ yí gbè azɔn we lɛ bǐ kpo ayi tɔn bǐ kpo ɖɔ emi “yí wǎn nú” Jezu. Jezu lɛ́ kanbyɔ ɖɔ: “A yí wǎn nú mì ganji à?” Piyɛ́ɛ lɛ́vɔ yí gbè n’i. Hweɖebǔnu e Piyɛ́ɛ ɖɔ ɖɔ emi yí wǎn nú Jezu é ɔ, Jezu nɔ tɛɖɛ̌ jí ɖɔ wanyiyi enɛ ɖó na sísɛ́ Piyɛ́ɛ b’ɛ na na nǔɖuɖu ahwanvu emitɔn lɛ ɖò gbigbɔ lixo, bo lɛ́ “kpé nukún dó” ye wu; ahwanvu enɛ lɛ wɛ è ylɔ́ ɖɔ lɛngbɔ̌ alǒ “lɛngbɔ̌ví” tɔn lɛ. (Jn 21:16, 17; 1Pi 5:1-3) Jezu hun ali nú Piyɛ́ɛ b’ɛ dó zǒgbe jí n’i azɔn atɔn ɖɔ emi yí wǎn n’i, bɔ enɛ gudo ɔ, Jezu zɔ́n ɛ ɖɔ é ni kpé nukún dó lɛngbɔ̌ lɛ wu. Mɔ̌ mɛ ɔ, Jezu ɖexlɛ́ ɖɔ emi sɔ́ gbɛ̌ e Piyɛ́ɛ gbɛ́ azɔn atɔn ɖɔ emi kún tuùn i ó é sín hwɛ kɛ ɛ nǔgbo nǔgbo.
a yí wǎn nú mì hú elɔ lɛ à?: È sixu mɔ nukúnnú jɛ xógbe “hú elɔ lɛ à” ɔ mɛ ɖó alɔkpa gegě jí. Akɔwé ɖé lɛ ɖɔ ɖɔ tinmɛ tɔn wɛ nyí “a yí wǎn nú mì hú lee a yí wǎn nú ahwanvu ɖevo elɔ lɛ gbɔn é à?” alǒ “a yí wǎn nú mì hú lee ahwanvu elɔ lɛ yí wǎn nú mì gbɔn é à?” É ɖò mɔ̌ có, tinmɛ tɔn wɛ na ko nyí “a yí wǎn nú mì hú nǔ elɔ lɛ à?” ye wɛ nyí, hweví ɖěɖee ye wlí lɛ é alǒ nǔ ɖěɖee cá kan xá hwehuhuzɔ́ lɛ é. Enɛ wu ɔ, é cí ɖɔ nǔ e ɖɔ wɛ wemafɔ ɔ ɖè é wɛ nyí: ‘A yí wǎn nú mì hu nǔ agbaza tɔn lɛ à, alǒ hú nǔ agbaza tɔn lɛ gbé nyinya à? Enyi mɔ̌ wɛ ɔ, nǎ nǔɖuɖu lɛngbɔ̌ ce lɛ.’ Nǔkanbyɔ ɔ ɖó na ko sɔgbe ɖó lee Piyɛ́ɛ wà nǔ gbɔn wá yì é wu. Piyɛ́ɛ nyí ɖokpo ɖò ahwanvu Jezu tɔn nukɔntɔn lɛ (Jn 1:35-42) mɛ có, é xwedó Jezu hwebǐnu tlolo ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, é lɛkɔ yì hwehuhuzɔ́ tɔn kɔn. Sun ɖé lɛ gudo ɔ, Jezu ylɔ́ Piyɛ́ɛ sín ajɔ̌ ɖaxó enɛ kɔn ɖɔ é ni wá huzu ‘gbɛtɔ́ lɛ dɔntɔ́.’ (Mt 4:18-20; Lk 5:1-11) Jezu kú gudo b’ɛ nɔ zaan é ɔ, Piyɛ́ɛ ko lɛ́vɔ ɖɔ ɖɔ emi xwè hweví wlí gbé, bɔ mɛsɛ́dó ɖevo lɛ gɔ́ n’i. (Jn 21:2, 3) Enɛ wu ɔ, é cí ɖɔ ɖiɖɔ nú Piyɛ́ɛ wɛ Jezu ɖè ɖɔ é ɖó na wá gbeta ɖokpo kɔn: É na sɔ́ hwehuhuzɔ́ ɔ, ee hweví ɖěɖee ɖò nukɔn yetɔn lɛ é nɔte na é, ɖó tɛn nukɔntɔn mɛ ɖò gbɛzán tɔn mɛ wɛ à, alǒ é na sɔ́ nǔɖuɖu nina lɛngbɔ̌ abǐ ahwanvu Jezu tɔn lɛ ɖò gbigbɔ lixo sín azɔ̌ ɔ ɖó tɛn nukɔntɔn mɛ?—Jn 21:4-8.
