Mwakoro Nimaua
Te Inaaomata ae A Maiuakinna Taan Taromauria Iehova
1, 2. (a) Te inaaomata raa are e angania te moan taanga te Atua? (b) Taekin tuua tabeua ake a taua aron aia mwakuri Atam ma Nei Ewa.
NGKE e karikia te moan taanga n aomata Iehova, e angania te inaaomata ae raka riki nakon ae e maiuakinaki irouia aomata ngkai. Mwengaia bon te Baretaiti, ae te oo-n-aroka ae tikauarerei are Eten. Akea aorakiia ae urua kukurein maiuiia, bwa a kororaoi aia iango ao rabwataia. E aki mena te mate imwaiia, n aron ae e riiriki irouia aomata ake a bungiaki imwiia te taanga aei. Tiaki naba aomata nakai aika a tii kakaraoa ae a tuangaki n akea aia iango, ma a anganaki naba te bwaintangira ae moan te raoiroi, are te inaaomata n rinea are a na karaoia, are nanona te kona ni karaoi motinnano i bon irouia. Ma ibukin reitinakoan te inaaomata ae moan te raoiroi aei, a riai n teimatoa ni karinea ana tua te Atua.
2 N aron anne, iangoi tuua aika kaineti ma waakin te iuniweeti ake e katei te Atua. A bon aki karauaki ni koreaki tuua aikai, ma aroaroia ni karaoaki Atam ao Nei Ewa, e kairia bwa a na maiuakini bwa anuani maiuiia. Namakinan te baki irouia, e kanikinaea te tai ae a riai n amwarake; bwatakatakaia e kaotia bwa a riai ni moi; bungin taai e kaota riain te matu. Iehova e mwiokoia naba n te mwakuri teuana. Te mwioko anne kaanga, te tua naba, ibukina bwa e na kaira aroni maiuia. A riai ni karikiia natiia, n taui aroni bwaai aika maiu aika kakaokoro nako ake n te aonnaba, ao ni karababa riki tian aia Baretaiti ni karokoa tabon aonnaba. (Karikani Bwaai 1:28; 2:15) Ai raoiroi ra ao ai manena ra te tua anne! E mwiokoia naba n te mwakuri ae rangi ni kakukurei, are a kona ni kamanenai rabakauia ni kabane iai n te aro ae moan te raoiroi. Ao iai naba inaaomataia ni karaoi motinnano ni kaineti ma aroia ni waakini mwiokoaia. A anganaki bwaai ni kabane ake a kainnanoi aika kakukurei.
3. A na kanga Atam ma Nei Ewa n reireinaki aron kabonganan inaaomataia ni karaoi motinnano aika raraoi?
3 Ngke a kariaiakaki Atam ma Nei Ewa bwa a na karaoi motinnano, e aki nanonaki bwa a na nakoraoi bwaai ni kabane ake a bairei. Inaaomataia ni karaoi motinnano e riai ni waakinaki n aki riaon ana tua ao ana reirei te Atua. A na kanga n reireinia tuua ao reirei aikai? Rinanon te kakauongo iroun te tia Karaoiia, ao tarataraan mwin Ana mwakuri. Te Atua e angania Atam ma Nei Ewa te wanawana ae a kainnanoia ibukin kamanenan bwaai ake a reireinaki. Kioina bwa a kororaoi ngke a karikaki, a na bae ni kaotiota aroaron te Atua n aia motinnano ake a karaoi. A na boni bae ni karaoa anne, ngkana a kani kaitaua te Atua ibukin bwaai ake e a tia ni karaoi ibukiia, ao ni kakukureia naba.—Karikani Bwaai 1:26, 27; Ioane 8:29.
4. (a) A anaaki inaaomataia Atam ma Nei Ewa ngke a tukaki man kanakin uaan te kai are tii te kaina? (b) Bukin tera bwa e eti te kaetieti anne?
