ARTIK POU ÉTIDYÉ 35
KANTIK 121 Apprenons la maîtrise de soi
To pouvé briga ké vyé anvi to gen épi ganyen !
« Pa lésé péché-a kontinyé koumandé zòt kò ki pouvé mouri é pa lésé l’ fè zòt kouté anvi zòt gen » (ROM. 6:12).
SA NOU KÉ ANPRANN
Nou ké wè 1) sa ki pouvé idé nou pou nou pa dékourajé lò nou gen vyé anvi é 2) sa nou pouvé fè pou nou pa tonbé annan tantasyon-an.
1. Ké kisa nou tout ka briga ?
ÈS SA ja rivé to anvi fè roun bagaj Jéova pa kontan ? Si a sa, a pa pou to di ki éprèv to gen-an pi rèd pasé éprèv ròt-ya gen. Labib ka di : « I pa gen pyès tantasyon zòt sipòrté ki ròt moun pa janmen viv » (1 Cor. 10:13). Sa lé di ki, kèlkéswa vyé anvi to gen-an, a pa to rounso ki ka briga ké li, ròt moun ka briga ké menm kalité anvi-a. A pa to rounso ki annan sa sitiasyon-an é grasa Jéova, to ké pouvé ganyen.
2. Ké kisa roun ran krétyen ouben roun ran étidyan divèt briga ? (gadé zimaj-ya osi).
2 Labib ka di osi : « Chak moun ka mété so kò anba éprèv lò i ka lésé so pròp anvi mennen l’ ké tanté li » (Jacq. 1:14). Roun bagaj ki sa roun tantasyon pou roun moun pa ké sa roun tantasyon pou rounòt moun. Parèkzanp, i gen frè ka briga pou yé pa fè bagaj sèksyèl malpròp ké fanm, alòr ki ròt frè ka briga pou yé pa fè bagaj sèksyèl malpròp ké wonm kou yé menm. Détan, a pa ti anvi sa-ya ki arété gadé pòrnografi pouvé anvi viré gadé sa bagaj-ya ankò. É roun patché krétyen ki arété bwè ouben pran ladròg divèt briga pou yé pa roukoumansé yé menm osi. I gen roun patché ròt vyé anvi krétyen-yan ké étidyan Labib-ya pouvé gen. Kou apot Pòl, nou tout ja di nou kò : « Lò mo lé fè sa ki jis, a sa ki mové i gen koté mo » (Rom. 7:21).
Tantasyon-an pouvé parèt fap, nenpòrt ki koté é nenpòrt kitanc (gadé paragraf 2).
3. Si roun moun ka briga ké roun vyé anvi ki la toujou magré tousa i ka fè, kisa i pouvé rousanti ?
3 Si to ka briga ké roun vyé anvi ki la toujou magré tousa to ka fè, pitèt to ka santi ki to pa ké janmen rivé, ki to pa pouvé tchenbé anba tantasyon-an. Pitèt to ka pansé ki Jéova pa ké lésé to viv pou tout-tan paské to gen vyé anvi. Pourtan, a pa vré menm ! Poukisa ? A sa nou ké wè annan sa artik-a lò nou ké réponn sa dé késyon-yan : 1) Kimoun ki lé nou santi nou kò konsa ? 2) Kisa to pouvé fè pou briga ké vyé anvi to gen épi ganyen ?
SA « DJAB-A » LÉ NOU ROUSANTI
4. a) Poukisa Satan lé nou krè ki nou pa ké janmen tchenbé anba tantasyon-an ? b) Poukisa nou pouvé rivé tchenbé lò nou gen vyé anvi ?