azɔn atɔngɔ́ ɔ: Piyɛ́ɛ gbɛ́ azɔn atɔn ɖɔ emi kún tuùn Aklunɔ emitɔn ó; Jezu hun ali n’i dìn bonu é na ɖɔ lee nǔ cí n’i é ɖó azɔn atɔn jí. Ee Piyɛ́ɛ ɖò mɔ̌ wà wɛ é ɔ, Jezu ɖɔ n’i ɖɔ é ni bo nya sinsɛnzɔ́ mímɛ́ ɔ gbé jɛ nukɔn nú nǔ ɖevo ɖebǔ dó ɖè wanyiyi enɛ xlɛ́. Piyɛ́ɛ kpo nɔví sunnu agbanɖotananɔ ɖevo lɛ kpo na na nǔɖuɖu ahwanvu gbejinɔtɔ́ e ɖò lɛngbɔ̌kpó Klisu tɔn mɛ lɛ é, dó wusyɛn lanmɛ nú ye, bo lɛ kpé nukún dó ye wu. Mɛ enɛ lɛ ko nyí mɛ yí ami dó ɖè, loɔ, é byɔ ɖɔ è ni kpó ɖò nǔɖuɖu na ye wɛ ɖò gbigbɔ lixo.—Lk 22:32.
Nǔ Xɔ Akwɛ Biblu Tɔn lɛ Biba
nwtsty sín tinmɛ ɖevo dó Jn 20:17 jí
Gbɔ wǔtu ce tɛ́ dó: Xókwín Glɛkigbe tɔn haʹpto·mai sín tinmɛ sixu nyí “è na ɖ’alɔ wu” alǒ “è na tɛ́ d’ewu; è na zunfan.” Lilɛdógbeɖevomɛ ɖé lɛ lilɛ xó Jezu tɔn dó lě: “Ma ɖ’alɔ wǔtu ce ó.” É ɖò mɔ̌ có, é nyí gbigbɛ́ nú Mali Magidalanu ɔ wɛ Jezu ɖè ɖɔ é ni ma ɖ’alɔ emi wu ó ǎ, ɖó hwenu e é fɔ́n sín kú gudo bɔ nyɔnu ɖevo lɛ mɔ ɛ bo “ɖó alɔ afɔ tɔn lɛ wu” é ɔ, é gbɛ́ ǎ. (Mt 28:9) É cí ɖɔ Mali Magidalanu ɔ ɖi xɛsi ɖɔ Jezu ko ɖò jixwé na yì wɛ wɛ ɖɔhun. Ðó é jló tawun bo na nɔ kpɔ́ xá Aklunɔ tɔn wutu ɔ, é hɛn Jezu ɖó te gbánwúngbánwún bonu é ni ma yì ó. Bo na dó na ɛ ganjɛwu ɖɔ emi kún ko ɖò yiyi wɛ ó ɔ, Jezu ɖɔ n’i ɖɔ é ni gbɔ wǔtu emitɔn tɛ́ dó, é nyɔ́ wà hǔn, é ni yì ahwanvu emitɔn lɛ gɔ́n bo dó wɛn e kúnkplá fínfɔ́n sín kú emitɔn é ye.
