A Iangoaki Aine Bwa A Riai ni Kamoamoaaki ao ni Karineaki Iroun te Atua

NGKE e mena Iesu i aon te aba, e kaotiota aroaron Tamana are i karawa ao arona ni karaoi bwaai nako n te aro ae kororaoi. E taku: “I aki karaoa te bwai teuana i bon irou, ma I taekini baike e reireiai te Tama, . . . I kakaraoi baike a kakukurei nakoina.” (Ioane 8:​28, 29; I-Korote 1:15) Ngaia are ngkana ti iaiangoi aroaron Iesu nakoia aine ao reitakina ma ngaiia, ti a kona n ota ao n ataa ana iango te Atua ibukia aine n ikotaki ma baike e kantaningai ibukia.

A bati taan rabakau ake a kakoauaa bwa e rangi ni kaokoro iangoaia aine iroun Iesu man otaia ni baike a koreaki n Euangkerio. N te aro raa? Ao ae kakawaki riki, a kona n inaomata aine n ara bong aikai man ana angareirei Iesu?

Aroaron Iesu Nakoia Aine

◼ E iangoiia aine Iesu n te aro ae itiaki. A iangoia tabeman mataniwi n te Aro n Iutaia bwa ngkana e boo kunin te mwaane ma te aine, e kona ni kakorakoraa tangiran te kaibwabwaru. Ngkai a a maakaki aine bwa nibwan te kariri, a aikoa kariaiakaki n taetae ma mwaane n aia tabo botannaomata ke n ririaki n akea rabunan ubuia. N te itera are teuana, e reireinia mwaane Iesu bwa a na taon nanoia man tangiran te kaibwabwaru ao a na kamoamoai aroia aine n oneani mwin are a na katinanikuia mani botaki n iraorao.​—Mataio 5:28.

E manga taku riki Iesu: “Teuare buuraure ma buuna ao e a manga mare ma temanna, e wene ni kimoa ao e bure nakon ana moannei.” (Mareko 10:​11, 12) E ribai aia reirei rabi are a tataneiai kaain te aba iai, ae kariaiakaia mwaane ni buuraure ma buuia “ni kaineti ma bukina aika kakaokoro.” (Mataio 19:​3, 9) Karaoan te wene ni kimoa iroun te buu te mwaane are e a bure iai nakoni buuna, bon te iango ae a aki taneiai iai angiia Iutaia. A reirei aia rabi bwa e aki kona n iangoaki te buu te mwaane bwa e na karaoa te wene ni kimoa are e a bure iai nakoni buuna, ma bon tii te aine ae kona n aki kakaonimaki! E kangai te taeka ae taekinaki n te Baibara teuana: “Ngke e katiteuanaia buumwaane ma buuia Iesu i aan te tua ae tii teuana ibukin te aroaro ni maiu ae riai, e a karietataa riki iai aroia ao kamoamoaaia aine.”

Uaan ana reirei ni boong aikai: A inaomata aine ni maroro ma mwaane n taiani bobotaki n aia ekaretia ni Kristian Ana Tia Kakoaua Iehova. Ngaia are a aki riai n maaku aine ngkana a tarataraaki n te aro ae aki riai ke iai ae kan rena ma ngaiia n te aro ae riao, ibukina bwa a wanawana mwaane aika Kristian n tabeakinia ‘unnaine bwa kaanga tinaia ao aine ake a ataei riki bwa kaanga mwaaneia, n te itiaki ni kabanea.’​—1 Timoteo 5:2.

◼ E kabatiaa ana tai Iesu n reireinia aine. Ni kaitaraan aia iango rabi ae taabangaki are a tukiia aine man te reirei n te aro are ai akea aia ataibwai, e a reireinia aine Iesu ao ni kaungaia bwa a na kaotii nanoia. Ibukin rawan Iesu n totokoa kimwareireini Maria n reireiana, e a kaotia iai bwa tiaki tii nnen te aine te umwa ni kuuka. (Ruka 10:​38-42) E kakabwaiaaki naba tarini Maria are Mareta man ana reirei Iesu n aron ae kaotaki n ana kaeka n te aro ae wanawana nakon Iesu imwini maten Rataro.​—Ioane 11:​21-27.

