Ko Na Kanga Ni Buoka Te Nati Ae “Bua”?

“Kimareirei ba . . . e bua ao e a manga reke.”​—RUKA 15:32, BK.

1, 2. (a) Tera aroaroia rooro-n-rikirake tabeman ni kaineti ma te koaua ni Kristian? (b) Tera ae a kona ni karaoia kaaro ao ataei tabeman ngkana e riki anne?

“N NA kerikaki man te koaua!” Ai bon te kakubanako tera nakoia kaaro aika tangira te Atua aika a a tia ni kekeiaki ni kaikawaiia natiia i nanon te aro ni Kristian, ngkana a manga ongo taeka aikai mairoun natia temanna! Kaain te roro-n-rikirake tabeman a a bon “maninga nako,” ma n aki kaotiota raoi nanoia iai. (Ebera 2:1, BK) A mwaiti mai buakoia aika a katotonga aron te nati ae bua are e karakinaki n ana kaikonaki Iesu, are e kitana batan tamana ao e bakataea tibwangana n te aba ae raroanako.​—Ruka 15:11-​16.

² E ngae ngkai a aki rotaki n te kangaanga aei angiia Ana Tia Kakoaua Iehova, ma ngkana e a reke iroun temanna, ao bon akea te taeka ni kabebetenano ae a kona n rauaki raoi iai. Ao te nati ae mwaninganako e na namakina naba te nanokawaki, bwa e kona n rawawata mataniwin nanona. Ni kaineti ma ana taetae ni kaikonaki Iesu, e a manga roko iroun te nati are bua arei te “uringaba,” ao e rangi ni kimwareirei iai tamana. A na kanga kaaro ao kaain te ekaretia tabeman ni buokia naati aika bua, bwa a na manga “uringaba”?​—Ruka 15:17, BK.

Bukin Kerikakiia Tabeman man te Koaua

3. Baikara bwaai tabeua aika a kairia rooro-n-rikirake tabeman bwa a na kitana te ekaretia ni Kristian?

³ Bubua ma bubua mwaitiia rooro-n-rikirake n te ekaretia ni Kristian aika a kukurei ni beku iroun Iehova. Ma bukin tera ngkanne, bwa tabeman rooro-n-rikirake a kerikaki mai iai? Tao a kona n taku bwa a boo-baia ni bwaai ake a kakaraoaki n te aonnaba. (2 Timoteo 4:10) Ke tao a taku bwa a tauaki aroia ngkana a mena ibuakoia ana nanai Iehova ae mano raoi. Namakinan ae e a tia ni bure, iaiangoan te kan iein, ke tangiran te kan tatangiraki irouia ana roro, a kona ni kaira te roro-n-rikirake bwa e na mwaninganako ni kerikaki man ana nanai Iehova. Te roro-n-rikirake e kona ni kerikaki man te beku iroun te Atua ngkana e noria te Kristian temanna ke bon ana karo, ni karaoa te katoto ae aki raoiroi.

4. Tera ae e aki toki n aana kerikakiia kaain te roro-n-rikirake man te koaua?

⁴ N angiin te tai, te karitei e kaotiotii bwaai aika mena i nanon te tei, ao mamaaran tangiran bwaai n taamnei irouna. (Taeka N Rabakau 15:13; Mataio 12:34) N angiin te tai, te kerikaki man te koaua iroun te tei e reitaki ma aki-taun ana ‘atatai i aon te koaua.’ (2 Timoteo 3:7) A na aki tii kabwarabae rooro-n-rikirake n taromauria Iehova, ma moan te kakawaki bwa a na karekea aia iraorao ae rangi ni kaan ma ngaia. Tera ae e na buokiia ni karaoa aei?

Kaania Riki te Atua

5. Tera ae rangi ni kainnanoaki irouia rooro-n-rikirake ngkana a na karekea aia iraorao ma te Atua?

⁵ “Kam na kaania te Atua, ao ane E na kaaningkami,” e koreia te tia rimwin Iesu ae Iakobo. (Iakobo 4:8) Ibukin karaoan anne, te roro-n-rikirake e riai ni buokaki bwa e na karekea tangiran ana Taeka te Atua irouna. (Taian Areru 34:8) N te moantai e kainnanoa te “rannimamma,” are nanona, taiani moan reirei man te Baibara. Ma ngkana e a kimwareirei n ana Taeka te Atua ao e nang karekea irouna tangiran te “amarake ae matoatoa,” ae te reirei i aon bwaai n taamnei aika nano, ao ngkanne e na waekoa naba n ikawai iai n te onimaki. (Ebera 5:11-14; Taian Areru 1:2) Temanna te roro-n-rikirake ae e a tia n taonaki naba n tangiran ana waaki te aonnaba aei, e a manga moanna n tangiri bwaai n taamnei. Tera ae e buoka manga okina? E butimwaea te reirei ae e na wareka te Baibara mai moana ni karokoa tokina, ao e kakairi raoi nakon ana babaire ibukin warekana ni katoa tai. Eng, te wareware n ana Taeka te Atua n taai nako, e rangi ni kainnanoaki ibukin karekean te iraorao ae kaan ma Iehova.

