Antai te Atua?

“TE ATUA bon te ara ae kakamanenaki ibukin te aomata ae mwaaka i aon bwaai ni kabane, ao ae tataromauriaki,” e taekina anne te boki ae te Encyclopedia Americana. E kabwarabwaraki te taeka ae “Atua” bwa te koaua ae moan te rietata. Tera aroaron te koaua ae moan te rietata aei?

Bon te aomata ni koaua te Atua, ke bon tii te korakora? Iai arana? Bon te Atua ngaia ae te Temanna-n-teniman, n ai aron ae a kakoauaa angiia aomata? Ti na kanga ni karekea ataakin te Atua? A kona n reke kaeka aika koaua ao a karaunano nakon titiraki aikai n te Baibara. E kaungaira bwa ti na ukoukora te Atua, n taeka aikai: “E aki raroa mai roura n tatabemanira nako.”​—Mwakuri 17:27.

Bon te Aomata ni Koaua te Atua ke Tii te Korakora?

A mwaiti aomata aika kakoauaa bwa te Atua bon tii te korakora. E taekinaki n aaba tabeua bwa taian atua a kabotauaki ma bwain te aonnaba n aron te ang ao taai. Taan rabakau tabeman ake a a tia n ukeri rongorongon te iuniweeti ma bwaai aika maiu i aon te aba, a kakoauaa ngkai bwa bon iai te Mwaaka teuana ae aana rikin bwaai ni kabane. Ma e ngae n anne, a aki taekina te Mwaaka aei bwa te aomata.

Ma tiaki te koaua bwa bwaai aika karikaki aika kamimi, a kaotia nakoira bwa e rangi ni wanawana te Mwaaka ae aana karikan bwaai nako? Te wanawana, e nako man te iango. Te iango ae kamimi ae e aana karikan bwaai ni kabane bon ana iango te Atua. Eng, bon iai rabwatan te Atua ae tiaki aron rabwatara, ma bon te rabwata n taamnei. “Ngkana iai te rabata ae bon te rabata,” e taekinna te Baibara, “ao boni iai te rabata ae te rabata n tamnei.” (1 I-Korinto 15:44) E kabwarabwaraa aroaron te Atua te Baibara ni kangai: “Bon te Tamnei te Atua.” (Ioane 4:​24) E rangi ni kaokoro aroaron te rabwata n taamnei ma arora, ao ti aki kona n nori taian taamnei ni matara. (Ioane 1:​18) Iai riki aomata aika taamnei aika aki-nonoraki naba aika anera, aika “natin te Atua.”​—Iobi 1:6; 2:1.

Ibukina ngkai bon akea ae karika te Atua ao iai rabwatana ae te taamnei, e nanonaki naba iai bwa iai nnena ni maeka. Ni kaineti ma nneia taamnei, e tuangira te Baibara bwa karawa boni ‘nnen te Atua ni maeka.’ (1 Uea 8:​43) E korea naba ae kangai Bauro n te Baibara: ‘E rin Kristo i karawa bwa e aonga ni kaoti i matan te Atua i bukira.’​—Ebera 9:24.

Iai riki nanon te taeka ae “taamnei” n te Baibara ae okoro. E taekina ae kangai te tia areru n ana tataro nakon te Atua: “Ko kaotinakoa Tamneim, a karaoaki.” (Taian Areru 104:30) Te taamnei aei bon tiaki te Atua ma bon te mwaaka are e kanakoa te Atua ke are e kabongana ni katiai iai bwaai aika e tangiri ni karaoi. Ao man aei are te Atua e a karika iai karawa, aonnaba, ao bwaai ni kabane aika maiu. (Karikani Bwaai 1:2; Taian Areru 33:6) E aranaki taamneina bwa te taamnei ae raoiroi. E kabongana taamneina ae raoiroi te Atua ni kairia aomata ake a korea te Baibara. (2 Betero 1:20, 21) Mangaia are, te taamnei ae raoiroi bon te mwaaka ae mwamwakuri ae aki kona n noraki, are e kamanena te Atua ni kakoroi iai bukin ana kaantaninga.

