Sinsɛn-Biblo E Nɔ Nyɔ́ Mawu Nukúnmɛ É

1. Enyi mǐ sɛ̀n Mawu lee é jɛ gbɔn é ɔ, lè tɛ lɛ mǐ ka na ɖu?

JEHOVAH MAWU nɔ kpé nukún dó mǐ wu tawun bo jló ɖɔ mǐ ni ɖu alixlɛ́mɛ tɔn wanyiyinɔ ɔ sín lè. Enyi mǐ sɛ̀n ɛ lee é jɛ gbɔn é ɔ, mǐ na ɖò awǎjijɛ mɛ bo na lɛ́ nyì alɔ nú tagba gègě. Mǐ na lɛ́ mɔ nyɔna tɔn kpo alɔdo tɔn kpo. (Isaïe 48:17) Amɔ̌, sinsɛn gègě wɛ nɔ ɖɔ ɖɔ emi ɖò nugbǒ ɔ kplɔ́n mɛ wɛ dó Mawu wu. Loɔ, nǔ vovo wɛ ye nɔ kplɔ́n mɛ dó mɛ e é nyí é kpo nǔ e é ba ɖò mǐ sí lɛ é kpo wu.

2. Nɛ̌ mǐ ka sixu tuùn lee é jɛ ɖɔ è ni sɛ̀n Jehovah gbɔn é gbɔn? Nùjlɛdonǔwu tɛ ka d’alɔ mǐ bɔ mǐ mɔ nukúnnú jɛ enɛ mɛ?

² Nɛ̌ a ka sixu tuùn lee é jɛ ɖɔ a ni sɛ̀n Jehovah gbɔn é gbɔn? É byɔ ɖɔ a ni ba dò nú nùkplɔnmɛ sinsɛn lɛ bǐ tɔn bo sɔ́ ɖě jlɛ dó ɖě wu ǎ. Nǔ e Biblu kplɔ́n mɛ tawun dó sinsɛn nugbǒ ɔ wu é kɛɖɛ jɛn é jɛ ɖɔ a ni ba dò na. Nùjlɛdonǔwu ɖé ɖíe: Fó biyee (faux billets) ko gbakpé gbɔn tò gègě mɛ. Enyi è ɖè azɔ̌ nú we ɖɔ a ni cyan fó biyee lɛ ɖó vo ɔ, nɛ̌ a ka na tuùn ye gbɔn? Fó biyee alɔkpa e ɖè lɛ é bǐ sín wuntun wɛ a na kplɔ́n bo hɛn dó tamɛ à? Eǒ. Enyi a ma na gǔ hwenu towe ǎ ɔ, é jɛ ɖɔ a ni kplɔ́n bo tuùn biyee jɔ biyee lɛ. Enyi a tuùn lee biyee jɔ biyee lɛ nɔ cí é gudo ɔ, fó biyee lɛ tuùntuùn na bɔkun nú we. Mɔ̌ ɖokpo ɔ, enyi mǐ kplɔ́n lee è na tuùn sinsɛn nugbǒ ɔ gbɔn é ɔ, mǐ na tuùn sinsɛn e nyí sinsɛn nùvú lɛ é.

3. Enyi nǔ mǐtɔn na nyɔ́ Mawu nukúnmɛ ɔ, etɛ mǐ ka ɖó na wà bɔ Jezu ɖɔ?

³ É ɖò dandan ɖɔ mǐ ni sɛ̀n Jehovah lee é nyɔ́ nukún tɔn mɛ gbɔn é. Mɛ gègě ɖi nǔ ɖɔ sinsɛn lɛ bǐ wɛ nyɔ́ Mawu nukúnmɛ, amɔ̌, Biblu kplɔ́n mɔ̌ mɛ ǎ. È ɖɔ ɖɔ emi nyí Klisanwun kpowun ko kpé ǎ. Jezu ɖɔ: “Mɛ e nɔ ɖò yiylɔ mì wɛ ɖɔ: ‘Aklunɔ, Aklunɔ’ lɛ ɔ, ye bǐ ɖò axɔsuɖuto [jixwé] tɔn mɛ na byɔ wɛ ǎ; loɔ, mɛ e nɔ wà jlǒ Tɔ́ ce e ɖò [jixwé] ɔ tɔn lɛ kɛɖɛ wɛ na byɔ mɛ.” Enɛ wu ɔ, enyi nǔ mǐtɔn na nyɔ́ Mawu nukúnmɛ ɔ, mǐ ɖó na kplɔ́n nǔ e Mawu ba ɖò mǐ sí lɛ é bo tuùn lobo nɔ lɛ́ bló ye. Jezu ylɔ mɛ e ma nɔ wà jlǒ Mawu tɔn ǎ lɛ é ɖɔ “nǔnyanyawatɔ́ lɛ.” (Matie 7:21-23) Ði fó biyee ɖɔhun ɔ, sinsɛn nùvú xɔ akwɛ ɖebǔ ǎ. Ee lɛ́ nyla bǐ é wɛ nyí ɖɔ sinsɛn mɔhun lɛ́ nyí kúnú.