6, 7. A na kanga kaaro ni buokia natiia ni karekea tangiran ana Taeka te Atua irouia?

⁶ Moan te kakawaki irouia kaaro bwa a na buokia natiia ni karekea tangiran ana Taeka te Atua irouia! E ngae ngke te aine temanna ae te roro-n-rikirake e katoa tai n reirei ma kaain ana utu, ma e bon teimatoa naba n iraorao ma te koraki aika buraakiako. E taku neiei ni kaineti ma te reirei n ana utu: “Ngke e tabeki taian titiraki tamara, ao I a bon tii kaeka naba n aki taraa matana.” Kaaro aika wanawana a na aki tii iangoa kabanean te reirei ae baireaki ibukin te utu, ma a riai naba ni kabongana te rabakau n anga reirei. (2 Timoteo 4:2) Ngkana e kan nora kakukurein te reirei te roro-n-rikirake, e riai ngkanne ni bon namakinna bwa e bongana nakoina. Tiaki bwa e raoiroi riki ngkana a tabekaki titiraki tabeua nakoina, aika a na kairia bwa e na kaota nanona? Kaungaa nanon te roro-n-rikirake bwa e na kamanenai reirei aika rinanoaki.a

⁷ Karaoa naba te maroro i aon te Baibara bwa e na kamaiu. Ngkana e angaraoi, ao tuangia ataei bwa a na karaoa te kaotioti i aon bwaai aika karakinaki n te Baibara. Buokiia bwa a na iangoa aekakin nako taabo ake a riki iai bwaai ake a tabe n rinanoaki n te reirei. E kona naba n nakoraoi kabonganan taiani mwabe ke taamnei. Eng, e na rangi ni kamaiu waakinan te reirei n te utu ngkana a kareke iango teutana kaaina. A karaoa ae riai kaaro ngkana a tuoa moa oin aia iraorao ma Iehova. Ngkana a a kaan ma Iehova, ao a na kona ngkanne ni buokia natiia bwa a na kaania naba.​—Te Tua-Kaua 6:5-7.

8. E a kanga te tataro ni kaania riki te aomata ma te Atua?

⁸ Te tataro naba e buoka te aomata bwa e na kaania te Atua. E a rangi n tangaa te roro-n-rikirake te aine temanna ngke e iangoia bwa e na maiuakina te aro ni Kristian, ke e na iraorao ma aomata aika tiaki kaain ana onimaki. (Iakobo 4:4) Tera ae e karaoia? E taku: “I a tibwa karekea au tai iai n tataro nakon Iehova, ni kaota nanou nakoina.” Imwin tabeua te tai, e taku bwa e a kaekaki ana tataro ngke e a tii reke naba raoraona i nanon te ekaretia ni Kristian, ae e kona n onimakinna. E a moanna ni karekea ana iraorao ma te Atua ibukina bwa e a tibwa namakinna ae Iehova e boni kairiria. A kona ni buokia natiia kaaro ngkana a katamaroai moa oin aia tataro. Ngkana a tataro i matan te utu kaaro, a kona ni kaota raoi nanoia nakon te Atua, bwa a aonga n noria ataei bwa iai te iraorao i marenaia aia karo ma Iehova.

Bwaina te Taotaonakinnano, ao Boutoka te Riai

9, 10. Tera te banna ni katoto ibukin te taotaonakinnano are e karaoia Iehova nakoia tibun Iteraera ake a bubure?

⁹ Ngkana e a moanna ni mwaninganako man te koaua te roro-n-rikirake, e kona ni kan tiku n tii ngaia, ma n rawa n ongora ngkana a kataia ni maroroakina te Baibara ma ngaia ana karo. A na kanga kaaro ni kaitaraa te kangaanga aei? Iangoa are e karaoia Iehova i Iteraera rimoa. E taotaona nanona nakoia tibun Iteraera are “te koraki n aki ongeaaba” i nanon 900 tabun te ririki, imwain are e a kaakeaia ibukin aia aki-ongeaba. (Te Otinako 34:9, BK; 2 Rongorongo 36:17-21; I-Rom 10:21) E ngae ngkana a okioki ni “kata” Iehova, ma e ‘nanoangaiia.’ “E taotaona marakin nanona n aki kaotinakoa unna.” (Taian Areru 78:38-42, BK) Moanibaan te raoiroi aroaron nako te Atua nakoia. Kaaro aika tatangira a katotonga aron Iehova ao a bwaina te taotaonakinnano ngkana e aki waekoa ni butimwaea te ibuobuoki natia mairouia.