Iai Aran te Atua ae Onoti Ibukina

E titiraki temanna te tia korea te Baibara ae Akura ni kangai: “Ai antai ae ikoikota te ang i nanoni baina? Ai antai ae kabae taian ran i nanon ana kunnikai? Ai antai ae kateimatoai tabon aonaba ni kabane? Ai antai arana, ao antai aran natina?” (Taeka N Rabakau 30:4) N aron anne, e titiraki naba Akura ni kangai: ‘Iai te aomata temanna ae ko ataia ae e kona ni karaoi bwaai aikai?’ Bon tii te Atua ae iai irouna te mwaaka ni bairea te ang, te ai, katikitikin te aonnaba ao a mwaiti riki. E ngae ngkai bwaai aika karikaki a katereterea raoi ae iai te Atua, ma a bon aki kaota arana. Ti na bon aki kona n ataa aran te Atua ngkana E aki kaotia nakoira. Ma e a bon tia ni kaotia. “Bon Iehova Ngai,” e taku te tia Karikiriki, ao “bon arau aei.”​—Itaia 42:8.

Aran te Atua ae onoti ibukina ae Iehova, e koreaki n te Baibara n Ebera n te mwaiti ae kaania 7,000 te tai. E kaotiota te ara anne Iesu Kristo nakoia aomata tabemwaang ao e kakamoamoaa i mataia. (Ioane 17:6, 26) E kona n noraki te ara anne ni kabanean bokin te Baibara, i nanon te taeka ae “Areruia,” ae nanonaki iai “neboa Iaah.” Ao “Iaah,” bon kauarerekean atongan “Iehova.” (Te Kaotioti 19:1-6) Ma a mwaiti Baibara ni boong aikai aika e karako iai kamanenan te ara aei. A kakamanena riki te taeka ae “UEA” ke “ATUA,” aika koreaki ni maan aika bubura bwa a aonga n tei n okoro ma nakoa aika “Uea” ao “Atua.” A iangoia taan rabakau tabeman bwa atongan raoi aran te Atua, bon Iawe.

Bukin tera ngkai a kakaokoro iango i aon aran Teuare moan te kakannato i aon bwaai ni kabane? E a kaman riki te kangaanga aei rimoa ngke a maaku I-Iutaia n atonga aran te Atua i nanon warewareia n te Baibara, ao a onea mwina n te taetae n Ebera ae nanona “te Uea ae Moan te Rietata.” Kioina ngke a aki kabonganaki taian waueri ngke e koreaki te Baibara n Ebera, ao ai ngaia are e aki kona n ataaki iroura bwa a kanga Mote, Tawita, ao kaain rimoa n atongi maan aika e koreaki iai aran te Atua. Ma e a kaman kabonganaki atongan te ara aei bwa Iehova i nanon bubua ma bubua n ririki, ao e butimwaeaki rairana aei nakon taetae aika mwaiti ni boong aikai.​—Te Otinako 6:3; Itaia 26:4, King James Version.

E ngae ngkai e aki ataaki raoi bwa a kanga kaain Ebera rimoa n atonga aran te Atua, ma e bon ataaki nanona. Aio nanon arana: “E Karaoia bwa E na Riki.” Mangaia are e kaotia raoi Iehova ae te Atua bwa boni ngaia Teuare Kakannato ae e kakoroi bukin ana babaire ni kabane. Bon tii te Atua ni koaua ae iai irouna te mwaaka ni karaoi mwakuri aikai, are e riai ni bwaina te ara aei. ​—Itaia 55:11.

Bon akea te nanououa, bwa te ara ae Iehova e kaota te kaokoro i marenan te Atua ae Moan te Mwaaka ao atua ni kabane ake irarikina. Bon anne bukina ae e mwaiti iai kaotin te ara anne n te Baibara. E ngae ngke a mwaiti rairai aika a aki kakamanena aran te Atua aei, ma e kamataata n taekina aei Taian Areru 83:18: “IEHOVA aram, ba bon ti Ngkoe Teuare Moan te Rietata i aonaba ni bane.” Ngke e karaoa ana mwakuri ni minita Iesu Kristo, e reireinia taan rimwina ni kangai: “Kam na tataro ni kangai: Tamara are i karawa, E na tabuaki aram.” (Mataio 6:9) Ti riai ngkanne, ni kamanena aran te Atua n ara tataro, ao ngkana ti tataekinna ma ni kamoamoaa nakoia aomata tabemwaang.

Bon te Atua ae Moan te Mwaaka Iesu?

Akea te nanououa bwa e a bon tia ni kamataata Iehova ae te Atua bwa antai raoi Natina. E taekinaki n ana Euangkerio Mataio bwa ngke e a tia ni babetitoaki Iesu, ao “e kangai te bana mai karawa: ‘Aei natiu ae e tatangiraki, ae e bane nanou irouna.’ ” (Mataio 3:16, 17, BK) Iesu Kristo bon Natin te Atua.

