Nǔjlɔ́jlɔ́wiwa ka ná wá tíin ɖo gbɛ ɔ mɛ gbeɖé a?
É cí ɖɔ fí lɛ́ bǐ wɛ nǔagɔwiwa ɖe ɖo gbɛ ɔ mɛ ɖɔhun. Mǐ ní gbéjé kpɔ́ndéwú we élɔ́ lɛ́ kpɔ́n:
Ðo janvier 2018 ɔ, hwɛɖɔtɔ́ États-Unis tɔn ɖé ɖe gbe ɖɔ è ní ɖe nya e è sɔ́ dó gan b’ɛ ko ɖibla bló xwe 38 mɔ̌ é tɔ́n. ADN tɔn e è gbéjé kpɔ́n é wɛ xlɛ́ ɖɔ xomɛvɔ́nɔ wɛ n’i.
Ðo septembre 1994 ɔ, è sú dɔ̌nkpɛvú e nɔ nɔ Aflíka to lɛ́ ɖokpó mɛ é atɔn dó gan mɛ ɖó ayixa yětɔn gbɛ́ ɖɔ yě kún ná wa ahwanzɔ́ ɔ ó wútu. È sú yě dó gankpá mɛ é ɔ, é ɖo xwe 26 bló wɛ ɖo septembre 2020, có è ka ɖó hwɛ ɖé nú yě lě tawun ǎ, mɔ̌ jɛ́n yě ma ka lɛ́ yi hwɛ nukɔn kpɔ́n ǎ é nɛ́.
Ényí a ko se nǔagɔwaxámɛ sín wǔvɛ́ kpɔ́n ɔ, bóyá lěe nǔ cí nú Jɔbu bɔ Biblu ɖɔ é wɛ é ná ko cí nú we, é ɖɔ: “Nú un sú xó ylɔ́ alɔdómɛtɔ́ ɔ, un nɔ mɔ mɛɖé bɔ é nɔ wá gbo hwɛ nú mǐ ǎ.” (Jɔbu 19:7) Hwɛ jlɔ́jlɔ́ sixú cí dlɔ̌ kpowun ɖɔhun có, Biblu dó akpá ɖɔ hweɖénu ná wá su bɔ hwɛ jlɔ́jlɔ́ ná tíin. Gɔ́ ná ɔ, nǔnywɛ́ e ɖo Biblu mɛ é sixú d’alɔ we bɔ a ná ɖí xwi xá nǔagɔwaxámɛ.
Étɛ́ wú nǔagɔwaxámɛ ka nɔ sín?
Mɛ ɖěɖěe nɔ xo wěɖexámɛ Mawu tɔn lɛ́ nyi kɛ́n lɛ́ é wú wɛ nǔagɔwaxámɛ nɔ sín. Biblu ɖe xlɛ́ ɖɔ Mawu wɛ nɔ ɖɔ hwɛ jlɔ́jlɔ́. (Ezayíi 51:4) Ðo Biblu mɛ ɔ, xókwín e è tínmɛ bɔ é nyí “hwɛ jlɔ́jlɔ́” kpó “nǔjlɔ́jlɔ́wiwa” kpó é cá kan tawun. (Ðɛhan 33:5) Nǔ jlɔ́jlɔ́ e è wa lɛ́ é, alǒ nǔ ɖagbe e è wa b’ɛ lɛ́ sɔgbe xá nǔgbódodó Mawu tɔn lɛ́ é nɔ ná hwɛ jlɔ́jlɔ́. Amɔ̌ hwɛhuhu, énɛ́ wɛ nyí nǔgbódodó Mawu tɔn lɛ́ jí tɛ afɔ wɛ nɔ ji nǔagɔwiwa. Ð’ayi kpɔ́ndéwú élɔ́ lɛ́ wú:
Cejɛ́nnábí. Jlǒ cejɛ́nnábí tɔn kpó hwɛhuhu kpó cá kan tawun. (Jaki 1:14, 15) Mɛ gěgé nɔ kpa ɖo mɛ ɖěvo lɛ́ wú gbɔn nǔwiwa xá yě ɖo ali e ma sɔgbe ǎ é nu gblamɛ, bo ná dó mɔ nǔ e ba wɛ yě ɖe é. Amɔ̌, Mawu ba ɖɔ mǐ ní nɔ ba ɖagbe mɛ ɖěvo lɛ́ tɔn jɛ nukɔn.—1 Kɔlɛ́ntinu lɛ́ 10:24.