4 Satan lé fè nou krè ki nou pa ké janmen rivé tchenbé anba tantasyon-an. Nou savé sa pas men sa Jézi ankourajé so disip doumandé lò yé ka priyè : « Idé nou lò nou ka riské fè roun bagaj ki pa bon, é protéjé nou kont Djab-a » (Mat. 6:13). Satan di ki pyès moun pa ké obéyi Jéova si i gen roun vyé anvi ki fò toubonnman (Job 2:4, 5). A pa ti toupé i gen. A li ki lésé so vyé anvi mennen l’ é a li ki dézobéyi Jéova. É i ka pansé ki nou kou li, sa lé di ki si nou douvan roun tantasyon, nou pa ké fè ni roun ni dé nou ké lésé Jéova tonbé. I jis pansé ki Pitit Bondjé, ki té parfè, té pouvé tonbé annan tantasyon-an ! (Mat. 4:8, 9). Mé annou réfléchi : Ès nou pa pouvé tchenbé douvan roun tantasyon ? Wi nou pouvé tchenbé ! Nou dakò ké sa Pòl di : « Pou tout bagaj, mo gen fòrs grasa sa-la ki ka bay mo pwisans » (Phil. 4:13).
5. Kouman nou savé ki Jéova sir ki nou pouvé tchenbé lò nou gen vyé anvi ?
5 Jéova pa kou Satan. I sir ki nou pouvé tchenbé lò nou gen vyé anvi. Nou savé sa pas i di ki roun patché moun té ké rété fidèl ké li é ki yé té ké janbé gran tribilasyon-an. Jéova, sa-la ki pa pouvé manti, pa di nou ki a déztrwa moun rounso ki té ké antré annan monn nouvo-a. I di ki a roun patché moun ki té ké antré annan monn nouvo-a. É i di osi ki, pou li, sa moun-yan té ké pròp paské ‘yé té ké lavé yé gran ròb é yé té ké fè yé vin blan annan disan Timouton-an’ (Rév. 7:9, 13, 14). Sa klè kou dlo ròch, pou Jéova, nou pouvé tchenbé lò nou gen vyé anvi !
6-7. Ki ròt bagaj Satan lé nou krè ?
6 Satan lé fè nou krè osi ki, kou nou gen vyé anvi, Jéova pa ké lésé nou viv pou tout-tan. Sa kou-a ankò, i gen toupé. A li Jéova pa ké janmen lésé viv pou tout-tan é a li i ké krazé nèt (Gen. 3:15 ; Rév. 20:10). Mé i lé nou krè ki nou kou li, ki nou fin bat. I jalou nou pas nou gen èspwar viv pou tout-tan, alòr ki li menm pa ké janmen gen sa èspwar-a. Nou pa kou li pyès ! Labib ka fè nou sir ki Jéova lé idé nou, i pa lé kondané nou. I ka di : « [Bondjé] pa lé rounsèl moun mouri, mé i lé tout moun répanti » (2 Pierre 3:9).
7 Si nou ka krè ki nou pa ké janmen rivé tchenbé anba tantasyon-an ouben ki, kou nou gen vyé anvi, Bondjé pa ké janmen lésé nou viv pou tout-tan, a réfléchi nou ka réfléchi kou Satan lé nou réfléchi. Si sa klè pou nou, nou ké ankò pi désidé tchenbé rèd douvan li (1 Pierre 5:8, 9).
SA NOU POUVÉ KRÈ PAS NOU PA PARFÈ
8. Annan Labib, lò yé ka palé di « péché »-a, ès a sèlman pou palé di mové bagaj roun moun fè ? (Psaume 51:5 ; gadé nòt-a osi : « Pou byen konprann »).
8 Anplis di Satan, i gen rounòt bagaj ki pouvé fè nou krè ki nou pa ké janmen rivé tchenbé anba tantasyon-an é ki, kou nou gen vyé anvi, Bondjé pa ké janmen lésé nou viv pou tout-tan. A kisa ? A péchéa Adan ké Èv bay nou-a (Job 14:4 ; li Psaume 51:5).
9-10. a) Kouman Adan ké Èv santi yé kò lò yé péché ? (gadé zimaj-a osi). b) Kisa nou pouvé rousanti akoz di péché-a ?
9 Réfléchi asou sa Adan ké Èv rousanti pas yé pa té parfè ankò. Lò yé dézobéyi Jéova, yé kouri séré é yé éséyé kouvri yé kò. Men sa liv Étude perspicace des Écritures ka di asou sa : « Akoz di péché-a, yé konsyans koumansé bat yé, yé té enkyèt pou mouri é yé té ronté. » Adan ké Èv pa té ké janmen pouvé gen roun lanmityé ki fò ké Jéova ankò. Kèlkéswa sa yé té ké fè, yé konsyans té ké toujou bat yé, yé té ké toujou enkyèt pou mouri pas yé pa té parfè.