4 E bon eti te Atua ngke e baireia bwa e na tuoa aron tangirana irouia ao kukurein nanoia n aantaeka irouna, ngkai boni Ngaia are e angania te maiu. Iehova e angan Atam te tua aei: “Ko kona n amamarake raoi mani kaai ni kabane aika kain te ne n aroka aei: ma ko na tai amarake man te kai n ata te raoiroi ma te buakaka: ba n te bong are ko amarake mai iai ao ko na boni mate.” (Karikani Bwaai 2:16, 17) Ngke e karikaki Nei Ewa, ao e kaongoaki naba taekan te tua aei. (Karikani Bwaai 3:2, 3) E anaaki inaaomataia n te tua aei? E bon aki. E taonako kanaia ae moan te kangkang n aekana nako, irarikin uaan te kai are tekaina arei. (Karikani Bwaai 2:8, 9) Ma e riai bwa a na ataia ae te aonnaba aei bon ana bwai te Atua, kioina ngkai boni ngaia ae e karikia. Ngaia are iai irouna te riai ni katei tuua aika boraoi ma ana kaantaninga, ao aika a na kakabwaia iai te botannaomata.—Taian Areru 24:1, 10.
5. (a) A kanga Atam ao Nei Ewa ni kabuaa inaaomataia ae moan te raoiroi? (b) Tera ae e onea mwin inaaomataia Atam ma Nei Ewa, ao ti a kanga ngaira n rotaki iai?
5 Ma tera are e riki iai? Te anera temanna ae kairaki n te nano ni bangaaomata ao te kani kakannato, e ribuaka n arona ni kabongana oin inaaomatana, ao e a riki bwa Tatan, are nanona, “te tia Kaaitara.” E mwamwana Nei Ewa ngke e beritana te bwai teuana nakoina ae bobuaka ma nanon te Atua. (Karikani Bwaai 3:4, 5) E ira Nei Ewa Atam n riaoan ana tua te Atua. E bua irouia te inaaomata ae moan te raoiroi ngke a mataiakina ae tiaki aia bwai. A riki n tautoronaki n te bure, ao n aron are e a tia n reireinia te Atua, a boni mate imwina riki. Tibwangaia natiia are a anganiia bon te bure, ae kaotiotaki n aroaroia aomata ni kani kakaraoa ae bure. Te bure e kamamaaraa te rabwata ao e karika te aoraki, te kara, ao ai te mate. Aroaroia aomata ni kani karaoa ae bure e a kakorakoraki riki n ana kairiri Tatan, ao e a karika te botannaomata ae wawaakina te kairiribai, mwakuri ni kakeru, karawawataia raoia, ao buaka ake a kamateaki iai aomata aika mirion ma mirion mwaitiia. Ai kaokoro ra aaro aikai ma te inaaomata are e moan angania aomata te Atua!—Te Tua-Kaua 32:4, 5; Iobi 14:1, 2; I-Rom 5:12; Te Kaotioti 12:9.
Aron Reken te Inaaomata
6. (a) Tera aron reken te inaaomata ni koaua? (b) Te aekaki n inaaomata raa are e taekinna Iesu?
6 Ibukin kangaanga aika taabangaki n te aonnaba aei, tiaki te bwai ae kamimi ngkai a ingainga aomata n tangira te inaaomata ae rababa riki. Ma e a kanga n reke te inaaomata ni koaua? E kangai Iesu: “Ngkana kam botumaka n taua au taeka, ao bon au reirei ni koaua ngkami iai; ao ane kam na ata te koaua, ao e na kainaomataingkami te koaua.” (Ioane 8:31, 32) Te inaaomata aei bon tiaki te aekaki ae kaantaningaki irouia aomata aika a tangira onean mwin aia tautaeka n te tautaeka teuana. Ma te inaaomata aei, e irekereke ma oin raoi bukin rikin aia kangaanga aomata. Iesu e taekina te inaaomata man te tautoronaki i aan te bure. (Ioane 8:24, 34-36) Mangaia are ngkana e a riki te aomata bwa te tia rimwin Iesu Kristo ni koaua, e a korakora naba bitakini maiuna, bwa e a kainaaomataki!
