Tai “Tanrikaaki” Nakoni Baike Rimoa

“Akea te aomata ae katokaa baina i aon te bwai ni kamarautano ma n tanrikaaki, ae tau ibukin ana tautaeka n uea te Atua.”—RUKA 9:62.

KO NA KANGA NI KAEKA?

E aera ngkai ti riai n “uringa buun Rota”?

Baikara bwaai aika tenua ake ti riai n rarawa n iaiangoi?

Ti na kanga ni kaboraoa rikirakera ma ana botaki Iehova?

1. Tera te kauring are e anga Iesu, ao tera te titiraki ae rio mai iai?

“URINGA buun Rota.” (Ruka 17:32) Anne te kauring are e anga Iesu Kristo tao e kaania 2,000 te ririki n nako, ao e a rangi ni kakawaki riki ngkai. Ma tera ae e nanonna Iesu n ana taeka ni kauring ae kakawaki aei? A aki kainnanoa kabwarabwaraan te kauring aei I-Iutaia, bwa a ataa raoi te baere riki nakoni buun Rota. Ngke e kitana Totom neiei ma ana utu ao e aki ongeaba, bwa e tanrikaaki ike e a riki iai bwa te boua ae taari ae bwanin.—Wareka Karikani Bwaai 19:17, 26.

2. Tao tera bukin tanrikaakini buun Rota, ao tera are e kabuaa man ana aki ongeaba?

² Ma bukin tera ngke e tanrikaaki buun Rota? E koaua bwa e kiriuriu nanona ni kan ataa te baere riki? E tanrikaaki ibukin nanououana ke ibukin akean ana onimaki? Ke e tanrikaaki bwa e tangiri ana bwai ake a tiku i Totom? (Ruka 17:31) E ngae ngke tao tera bukin tanrikaakina ma e boni kabooa mwin ana aki ongeaba ni maiuna. Iangoa raoi aei! E mate neiei n te bong naba are a mate iai kaain Totom ma Komora, ake a kakaraoi mwakuri aika kammaira. Maroaka are e kangai iai Iesu: “Uringa buun Rota”!

3. E kanga Iesu ni katuruturua ae ti riai n aki tanrikaaki n te aro ni kaikonaki?

³ Ti a mena naba ngkai n te tai ae e a rangi ni karuanikai iai te tanrikaaki n te aro ni kaikonaki. E katuruturua kakawakin aei Iesu ngke e kaekaa te mwaane are e tuangnga, bwa e na oki moa ni kaboo ma ana utu imwain rikina bwa te tia rimwina. E taku Iesu: “Akea te aomata ae katokaa baina i aon te bwai ni kamarautano ma n tanrikaaki, ae tau ibukin ana tautaeka n uea te Atua.” (Ruka 9:62) E ribuaka Iesu ke akea ana nanoanga ngke e taekina aei? E bon aki, bwa e ataia ae ana bubutii te mwaane arei bon tii karekean ana anga n totokoa te mwioko ae te riki bwa te tia rimwini Kristo. E kabwarabwaraa Iesu bwa te aomata are totokoa te mwioko aei, e bon “tanrikaaki” nakoni baike rimoa. Tera ae kakawaki iroun te aomata ae kamaraua te tano, e na tanrikaaki tii teutana te tai nakoni baike imwina ke e na katuka te bwai ni kamarautano ao n tanrikaaki raoi? E na bae n atikaki nako ao n rotakibuaka naba ana mwakuri, mani karaoan aaro akana uoua akanne.

4. Tera ae ti riai ni kaatuua taraana?

⁴ Ti riai n teimatoa ni kaatuui ara taratara i aoni baika imwaira ao ti na aki rangi n iaiangoi baike rimoa. E taekinaki aei n te aro ae mataata n Taeka N Rabakau 4:25 (BG) ni kangai: “Ke a tara mwaim matam, Ao ke a kaeta tarani mwaim buraenimatam.”