¹⁰ Bwainakin te taotaonakinnano, e aki nanonna bwa “ko na maan ni kariaia karawawatakim”; ma e nanonna bwa ko na teimatoa ni kakaantaninga ae ko na boni manga raoiakinaki ma te aomata ae ko a tia n itabararaa ma ngaia. Iehova e karaoa te katoto ae raoiroi n aron kaotan te taotaonakinnano. Boni ngaia ae e bairea ‘kakanakoaia’ ana tia uarongorongo nakoia tibun Iteraera. E “nanoangaiia” ana aomata Iehova, e ngae ngke a “kaenaenaia ana man te Atua, ao a riribai ana taeka nako.” (2 Rongorongo 36:15, 16) E weweteia tibun Iteraera ni kangai: “Kam na bane n oki ngkai mani kawaimi aika bubuaka.” (Ieremia 25:4, 5) Ma e aki riaon ana kaetieti aika raraoi Iehova. Tibun Iteraera a tuangaki bwa a na ‘okira’ te Atua ao kawaina nako.

11. A na kanga kaaro n uaia ni bwaina te taotaonakinnano ao te teimatoa n te eti, ngkana a tabeakina te nati are e mwaninganako?

¹¹ Kaaro a kona ni katotonga aroaron Iehova ae te taotaonakinnano ngkana a aki waekoa ni bwara nanoia iroun natia ae e kerikaki man te koaua. A na aki bwara nanoia ma a na kekeiaki mwaaka ni kataia ni karekea te uaia ni mamaroro ma ngaiia ao ni kateimatoaa. A na aki kaakeai kaetieti aika eti, ma a na ‘kaokioka’ anaakin nanon natia bwa e na manga okira te koaua.

Ngkana E Kabaneaki te Nati ae Tuai n Inaaomata Mairoun Ana Karo

12. Tera tabeia kaaro ni kaineti ma natiia ae tuai n inaaomata ae mena ni bataia, ae e kabaneaki man te ekaretia?

¹² Tera ae na karaoaki ngkana te nati ae tuai n inaaomata mairouia ana karo ae e maeka ma ngaiia, e a karaoa naba te bure ae rawawata ao e a kabaneaki iai man te ekaretia? Kioina ngkai e maeka te nati aei ma ana karo, bon tabeia ngkanne ana kaaro bwa a na kataneiaia ma n anganna te reirei ni kaetieti ae boraoi ma ana Taeka te Atua. A na kanga ni kona ni karaoa anne?​—Taeka N Rabakau 6:20-22; 29:17.

13. A na kanga kaaro ni kataia n riinga nanon natia are e bure?

¹³ E na raoiroi riki ngkana e kona ni karaoaki te reirei ni kaetieti ao te kataneiai n te reirei n te Baibara, ngkana tii ngaia ma ana karo. Te karo e na aki tii taraa matoatoan nanon natina, ma e na kataia n ukera nanona. Tera raoi bwaai aika aana aorakina n taamnei anne? (Taeka N Rabakau 20:5) Tera te anga ae e na kona iai n riingaki nanona? Baikara kiibu aika a kona ni kamanenaki raoi iai? E kamataataa ae kangai te abotoro Bauro: “Ana taeka te Atua e maiu, ao e mwaka, ao e kakang riki nakoni kabaang aika uaitera wiia ni kabane, ao e ewara te nano ma te tamnei ni korouaia, ao taian toma ma kanoan-ri, ao e kai atai raoi ana iango te nano ma baika riki iai.” (Ebera 4:12) E bati riki ae e kona ni karaoaki irouia kaaro nakon ae tii tuangakia natiia bwa a na aki mangaoki ni karaoa ae bure. A na kataia ni moana waakinan kamarurungan natia ma ni kateimatoaa.

14. Tera te moani mwaneka ae e riai n touaki iroun te tei ae bure, ae e na kairia nakoni manga kaokan ana iraorao ma Iehova, ao a na kanga kaaro ni buoka natia bwa e na karaoa anne?