nwtsty sín tinmɛ ɖevo dó Jn 20:28 jí
Aklunɔ ce, Mawu ce!: Ðò kpaa mɛ ɔ, “Aklunɔ nyɛtɔn kpo Mawu [ho théos] nyɛtɔn kpo!” Akɔwé ɖé lɛ ɖɔ ɖɔ nǔkpacamɛ sín xógbe wɛ nyí enɛ, bɔ è dó nú Jezu, b’ɛ ka nyí Tɔ́ tɔn Mawu xó ɖɔ wɛ è ɖè. Mɛ ɖevo lɛ ɖɔ ɖɔ Glɛkigbe dodó ɔ byɔ ɖɔ è ni mɔ nǔ jɛ wu ɖɔ Jezu dó gesí wɛ xó ɔ ɖè. Enyi é na bo tlɛ nyí mɔ̌ wɛ ɔ, akpáxwé Mawuxówema ɔ tɔn e kpò lɛ é zɔ́n bɔ è mɔ nukúnnú jɛ nǔ e ɖɔ wɛ xógbe “Aklunɔ ce, Mawu ce” ɔ ɖè é mɛ ganji. Ðó tan ɔ xlɛ́ ɖɔ Jezu ko ɖɔ nú ahwanvu tɔn lɛ ɖ’ayǐ ɖɔ, “un xwè Tɔ́ ce e nyí Tɔ́ mi lɔ tɔn é gɔ́n; un xwè Mawu ce e nyí Mawu mi lɔ tɔn é gɔ́n” wutu ɔ, hwɛjijɔ ɖebǔ ɖè bonu è na ɖɔ ɖɔ Tɔmáa lin ɖɔ Jezu wɛ nyí Mawu Nǔbǐwukpétɔ́ ɔ ǎ. (Kpɔ́n tinmɛ ɖevo dó Jn 20:17 jí.) Tɔmáa ko sè bɔ Jezu xoɖɛ sɛ́dó “Daa” tɔn, bo ylɔ́ ɛ ɖɔ “Mawu nǔgbo ɖokpo e tíìn é.” (Jn 17:1-3) Enɛ wu ɔ, Tɔmáa sixu ko ylɔ́ Jezu ɖɔ “Mawu ce” ɖó hwɛjijɔ elɔ lɛ wu: É kpɔ́n Jezu dó mɔ “mawu ɖé” é ka nyí Mawu Nǔbǐwukpétɔ́ ɔ ǎ. (Kpɔ́n tinmɛ ɖevo dó Jn 1:1 jí.) Alǒ é sixu ko ɖò xó ɖɔ nú Jezu wɛ lee Mawu sɛntɔ́ lɛ nɔ ɖɔ xó nú wɛnsagun Jehovah tɔn lɛ, bɔ Akpáxwé Biblu Tɔn E È Wlan Dó Ebléegbe Mɛ É ɖexlɛ́ gbɔn é. Tɔmáa na ko tuùn tan ɖěɖee mɛ gbɛtɔ́ lɛ, alǒ hweɖelɛnu ɔ, Biblu-wlantɔ́ e wlan tan ɔ é, nɔ yí gbè nú wɛnsagun ɖé alǒ ɖɔ wɛnsagun ɖé sín xó cí nǔ ɖɔ Jehovah Mawu wɛ é nyí ɖɔhun é. (Sɔ́ jlɛ́ dó Bǐ 16:7-11, 13; 18:1-5, 22-33; 32:24-30; Hwɛ 6:11-15; 13:20-22 wu.) Enɛ wu ɔ, Tɔmáa sixu ko ylɔ́ Jezu ɖɔ “Mawu ce” ɖò ali enɛ nu, bo dó yí gbè ɖɔ Jezu nyí afɔsɔ́ɖótetɔ́ Mawu nǔgbo ɔ tɔn kpo ɖɛ̌mɛnu tɔn kpo.