5. Bukin tera bwa ti aki riai n tanrikaaki nakoni baike rimoa?

⁵ Iai bukina ae riai ngkai ti aki tanrikaaki nakoni baike rimoa. Bwa tera bukina? Ai boni “kabaneani boong” aikai. (2 Timoteo 3:1) Ti aikoa kaaitara ngkai ma kamaunaani kaawa aika uoua ma ai boni kamaunaan te waaki ae ngkai ni kabane n te aonnaba. Tera ae na buokira bwa a aonga n aki katikaki nako ara iango n aroni buun Rota? Te moanibwai, ti riai n atai bwaai tabeua mai buakoni baike rimoa aika a kona ni kairaraangira bwa ti na tarai. (2 I-Korinto 2:11) Ti na rinanoi bwa baikara baikanne ao ti na kanga n rarawa ni kaatuui taraaia.

BOONG AIKA RARAOI RIMOA

6. E aera ngkai ti aki riai n onimakina ara ururing n taai nako?

⁶ Bon te karuanikai te iango ae kairua are a raraoi riki boong ake rimoa. Ti aki riai n onimakina ara ururing n taai nako. Ti a kona ni moanna n iangoia bwa aongkoa a aki rangi ni bubuaka ara kangaanga rimoa n akea ataakina iroura, ao ni kukukurei riki n te aro are a a taraa n raraoi riki nakon are bon aroia raoi. E kona ni kairira te iango anne bwa ti na manga okiri ara boong aika raraoi rimoa. Ma e kauringira te Baibara ni kangai: “Tai kangai: ‘E aera ngkai a raraoi riki tai ake ngkoa nakon tai aika ngkai?’ Bon tiaki te titiraki ni wanawana.” (Te Minita 7:10, BK) Bukin tera bwa e rangi ni karuanikai te aeka n iango aei?

7-9. (a) Tera are e riki nakoia I-Iteraera i Aikubita? (b) Tera bukini kimwareireia I-Iteraera? (c) Tera are a a moanna ni ngureakinna ao ni bwangantaekaia I-Iteraera?

⁷ Iangoa te baere riki nakoia I-Iteraera n ana tai Mote. E ngae ngke a iangoaki I-Iteraera bwa iruwa i Aikubita, ma “a kateia tan teiniia i aoia ba a na karawawataiia ni beeku aika kamamate,” imwini maten Ioteba. (Te Otinako 1:11, BG) Ma imwina, e tua Barao bwa a na tiringaki ataei aika mwaane ake a tibwa bungiaki ibukini kauarerekeani mwaitiia. (Te Otinako 1:15, 16, 22) Maroaka are e kangai Iehova nakoni Mote: “I bon nori rawawataia au aomata ake a mena i Aikubita, ao I ongo tangia i bukiia tan teinia; ba I atai raoraomaia [ke ‘kananoangaia’ BK].”—Te Otinako 3:7, BG.

⁸ Ko kona n iangoa kimwareireia I-Iteraera ngke a mwaati n otinako man te aba are a tautoronaki iai ao n riki bwa aomata aika inaomata? A a tia n nora mwaakan Iehova n te aro ae kamimi, ngke e karokoi Baika Kamamate ake Tebwina i aoni Barao are e kainikatonga ma ana aomata. (Wareka Te Otinako 6:1, 6, 7.) N tokina, a aki tii kariaia kaain Aikubita bwa a na kainaomataaki I-Iteraera, ma a tuangia naba bwa a na waekoa n nako ao a angania koora ma tirewa aika bati, n te aro are a a kona n taekinaki ana aomata te Atua bwa a “anai aia bwai I-Aikubita.” (Te Otinako 12:33-36, BG.) A kimwareirei riki I-Iteraera ngke a nora kamaunaan Barao ma ana taanga ni buaka i nanon Taari ae Uraura. (Te Otinako 14:30, 31) Ai kakorakorakira aia onimaki n norani baika anainano akanne!