4. Etɛ ka nyí tinmɛ xó e Jezu ɖɔ dó ali wè lɛ wu é tɔn? Fitɛ ali enɛ lɛ ɖokpo ɖokpo ka nɔ kplá mɛ yì?

⁴ Jehovah hun gbɛ̀ mavɔmavɔ sín ali nú mɛ e ɖò ayikúngban jí lɛ é bǐ. É ɖò mɔ̌ có, cobonu mǐ na mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ ɖò Palaɖisi mɛ ɔ, mǐ ɖó na sɛ̀n ɛ lee é jɛ gbɔn é, bo lɛ́ zán gbɛ̀ e nɔ nyɔ́ nukún tɔn mɛ é. Amɔ̌, mɛ gègě nɔ wà mɔ̌ ǎ. Enɛ wu wɛ Jezu ɖɔ: “Mi gbɔn hɔntogbo kpɛví ɔ nu; ɖó fí e è nɔ gbɔn, bo nɔ yì dɔn ɔ, hɔntogbo tɔn dagba, bɔ ali tɔn gbló, bo vɛ́ gbɔn ǎ; mɛ gègě wɛ nɔ gbɔn finɛ. Loɔ, hɔntogbo e nu è nɔ gbɔn, bo nɔ yì gbɛ̀ mavɔmavɔ mɛ ɔ hwe, bɔ ali e è nɔ gbɔn yì ɔ sobwé, bo vɛ́ gbɔn, bɔ mɛ kpɛɖé jɛn wɛ nɔ ba mɔ.” (Matie 7:13, 14) Sinsɛn nugbǒ nɔ zɔ́n bɔ è nɔ mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ. Loɔ, sinsɛn nùvú nɔ zɔ́n bɔ é nɔ dɔn. Jehovah ka jló ɖɔ mɛɖebǔ ni dɔn ǎ, nǔ e wu é na tɛn gbɛtɔ́ lɛ bǐ bonu ye na kplɔ́n nǔ dó wutu tɔn é nɛ. (2 Piyɛɛ 3:9) Enɛ wu ɔ, é na sín lee mǐ nɔ sɛ̀n Mawu gbɔn é wu bɔ mǐ na mɔ gbɛ̀ alǒ mǐ na kú.

LEE È NƆ TUÙN SINSƐN NUGBǑ Ɔ GBƆN É

5. Nɛ̌ mǐ ka sixu tuùn mɛ e ɖò sinsɛn nugbǒ ɔ bló wɛ lɛ é gbɔn?

⁵ Nɛ̌ è ka sixu mɔ ‘ali e yì gbɛ̀ mavɔmavɔ mɛ ɔ’ gbɔn? Jezu ɖɔ ɖɔ gbɛzinzan mɛ lɛ tɔn wɛ na xlɛ́ ɖɔ ye ɖò sinsɛn nugbǒ ɔ bló wɛ. “Atín ɖagbe ɔ, sínsɛ́n ɖagbe wɛ é nɔ na,” wɛ é ɖɔ. “Hǔn, nǔwiwa yetɔn wɛ na zɔ́n bɔ mi na dó tuùn nǔ e ye nyí ɔ.” (Matie 7:17, 20) Nú è na ɖɔ ɖò alɔ ɖevo mɛ ɔ, nǔ e mɛ e nɔ bló sinsɛn nugbǒ ɔ lɛ é ɖi nǔ na lɛ é kpo walɔ yetɔn kpo wɛ na zɔ́n bɔ è na tuùn ye. Sinsɛn nugbǒ ɔ blotɔ́ lɛ nyí hwɛhutɔ́ bo nɔ wà nǔ nyì dò có, kplékplé ye bǐ tɔn nɔ dó gǎn bo wà jlǒ Mawu tɔn. Mi nú mǐ ni kpɔ́n nǔ e nɔ zɔ́n bɔ è nɔ tuùn mɛ e ɖò sinsɛn nugbǒ ɔ bló wɛ lɛ é ayizɛ́n.