E butimwaei aia iango aine Iesu. Ni menan Iesu i aon te aba, a kakoauaa angiia ainen Iutaia bwa reken te nati te mwaane ae ko na kamoamoaaki iai, boni kiingin te kakukurei ao riki ngkana e a manga riki bwa te burabeti. Ngke e takarua te aine temanna ni kangai: “E a kukurei neiere e uouotiko i nanoni birotona!” E kabongana te tai aei Iesu n tuanga neiei te bwai ae kakawaki riki. (Ruka 11:​27, 28) Ni kaotani kakawakin riki te ongeaba nakon te Atua iroun Iesu, e a kamataata iai nakon neiei te bwai ae manena riki nakon tabeia aine ake a taneiai iai.​—Ioane 8:32.

Uaan ana reirei ni boong aikai: A butimwaei naba aia kaeka aine taani kaira te reirei n te ekaretia ni Kristian ni botaki nako. A karineia aine ake a a ikawai riki ngkai a a riki bwa taan “angareirei i aoni baika raraoi,” ngkana tii ngaiia ke i buakoia aomata ao man aia katoto. (Tito 2:3) A onimakinia naba bwa a na tataekina te rongorongo ae raoiroi ae taekan Ana Tautaeka n Uea te Atua n aia tabo botannaomata.​—Taian Areru 68:11; nora te bwaoki n te iteraniba aei ae “E Katabuia Aine n Taetae te Abotoro Bauro?”

◼ E tabeakinia aine Iesu. A aki rangi ni kakawaki naati aine nakoia naati mwaane n taai ake a karakinaki n te Baibara. E kaotaki naba te iango aio n aia boki n Tua Iutaia ae te Talmud ni kangai: “Ai kukureira ane e nati mwaane ao ai kananoangara ane e nati aine.” A iangoia kaaro tabeman bwa te nati aine bon te uota ae rawawata, bwa a riai ni matana buun natiia ao n anga te mwane nakon teuare e na buuna natiia, ao a na aki manga onimakinna bwa e na boutokaia ngkana a kara.

E kamataataa Iesu bwa titeboo kakawakini maiun te ataeinnaine ae uarereke ma te ataeinimwaane, ni kautan natin Iairo are te aine ao natin naba te aine are e a tia ni mate buuna ae te mwaane i Nain. (Mareko 5:​35, 41, 42; Ruka 7:​11-15) Imwini katokan aorakin te aine ae taonaki n te rawawata are e “kaaorakaki iroun te taimonio i nanon tebwi ma wanua te ririki” iroun Iesu, e a atongnga iai bwa ‘te aine ae natin Aberaam’ ae te taetae ae e aki rangi n ataaki n aia koroboki Iutaia. (Ruka 13:​10-16) Ni kabonganaan te kibuntaeka aio ma te karinerine ao te akoi, e aki tii iangoa neiei Iesu bwa titeboo kakawakina ma aomata nako, ma e nora naba korakoran ana onimaki.​—Ruka 19:9; I-Karatia 3:7.

Uaan ana reirei ni boong aikai: E taku te taeka n rabakau man te aono n Atia: “Titeboo kaikawaan te nati te aine ma ribanaakin aia onnaroka kaain rarikim.” N oneani mwin ae a na iraraang kaaro aika Kristian aika a tatangira n te aeka n iango anne, a tabeakinia raoi natiia aika mwaane ao aine ni kabane. A taraia raoi kaaro aika Kristian bwa a na tau aia reirei natiia ni kabane ao n tararuaaki raoi marurungia.

◼ E onimakinia aine Iesu. E katitebooaki taraakin ana kaotioti te aine are e anga ma te toro, n te boowi n Iutaia. E anga ana taeka n reirei te tia kororongorongo rimoa n te moan tienture ae Josephus ni kangai: “A aki riai ni butimwaeaki aia kaotioti aine ibukin aroaroia.”

Ni kaitaraan anne, e rineia aine Iesu bwa a na riki bwa taan tataekina mangautina. (Mataio 28:​1, 8-10) E ngae ngke a nora tiringan ao taunakin aia Uea aine aika kakaonimaki aikai, ma e boni kangaanga naba irouia abotoro bwa a na kakoauai aia taeka. (Mataio 27:​55, 56, 61; Ruka 24:​10, 11) Ibukina bwa e moani kaoti Kristo are e kautaki nakoia aine, e a iangoia iai bwa a tau n riki bwa taani kaotioti n aroia naba taan rimwina ake tabeman.​—Mwakuri 1:​8, 14.

Uaan ana reirei ni boong aikai: N aia ekaretia Ana Tia Kakoaua Iehova, a kaotiota te riai mwaane ake iai mwiokoaia nakoia aine n aroia ni mutiakin aia rongorongo. Ibukin aei, a a riai buumwaane aika Kristian n ‘anga karineaia’ buuia n aroia ni kakauongo raoi nakoia.​—1 Betero 3:7; Karikani Bwaai 21:12.