⁹ Ma e kangaanga kakoauaana, bwa teutana te tai imwini kamaiuaia n te aro ae e kamimi, a manga ngurengure ao ni bwangantaeka aomata akanne. Tera ae a ngureakinna? Te amwarake! A a manga aki rauaki nanoia ni baike e angangania Iehova ao a a ngurengure ni kangai: “Ti uring iika, ake ti kang i Aikubita ao akea booia; ma kiukamba, ma maran, ma riike, ma anian, ma kaarike: ao a bu nanora ngkai ba akea te bwai teuana, eng, bon akea te amarake ae ti noria ba ti te manna aei.” (Warekaia Iteraera 11:5, 6, BG) Eng, e a rikirake ni korakora kairuan aia iango n te aro are a a kan okira te aba are a tautoronaki iai! (Warekaia Iteraera 14:2-4) A tanrikaaki I-Iteraera nakoni baike rimoa ao a kabuaa tangiraia iroun Iehova.—Warekaia Iteraera 11:10.

10. Tera reireiara ae reke man aia katoto I-Iteraera?

¹⁰ Tera reireiara ni boong aikai? Tao imwain naba reken te koaua iroura ao ngkana ti aitara ma karawawata ao kangaanga, ti bia aki iaiangoia ae a raraoi riki baike rimoa. E ngae ngke akea buren iaiangoan reireiara ake ti karekei ngkoa ke n iaiangoi taai ake ti kukukurei iai, ma ti riai ni kateimatoa te iango ae raoiroi, ao ni kakoauai raoi taai ake rimoa. Bwa ngkana ti aki, ti a kona ni moanna n aki rauaki riki ma maiura ae ngkai, ao ni manga kairaraangaki bwa ti na okiri maiura ake mai mwaina.—Wareka 2 Betero 2:20-22.

BAIKA KAKAWAKI IROURA NGKOA

11. Tera aroia tabeman n tarai baika kakaraoi ngkoa?

¹¹ E kananokawaki, bwa iai tabeman ake a tarai baike a kakawaki irouia ngkoa bwa a raoiroi riki ngke a aki kitan. Tao ko a tia ni karekea te tai ibukin rinim n te kuura ae rietata, nakoam ae kakannato ke am mwane ae bati ma ko motinnanoia bwa ko na aki uaiakini baikanne. A bati taari mwaane ao aine ake a a tia ni kitan nakoaia aika bubura booia iai n taiani bitineti, taabo ni kaakibotu, n reirei ke n takaakaro. E a bwakanako te tai ao e tuai naba man roko te toki. Ko iaiangoa te bwai ae na kona n riki ngke arona bwa ko aki kitani baika kakawaki akanne?

12. Tera aron ana namakini Bauro ni kaineti ma baike e kitan?

¹² E kitani baika bati te abotoro Bauro bwa e aonga n riki bwa te tia rimwini Kristo. (I-Biribi 3:4-6) Tera ana namakin ibukini baike e kitani? E taku: “Kabwaiau ake a reke irou ngkoa, I a kukurei ni kabuai ibukin te Kristo.” Ao bukin tera? E a manga reitia ni kangai: “E bon riai buani bwaai ni kabane ibukin te atatai ae moanibaan te raoiroi ae taekan au Uea ae Kristo Iesu. I kariaia buani bwaai ni kabane ibukin teuaei, ao I tarai bwa maange bwa I aonga ni karekea Kristo irou.”a (I-Biribi 3:7, 8) N aron naba te aomata are e karenakoi ana maange ke tamruruni kanana ae e aki uringaaba ni karenakoaia, e aki uringaaba Bauro ni kitanakin ana mwakuri ni kareketianti. E aikoa manga iangoi bwa a manena.

13, 14. Ti na kanga ni kakairi n ana katoto Bauro?