6, 7. Etɛ Mawu sɛntɔ́ nugbǒ lɛ ka nɔ sɔ́ Biblu ɔ dó mɔ? Nɛ̌ Jezu ka zé kpɔ́ndéwú ɖ’ayǐ ɖò ali enɛ nu gbɔn?

⁶ Nùkplɔnmɛ Mawu sɛntɔ́ nugbǒ lɛ tɔn nɔ junjɔn Biblu jí. Biblu ɖesu ɖɔ: “Nǔ e è wlan dó Mawuxówema ɔ mɛ ɔ, Mawu wɛ sɔ́ bǐ dó ayi mɛ nú mɛ lɛ; é nyɔ́ nú è na sɔ́ dó kplɔ́n nǔ mɛ, bo na dó ɖè mɛ dó ali jí, bo na dó ɖè nùwanyido lɛ xlɛ́, lobo na dó kplɔ́n lee è na zán gbɛ̀ ɖagbe gbɔn ɔ mɛ, bonu mɛ e nyí Mawu tɔn ɔ na ɖò gbesisɔmɛ titewungbe, bɔ nǔ e é na dó wà nǔ ɖagbe bǐ na ɔ bǐ na ɖò así tɔn.” (2 Timɔtée 3:16, 17) Mɛsɛ́dó Pɔlu wlan sɛ́dó Klisanwun hàtɔ́ tɔn lɛ ɖɔ: “Hwenu e mǐ jla Mawuxó ɔ mi ɔ, mi sè lobo yí dó ayi mɛ; mi ka yí dó yí gbɛtɔ́ xó ǎ; loɔ mi yí dó yí Mawuxó na; Mawuxó ɔ wɛ é ka nyí nugbǒ.” (1 Tɛsalonikinu lɛ 2:13) Enɛ wu ɔ, nǔ e sinsɛn nugbǒ ɔ ɖi lɛ é kpo walɔ tɔn lɛ kpo nɔ junjɔn nukúnnúmɔjɛnǔmɛ alǒ hwɛndo gbɛtɔ́ lɛ tɔn jí ǎ. Xó Mawu tɔn Biblu ɔ jí wɛ ye nɔ junjɔn.

⁷ Jezu zé kpɔ́ndéwú ɖagbe ɔ ɖ’ayǐ gbɔn nùkplɔnmɛ tɔn lɛ sísɔ́ junjɔn Xó Mawu tɔn jí gblamɛ. É xoɖɛ sɛ́dó Tɔ́ tɔn jixwé tɔn ɔ bo ɖɔ: “Xó towe . . . nyí nugbǒ.” (Jaan 17:17) Jezu ɖi nǔ nú Xó Mawu tɔn ɔ, bɔ nùkplɔnmɛ tɔn lɛ bǐ nɔ sɔgbe kpo é kpo. Jezu nɔ ɖɔ hwɛhwɛ ɖɔ: “È ko wlan dó Mawuxówema ɔ mɛ ɖɔ jí.” (Matie 4:4, 7, 10) Enyi Jezu ɖɔ mɔ̌ gudo ɔ, é nɔ ɖè xó sín Biblu ɔ mɛ. Mɔ̌ ɖokpo ɔ, togun Mawu tɔn nɔ kplɔ́n linlin yeɖesunɔ tɔn lɛ mɛ égbé ǎ. Ye ɖi nǔ ɖɔ Xó Mawu tɔn wɛ nyí Biblu ɔ, lobo nɔ sɔ́ nùkplɔnmɛ yetɔn lɛ bǐ junjɔn nǔ e é ɖɔ lɛ é jí.