10 Nou pa annan menm sitiasyon ké Adan ké Èv paské grasa ranson-an Bondjé pouvé pardonnen nou péché é nou pouvé gen roun bon konsyans. Parkont, Adan ké Èv pa pouvé profité di sa ranson-an (1 Cor. 6:11). Mé yé gen tan bay nou péché-a kanmenm. Donk, sa nòrmal si détan, nou konsyans ka bat nou, si nou enkyèt pou mouri ouben si nou ronté. Labib ka di ki péché-a ka kontinyé asiz asou moun-yan. I ka menm asiz asou « sa-ya ki pa [...] fè menm péché ké Adan » (Rom. 5:14). Mé a pa pou nou krè ki, kou nou fèt ké péché-a, nou pa ké janmen rivé fè sa ki drèt ouben ki Jéova pa ké janmen lésé nou viv pou tout-tan. Lò sa kalité lidé-ya ka vin annan nou tèt, a pou nou voyé yé alé lanmenm. Kouman nou pouvé rivé fè sa ?
Akoz di péché-a, konsyans Adan ké Èv koumansé bat yé, yé té enkyèt pou mouri é yé té ronté (gadé paragraf 9).
11. Kisa nou divèt fè si nou ka santi ki nou pa pouvé tchenbé lò nou gen vyé anvi, é poukisa ? (Romains 6:12).
11 Lò nou ka pansé ki nou pa ké janmen rivé briga ké vyé anvi nou gen épi ganyen, a pou nou di nou kò ki a péché-a ki ka fè nou krè sa é a pa pou nou kouté l’. Poukisa nou pa divèt kouté l’ ? Paské Labib ka di ki nou pa divèt lésé péché-a kontinyé « koumandé » nou (li Romains 6:12). Sa lé di ki nou pouvé chwazi pa fè vyé bagaj nou anvi fè (Gal. 5:16). Jéova sir ki nou pouvé tchenbé rèd lò nou gen tantasyon. Si a pa té sa, i pa té ké doumandé nou tchenbé (Deut. 30:11-14 ; Rom. 6:6 ; 1 Thess. 4:3). Nou pouvé briga ké vyé anvi nou gen, asiré pa pitèt !
12. Kisa nou divèt fè si nou ka pansé ki Jéova ka kondané nou pas nou gen vyé anvi, é poukisa ?
12 A pou nou fè menm bagaj-a lò nou ka pansé ki Jéova ka kondané nou pas nou gen vyé anvi. A pou nou di nou kò ki a péché-a ki ka fè nou krè sa é nou pa divèt kouté l’. Poukisa nou pa divèt kouté l’ ? Paské Labib ka di ki Jéova byen savé ki nou fèt ké péché-a (Ps. 103:13, 14). I « konnèt tout bagaj » asou nou, parèkzanp, i savé kisa péché-a pouvé fè nou fè é ki vyé bagaj i ka bay nou anvi fè (1 Jean 3:19, 20). Si nou ka tchenbé lò nou gen vyé anvi é si nou pa ka fè mové bagaj nou anvi fè-a, pou Jéova, nou sa roun moun ki pròp. Poukisa nou pouvé sir di sa ?
13-14. Si nou gen mové anvi, ès sa lé di ki nou pa pouvé fè Jéova plézi ? Èspliké.
13 Labib ka di ki i gen roun diférans ant roun moun ki ka kontinyé fè sa ki mové (alòr ki i pouvé arété fè l’) ké roun moun ki anvi fè sa ki mové (sa vyé anvi-a pouvé vini toubonnman konsa). Annan 1é syèk-a, roun ran frè ké sò annan asanblé Korent-a té omosèksyèl anvan yé té divini krétyen. Men sa Pòl ékri sa asanblé-a : « A sa roun ran annan zòt té ka fè. » Ès sa lé di ki lò yé asèpté lavérité-a, sa krétyen-yan pa té gen pyès anvi omosèksyèl ankò ? Nou pa pouvé pansé sa pas lò roun moun gen sa kalité anvi-ya, a roun bagaj ki fò asou li. Mé krétyen-yan ki té ka kontrolé yé kò é ki pa té ka fè mové bagaj yé té anvi fè, té ka fè Jéova plézi. Pou li, yé té « lavé » yé kò é yé té pròp (1 Cor. 6:9-11). I pouvé di menm bagaj-a pou to.