7. (a) N te aro raa ae ti kona iai n inaaomata man te bure, ngkai naba? (b) Tera ae ti riai ni karaoia ngkana ti kani karekea te inaaomata aei?
7 E aki nanonaki iai bwa Kristian ni koaua aika maiu ngkai a aki namakina naba te kani karaoa ae bure. Kioina ngkai a tuuraki naba n te bure mairouia aia bakatibu, a riai n teimatoa ni kekeiaki mwaaka iai. (I-Rom 7:21-25) Ma ngkana e maiuakina ana reirei Iesu te aomata, e na bon aki tautoronaki i aan te bure. Te bure e na manga aki mwakuri irouna n ai aron te tia tautaekanna, ae kaanga e anganganna ana tua are e riai n ongeaba iai. E na aki tautoronaki i aan te aro ni maiu ae akea manenana, ae e urua mataniwin nanona ae itiaki. E na itiaki mataniwin nanona i matan te Atua ibukina bwa a kabwaraki ana bure ake e a tia ni karaoi, kioina ngkai e onimakina ana karea Kristo. E na bae ni korakora naba te katikitiki man aroarona ni kani karaoa ae buakaka, ma rawana nako iai ngke e uring ana reirei Kristo aika itiaki, e kaotiotia iai bwa e manga aki tautoronaki i aan te bure.—I-Rom 6:12-17.
8. (a) Baikara inaaomata aika a reke iroura man te aro ni Kristian ni koaua? (b) Tera aroarora ae riai ni kaineti ma taan tautaeka?
8 Iangoa te inaaomata ae ti maiuakinna ngkai ni bwaai tabeua, kioina bwa Kristian ngaira. Ti a kainaaomataki man rotakira n reirei aika kewe, man te tautoronaki i aan maakakia anti, ao mani kabaeakira i aan te bure. Koaua aika rangi n raraoi ni kaineti ma aroia maate ao te manga-uti, a a tia ni kainaaomataira man maakakin te mate ae rangi n riao. Ataakin ae tautaeka aika aki-kororaoi a nang oneaki mwiia n ana Tautaeka n Uea te Atua ae raoiroi, e kainaaomataira naba man te bwarannano. (Taniera 2:44; Mataio 6:10) Ma te inaaomata aei e aki kariaia te aki-karinerine nakon taian tautaeka ao aia tua.—Tito 3:1, 2; 1 Betero 2:16, 17.
9. (a) E a kanga Iehova ni kaota te tangira n arona ni buokia aomata ni karekea te inaaomata ae bati ni boong aikai? (b) Ti na kanga ni kona ni karaoi motinnano aika raraoi?
9 Iehova e aki katikuira bwa ti na kakaaea te maiu ae te kabanea n raoiroi rinanon kataan bwaai aika mwaiti ao kakaaean ae e ngaa ae nakoraoi, ao e ngaa ae nakobuaka. E atai arora ni karaoaki, ao bwaai aika a na karekei kakukurei ni koaua nakoira, ao aika ti na kakabwaia iai n aki toki. E atai naba iango ao aroaro ni maiu aika a kona n urua ana iraorao te aomata ma Ngaia ao aomata tabemwaang, ao aika a kona naba n tuka rokon te aomata anne nakon te aonnaba ae boou. E tatangira Iehova ngke e kaongoira taekan bwaai aikai rinanon te Baibara, ao ana botaki ae mena n te aonnaba. (Mareko 13:10; I-Karatia 5:19-23; 1 Timoteo 1:12, 13) Ao ngkanne, ti riai ni kabonganai inaaomatara ae ti anganaki mairoun te Atua ni bairea ae ti na karaoia iai. N tiaki aron Atam, ti na karaoi motinnano aika raraoi ngkana ti a tia ni butimwaea ana taeka te Baibara i nanora. Ti na kaotiota ae ti moanibwaia riki kateimatoan ara iraorao ae raoiroi ma Iehova.