8. Etɛ lɛ Jehovah sinsɛn ka byɔ?

⁸ Mɛ e nɔ bló sinsɛn nugbǒ ɔ lɛ é nɔ sɛ̀n Jehovah kɛɖɛ, lobo nɔ lɛ́ ɖè nyikɔ tɔn xlɛ́. Jezu ɖɔ: “Aklunɔ Mawu towe wɛ a na ɖèkɔ́ na, lobo sɛ̀n é ɖokponɔ géé.” (Matie 4:10) Enɛ wu ɔ, Jehovah kɛɖɛ wɛ Mawu sɛntɔ́ nugbǒ lɛ nɔ sɛ̀n. Sinsɛn-biblo enɛ byɔ ɖɔ è ni d’alɔ gbɛtɔ́ lɛ bonu ye ni tuùn Mawu nugbǒ ɔ sín nyikɔ kpo mɛ alɔkpa e é nyí é kpo. Psaume 83:18 ɖɔ jí: “Hwɛ, mɛ e sín nyikɔ nɔ nyí Jehovah é, hwi ɖokponɔ wɛ nyí Ajalɔnnɔ ɖò ayikúngban ɔ bǐ jí.” Jezu zé alɔdido mɛ ɖevo lɛ bonu ye na tuùn Mawu sín kpɔ́ndéwú ɖ’ayǐ, ɖó é xoɖɛ ɖɔ: “Un ɖè nyikɔ towe xlɛ́ mɛ e a zé dó alɔ mɛ nú mì ɖò gbɛ̀ ɔ mɛ lɛ é.” (Jaan 17:6, NW) Mɔ̌ ɖokpo ɔ, sinsɛn nugbǒ ɔ blotɔ́ lɛ nɔ kplɔ́n nǔ mɛ ɖevo lɛ dó nyikɔ Mawu tɔn, linlin tɔn lɛ kpo jijɔ tɔn lɛ kpo wu égbé.

9, 10. Ali tɛ lɛ nu Klisanwun nugbǒ lɛ ka nɔ ɖó wanyiyi nú yeɖee lɛ ɖè?

⁹ Togun Mawu tɔn nɔ ɖó wanyiyi jɔ wanyiyi e ma nyí ce jɛn na bí tɔn ǎ é nú yeɖee lɛ. Jezu ɖɔ: “Wanyiyi e mi na ɖó nú miɖee ɔ, wɛ na ɖexlɛ́ mɛ lɛ bǐ ɖɔ mi nyí ahwanvu ce nugbǒ.” (Jaan 13:35) Klisanwun dòhwenu tɔn lɛ ɖó wanyiyi mɔhun nú yeɖee lɛ. Wanyiyi alɔkpa e Mawu ɖɔ mǐ ni ɖó é nɔ klán akɔ ǎ, nɔ ɖè mɛɖé ɖó vo ɖò mɛɖé mɛ ǎ. É nɔ dɔn gbɛtɔ́ lɛ cá dó nɔvígbɛ́ tewungbeju e nùɖé ma nɔ klán ǎ é mɛ. (Kolɔsinu lɛ 3:14) Sinsɛn nùvú lɛ sín mɛ lɛ ɖó wanyiyi nɔvígbɛ́ tɔn mɔhun ǎ. Nɛ̌ mǐ ka wà gbɔn bo tuùn mɔ̌? Ye nɔ hu yeɖee lɛ, ɖó vogbingbɔn tò tɔn alǒ akɔ tɔn wutu. Klisanwun nugbǒ lɛ nɔ zé ahwanfunnu dó hu Klisanwun hàtɔ́ yetɔn lɛ alǒ mɛ ɖevo ɖebǔ na ǎ. Biblu ɖɔ: “Mɛ e nyí Mawu-vǐ lɛ kpo mɛ e nyí [A]wovi-ví lɛ kpo ɔ, nǔ e nɔ zɔ́n bɔ è nɔ tuùn ɖě ɖò ɖě mɛ céɖécéɖé ɔ ɖíe: mɛɖebǔ e ma nɔ wà nǔ jlɔjlɔ ǎ, abǐ mɛ e ma yí wǎn nú nɔví tɔn ǎ ɔ nyí Mawu-vǐ ǎ. . . . Mǐ ɖó na yí wǎn nú mǐɖee. Mǐ ɖó na cí Kanyɛɛ ɖɔhun ǎ, ɖó mɛnyanya ɔ tɔn wɛ éyɛ ko nyí, bo hu nɔví tɔn.”—1 Jaan 3:10-12; 4:20, 21.