¹⁴ Te roro-n-rikirake ae e a tia ni bure e kainnanoa manga kaiokana ma Iehova. Te moani mwaneka bon ‘te raraoma ao te rairannano.’ (Mwakuri 3:19; Itaia 55:6, 7) Ngkana a buoka natia kaaro, are ni mwengaia bwa e na raraoma, a riai ngkanne n ‘taotaona nanoia ma n nimamannei n reireina natia’ are e kan ekiia nako. (2 Timoteo 2:24-26) A riai ni ‘boaa’ natia ni kaineti ma are e nanonaki n te Baibara. Te taeka n Erene ae rairaki bwa “boaa” e kona naba n rairaki bwa “kaotii koaua aika anaa nanoia aomata.” (Te Kaotioti 3:19; Ioane 16:8) Ngkanne, te boaaki, e reitaki ma kaotan koaua aika tau mwaitiia, aika a na anaa nanon te nati nakon ataakin ae e bure kawaina. E koaua bwa e aki bebete karaoan anne. Ma ngkana e kona n reke, ao kaaro a na kataia n riinga nanon natia are bure, ni kabonganai aaro nako aika boraoi ma te Baibara. A riai ni kataia ni buokia bwa e na ataa riain ‘ribaakin ae buakaka ao tangiran ae raoiroi.’ (Amota 5:15) E kona iai ni kamaiuaki man “ana ao-ni-katatai te riaboro.”

15. Tera manenan te tataro ni kaineti ma kaokan ana iraorao te tia bure ma Iehova?

¹⁵ E aki kona ni manga raoiakinaki te aomata ma Iehova ngkana e aki kabonganaki te tataro. E bon aki riai n tabekaki te “bubuti” ibukin te aomata are e kaaina ngkoa te ekaretia ni Kristian, ma ngkai e a manga wawaakina te bure n aki kan raraoma iai. (1 Ioane 5:16, 17; Ieremia 7:16-20; Ebera 10:26, 27) Ma e ngae n anne, kaaro a kona ni butiia Iehova bwa e na anganiia te wanawana ni karaoa ae riai. (Iakobo 1:5) Ngkana te roro-n-rikirake ae e a tia ni kabaneaki e a kaota te raraoma ‘ma e maaku n taetae nakon te Atua,’ kaaro ngkanne a kona n tataro ni bubutii nakon te Atua bwa ngkana e nora riain kabwaran ana bure natia, ao E na boni waakina nanona. (1 Ioane 3:21) Te kakauongo n tataro aikai a riai ni buoka te roro-n-rikirake anne n noria ae Iehova bon te Atua ae e nanoanga.b​—Te Otinako 34:6, 7; Iakobo 5:16.

16. Ti na kanga ni buokia aia utu ataei ake a a tia ni kabaneaki, ma a tuai n inaaomata mairouia aia kaaro?

¹⁶ Ngkana e kabaneaki te roro-n-rikirake ae e a tia ni babetitoaki, a kaantaningaki kaain te ekaretia bwa a ‘na aki raonna.’ (1 I-Korinto 5:11; 2 Ioane 10, 11) Imwin tabeua te tai, karaoan anne e kona ni buokia bwa e na “uringaba” ma ni manga okira ana nanai te Atua ae a mano iai aomata. (Ruka 15:17, BK) Ngkana e oki ke ngkana e aki, ma kaain te ekaretia a kona ni kaungai nanoia kaain ana utu. Ti kona ni bane ni keiakina aron kaotan te ‘atataiaomata ma te tangira’ nakoia.​—1 Betero 3:8, 9.

Te Ibuobuoki ae A Kona ni Karaoia Aomata Tabemwaang

17. Tera ae a riai n uringnga kaain te ekaretia ngkana a kataia ni buokia ataei aika a a moanna ni mwaninganako?

¹⁷ Tera aron te roro-n-rikirake are e aki kabaneaki man te ekaretia ni Kristian, ma e a mamaara ana onimaki? E koreia te abotoro Bauro bwa “ngkana e maraki bwain te rabata teuana, ao a bane naba ni maraki bwain te rabata ma ngaia.” (1 I-Korinto 12:26) Aomata tabemwaang a kona ni mutiakina aron te roro-n-rikirake anne. Te koaua bwa e kainnanoaki te karaurau iai, ibukina bwa a kona naba n rotaki buaka rooro-n-rikirake ake tabeman, iroun raoia are e mamaara tangiran bwaai n taamnei irouna. (I-Karatia 5:7-9) N aron ae e noraki n te ekaretia teuana, ikawai tabeman a tangiria ni buokia rooro-n-rikirake ake a mamaara aia onimaki. A kaoia rooro-n-rikirake aikai nakoni botaki ike a katang taian anene aika a tatangiraki iai. A kukurei ni bobotaki n aron anne rooro-n-rikirake akekei, ma n tokina, a bane n rotaki buaka n aia uaia n iraorao, ao a kerikaki man te ekaretia. (1 I-Korinto 15:33; Iuta 22, 23) A aki kona ni buokaki ataei aika mamaara n taiani botaki n iraorao ae akea te kairiri ae raoiroi nakoni bwaai n taamnei iai. Ma a na buokaki n te iraorao ae karikirakeia nakon tangiran bwaai n taamnei.c