Manywɛ́mɛninɔ. Mɛɖé lɛ́ sixú nɔ wa nǔ xá mɛ ɖěvo lɛ́ ɖo ali e ma sɔgbe ǎ é nu bo tlɛ nɔ tuun ǎ, é ɖo mɔ̌ có, hwɛhuhu nyí wɛ jɛ́n nǔ mɔ̌hun lɛ́ ɖe ɖo Mawu nukúnmɛ. (Hlɔ̌manu lɛ́ 10:3) Nǔgbó ɔ, manywɛ́mɛninɔ wɛ zɔ́n bɔ è wa nǔ agɔ éé nylá hú nǔagɔwiwa lɛ́ bǐ é, é wɛ nyí Jezu Klísu huhu.—Mɛsɛ́dó 3:15, 17.
Nǔ wú e tutomɛ gbɛtɔ́ tɔn lɛ́ hwedó é. Nǔ ɖo nǔ ganjí wɛ nyí ɔ, tutomɛ toxóɖiɖɔ tɔn lɛ́, ajɔ̌wiwa tɔn lɛ́ kpó sinsɛn tɔn lɛ́ kpó ɖó ná flɔ́ zo dó glɔ̌ nú nǔ wa xá mɛ ɖo ali e sɔgbe é nu kpó hwɛ jlɔ́jlɔ́ ɖiɖɔ kpó. Amɔ̌, nú è ná ɖɔ ɔ, tutomɛ énɛ́ lɛ́ wɛ nɔ nyí ɖɔ nǔwanyido, nǔɖuɖonǔmɛ, hwɛagɔɖiɖɔ, nukúnkɛndídó, zɛ̌ɛ́n ma nɔ ɖo akwɛ́zínzán linu kpó wǎngbɛ́númɛ kpó tɔn; nǔ énɛ́ lɛ́ bǐ wɛ sixú tɔ́n kɔ dó nǔagɔwiwa mɛ. Mɛ e nɔ nɔ gǔdo nú tutomɛ énɛ́ lɛ́ é ɖé lɛ́ nɔ ɖó linlin ɖagbe lɛ́. Amɔ̌, wǎgbɔ tɔn ɔ, gǎn ɖěbǔ e gbɛtɔ́ lɛ́ nɔ dó bo ka nɔ wɔn ya nú wěɖexámɛ Mawu tɔn lɛ́ é ɔ, sin kɔn nyi kpákpá nɛgbé jɛ́n é nɔ nyí.—Nǔnywɛ́tɔ́xó 8:9; Jelemíi 10:23.
Nǔagɔwiwa ka nɔ ɖu ayi mɛ nú Mawu a?
Ɛɛn, é gbɛ́ wǎn nú nǔagɔwiwa kpó nǔwalɔ, gɔ́ nú nǔwiwa e nɔ dɔn ɛ wá lɛ́ é kpó. (Nǔnywɛ́xó 6:16-18) É sɔ́ d’ayi mɛ nú gbeyíɖɔ Ezayíi b’ɛ wlán ɖɔ: ‘Nyɛ Jexóva ɔ,a nǔjlɔ́jlɔ́wiwa wɛ un nɔ ba; un gbɛ́ wǎn nú ajogbomɛ.”—Ezayíi 61:8.
Sɛ́n e Mawu ná Izlayɛ́li hwexónu tɔn é xlɛ́ ɖɔ Mawu ba ɖɔ togun ɔ ní nɔ wa nǔ jlɔ́jlɔ́. É ɖe gbe nú hwɛɖɔtɔ́ yětɔn lɛ́ ɖɔ yě ní gbɛ́ nǔɖuɖonǔmɛ kpó nǔwalɔ ɖěvo e sixú sɔ́ ta dó nú hwɛ jlɔ́jlɔ́ ɖiɖɔ lɛ́ é kpó. (Sɛ́nflínmɛ 16:18-20) É ɖó hwɛ nú Izlayɛ́li ví ɖěɖěe tlí tó n’i bo nɔ kpa ɖo wamamɔnɔ lɛ́ kpó lelenɔ lɛ́ kpó wú lɛ́ é bɔ wǎgbɔ tɔn ɔ, é gbɛ́ yě ɖó kpé e yě ma kpé wú bo nɔ zán gbɛ sɔgbe xá nǔgbódodó tɔn lɛ́ ǎ é wú.—Ezayíi 10:1-3.
Mawu ka ná ɖó nǔ nǔagɔwiwa nu a?
Ganjí. Mawu ná gbɔn Jezu Klísu jí bo ná ɖe hwɛhuhu, éé wú nǔagɔwiwa nɔ tíin é síin, lobo ná bló bɔ gbɛtɔ́ lɛ́ bǐ ná húzú mɛ maɖóblɔ̌ lěe Mawu ba gbɔn é. (Jaan 1:29; Hlɔ̌manu lɛ́ 6:23) É lɛ́ ɖó Axɔ́súɖuto ɖé ayǐ bɔ é ná bló bɔ gbɛ yɔ̌yɔ́ e mɛ nǔjlɔ́jlɔ́wiwa ɖe é ná tíin, bɔ è ná nɔ wa nǔ xá mɛ bǐ kpó hwɛjijɔ kpó. (Ezayíi 32:1; 2 Piyɛ́ɛ 3:13) Bo ná dó kplɔ́n nǔ d’é jí dó Axɔ́súɖuto jǐxwé tɔn énɛ́ wú hǔn, kpɔ́n video Étɛ́ ka nyí Axɔ́súɖuto Mawu tɔn?