¹⁰ Wanyiyi jɔ wanyiyi ɖiɖó nyí mɛ ɖevo lɛ ma hu kɛɖɛ xó ǎ. Klisanwun nugbǒ lɛ nɔ zán hwenu, hlɔnhlɔn, kpo nǔ e ye ɖó lɛ é kpo dó d’alɔ yeɖee lɛ lobo nɔ lɛ́ na kanmɛsyɛn yeɖee. Ce jɛn na bí wutu wɛ ye nɔ wà mɔ ǎ. (Eble lɛ 10:24, 25) Ye nɔ d’alɔ yeɖee lɛ ɖò wuvɛ̌ lɛ hwenu, bo nɔ sɔ́ ayi jlɔjlɔ dó wà nǔ xá mɛ ɖevo lɛ. Ðè sín nugbǒ ɖé mɛ ɔ, ye nɔ zán weɖéxámɛ Biblu tɔn e ɖɔ è ni ‘nɔ wà ɖagbe nú mɛ bǐ’ é ɖò gbɛzinzan yetɔn mɛ.—Galatinu lɛ 6:10.

11. Etɛwu é ka ɖò taji ɖɔ è ni yí gbè ɖɔ Jezu Klisu wɛ nyí mɛ e Mawu zán dó hwlɛn mǐ é?

¹¹ Klisanwun nugbǒ lɛ yí gbè ɖɔ Jezu Klisu wɛ nyí mɛ e Mawu zán dó hwlɛn mǐ é. Biblu ɖɔ: “É ɖokponɔ géé jɛn wɛ sixu hwlɛn mɛ gán; ɖó, gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ ɔ, Mawu sɔ́ na mɛ ɖevo gbɛtɔ́ lɛ ɖò fí ɖebǔ, bɔ [mǐ] na mɔ hwlɛngán gbɔn jǐ tɔn ǎ.” (Mɛsɛ́dó 4:12) Lee mǐ ko mɔ gbɔn ɖò Wemata 5gɔ́ ɔ mɛ gbɔn é ɔ, Jezu zé gbɛ̀ tɔn jó bo dó xɔ gbɛ̀ nú gbɛtɔ́ tónúsétɔ́ lɛ. (Matie 20:28) Gɔ́ nú enɛ ɔ, Mawu sɔ́ Jezu Axɔsu ɖò Axɔsuɖuto jixwé tɔn mɛ bɔ é na kpa acɛ dó ayikúngban ɔ bǐ jí. Enyi mǐ jló na mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ ɔ, mǐ ɖó na setónú nú Jezu bo zán nùkplɔnmɛ tɔn lɛ. Enɛ wu wɛ Biblu ɖɔ: “Mɛ e ɖi nǔ nú Vǐ ɔ, mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ; mɛ e ma ka setónú nú [Vǐ] ɔ ǎ ɔ, é na mɔ gbɛ̀ mavɔmavɔ ǎ.”—Jaan 3:36.

12. Nɛ̌ è ma ka na nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ǎ gbɔn?

¹² Sinsɛn nugbǒ ɔ blotɔ́ lɛ nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ǎ. Hwenu e Jezu ɖò hwɛ nukɔn ɖò tokpɔngán Hlɔma tɔn Pilatu nukɔn é ɔ, é ɖɔ: “Axɔsuɖuɖu ce nyí gbɛ̀ mɛ fí tɔn ǎ.” (Jaan 18:36) Ahwanvu Jezu tɔn lɛ na bo ɖò tò ɖebǔ mɛ ɔ, ye nɔ hwìhwɛ́ yeɖee dó Axɔsuɖuto tɔn jixwé tɔn ɔ glɔ; enɛ wu ɔ, ye nɔ ɖó nu ɖò toxóɖiɖɔ sín xó gbɛ̀ ɔ tɔn lɛ ɖebǔ mɛ ǎ. Ye nɔ ɖ’alɔ ɖò ahwan mɛ ǎ. É ɖò mɔ̌ có, enyi mɛ ɖevo lɛ mɔ ɖɔ emi na ɖó nu ɖò toxóɖɔgbɛta ɖé mɛ, na sɔ́ nyikɔ ɖ’ayǐ ba nyí gǎn, alǒ na sɔ́ wema nú mɛɖé ɔ, Jehovah sɛntɔ́ lɛ nɔ sú ali dó ye ǎ. Gɔ́ nú nu e Mawu sɛntɔ́ nugbǒ lɛ ma nɔ ɖó ɖò toxóɖiɖɔ mɛ ǎ é ɔ, ye nɔ lɛ́ nyì axɔsu sɛ̀n lɛ. Etɛwu? Ðó Xó Mawu tɔn ɖegbe nú ye ɖɔ ye “ɖó na hwìhwɛ́ yeɖee dó acɛkpikpa e ɖò tò ɔ nu lɛ glɔ.” (Hlɔmanu lɛ 13:1) Enyi acɛkpikpa lɛ byɔ nùɖé bonu é ma sɔgbe xá nǔ e Mawu byɔ lɛ é ǎ ɔ, sinsɛn nugbǒ ɔ blotɔ́ lɛ nɔ xwedó kpɔ́ndéwú mɛsɛ́dó lɛ tɔn, ye ɖɔ: “È ɖó na setónú nú Mawu; é nyɔ́ hú ɖɔ è setónú nú gbɛtɔ́.”—Mɛsɛ́dó 5:29; Maki 12:17.