Mɛɖé lɛ ɖɔ ɖɔ xókwín Glɛkigbe tɔn e è lilɛ dó “ce” b’ɛ bɔ dó xókwín “aklunɔ” kpo “mawu” kpo wu é xlɛ́ ɖɔ Mawu Nǔbǐwukpétɔ́ ɔ dó gesí wɛ xókwín enɛ lɛ ɖè. É ɖò mɔ̌ có, xókwín “ce” e è zán ɖò wemafɔ elɔ mɛ é sixu ko vlɛ́ lee è nɔ wlan nǔ gbɔn ɖò Glɛkigbe mɛ é. Fí ɖěɖee è zán tɛnmɛ-nyikɔ ɖé kpo xókwín “ɔ” alǒ “lɛ” kpo ɖè dó ɖɔ xó nú mɛɖé alǒ dó dɔn ayi mɛ ɔ tɔn é sín kpɔ́ndéwú ɖé lɛ tɔ́n ɖò lilɛdógbeɖevomɛ tlɔlɔ wemafɔ lěhun lɛ tɔn mɛ: Lk 12:32 (bo na ɖɔ tlɔlɔ ɔ, “lɛngbɔ̌hwan kpɛví ɔ”) kpo Kolo 3:18–4:1 (bo na ɖɔ tlɔlɔ ɔ, “asì lɛ”; “asú lɛ”; “vǐ lɛ”; “mɛjitɔ́ lɛ”; “kannumɔ lɛ”; “gǎn lɛ”) kpo. Mɔ̌ ɖokpo ɔ, lilɛdógbeɖevomɛ tlɔlɔ 1Pi 3:7 tɔn na nyí: “Asú lɛ.” Enɛ wu ɔ, dandan wɛ è na xwedó xókwín “ce” e Tɔmáa zán ɖò fí é cobo tuùn nǔ e ɖò linlin tɔn mɛ b’ɛ ɖɔ xó tɔn é ǎ.
12-18 NOVEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ | MƐSƐ́DÓ 1-3
“È Kɔn Gbigbɔ Mímɛ́ Dó Agun Klisanwun Tɔn Jí”
w86-F 1/12 29 akpá. 4-5, 7
Nǔnina Ðěɖee Nɔ Hun Xomɛ nú Mɛ lɛ É
Ðò gbè e gbè è ɖó agun Klisanwun tɔn ayǐ ɖò xwè 33 H.M. tɔn é ɔ, gbɛtɔ́ 3 000 ɖěɖee bló baptɛm yɔyɔ̌ lɛ é ‘ɖókan dó kpɔ́ninɔ ɖò nɔví nɔví mɛ, kpɔ́ninɔ bo ɖu nǔ, kpo ɖɛxixo kpo wu.’ Ðó hwɛjijɔ ɖagbe tɛ wu? Bonu ye na dó sixu ‘ɖókan dó mɛsɛ́dó lɛ sín nǔkplɔnmɛ wu,’ bɔ nǔɖiɖi yetɔn na lidǒ.—Mɛsɛ́dó 2:41, 42.
Jwifu lɛ kpo ye mɛ e wá huzu Jwifu lɛ é kpo wá Jeluzalɛmu bo ɖò linlin wɛ na nɔ finɛ nú táan e Pantekotu Xwè ɔ na ɖu é kɛɖɛ. Amɔ̌, ye mɛ enɛ lɛ e wá huzu Klisanwun lɛ é jló na lɛ́ nɔ finɛ gɔ́ na, bo na kplɔ́n nǔ gegě d’eji bonu nǔɖiɖi yetɔn na lidǒ. Enɛ dɔn nǔɖuɖuhwedómɛ kpo xɔhwedómɛ kpo sín xó wà. Jonɔ ɖé lɛ tíìn bo hɛn akwɛ kaka ɖé ǎ, có mɛ ɖevo lɛ ka ɖó b’ɛ túnflá. Enɛ wu ɔ, è xò nǔ lɛ kplé nú táan klewun ɖé, bo wá má nú mɛ ɖěɖee ɖò hudo mɛ lɛ é.—Mɛsɛ́dó 2:43-47.
Jlǒ wɛ ye sɔ́ dó sà nǔɖokan yetɔn lɛ bo lɛ́ má nǔ lɛ bǐ xá yeɖée. È dó cɔcɔ nú mɛɖé ɖɔ é ni sà nǔ, alǒ na nǔ ǎ; enɛ ka nyí zo fiflɔ́ dó glɔ̌ nú ya ǎ. É nyí ɖiɖɔ wɛ è ɖè ɖɔ dɔkunnɔ lɛ na sà nǔɖokan yetɔn lɛ bǐ, bo wá huzu yatɔ́nɔ ǎ. É nyɔ́ wà ɔ, bo na dó sè wuvɛ̌ xá nǔɖitɔ́ hatɔ́ yetɔn e ɖò ninɔmɛ syɛnsyɛn lɛ mɛ hwenɛnu lɛ é ɔ, ye sà nǔɖokan yetɔn lɛ, bo na lè e tɔ́n ɖ’eji lɛ é dó sú dò nǔ e sín hudo è ɖó lɛ é tɔn, bonu Axɔsuɖuto ɔ sín nǔ lɛ na yì nukɔn.—Sɔ́ jlɛ́ dó 2 Kɔlɛntinu lɛ 8:12-15 wu.