Mataiakinan te Aeka n Inaaomata Teuana
10. Te aeka n inaaomata raa ae mataiakinaki irouia Ana Tia Kakoaua Iehova tabeman?
10 N taai tabetai rooro-n-rikirake tabeman aika Ana Tia Kakoaua Iehova, ao tabeman aika ikawai riki, a kona ni moanna ni mataiakina te aeka n inaaomata teuana. E kona ni katikimata irouia ana waaki te aonnaba, ao ngkana a kabatiaa iangoana, e na rikirake ni korakora i nanoia te kani karaoi mwakuri aika bobuaka ma te aro ni Kristian, aika a kakaraoaki irouia kaain te aonnaba. Tao a na aki baireia bwa a na kabonganai bwaai ao mooi aika kamanging n te aro ae riao, ke ni wene ni bure. Ma aroia ni moana aia iraorao ma aomata aika tiaki Kristian ni koaua, ma iriana are te kan tatangiraki irouia, a na kona ni moanna ni katotonga iai aia taetae nikawai ao aroaroia.—3 Ioane 11.
11. N taai tabetai, e a roko mai iia te kariri nakon te buakaka?
11 N taai tabetai te kariri nakon mwakuri aika bobuaka ma te aroaro ni Kristian e kona ni manga riki mairoun te aomata ae aongkoa e beku iroun Iehova. E riki aei irouia Kristian tabeman ake rimoa, ao e kona naba n riki anne ni boong aikai. Aomata aikai a kona ni kani kakaraoi bwaai aika a taku bwa a kakukurei, e ngae ngkai bwaai aikai a urui ana tua te Atua. A kaungai nanoia aomata tabemwaang bwa a na “kukukurei,” ao a ‘tuangia bwa a na inaaomata iai, e ngae ngkai a tautoronaki ngaiia i aan te bure.’—2 Betero 2:19.
12. Tera uaa aika kananokawaki aika a riki man riaoakin ana tua ao ana reirei te Atua?
12 Uaan te aeka n inaaomata aei e boni buakaka nako naba, ibukina bwa e riaoaki iai ana tua te Atua. N aron aei, te wene ni bure e kona ni karika aki-raun nanon te aomata, te aoraki, te mate, te bikoukou ae aki kaantaningaki, ao tao uruan naba te mare. (1 I-Korinto 6:18; 1 I-Tetaronike 4:3-8) Kabonganan bwaai aika kamanging n ae riaon ae riai e kona ni karika te kakaiun iroun te aomata ao te baennewe, te taratara ae mabubu, te niniraki, te kaikeike, te mii buaka, ao ai te mate. E kona n tautoronaki te aomata iai, ao imwina, e kona ni karaoi mwakuri ni kakeru ibukin karekean te mwane ae tau ibukin kateimatoan ana mwaan anne. Ao manga aikai ngkanne uaan te tautoronaki n te kamanging naba. (Taeka N Rabakau 23:29-35) Aomata aika kakaraoi mwaan aikai a taku bwa aongkoa a inaaomata, ma ane a na oimwi n noria bwa ngaiia a bon tautoronaki i aan te bure. Ai boni buakaka ra te tautaekanaki i aan te bure! Kamwakuran ara iango ngkai ni kaineti ma bwaai aikai, e kona ni kamanoira iai.—I-Karatia 6:7, 8.
Bukin Rikin Taiani Kangaanga
13. (a) E kanga ni kauekeaki te kaibwabwaru ae kariki kangaanga nakoia aomata? (b) Antai ana kaantaninga ae ti riai n ataia, ngkana ti na kona n ataia bwa tera te “iraorao ae e buakaka”? (c) Katereterea ana kaantaninga Iehova ngkana ko kaekai titiraki aika a mena ni barakirabe 13.