13. Etɛ Axɔsuɖuto Mawu tɔn ka nyí ɖò ahwanvu Jezu tɔn nugbǒ lɛ sín nukúnmɛ? Enɛ wu ɔ, azɔ̌ tɛ ye ka nɔ wà?

¹³ Ahwanvu Jezu tɔn nugbǒ lɛ nɔ jla ɖɔ Axɔsuɖuto Mawu tɔn wɛ nyí nukúnɖiɖo ɖokpo e ɖè nú gbɛtɔ́ lɛ é. Jezu ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ: “È na jla axɔsuɖuɖu Mawu tɔn sín wɛnɖagbe gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ, bonu é na nyí kúnnuɖiɖe nú gbɛtɔ́ lɛ bǐ. Enɛ ɔ gudo ɔ, gbɛ̀ ɔ na vɔ.” (Matie 24:14) Ahwanvu Jezu Klisu tɔn nugbǒ lɛ nɔ dó wusyɛn lanmɛ nú gbɛtɔ́ lɛ ɖɔ gǎn gbɛ̀ elɔ tɔn lɛ wɛ na ɖeɖɛ tagba yetɔn lɛ nú ye ǎ, é nyɔ́ wà ɔ, ye nɔ jla ɖɔ Axɔsuɖuto Mawu tɔn jixwé tɔn ɔ wɛ nyí nukúnɖiɖo ɖokpo e ɖè nú gbɛtɔ́ lɛ é. (Psaume 146:3) Jezu kplɔ́n mǐ ɖɔ mǐ ni nɔ xoɖɛ bo byɔ acɛkpikpa maɖóblɔ̌ enɛ. É ɖɔ: “Axɔsuɖuɖu towe ni wá; jlǒ towe ni nyí wiwa ɖò ayikúngban jí fí, lee é nɔ nyí wiwa ɖò [jixwé] ɔ ɖɔhun.” (Matie 6:10) Xó Mawu tɔn ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ Axɔsuɖuto jixwé tɔn enɛ “na gbà axɔsuɖuto enɛ [égbé tɔn] lɛ bǐ, bo sú kún dó nú ye, bɔ éyɛ na nɔte kaka sɔyi.”—Daniel 2:44.

14. Sinsɛn tɛ a ka ɖi nǔ ɖɔ é nɔ bló nǔ e sinsɛn nugbǒ ɔ ɖó na bló lɛ é bǐ?

¹⁴ Sɔgbe kpo nǔ e jí mǐ ɖɔ xó dó kaka jɛ fí dìn lɛ é kpo ɔ, kanbyɔ hwiɖee ɖɔ: ‘Sinsɛn tɛ ka nɔ sɔ́ nùkplɔnmɛ tɔn lɛ bǐ junjɔn Biblu ɔ jí, bo nɔ ɖè nyikɔ Mawu tɔn xlɛ́? Sinsɛn tɛ ka nɔ ɖó wanyiyi alɔkpa e Jehovah byɔ ɖò mǐ sí é, bo nɔ ɖi nǔ nú Jezu, lobo ma nyí gbɛ̀ ɔ tɔn ǎ, bo ka nɔ lɛ́ jla ɖɔ Axɔsuɖuto Mawu tɔn wɛ nyí nukúnɖiɖo tewungbeju ɖokpo e ɖè nú gbɛtɔ́ lɛ é? Ðò sinsɛn e ɖò ayikúngban jí lɛ é bǐ mɛ ɔ, ɖětɛ ka nɔ bló nǔ enɛ lɛ bǐ?’ É ɖò gaàn ɖɔ Kúnnuɖetɔ́ Jehovah tɔn lɛ wɛ.—Isaïe 43:10-12.