Nǔ Xɔ Akwɛ Biblu Tɔn lɛ Biba
it-2-F 25 akpá. 2
Jezu Klisu
“Afɔsɔ́ɖótetɔ́gán gbɛ̀ tɔn ɔ.” Bo na dó ɖè xomɛnyínyɔ́ Tɔ́ tɔn tɔn ɖɔhun xlɛ́ ɔ, Klisu Jezu sɔ́ gbɛ̀ maɖóblɔ̌ tɔn dó savɔ̌. Enɛ zɔ́n bɔ ahwanvu Klisu tɔn e è sɔ́ lɛ é na kp’acɛ xá ɛ ɖò jixwé, bo lɛ́ zɔ́n bɔ gbɛtɔ́ lɛ na nɔ gbɛ̀ ɖò ayikúngban jí ɖò Axɔsuɖuto tɔn glɔ́. (Mt 6:10; Jn 3:16; Efɛ 1:7; Eb 2:5) Mɔ̌ mɛ ɔ, é huzu “Afɔsɔ́ɖótetɔ́gán [“Axɔví,” KJ; JB] gbɛ̀ tɔn ɔ” nú gbɛtɔ́ lɛ bǐ. (Mɛ 3:15) Xókwín Glɛkigbe tɔn e è zán ɖò wemafɔ elɔ mɛ é sín tinmɛ dodó ɔ wɛ nyí “gǎn ɖaxó,” è zán xókwín e cá kan xá ɛ é ɖé nú Mɔyizi (Mɛ 7:27, 35) bo ɖɔ ɖɔ é nyí “gǎn” ɖò Izlayɛli.
ZĚ HWIÐÉE BǏ JÓ NÚ MAWUXÓÐIÐƆZƆ́ Ɔ
it-1-F 142 akpá. 1-2
Mɛ̌ ka nyí mɛsɛ́dó wěwegɔ́ e jɛ Judasi Isikaliɔti sín tɛnmɛ é?
Ðó nǔwanyido Judasi Isikaliɔti e ma nɔ gbeji ǎ bo kú é tɔn wutu ɔ, mɛsɛ́dó wǒ-ɖokpo jɛn kpò ɖò azǎn 40 e bɛ́sín fínfɔ́n sín kú Jezu tɔn hwenu kaka jɛ jixwé yiyi tɔn hwenu é; è sɔ́ mɛɖé ɖó tɛn tɔn mɛ ǎ. Hweɖenu ɖò azǎn wǒ e ɖò jixwé yiyi Jezu tɔn kpo Pantekotu sín azǎn ɔ kpo vlamɛ é mɛ ɔ, è mɔ ɖɔ é ɖò dandan bɔ è na sɔ́ mɛ ɖevo dó sú dò Judasi tɔn, é ka nyí ɖó kú tɔn wu wɛ zɔ́n kpowun ǎ, loɔ, nǔwanyido tɔn wɛ zɔ́n, lee Piyɛ́ɛ ɖɔ ɖò Mawuxówema ɔ mɛ gbɔn é. (Mɛ 1:15-22; Ðɛ 69:26; 109:8; sɔ́ jlɛ dó Nǔ 3:11 wu.) Amɔ̌, hwenu e è hu mɛsɛ́dó gbejinɔtɔ́ Jaki é ɔ, è ɖɔ ɖò fí ɖebǔ ɖɔ è sɔ́ mɛ ɖevo b’ɛ wá jɛ tɛn tɔn mɛ, bo huzu mɛsɛ́dó ǎ.
