TE KAWAI NAKON TE KUKUREI
Kabwaraani Buure
“I IKAWAIRAKE I BUAKON TE TINARAA AO TE TATAKARUA N AU UTU,” akanne ana taeka te aine ae Patricia. E reitia ni kangai: “I kaakabi ni kabwarai aia bure aomata. E ngae ngke I a ikawai, ma I kona n un i nanon irabong, ao n aki mamatu iai.” Eng, te maiu ae on n te un ao n te riribai e bon aki kakukurei ao e kona n rota marurungim. E oti n taiani kakaae bwa aomata aika aki kakabwarai buure a kona . . .
Ni kariaia unia ke aia riribai bwa e na uruana aia iraorao, ao n tokina a a tiku n tii ngaiia ma te maroaa n uringaaba
Ni kakai un, n raraoma, ke n rotaki n te rawawatannano ae kakaiaki
N tii iaiangoa riki te kairua ao a aikoa kukurei ni maiuia
N namakinna ae a aikoa maiuakina aia koaua n aia onimaki
N ririkirake rawawataia ao ni kakai aoraki n ikotaki ma te rietata n raraa, aorakin te buroo, ao marakin rabwataia n aron te boori ao te maraki n atua
TERA AE E NANONAKI NI KABWARAAN TE BURE? Kabwaraan te bure e nanonaki iai bwa ko kabwaraa ana bure ane e bure nakoim, ko katoka unim, am riribai, ao iangoan te kani kaboomwi. E aki nanonaki iai bwa ko kariaia te kairua, ko kauarerekea kakaiakina, ke ko baka n aki ataia. Ma kabwaraan te bure bon ana rinerine temanna ae e a tia n iangoia raoi ae e oti iai tangiran te rau ao kateimatoaan ana iraorao ma temanna.
Kabwaraan ana bure temanna e kaota naba te ataibwai. Te aomata ae butimwaea te kabwarabure nakoina, e ataia ae ti bane ni kakairua ke ni bure n ara taeka ao n ara mwakuri. (I-Rom 3:23) E kangai te Baibara ni kaineti ma te ataibwai anne: “Teimatoa n taotaon nanomi i marenami ao tauraoi n ikabwarabure ngkana iai bukini ngurenguremi i marenami.”—I-Korote 3:13.
E oti ngkanne bwa te kabwarabure bon iteran naba te tangira ae kakawaki ae bon “te bwai ni kabaebae ae katiteuanaia aomata n te aro ae kororaoi.” (I-Korote 3:14) N aron ae oti n te atureti n te Intanete ae te Mayo Clinic ao kabwaraan ana bure te aomata e karekea . . .
Te iraorao ae nakoraoi n ikotaki ma namakinan te atataiaomata, te ataibwai, ao nanoangaan te aomata ae kairua nakoira
Marurungin te iango ao te onimaki
Uarereken te raraoma, te rawawata, ao te riribai
Uarerekeni kanikinaean te rawawatannano
MWANUOKINA AM BURE. E kona n “rangi ni kangaanga” mwanuokinan oin am bure, ma “e rangi ni kakawaki ibukini marurungin” te iango ao te rabwata n aron ae taekinaki n te boki ae te Disability & Rehabilitation. Tera ae e na buokiko bwa ko na mwanuokina am bure?
Tai kantaningaia bwa ko na kororaoi, ma kakoauaa ae titeboo arora ae ti bane ni kakairua.—Te Minita 7:20
Karekei reireiam man am kairua bwa ko aonga n aki manga karaoi
Taotaona nanom bon nakoim. A kona n aki waekoa n toki aroarora ma anuara tabeua aika bubuaka.—I-Ebeto 4:23, 24
Raoraonia akana kaungako, a iaiangoi baika raraoi, ao a akoi, ma a bwabwaina naba te koaua nakoim.—Taeka N Rabakau 13:20
Ngkana ko kammaraka temanna, butimwaea am kairua ao waekoa kabwaraa am bure. Ngkana ko karekea te rau, ane e na reke iai raun nanom.—Mataio 5:23, 24
A BON IBUOBUOKI BOOTO N REIREI MAN TE BAIBARA!
Imwin reiakinan te Baibara iroun Patricia are taekinaki i eta, ao e a rabakau ni kabwarai buure. E korea ae kangai: “I a namakinna bwa I a kainaomataaki man te un ae kaboitina maiuu. I a aki manga karawawataaki ao I a aki manga karawawataia naba tabemwaang. E kakoauaaki ni booto n reirei man te Baibara bwa e tangirira te Atua ao e tangiria bwa e na rangi n nakoraoi maiura.”
E taku te mwaane ae Ron: “I aki kona ni kaira aia iango ma aia mwakuri aomata. Ma I kona ni kaira au iango ma au mwakuri. Ngkana I tangira te rau, I riai ni katoka te marakinnano. I a iangoa te rau ao te marakinnano bwa kaanga meang ao maiaki. I aki kona ni mena n taabo aika uoua aikai n te tai ae tii teuana. E a raoiroi ngkai mataniwin nanou.”
a E reke man: Mayo Clinic and Johns Hopkins Medicine websites ao te boki ae te Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology.