Ko Kona ni Kunea te Rau n Nano?

N te ririki 1854, te tia koro rongorongo ae Henry Thoreau ae kaain Amerika ae kangai: “E korakora mwaitiia aomata ake a maeka ma te bwarannano.”

E rangi ni mataata, bwa n ana bong teuaei, ao angiia aomata a aki karekea te rau n nano. Ao anne e riki tao 150 te ririki n nako. Iai bitaki aika a a tia n noraki n taai aikai? Ke ana taeka Thoreau a kaineti naba ma ara bong aikai? Tera ngkoe am iango iai? Ko rauaki raoi, n te rau? Ke ko tiku naba ma te aki mweeraoi, n aki atai kanoan taai aika a na roko, ma ‘te bwarannano,’ n aron are e taekinna Thoreau?

E KANANOKAWAKI, bwa a mwaiti bwaai ake a tia n iraeia aomata mani karekean te rau n nano. Ti na nori ngkai tabeua. N aaba aika mwaiti, akean te mwakuri ao te boo ae uarereke, a uota te kainnano ma te bwarannano ibukin te kataumwane. Ma n aaba tabeua, a mwaiti ake a kabanei korakoraia ni kaaea te kaubwai ma bwaikorakin te maiu aei. E ngae n anne, ma, te maiu n aki kan taonaki aio e kona n uota te nanokokoraki, ma tiaki te rau. Te aoraki, te buaka, te iowawa, te inanonano, ao kabonganaan te korakora n te aro ae aki riai, a kona naba n iraeia aomata man karekean te rau n nano.

A Ukoukora te Rau n Nano

A mwaiti aomata aika a rawa ni kan kariaia aron te aonnaba ae ngkai. Antônioa ngkoa bon te tia boutokoa inaaomataia taani mwakuri n te tabo ni karao bwai teuana ae moan te bubura, i São Paulo, Brazil. Ibukin katuuan iangoan rikiraken maiuraoia aomata, e iri naba waaki ni kaota aki kukurein te nano ni babaire tabeua, ma aio e aki uota te rau n nano nakoina.

Tabeman a kaantaningaia bwa te mare e na kona n uota te rau n nano nakoia, ma a kona n aki koro bukin aia kaantaninga iai. Marcos bon te aomata ae rabakau n aron waakinan te karekemwane. E a riki ngaia bwa te tia ira te waaki n tautaeka man rineaki bwa te mataniwi n te kaawa are e rikirake iai te mwakuri n iokinibwai. Ma e ngae n anne, e korakora te aki rau ni mwengana. Ngke a kitana mwengaia natiia, ngaia ao buuna a maenako ibukin aki boraoin aia iango n taai nako.

Gerson, are te tei ae akea oini mwengana ma e rikirake inanon kawain Salvador, Brazil, e tatangira te mwamwananga. E mwamwananga man te kawa teuana nakon te kaawa tauana, n toka irarikiia aomata ake a kabuti kaa. Imwain te tai ae aki maan ao e riki ngaia bwa te tia tautoronaki n taian drug, ao man taumatoaia aomata n iraea aia mwane, ibukin boutokaan ana mwakuri ni kaibwabwaru. A mwaiti taai ike e a karekeaki iai irouia bureitiman. E ngae ngke e ataaki n arona n iowawa ao man kakeru, ma, Gerson e aki toki ni kakaantaninga naba reken te rau n nano irouna. E na boni kona ni karekea?

Ngke e uarereke Nei Vania, ao e mate tinana, ao Nei Vania e a riki bwa te tia tararuaa te mwenga, n ikotaki ma tararuakiia tarina ake a taonaki n te aoraki. E irira te taromauri n te Aro teuana Nei Vania ma e namakinna bwa e a kakeaaki bonganana iroun te Atua. Bon akea te rau n nano irouna.

Bon iai naba taekan Marcelo. Te bwai are e aki toki n tatangiria Marcelo, bon te kakukurei. E tangiria ni kaei bobotaki ma roro-n-rikirake​—ni mwaie, ni moi manging, ao ni kabonganai drug. N te tai teuana, e un ma te roro-n-rikirake temanna ao akea bwa e a karina naba n ikoaki te roro-n-rikirake aei irouna. Imwina riki, e taonaki n te nanokawaki ibukin te bwai are e a tia ni karaoia, ao e tataro nakon te Atua ibukin buokana. E tangira naba karekean te rau n nano irouna.

Rongorongo aikai a kaotiotii kawai ake a kona ni kabua te rau n nano ni koaua. Iai te kawai ae te tia boutokoa inaaomataia taani mwakuri, te tia ira te waaki n tautaeka, ataein rarikin te kawai, te teinnaine are e mwakuri korakora, ao te tia kakaei bobotakin te aonnaba, a kona ni karekea te rau n nano are a kaman kakaea? Iai te reirei ae reke iroura man bwaai ake a a tia n riki nakoia naakai? Te kaeka nakon titiraki akanne bon eng, ao e na noraki anne n te kaongora ae imwin aei.

[Kabwarabwara ae nano]

[Taamnei n iteraniba 3]

Ko aki toki ni kakaantaninga reken te rau n nano?