Booto n Reirei Man te Baibara Aika Boutokaa Kukureia Aine

A anganaki aine karineaia ao inaomataia are bon ana moani kantaninga te Atua ibukia, ngkana a kakairi mwaane irouni Kristo. (Karikani Bwaai 1:​27, 28) A kariaia kairaia buumwaane aika Kristian mani booto n reirei man te Baibara ake a irekereke ma kakukureiaia raoia, n oneani mwin are a na boutokaa te koaua are a kakawaki riki mwaane nakoia aine.​—I-Ebeto 5:​28, 29.

Ngke e moana ana reirei n te Baibara Nei Yelena, e kaaitarai mwakuri n iowawa mairouni buuna n akea ataakina irouia aomata. E ikawairake teuaei n te tabo ae korakora iai te iowawa, are kakaraoaki iai anaakia aine ma te matoa bwa buuia ao bwainikirinaia. E taku Yelena, “E kakorakoraai te bwai ae I reiakinna man te Baibara. I a ataia bwa bon iai ae rangi n tangirai, e mwannanoai ao e tabeakinai. I a ataia naba bwa ngkana e reirei kaainnabau n te Baibara, e na boni kona ni bitii aroarona nakoiu.” E boni koro bukin ana iango ngke e a kariaia buuna bwa e na reirei n te Baibara ao imwina e bwabetitoaki ao n riki bwa temanna Ana Tia Kakoaua Iehova. E taku riki Yelena: “E a riki bwa te banna ni katoto ibukini bwainan te taubaang ao te taotaonakinnano. Ti a rabakau n ikabwarabure i marenara.” Tera tokin ana rongorongo? “Ni koauana, I a tia ni buokaki ni booto n reirei man te Baibara bwa N na namakina ae I tangiraki ao I kamanoaki n au mare.”​—I-Korote 3:​13, 18, 19.

E aki tii riki aei nakon Yelena. A kukurei mirion ma mirion aine aika Kristian ibukina bwa a kaai ni kakorakoraia ma buuia ni maiuakini booto n reirei man te Baibara n aia mare. A a karekea karineaia, mwengaraoia ao inaomataia n aia iraorao ma raoia ni Kristian.​—Ioane 13:​34, 35.

A kakoauaa mwaane ma aine aika Kristian bwa bon taani bure ngaiia, a aki kororaoi, ao ngaiia naba kaain ana karikibwai te Atua ake a ‘kaakiaki nakon te maiu ae akea manena.’ Ma e ngae n anne, ngkana a karikirakea aia iraorao ma Tamaia ao Atuaia ae tatangira ae Iehova, a a kona ni kantaningaa ‘kainaomataakia man te tautoronaki i aan te mka’ ao ni karekea “te inaomata ae rianako arona ae reke irouia natin te Atua.” Ai kakukureira ana kantaninga te Atua ibukia mwaane ao aine!​—I-Rom 8:​20, 21.

[Bwoki n teraniba 9]

E Katabuia Aine n Taetae te Abotoro Bauro?

E korea ae kangai te abotoro Bauro: “Ke a kainabwabu aine n taian ekaretia.” (1 I-Korinto 14:34) Tera ae e nanonna iai? E kakanikoa wanawanaia? E aki. Ni koauana, e aki toki n taetaekina aia aanga reirei aine bwa e raoiroi. (Mwakuri 18:26; 2 Timoteo 1:5; Tito 2:​3-5) N ana reta Bauro nakoia I-Korinto, e a anga iai ana taeka n reirei tiaki tii nakoia aine ma nakoia naba naake iai irouia te tarena n taetae n taetae aika kakaokoro, ao n taetae ni burabeti, bwa a na “kainabwabu” ngkana e taetae kaain te onimaki riki temanna. (1 I-Korinto 14:​26-30, 33) Ibukin ingaingaia aine tabeman aika Kristian n reken aia koaua ae e a tibwa reke, a a katabetabea te tia kabwarabwara n tabekan titiraki ngkai bon anne aia katei kaaini Kuriiti. Ibukin totokoan anne, e a kaungaia Bauro bwa a na “titirakinia oini buuia ni mwengaia.”​—1 I-Korinto 14:35.

[Taamnei n iteraniba 10]

E onimakinaki Maria are te I-Maketara iroun Iesu bwa e na kaota mangautina nakoia abotoro

[Taamnei n iteraniba 1]

A karineaki ao ni kamoamoaaki aine irouia akana a tou mwini booto n reirei n te Baibara