14 To pouvé briga ké nenpòrt ki vyé anvi to gen. Menmsi to pa pouvé fè yé disparèt nèt to pouvé kontrolé yé épi pa ‘fè sa to kò anvi fè é sa to lidé ka di to fè’ (Éph. 2:3). Kouman to pouvé fè pou briga ké vyé anvi to gen épi ganyen ?
SA TO DIVÈT FÈ POU TO GANYEN
15. Si nou lé rivé briga ké vyé anvi nou gen épi ganyen, kisa nou divèt rékonnèt, é poukisa ?
15 Pou to rivé briga ké vyé anvi to gen épi ganyen, to ké divèt rékonnèt ki to gen vyé anvi. Panga bloublou to pròp kò ké « fo lidé » (Jacq. 1:22). Parèkzanp, ès to ka di to kò : « I gen sa ka bwè plis ki mo ! », ouben ès to ka di ki a fot rounòt moun, parèkzanp, ès to ka di : « Si mo madanm té ka fè plis bagaj pou montré mo ki i kontan mo, mo pa té ké anvi gadé pòrnografi ! » ? Si to ka pansé ki vyé anvi to gen-an pa tèlman grav, sa ké pi rèd pou to tchenbé. Pa éséyé chaché èskiz pou to kò. A to ki rèsponsab di sa to ka fè (Gal. 6:7).
16. Kisa to pouvé fè pou to ankò pi désidé pa tonbé annan tantasyon-an ?
16 To divèt rékonnèt ki to gen vyé anvi, mé anplis di sa, to divèt byen désidé pa tonbé annan tantasyon-an (1 Cor. 9:26, 27 ; 1 Thess. 4:4 ; 1 Pierre 1:15, 16). Doumandé to kò : « Kisa ki pouvé fè mo tonbé é kitan mo pi fèb ? ». Pitèt i gen roun moman annan lajournen-an sa pi rèd pou to briga ké roun vyé anvi to gen. Parèkzanp, ès to pi fèb lò to las ouben lò a lannwit é i ja ta ? Préparé to kò épi désidé sa to ké fè lò tantasyon-an ké vini. Miyò moman pou to fè sa, a anvan problèm-an vini (Prov. 22:3).
17. Kisa èkzanp Jozèf ka anprann nou ? (Genèse 39:7-9 ; gadé zimaj-ya osi).
17 Sonjé sa Jozèf fè lò madanm Pitifar kasé ti bwa an so zorè. I pa fè pyès katakata, i di li non lanmenm (li Genèse 39:7-9). Kisa sa ka montré nou ? Pou Jozèf, si roun mouché té ka pran madanm rounòt mouché, a té roun mové bagaj é i té ja réfléchi asou sa anvan madanm Pitifar vin fala l’. To menm osi to pouvé fè sa ki fo pou to pi désidé fè sa ki byen anvan tantasyon-an rivé. Konsa, lò tantasyon-an ké rivé sa ké pi fasil di fè sa to prévwè fè.
Kou Jozèf, lò to anvi fè roun mové bagaj, di non lanmenm ! (gadé paragraf 17).