13 Iangoia bwa a riki mai iia kangaanga n angiin te tai. E kabwarabwaraa ni kangai te Baibara: “Ma e kaririaki te aomata ngkana e kairaki n ana kaibabaru ni mamanaki iai. Ao te kaibabaru, ngkana e bikoukou, ao e bungia te bure: ao te bure, ngkana e ikawai ao e bungia te mate.” (Iakobo 1:14, 15) Tera ae e kauekea te kaibwabwaru i nanon te aomata? Boni bwaai aika a rin n ana iango. E kona n riiriki aei man te iraorao ma aomata aika a aki kamanena ana reirei te Baibara. Ti bane n ataia ae ti riai ni kararoaira man “te iraorao ae e buakaka.” (1 I-Korinto 15:33, BK) Ma iraorao raa aika bubuaka? Tera ana kaantaninga Iehova iai? Iaiangoan titiraki aika imwin aei ao warekan kiibu aika kaotaki iai, e na buokira ni karaoi babaire aika riai iai.
Te koaua bwa e raoiroi n taai nako te iraorao ma aomata tabemwaang aika aongkoa a kona n onimakinaki? (Karikani Bwaai 34:1, 2, 18, 19)
Ti kona n ataia man aia taetae nikawai ao tao aia manikangare bwa ti riai n rangi n iraorao ma ngaiia ke ti na aki? (I-Ebeto 5:3, 4)
Tera ana iango Iehova ngkana ti baireia bwa ti na iraorao ma aomata aika a aki tangiria? (2 Rongorongo 19:1, 2)
Bukin tera bwa ti riai n tarataraira raoi ngkai ti uaia ni mwakuri ke n reirei ma aomata aika e kaokoro aia onimaki ma ngaira? (1 Betero 4:3, 4)
Te mataku n te TV ao birim, kabonganan te Internet, ao warekan booki, maekatin ao nuutibeeba, bon aaro naba tabeua aika ti iraorao iai ma aomata tabemwaang. Ti riai n tarataraira man aekakin rongorongo raa aika a kona n reke man bwaai aikai? (Taeka N Rabakau 3:31; Itaia 8:19; I-Ebeto 4:17-19)
Tera ae e na ataia Iehova ni kaineti ma aroarora, ngkana e taraia aomata ake ti iraorao ma ngaiia? (Taian Areru 26:1, 4, 5; 97:10)
14. Tera te inaaomata ae moan te raoiroi ae e mena imwaia aomata aika a kakaonimaki n ira nanon te reirei man ana Taeka te Atua ngkai?
14 Ti a uakaan ngkai ma ana aonnaba te Atua ae boou. Rinanon ana Tautaeka n Uea te Atua mai karawa, a nang kainaaomataki aomata man kaririakiia iroun Tatan ao ana aonnaba ae buakaka ae ngkai. Teutana imwin teutana a na kaitiakaki aomata aika ongeaba man uaan te bure, ao a na kororaoi n aia iango ao n rabwataia, ao a na boni kona ni maiu n aki toki n te Baretaiti. Imwin tabeua te tai, aomata ni kabane a na karekea te inaaomata ae boraoi ma ana mwakuri ‘taamnein Iehova.’ (2 I-Korinto 3:17) Te koaua bwa ti na wanawana ngkana ti kabuai kakabwaia aikai tii ibukin nanora ni kakeaa te reirei man ana Taeka te Atua ngkai? Ti bia bane ni kaotia ae ti tangira te “kainaomataki are ana bwai neboakiia natin te Atua,” n te aro ae ti na kabonganai inaaomatara ni Kristian n ae riai.—I-Rom 8:21.
Te Maroro Ibukin te Kauring
• Te aeka n inaaomata raa are a maiuakinna rimoa ara moan taanga? Tera aroaroia aomata ngkai, ni kabotauaki ma maiuia nakai?
• Tera te inaaomata ae e a tia n reke irouia Kristian ni koaua? Tera aron te inaaomata aei ni kabotauaki ma te aeka n inaaomata ae tangiraki iroun te botannaomata ae ngkai?
• Bukin tera bwa moan te kakawaki ngkai kararoan te iraorao ae buakaka? N tiaki aron Atam, ti na mutiakina ana baire antai, ni kaineti ma te buakaka?
[Taamnei n iteraniba 46]
E reirei ni kangai ana Taeka te Atua: “Tai kairua: ‘E uruaki te aroaro ae e raoiroi n te iraorao ae e buakaka’”