Xó Piyɛ́ɛ tɔn lɛ xlɛ́ nyi wɛn ɖɔ enyi mɛɖebǔ na nyí mɛsɛ́dó Jezu Klisu tɔn ɔ, é ɖó na tuùn i ganji, bo ɖó na nyí Kúnnuɖetɔ́ nú azɔ̌ e é wà lɛ é, nǔjiwǔ tɔn lɛ, ɖò taji ɔ, nú fínfɔ́n sín kú tɔn. Kpo xó enɛ kpo ɔ, enyi Mawu ma bló bonu mɛɖé kpé nǔ ɖěɖee é byɔ cobɔ è na nyí mɛsɛ́dó lɛ é wu ǎ ɔ, è sixu mɔ ɖɔ é na wá vɛwǔ, bɔ è na sɔ́ mɛɖé mɛsɛ́dó ɖó mɛ ɖevo tɛnmɛ. É ɖò mɔ̌ có, ɖò táan taji enɛ e jɛ nukɔn nú Pantekotu xwè ɔ é mɛ ɔ, sunnu ɖé lɛ tíìn bo jɛxa, bɔ è mɔ ɖɔ ye mɛ we ɖ’emɛ bɔ è sixu sɔ́ ye bɔ ye na jɛ Judasi gbejimanɔtɔ́ ɔ domɛ. É ɖò wɛn ɖɔ enɛ ɖɔ wɛ Nǔnywɛxó 16:33 ɖè bo ɖɔ ɖɔ è nyi akɔ, bo sɔ́ Matyasi “bɔ é gɔ́ nú mɛsɛ́dó wǒ-ɖokpo lɛ.” (Mɛ 1:23-26) Mɔ̌ mɛ ɔ, é lɔ ɖò “mɛsɛ́dó wěwe” ɖěɖee ɖeɖɛ tagba e xwetɔ́n ɖò ahwanvu ɖěɖee nɔ dó Glɛkigbe lɛ é tɛntin é mɛ (Mɛ 6:1, 2), b’ɛ ɖò wɛn ɖɔ Pɔlu xwè é lɔ dó “mɛsɛ́dó wěwe lɛ” sín ahwan mɛ, hwenu e é ɖò xó ɖɔ dó mɛ ɖěɖee Jezu sɔ́ éɖée xlɛ́ ɖò fínfɔ́n sín kú tɔn gudo lɛ é wu wɛ ɖò 1 Kɔlɛntinu lɛ 15:4-8 mɛ é. Enɛ wu ɔ, ɖò Pantekotu zán gbè ɔ, dodónú 12 mɛsɛ́dó lɛ tɔn e jí Izlayɛli gbigbɔ tɔn e è ɖó ayǐ hwenɛnu é na nɔ é ko ɖè.
19-25 NOVEMBRE
DƆKUN MAWUXÓ Ɔ TƆN ÐÉ LƐ | MƐSƐ́DÓ 4-5
“Ye Kpó Ðò Xó Mawu Tɔn Ðɔ Wɛ kpo Adɔgbigbo Kpo”
w08-F 1/9 15, gbǎví
Sín Xó E Tɔ́n Sín Nu Mɛ lɛ É Jí Jɛ Nǔwlanwlán Mímɛ́ lɛ Jí: Klisanwun Nukɔntɔn lɛ kpo Nǔwlanwlán Kpo
Mɛsɛ́dó lɛ Sè Wema Ǎ Wɛ À?
Gǎn lɛ kpo tomɛxo Jeluzalɛmu tɔn lɛ kpo “mɔ ɖɔ Piyɛ́ɛ kpodo Jaan kpan ɔ, gbɛtɔ́ yayǎ ɖé kpowun wɛ ye nyí; ye kún sè wema ɖé ó; lee ye ka gbó adɔ, bo ɖò xó ɖɔ gbɔn wɛ ɔ nyí nǔɖe, bo kpaca ye tlala.” (Mɛsɛ́dó 4:13) Mɛsɛ́dó lɛ yì wemaxɔmɛ ɖě nǔgbo ǎ wɛ à? Wema The New Interpreter’s Bible ɖɔ dó xó enɛ wu ɖɔ: “È ɖó na mɔ nukúnnú jɛ xógbe enɛ lɛ mɛ sɔ́ nyi mɔ̌ mɔ̌ kpowun bo na ɖɔ ɖɔ Piyɛ́ɛ [kpo Jaan kpo] kún yì wemaxɔmɛ, nyɔ́ nǔ wlan, alǒ kún nɔ xà nǔ ó ǎ. Vogbingbɔn ɖaxó e ɖò mɛ ɖěɖee ɖò hwɛ ɖɔ wɛ lɛ é kpo mɛsɛ́dó lɛ kpo tɛntin é ɖexlɛ́ wɛ gǎn lɛ kpo tomɛxo lɛ kpo ɖè kpowun.”
