Te Ooofee Tɛŋŋ Oha Osɔlemɔi Atsii Babaoo?
SƆLEMƆ yɛ sɔrɔto kwraa yɛ gbɛjianɔ ni suɔmɔ yɔɔ mli ni Yehowa Nyɔŋmɔ eto lɛ ateŋ. Mɛi ni teɔ shi woɔ bo lɛ baanyɛ ashɔ̃ o-Biblia kɛjɛ odɛŋ aloo amɛtsi onaa koni okɛ onanemɛi jálɔi akakpe, shi mɔ ko mɔ ko nyɛŋ ashɔ̃ sɔlemɔ kɛjɛ odɛŋ. Anyɛŋ atsɔɔ bɔ ni sɔlemɔ jara wa ha lɛ mli. Belɛ, kwɛ bɔ ni ehe hiaa akɛ, wɔteŋ mɔ fɛɛ mɔ aaanya hegbɛ ni tamɔ nɛkɛ he ni ekɛtsu nii kɛmɔ shi. Mɛni baanyɛ aye abua bo ni eha osɔlemɔi atsii babaoo?
Biblia lɛ jeee sɔlemɔ wolo. Ni kɛlɛ, abaanyɛ atsɔɔ akɛ eji adesai asɔlemɔ he wolo ni fe fɛɛ. Sɔlemɔi fe 150 yɔɔ Hebri Ŋmalɛi lɛ pɛ mli. Ekomɛi asɛɛ kɛlɛɛɛ; ekrokomɛi asɛɛ hu kɛlɛ. Asɔleɔ yɛ mɛi pii ahiɛ loo yɛ teemɔŋ, maŋtsɛmɛi sɔleɔ, nomii sɔleɔ, yɛ kunimyeli mli loo yɛ amanehulu mli. Taakɛ David la yɛ Lala 65:3 lɛ, “heloo fɛɛ” baa Yehowa, ‘sɔlemɔ Toibolɔ’ lɛ ŋɔɔ. Mɛni hewɔ Nyɔŋmɔ kɛ emumɔ tsirɛ mɛi ni ŋma Biblia lɛ koni amɛŋmala sɔlemɔi sɔrɔtoi babaoo nɛkɛ amɛshwie shi lɛ?
Bɔni afee ni aha nakai sanebimɔ lɛ hetoo lɛ, susumɔ 2 Timoteo 3:16 (NW) he. Ekɛɔ akɛ: “Ŋmalɛ fɛɛ Ŋmalɛ ni jɛ Nyɔŋmɔ mumɔ mli lɛ he yɛ sɛɛnamɔ.” No hewɔ lɛ, Biblia mli sɔlemɔi lɛ yɛ koni amɛkudɔ wɔ, taakɛ Ŋmalɛ mli gbalɛ, shishitoo mlai, kɛ yinɔsane ji lɛ. Nɛkɛ sɔlemɔi nɛɛ ahe aaanyɛ aba sɛɛnamɔ aha wɔ yɛ mɛɛ gbɛ nɔ?
Kɛ wɔpɛi Ŋmalɛ mli sɔlemɔi lɛ amli jogbaŋŋ lɛ, wɔbaanyɛ wɔyoo nɔ ni awie ni tamɔ shihilɛ ni wɔyɔɔ mli lɛ. Wɔbaanyɛ wɔkase bɔ ni yiŋtoo ni yɔɔ sɔlemɔ sɛɛ lɛ yɔɔ sɔrɔto ha, kɛ gbɛ ni atsɔ nɔ asɔle lɛ. Agbɛnɛ hu, wɔbaayoo yijiemɔ kɛ shidaa wiemɔi heei, ni wɔbaana wiemɔi wɔha wɔ faikpamɔi kɛ tutɔmɔi. Yɛ ekukufoo mli lɛ, Biblia mli sɔlemɔi baanyɛ aye abua wɔ ni wɔ diɛŋtsɛ wɔ sɔlemɔi atsii babaoo.
Maria, ni batsɔ Yesu nyɛ lɛ, ji mɔ ko ni eyɛ faŋŋ akɛ wiemɔi ni akɛtsu nii yɛ sɔlemɔ mli ni aŋma yɛ Biblia lɛ mli lɛ he ba sɛɛnamɔ kɛha lɛ. Eyasara ewekunyo Elisabet, yɛ be mli ni amɛteŋ mɔ fɛɛ mɔ ena musu yɛ ŋwɛi yelikɛbuamɔ naa. Maria kɛ yijiemɔ kɛ shidaa ha Nyɔŋmɔ, ni ewiemɔi lɛ ekomɛi tamɔ nɔ ni aŋmala yɛ Hebri Ŋmalɛi lɛ amli lɛ pɛpɛɛpɛ yɛ naakpɛɛ gbɛ nɔ. Etamɔ nɔ ni Maria le wiemɔi ni Hana, gbalɔ Samuel nyɛ lɛ kɛsɔle lɛ. Hana hu ŋɔ binuu hɔ yɛ Nyɔŋmɔ yelikɛbuamɔ naa, nɔ ni fe afii 1,000 ni tsɔ hiɛ lɛ mli. Ani eeenyɛ eba akɛ Maria jwɛŋ nɛkɛ sɔlemɔ nɛɛ he akɛni ejieɔ lɛ diɛŋtsɛ ehenumɔi akpo hewɔ?—1 Samuel 2:1-10; Luka 1:46-55.
Shi bo hu? Ani obaanyɛ okai Biblia mli sɔlemɔ ko ni awie yɛ shihilɛi ni tamɔ bo diɛŋtsɛ onɔ lɛ shishi? Sɔlemɔi ni tamɔ nɛkɛ ni oootao, okane, ni ojwɛŋ nɔ lɛ baaye abua bo ni eha sharamɔ ni okɛ Nyɔŋmɔ yeɔ lɛ afee nɔ ni tsii babaoo. Wɔmiifɔ bo nine, ni opɛi sɔlemɔi etɛ ni jɛ Ŋmalɛ Krɔŋkrɔŋ lɛ mli, ni yɔɔ sane ni nyiɛ enɛ sɛɛ lɛ mli. Awie eko fɛɛ eko yɛ shihilɛi ni yɔɔ sɔrɔto, ni ekolɛ etamɔ onɔ̃ lɛ pɛpɛɛpɛ shishi.