ETƐ A KA NA WÀ?

15. Etɛ mǐ ka ɖó na wà gɔ́ nú nǔ ɖi nú Mawu?

¹⁵ Nǔ ɖi nú Mawu kpowun ko kpé bonu nǔ mɛtɔn na nyɔ́ nukún tɔn mɛ ǎ. Biblu ɖɔ ɖɔ awovi lɛ lɔ ɖi nǔ ɖɔ Mawu tíìn. (Jaki 2:19) É ɖò mɔ̌ có, ye nɔ wà jló Mawu tɔn ǎ. É sín enɛ wu ɔ, nǔ yetɔn nyɔ́ nukún tɔn mɛ ǎ. Enyi nǔ mǐtɔn na nyɔ́ Mawu nukúnmɛ ɔ, nǔ kɛɖɛ wɛ mǐ ɖó na ɖi ɖɔ é tíìn ǎ, mǐ ɖó na nɔ lɛ́ wà jlǒ tɔn. Mǐ ɖó na lɛ́vɔ tɔ́n sín sinsɛn nùvú mɛ bo zunfan sinsɛn nugbǒ ɔ.

16. Etɛ mǐ ka ɖó na wà nú nǔ e kúnkplá alɔɖiɖo ɖò sinsɛn nùvú mɛ é?

¹⁶ Mɛsɛ́dó Pɔlu xlɛ́ ɖɔ mǐ kún ɖó na ɖó alɔ ɖò sinsɛn nùvú mɛ ó. É wlan ɖɔ: “Enɛ ɔ wu wɛ Aklunɔ ɖɔ: ‘Mi ɖó na gosin ye mɛ, bo na klán xá ye; mi ma ɖó alɔ nǔ e nyí suɖunú ɔ ɖě wu ó, enɛ ɔ, nyɛ na yí mi.’” (2 Kolɛntinu lɛ 6:17; Isaïe 52:11) Enɛ wu ɔ, Klisanwun nugbǒ lɛ nɔ nyì alɔ nú nǔ ɖebǔ e kúnkplá sinsɛn nùvú é.

17, 18. Etɛ ka nyí “Babilɔnu Ðaxó ɔ”? Etɛwu è ka ɖó na yawu “tɔ́n sín tɛntin tɔn”?

¹⁷ Biblu xlɛ́ ɖɔ “Babilɔnu Ðaxó ɔ” mɛ wɛ sinsɛn nùvú alɔkpa lɛ bǐ ɖè.a (Nǔɖexlɛ́mɛ 17:5) Nyikɔ enɛ flín mǐ Babilɔnu toxo hwexónu tɔn ɔ. Finɛ wɛ sinsɛn nùvú bɛ́sín hwenu e Sìn Vɔ Gbɛ̀ ɖò Nɔwee hwenu gudo é. Babilɔnu hwexónu tɔn ɔ wɛ nyí jɔtɛn nùkplɔnmɛ kpo nùwálɔ̀ e sinsɛn nùvú lɛ ɖó ɖò bǔ égbé é tɔn. Ði kpɔ́ndéwú ɖé ɔ, Babilɔnunu lɛ nɔ sɛ̀n atɔnɖòbǔ alǒ mawu atɔnɖòbǔ. Égbé ɔ, atɔnɖòbǔ wɛ nyí nǔ taji e sinsɛn gègě ɖi nǔ na é. Amɔ̌, Biblu kplɔ́n mɛ céɖécéɖé ɖɔ Mawu nugbǒ ɖokpo géé wɛ tíìn bo nɔ nyí Jehovah, lobɔ Jezu Klisu nyí Vǐ tɔn. (Jaan 17:3) Babilɔnunu lɛ ɖi nǔ ɖɔ gbɛtɔ́ lɛ ɖó lindɔ̌n jɔmakú, bɔ enyi è kú ɔ, é nɔ tɔ́n sín agbaza ɔ mɛ bo sixu yì jiya ɖò fí ɖevo. Égbé ɔ, sinsɛn gègě nɔ kplɔ́n mɛ ɖɔ gbɛtɔ́ ɖó lindɔ̌n alǒ gbigbɔ jɔmakú bɔ é sixu jiya ɖò zomɛ̀.