it-1-F 141 akpá. 1
Mɛsɛ́dó
Azɔ̌wiwa Ðò Agun Klisanwun Tɔn Mɛ. Gbigbɔ mímɛ́ Mawu tɔn e gbà kɔn nyi ye jí ɖò Pantekotu sín azǎn gbè é dó wusyɛn lanmɛ nú mɛsɛ́dó lɛ tawun. Wemata atɔ́ɔ́n nukɔntɔn wema Mɛsɛ́dó tɔn lɛ tɛɖɛ̌ akɔ́nkpinkpan ɖaxó e mɛsɛ́dó lɛ ɖó é gɔ́ nú adɔgbigbo e ye sɔ́ dó jla wɛnɖagbe ɔ kpo fínfɔ́n sín kú Jezu tɔn kpo na é jí; gankpá mɛ yiyi, mɛ xixo, kpo kúdángblɔ́nnúmɛ gǎn yetɔn lɛ tɔn kpo ɖò finɛ có, ye ka wà mɔ̌. Ðò azǎn nukɔntɔn enɛ lɛ e bɔ dó Pantekotu sín azǎn ɔ wu lɛ é mɛ ɔ, alixlɛ́mɛ e mɛsɛ́dó lɛ na kpo kanɖodónǔwu kpo gbɔn hlɔnhlɔn gbigbɔ mímɛ́ ɔ tɔn gblamɛ é zɔ́n bɔ agun Klisanwun tɔn gbakpé ɖò ali jiwǔ ɖé nu. (Mɛ 2:41; 4:4) Jeluzalɛmu wɛ sinsɛnzɔ́ yetɔn jinjɔn ayǐ ɖè jɛ nukɔn, enɛ gudo ɔ, é yì Samalíi, bɔ nukɔnmɛ ɔ, é wá gbakpé gbɛ̀ hwenɛnu tɔn ɔ bǐ mɛ.—Mɛ 5:42; 6:7; 8:5-17, 25; 1:8.
Nǔ Xɔ Akwɛ Biblu Tɔn lɛ Biba
it-2-F 591 akpá. 2
Awinnya zwe jí tɔn
Ðɛhan 118:22 ɖexlɛ́ ɖɔ awinnya e xɔmɛtɔ́ lɛ xò nyi kɛ́n é na huzu awinnya “taji e ɖò zwe jí é” (roʼsh pinnah ɖò Ebléegbe mɛ). Jezu ɖè xó sín nǔɖɔɖ’ayǐ enɛ mɛ, bo lɛ́ zán dó éɖée wu ɖɔ emi nyí ‘awinnya taji zwe jí tɔn ɔ’ (képhalê gônia ɖò Glɛkigbe mɛ, zwe ɔ sín ta). (Mt 21:42; Mk 12:10, 11; Lk 20:17) Lee xɔ ɖé sín awinnya e ɖò aga bǐ é nɔ ɖò wědedé koɖoɖo gbɔn é ɖɔhun ɔ, mɔ̌ wɛ Jezu Klisu nyí awinnya e yì jǐ hugǎn é nú agun Klisanwun tɔn e mɛ mɛ yí ami dó ɖè lɛ ɖè, bɔ è ylɔ́ ɖɔ tɛmpli gbigbɔ tɔn ɖé é. Piyɛ́ɛ lɔmɔ̌ zán Ðɛhan 118:22 dó ɖɔ xó dó Klisu wu, bo ɖexlɛ́ ɖɔ é wɛ nyí “awinnya e” xɔmɛtɔ́ lɛ xò nyi kɛ́n é, amɔ̌, Mawu sɔ́ ɛ bonu é na huzu “awinnya taji ɔ, awinnya zwe jí tɔn ɔ.”—Mɛ 4:8-12; lɛ̌ kpɔ́n 1Pi 2:4-7.