¹³ Tera ae na buokira ngkana ti teimatoa n iaiangoi baike a kakawaki iroura ngkoa? Kakairi n ana katoto Bauro. N te aro raa? Iaiangoi kakawakini baika iroum ngkai. Ko a karekea am iraorao ae kaan ma Iehova ao e a kinako bwa te aomata ae ko kakaonimaki. (I-Ebera 6:10) Baikara kakabwaia ni kaineti ma bwaikorakin te aonnaba aei aika a kona n reke, ake a boraoi kakawakia ma kakabwaia n taamnei aika ti karekei ngkai ao nakon taai aika imwaira?—Wareka Mareko 10:28-30.

¹⁴ Imwina riki ao e taekina te bwai teuana Bauro ae e na buokira bwa ti na teimatoa ni kakaonimaki. E taekinna bwa e ‘mwaninga taekani baike imwina ao e aroria nakoni baika mena imwaina.’ (I-Biribi 3:13) Noria bwa e katuruturui bwaai aika uoua Bauro ake a riai ni karaoaki. Te moan, ti riai ni mwanuokini baike ti a tia ni kitan n aki kabanebuakai korakorara ma ara tai n iaiangoi n taai nako. Te kauoua, n aron te tia biri are e iangoa kaanin rokona n te tia, ti riai n aroriira ao n teimatoa ni kaatuui ara iango ni baika imwaira.

15. Tera kakabwaiaara ngkana ti iaiangoi aia katoto ana toro te Atua ake a kakaonimaki?

¹⁵ Ngkana ti iaiangoi aia katoto ana toro te Atua aika kakaonimaki n taai ake ngkoa ao aika ngkai, ti a kona ni kaungaaki bwa ti na ririkirake ao n aki tanrikaaki nakoni baike rimoa. N te katoto, ngke arona bwa a teimatoa Aberaam ma Tara n ururinga Ura “e na bon reke angaia n okiria.” (I-Ebera 11:13-15) Ma a bon aki okiria. A bati riki baike e kitani Mote n te moantai i Aikubita nakoni baike a kitan ngkoa I-Iteraera tabeman. E ngae n anne, bon akea rongorongona bwa e tangiri baikekei. Ma e taekinaki n te Baibara bwa “e taku i nanona, ba te bwai ae kakawaki riki te taetaebuakaki i bukin te Kristo nakoni bwain Aikubita aika bati: ba e tarataraa boon ana onimaki.”—I-Ebera 11:26, BG.

BAIKA RIIRIKI NGKOA AIKA KANGAANGA

16. Ti na kanga n rotakibuaka ni baike ti a tia n rinanoi ngkoa?

¹⁶ A aki bane n raoiroi baika riiriki ngkoa e ngae ngke a bon taraa n raoiroi. Tao ti teimatoa n tabeaianga ibukin iangoan ara bure ke ara kairua ake ngkoa. (Taian Areru 51:3) Ti kona n namakina naba kammarakin te reirei ni kairiri are ti anganaki. (I-Ebera 12:11) E kona n tatao iaiangoani mwakuri n ribuaka nakoira ke tao ake ti boni karioa iroura. (Taian Areru 55:2) Tera ae kona ni buokira bwa ti na aki iaiangoi aeka n namakin akanne bwa a na kairira nakon te tanrikaaki? Ti na nori katoto aika tenua.

17. (a) E aera Bauro ngke e kabwarabwaraa taekana bwa “te aomata ae te kabanea ni mangori i buakoia te koraki aika itiaki ni kabane”? (b) Tera are e buoka Bauro bwa e na aki teimatoa n tabeaianga n iango aika aki raoiroi?