KONTINYÉ VÉRIFYÉ KI KALITÉ MOUN TO SA
18. Kouman to pouvé rivé briga ké vyé anvi to gen épi ganyen ? (2 Corinthiens 13:5).
18 Pou to rivé briga ké vyé anvi to gen épi ganyen, to ké divèt kontinyé vérifyé ki kalité moun to sa, sa lé di ki to ké divèt doumandé to kò souvan si to ka fè sa to divèt fè (li 2 Corinthiens 13:5). Tanzantan, réfléchi asou sa to gen annan to lidé, asou sa to ka fè épi chanjé sa to divèt chanjé. Parèkzanp, menmsi to rivé tchenbé douvan roun tantasyon, pozé to kò sa késyon-an : « Konmyen tan sa pran mo pou mo di non ? » Si to ka randé to kò kont ki to pran tan pou di non, pa bat to kò pou sa. Réfléchi asou sa to pouvé fè pou to protéjé to kò pi byen prochen kou-a. To pouvé pozé to kò sa késyon-yan : « Ès mo pouvé arété réfléchi asou vyé bagaj ki ka vin annan mo lèspri pi vit ? Ès sa pi rèd pou mo briga akoz di anmizman mo chwazi ? Pou mo pa wè zimaj malpròp, ès mo ka tounen mo tèt lanmenm ? Ès mo sir ki sa Jéova ka doumandé mo fè bon pou mo menmsi mo divèt kontrolé mo kò pou mo fè sa ? » (Ps. 101:3).
19. Poukisa sa ké pi rèd pou briga ké vyé anvi nou gen si nou ka pran mové désizyon annan « ti » bagaj ?
19 Lò to ka vérifyé ki kalité moun to sa, pa chaché èskiz pou to kò nonplis. Labib ka di : « Tchò-a pi trèt pasé pyès ròt bagaj é i byen désidé » (Jér. 17:9). É Jézi di ki a annan tchò-a « vyé lidé » ka soti (Mat. 15:19). Parèkzanp, roun moun ki arété gadé pòrnografi pouvé pansé ki i pa gen pyès danjé si i ka gadé zimaj ki ka èksité l’ dipi moun-an ki asou zimaj-a pa toutouni. Ouben i pouvé di so kò : « Dipi mo pa ka fè anyen ki mové mo pouvé kontinyé imajiné mo kò ka fè roun bagaj ki mové. » Pannan sa tan-an, a so tchò ki trèt ki ka ‘fè projè pou fè sa so lachè kontan’ (Rom. 13:14). Kisa nou divèt fè pou sa pa rivé nou ? Panga désizyon to ka pran ! Si to ka pran roun mové désizyon pou roun « ti » bagaj, sa pouvé fè to pran roun désizyon ki pi grav, parèkzanp fè roun péchéb. É pa mété to lèspri asou pyès « vyé lidé » ki pouvé fè to krè ki si to ka fè roun mové bagaj, sa pa tèlman grav.
20. Kisa nou présé wè, é kimoun ka idé nou dipi jòdla ?
20 Kou nou wè l’, grasa Jéova, nou pouvé tchenbé douvan tantasyon-an. Anplis di sa, grasa ranson-an, Bondjé pouvé pardonnen nou péché é nou gen èspwar viv pou tout-tan annan monn nouvo-a. Nou ké tèlman kontan lò nou ké pouvé adoré Jéova san nou pa gen pou briga ké pyès vyé anvi ! Anvan sa jou-a, nou pouvé sir ki nou pouvé briga ké vyé anvi nou gen é ki Jéova ké bay nou lavi pou tout-tan. Kou Jéova ka béni éfòr nou ka fè, nou pouvé ganyen sa konba-a !
KANTIK 122 Annou rété fò, byen dibout !
a POU BYEN KONPRANN : Lò Labib ka palé di « péché », a souvan pou palé di mové bagaj roun moun ka fè. Parèkzanp, vòlò, fè roun adiltèr ouben tchwé roun moun (Ex. 20:13-15 ; 1 Cor. 6:18). Mé annan sèrten vèrsé, « péché »-a, a péché Adan ké Èv bay nou-a. Nou ka fèt ké sa péché-a menmsi nou pòkò fè pyès mové bagaj.
b Nou ka wè ki jennjan-an ki annan Proverbes 7:7-23 pran mové désizyon annan « ti » bagaj é sa fè l’ pran roun désizyon pi grav, i désidé fè roun péché sèksyèl.
c MEN SA NOU KA WÈ ASOU ZIMAJ-A Paj 21 : A goch : Annan roun rèstoran, roun jenn frè ka wè dé mouché an flèr koko. A drèt : Roun sò ka wè dé moun ka fimen.