18. Ti na kanga ni kona ni katotonga taman te nati are bua are karakinaki n ana taetae ni kaikonaki Iesu?

¹⁸ Ngkana e a manga kawara te Maneaba n Uea ke te runga te roro-n-rikirake are e mwaninganako man te ekaretia ngkoa, ao iangoa aron ana namakin. Tiaki te koaua bwa ti riai ni katotonga aroaron te karo are e karakinaki n ana taetae ni kaikonaki Iesu are e kukurei ni manga butimwaea natina ae bua ngkoa? (Ruka 15:18-20, 25-32) E kangai ana taeka te roro-n-rikirake temanna ae e a tia ni mwaninganako man te ekaretia ni Kristian ngkoa ao e a manga kaea te bwabwaro teuana imwina riki: “I kaantaningaia bwa N na aki kubaraki irouia aomata, ma a boni kawarai naba taari ni butimwaeai. I rangi n rotaki iai.” E a manga moana ana reirei n te Baibara, ao imwina riki e a babetitoaki.

Tai Kabwara Nanom

19, 20. Bukin tera ngkai ti riai n teimatoa n iaiangoa ae e kona ni mangaoki te nati ae bua?

¹⁹ Buokan te nati ae “bua” bwa e na “uringaba” e kainnanoa te taotaonakinnano, ae te bwai ae kangaanga karaoana irouia kaaro ao aomata tabemwaang. Ma e na aki bwara nanom iai. “E aki baenikai te Uea n ana taeka n akoi n ai aroia tabemang aika atonga te baenikai; ma E taotaona nanona nako imi, n aki tangira maten temanna, ma a na bane aomata n rairi nanoia.” (2 Betero 3:9) E kakoauaaki n te Baibara bwa Iehova e tangiria aomata bwa a na raraoma ma ni maiu. Ao e a tia ni katea te babaire teuana ae a kona ni manga raoiakinaki iai aomata ma ngaia. (2 I-Korinto 5:18, 19) Ibukina bwa e taotaona moa nanona te Atua, mirion ma mirion mwaitiia aomata ngkai ake a a tia n uringaba.​—Itaia 2:2, 3.

²⁰ Tiaki te koaua ngkanne bwa kaaro a riai ni kabanei aanga aika boraoi ma te Baibara ni buoka natia ae bua bwa e na manga uringaba? Katotonga aroaron Iehova, ao taotaona nanom ngkana ko mwakuri ni buoka natim bwa e na manga okira Iehova. Tataro ni bubutii buokam mairoun Iehova. Teimatoa ni kakabonganai reirei man te Baibara, ao kataia ni katotonga aroaron Iehova ae te tangira, te kaeti-taeka ae riai, ao te wanawana. E kona ni manga okira ana nanai te Atua ae a mano raoi kaaina iai, natim are e bua ngkoa, n aroia taani karitei aika mwaiti ake a a tia ni butimwaea weteaia mairoun Iehova ae tatangira bwa a na mangaoki nakoina.​—Ruka 15:6, 7.

[Kabwarabwara ae nano]

Ko Uringnga?

• Tera are tao e aana kerikakiia rooro-n-rikirake man te ekaretia?

• A na kanga ni buokaki rooro-n-rikirake bwa a na karekea aia iraorao ae kaan ma Iehova?

• Bukin tera bwa kaaro a riai n uaia ni bwaina te taotaonakinnano ao te teimatoa i aon te eti ngkana a buoka natia ae bua?

• A na kanga kaain te ekaretia ni buoka te nati ae bua bwa e na mangaoki?

[Taamnei n iteraniba 15]

Moan te kakawaki te wareware n ana Taeka te Atua ibukin karekean te iraorao ae kaan ma Iehova

[Taamnei n iteraniba 15]

Aia tataro kaaro ae nako mai nanoia e kona ni buokia natiia n noria bwa iai te iraorao ae kaan i marenaia aia karo ma Iehova

[Taamnei n iteraniba 16]

Mwamwakuri ni buoka natim bwa e na manga okira Iehova