¹⁷ Kairua ngkoa. E taekina arona te abotoro Bauro bwa “te aomata ae te kabanea ni mangori i buakoia te koraki aika itiaki ni kabane.” (I-Ebeto 3:8) E aera ngke e namakina anne? E taku: “Ibukina bwa I a tia ni bwainikirina ana ekaretia te Atua.” (1 I-Korinto 15:9) Ko kona n iangoa aron ana namakin Bauro ngke e kaitiboo ma aomata ake e a tia ni bwainikirinia ngkoa? N oneani mwin are e na tabeaianga Bauro n iangoi aroarona ngkoa akanne ni kaeta kairuana, e a kaatuua kaotiotan te akoi ae rianako are e kaotaki nakoina. (1 Timoteo 1:12-16) Ao ibukin anne, e a rangi ni kakaitau ao ni kaungaaki bwa e na waakinaanako ana mwakuri ni minita. A irekereke aroaroni Bauro ake a kairua akanne ma baike e motinnanoia bwa e na mwanuokin. Ngkana ti kaatuui naba ara iango i aon ana nanoanga Iehova are e kaotiotia nakoira, ti na bon rawa ngkanne ni kabanea korakorara n iaiangoi baike rimoa ake ti aki kona ni bitii. Ti kona ni kamanenai korakorara n te mwakuri ae karaoaki ngkai.

18. (a) Tera ae kona n riki ngkana ti ururingi reirei ni kairiri ake ti anganaki n te aro ae kairua? (b) Ti na kanga ni mutiakina ana taeka Toromon ibukini butimwaean te reirei ni kairiri?

¹⁸ Te reirei ni kairiri ae kammaraki. Tera arora ngkana ti kaririaki n ururing reirei ni kairiri tabeua ake ti anganaki ake a kona ni kammaraka nanora? E na aki tii kammaraki ma e kona naba ni kamamaaraira n te aro are ti a “bwarannano” iai. (I-Ebera 12:5) Ngkana tao ti “kakeaa bongan” te reirei ni kairiri bwa ti rawa ni butimwaeia, ke ti “bwarannano” ibukina bwa ti kariaia ao ti a manga aki, a na bon titeboo naba mwina nakoira are ti aki kani butimwaea kakabwaiaakira ke katamaroaan arora man te reirei ni kairiri. Ai raoiroira riki mutiakinan ana taeka Toromon aikai: “Taua te reirei; tai kanakoa: Kawakinna; ba boni maium.” (Taeka N Rabakau 4:13, BG) N aron te turaiua ae ongeaba n tuan te kawai, ti bia butimwaea naba te reirei ni kairiri, ni maiuakinna, ao ni waakinaanako kawaira.—Taeka N Rabakau 4:26, 27; wareka I-Ebera 12:12, 13.

19. Ti na kanga ni katotonga aia onimaki Abakuka ma Ieremia?

¹⁹ Mwakuri n ribuaka nakoira ke ake ti boni karioi. N tabetai, e kona naba n reke iroura ana namakin te burabeti are Abakuka ngke e tang nakon Iehova ibukin te ribuaka, bwa e aki ota raoi ngkai e kariaia Iehova rikini bwaai tabeua aika aki eti. (Abakuka 1:2, 3) Ai kakawakira nakoira katotongan ana onimaki te burabeti anne ngke e kangai: “Ao N na boni kimareirei naba iroun Iehova, N na kakatonga iroun Atuani kamaiuau.” (Abakuka 3:18, BG) Ngkana ti teimatoa ni kaotiota te “kantaninga” anne n aron Ieremia ngkoa, ma n onimakina raoi Iehova ae Atuan te kaetitaeka ae riai, ti a kona iai ni kakoauaa ae a na bane ni kaetaki bwaai n taia aika riai.—Baebaeti 3:19-24, BG.

20. Ti na kanga ni kaotia bwa ti “uringa buun Rota”?

²⁰ Ti a mena ngkai n taai aika kakukurei. A bati baika tamaroa aika riiriki ngkai ao a a bati riki aika imwaira. Ti bia kaboraoa rikirakera ma ana botaki Iehova ngaira n tatabemanira nako. Ti bia mutiakina te reirei ni kairiri n te Baibara ae ti riai n tarai taai aika imwaira ao n aki tanrikaaki nakoni baike rimoa. N arora anne, ti a kaotia iai bwa ti bon “uringa buun Rota”!

[Kabwarabwara mai nano]

[Taamnei n iteraniba 25]