Nɛ̌ gbɛ ka ná cí ɖo gbɛ yɔ̌yɔ́ e mɛ nǔjlɔ́jlɔ́wiwa ná tíin ɖe é?
Ényí nǔjlɔ́jlɔ́wiwa kpé ayǐkúngban ɔ jí ɔ, nǔ e mɛ é ná tɔ́n kɔ dó é wɛ nyí ɖɔ fífá kpó ayijayǐ kpó ná tíin nú mɛ bǐ. (Ezayíi 32:16-18) Gbɛtɔ́ lɛ́ bǐ sín gbɛ wɛ xɔ akwɛ́ nú Mawu ɖó bǎ ɖokpó ɔ mɛ, énɛ́ wú ɔ, mɛ lɛ́ bǐ wɛ è ná nɔ wa nǔ xá kpó hwɛjijɔ kpó. Aluwɛ, avǐ kpó wǔvɛ́ mimɔ kpó e nǔagɔwiwa nɔ dɔn wá lɛ́ é ná bú bǐ mlɛ́mlɛ́; nǔ agɔ e è wa xá mǐ bɔ mǐ nɔ ɖo flínflín wɛ, bɔ é nɔ ɖó wǔvɛ́ nú mǐ lɛ́ é lɔ tlɛ ná wá yi kpɛɖé kpɛɖé. (Ezayíi 65:17; Nǔɖexlɛ́mɛ 21:3, 4) Bo ná dó mɔ mɔjɛmɛ ɖěvo lɛ́ hǔn, kpɔ́n xóta “Étɛ́ lɛ́ Axɔ́súɖuto Mawu tɔn ka ná wa?”
A ka sixú ɖi nǔ nú akpá e Mawu dó ɖɔ gbɛ ɖé ná tíin bɔ nǔagɔwiwa ɖěbǔ kún ná tíin ɖ’é mɛ ó é nǔgbó nǔgbó a?
Ganjí. Nǔɖɔɖayǐ ɖejidéwú e ɖo Biblu mɛ lɛ́ é, gbe e hwenuxó kpó nǔnywɛ́ xwítíxwítí kpó sɔ xá Biblu é kpó kancícá e ɖo akpáxwé vovo Mawuxówéma ɔ tɔn lɛ́ tɛ́ntin é kpó xlɛ́ ɖɔ a sixú ɖeji dó akpá Biblu tɔn lɛ́ wú. Xóta élɔ́ lɛ́ e bɔ d’é wú lɛ́ é ná mɔjɛmɛ ɖěvo lɛ́:
Nɛ̌ mǐ ka sixú ɖo xwi ɖí xá nǔagɔwaxámɛ wɛ gbɔn din hwɛ̌?
Gbɛtɔ́ ɖagbe e nɔ gbɛ ɖo Biblu sín táan mɛ lɛ́ é gbí dɔn ɖo nǔagɔwiwa nu. Ði kpɔ́ndéwú ɔ, è wa nǔ agɔ e sixú ko zɔ́n bɔ è hu mɛsɛ́dó Pɔ́lu é ɖé xá ɛ. É yí gbe nú nǔ agɔ mɔ̌hun e è wa xá ɛ é kpowun ǎ, é nyɔ́ wa ɔ, é zán ali e hun n’i ɖo sɛ́n linu é, bo yi Sezáa nukɔn.—Mɛsɛ́dó 25:8-12.
Amɔ̌, gǎn ɖěɖěe gbɛtɔ́ lɛ́ ná dó bo ná jlá nǔagɔwiwa e tíin ɖo gbɛ ɔ mɛ lɛ́ é bǐ ɖó lɛ́ é ná xo akpó dandan. (Nǔnywɛ́tɔ́xó 1:15) É ɖo mɔ̌ có, mɛ gěgé mɔ ɖɔ nǔɖiɖi ɖíɖó nú akpá e Mawu dó ɖɔ gbɛ yɔ̌yɔ́ e mɛ nǔjlɔ́jlɔ́wiwa ná tíin ɖe é ɖé ná tíin é d’alɔ émí, bɔ è ɖo nǔ agɔ wa xá émí wɛ có, émí ɖó fífá ayi mɛ tɔn.
a Nyǐkɔ Mawu tɔn ɖésú wɛ nɔ nyí Jexóva.—Ðɛhan 83:19.