¹⁸ Ðó Babilɔnu hwexónu tɔn sín sinsɛn gbakpé ayikúngban ɔ bǐ jí wutu ɔ, é sɔgbe ɖɔ è ni ɖɔ ɖɔ Babilɔnu Ðaxó ɔ nɔte nú kplékplé sinsɛn nùvú lɛ tɔn. Mawu ko ɖɔ ɖ’ayǐ ɖɔ è na sú kún dó nú kplékplé sinsɛn nùvú lɛ tɔn enɛ ajijimɛ. (Nǔɖexlɛ́mɛ 18:8) A mɔ nǔ e wu é ɖò dandan ɖɔ a ni tɔ́n sín Babilɔnu Ðaxó ɔ mɛ é à? Jehovah Mawu jló ɖɔ ee hwenu kpò ɖò te dìn é ɔ, a ni yawu “tɔ́n sín tɛntin tɔn.”—Nǔɖexlɛ́mɛ 18:4.

19. Enyi a nɔ sɛ̀n Jehovah ɔ, lè tɛ lɛ a ka na ɖu?

¹⁹ Ðó a jló na tɔ́n sín sinsɛn nùvú mɛ wutu ɔ, mɛɖé lɛ sixu gbɛ́ xɔ́ntɔn towe. É ɖò mɔ̌ có, enyi a ɖò Jehovah sɛ̀n wɛ kpo togun tɔn kpo ɔ, nǔ e a na hɛn bú lɛ é na sɔ nǔ e sín lè a na ɖu lɛ é ɖebǔ ǎ. Ði ahwanvu Jezu tɔn nukɔntɔn e jó nǔ ɖevo lɛ dó bo xwedó é lɛ é ɖɔhun ɔ, a na ɖó nɔví sunnu kpo nɔví nyɔnu kpo gègě ɖò agun ɔ mɛ. A na huzu hagbɛ̌ xwédo ɖaxó e mɛ Klisanwun nugbǒ livi donu mɔkpan ɖè gbɔn gbɛ̀ ɔ bǐ mɛ é tɔn, bɔ ye na ɖó wanyiyi jɔ wanyiyi ɔ nú we. A na ɖó nukúnɖiɖo jiwǔ gbɛ̀ mavɔmavɔ tɔn “ɖò gbɛ̀ e jǎwe é mɛ.” (Luka 18:28-30) É sixu lɛ́ nyɔ́ bló lɔ bɔ mɛ e dó gudo we, ɖó nǔ e a ɖi nǔ na lɛ é wu lɛ é lɔ na wá gbéjé nǔ e Biblu kplɔ́n mɛ lɛ é kpɔ́n bo huzu Jehovah sɛntɔ́.

20. Nukúnɖiɖo tɛ ka ɖè nú mɛ e nɔ bló sinsɛn nugbǒ ɔ lɛ é?

²⁰ Biblu kplɔ́n mɛ ɖɔ Mawu na sú kún dó nú gbɛ̀ nyanya elɔ zaanɖé dìn bo na sɔ gbɛ̀ yɔyɔ̌ e mɛ è na wà nǔ kpo hwɛjijɔ kpo ɖè ɖò Axɔsuɖuto tɔn glɔ é dó ɖyɔ ɛ na. (2 Piyɛɛ 3:9, 13) Gbɛ̀ enɛ ɔ na jiwǔ tawun. Ðò gbɛ̀ yɔyɔ̌ enɛ e mɛ è na wà nǔ kpo hwɛjijɔ kpo ɖè é ɔ, sinsɛn nugbǒ ɔ kɛɖɛ wɛ na tíìn. É sɔgbe ɖɔ a ni ɖè afɔ e jɛ lɛ é bo gɔ́ nú sinsɛn nugbǒ ɔ blotɔ́ lɛ azɔn ɖokpo à cé?