Ma, bon iai naba aomata tabeman aika a taku bwa Iesu bon te Atua ae Moan te Mwaaka. A taku tabeman bwa bon te Temanna-n-teniman te Atua. N te reirei aei, “te Tama bon te Atua, te Nati bon te Atua, ao te Taamnei ae Raoiroi bon te Atua naba, ma bon tiaki teniman Atua ma bon tii temanna.” E iangoaki bwa Atua aika teniman aikai, bon “akea moaia ao titeboo mwaakaia.” (The Catholic Encyclopedia) A eti iango aikai?

E kangai te Baibara ni kaineti ma Iehova: “Bon te Atua Ngkoe ma ngkoangkoa ao n aki totoki.” (Taian Areru 90:2) Bon “te Uea ae aki totoki,” ae akea moana ao tokina. (1 Timoteo 1:17) N te itera are teuana, Iesu bon “te moa ni bung i buakoni baika karikaki ni bane,” ao “Moaia aika karikaki iroun te Atua.” (I-Korote 1:13-​15; Te Kaotioti 3:14) E taekina te Atua Iesu bwa Tamana ngke e kangai: “E kakanato riki te Tama nako Iu.” (Ioane 14:28) E kabwarabwaraa naba Iesu bwa iai bwaai tabeua ake e aki ataia ao a aki ataia naba anera, ma tii te Atua ae e ataia. (Mareko 13:32) Ao e tataro Iesu nakon Tamana, ni kangai: “Akea au taeka, ma e na tauaki am taeka.” (Ruka 22:42) E tataro nakon antai Iesu, ngkana arona bwa e aki tataro nakon te aomata ae rietata riki nakoina? Bon te Atua naba are e kauta Iesu man te mate, ma e aki uti i bon irouna Iesu.​—Mwakuri 2:32.

E kaotaki raoi n te Baibara, bwa Iehova bon te Atua ae Moan te Mwaaka, ao Iesu bon Natina. A bon rangi ni kaokoro aomata aika uoman aikai imwain rokon Iesu i aon te aba ao ngke e a manga mena i aon te aba, ao e bon aki naba boraoi Iesu ma Tamana imwin kautana nako karawa. (1 I-Korinto 11:3; 15:28) N aron ae ti a tia n noria, te taamnei ae raoiroi are aongkoa te kateniman n aomata n te Temanna-n-teniman, bon tiaki te aomata. Ma, bon te korakora ae e kabongana te Atua ni katiai bwaai aika e tangiri ni karaoi. Mangaia are, te Temanna-n-teniman bon tiaki te reirei ae aanaki n te Baibara.a E taku te Baibara: “Iehova ae Atuara bon Iehova ae ti temanna.”​—Te Tua-Kaua 6:4.

Karikirakea Riki Ataakin te Atua Iroum

Ti riai moa ni kinaa raoi te Atua, ngkana ti na karekea tangirana iroura, ma n taromauria n tii ngaia. Ti na kanga ni kona ni karikirakea riki ataakin te Atua iroura? E taekinna te Baibara bwa: “Ana bwai ake a aki nonoraki ao a bon noraki raoi ma ngke a moa ni karikaki aonaba, n ataki ni baike a karaoaki, are mwakana ae akea moana ma tokina, ma arona n Atua.” (I-Rom 1:20) Teuana te anga ae ti kona ni karikirakea riki iai ataakin te Atua iroura, ngkana ti karauira n taratarai ao n iaiangoi bwaai aika e a tia ni kariki.

Ma, te karikibwai e aki tuangira bwaai ni kabane aika ti riai n ataia ibukin te Atua. N aron anne, ti riai n nenera raoi te Baibara ibukin kamataatakira bwa bon te aomata ni koaua ngaia ae te taamnei, ae iai arana ae onoti ibukina. Reiakinan te Baibara boni ngaia raoi te kawai ae te kabanea n tamaroa ibukin karikirakean riki ataakin te Atua iroura. Iehova e kaotaira raoi aroarona, n te Baibara. E kaotii ana kaantaninga nakoira, ao e reireinira kawaina nako. (Amota 3:7; 2 Timoteo 3:16, 17) Ai kukurei ra ngaira ngkai e tangirira te Atua bwa ti na “karekea atakin te koaua” bwa ti aonga ni karekei kakabwaiara man ana bwaintangira nakoira! (1 Timoteo 2:4) Ti riai ngkanne ni kabanei korakorara n reiakina rongorongon Iehova.

[Kabwarabwara ae nano]

[Taamnei n iteraniba 5]

E tataro Iesu nakon te Atua, are moan te rietata riki nakoina

[Taamnei n iteraniba 5]

E kaota aran te Atua Iesu nakoia aomata riki tabemwaang

[Taamnei n iteraniba 5]

Ti kona ni karikirakea riki ataakin te Atua iroura