Iangoakin Te Kangaanga N Te Mare N Te Aro Ae Riai
“I anga kaetieti nakoia ake a mareaki, ma tiaki ngai bwa bon te Uea.”—1 I-KORINTO 7:10.
KO KONA NI KABWARABWARAA?
N te aro raa are e botiia iai taanga ni mare te Atua?
A na kanga unimwaane ni buokiia Kristian ake iai aia kangaanga n aia mare?
Tera aron iangoan te mare iroura?
1. Tera aia iango Kristian n te mare ao bukin tera?
A TAEKINA aia taetae ni bau Kristian ngkana a mareaki i matan te Atua. Bon te mwioko ae riai n iangoaki raoi. (Te Minita 5:4-6) E “botiia” naake e katiteuanaia n te mare Teuare e moani karaoa te babaire ibukin te mare ae Iehova. (Mareko 10:9) A katiteuanaaki i matan te Atua n aki ongei tuua ake a katauaki n te aba. A riai ana toro Iehova n iangoa aia taetae ni bau n aia mare n aron iangoana iroun Iehova, ao ai uana naba ma te taanga ae aki taromauria te Atua.
2. Baikara titiraki aika a na rinanoaki n te kaongora aei?
2 E kona n reke te kukurei ae bati n te mare ae nakoraoi. Ma tera ae riai ni karaoaki ngkana iai te kangaanga n te itoman n te mare? E kona ni kanakoraoaki te mare ae e nang uruaki? Tera te ibuobuoki nakoia ake akea te rau n aia mare?
E NA KAKUKUREI KE E NA KAURUAKINANO?
3, 4. Tera ae kona n riki iroun te aomata ngkana e karaoa ana motinnano ae aki raoiroi n rinean raona ni mare?
3 E kakukurei ngkana e nakoraoi ana mare te Kristian ao e kamoamoaaki Iehova iai. Ngkana e aki nakoraoi, e na boni kauruakinano. E na kona n nakoraoi ana mare te Kristian ae tuai ni mare are e toua mwin ana kaetieti te Atua. N te itera are teuana, e kona ni karekea te aki raunnano ao te rawawata te aomata ae karaoi ana motinnano ae aki raoiroi ibukin rineani buum. N te katoto, a moana aia karekenano tabeman rooro n rikirake, e ngae ngke a tuai n tauraoi ni kaaitarai mwioko ake a irekereke ma aron te maiu n taanga. Iai tabeman ake a karekei raoia n te Internet ao n ienikuri nakon te mare ae e aki kakukurei. A karaoa te bure ae kakaiaki tabeman n aia tai ni karekenano ngaia are a a mare, ma e kona ni karako te ikarinerine irouia ni moanakini maiuia n taanga.
4 A aki mare Kristian tabeman “tii i nanon te Uea” ao a aki toki n rotaki ni maraki n rikini kangaanga ibukini kakaokoron aia Aaro. (1 I-Korinto 7:39) Ngkana anne ae ko rinanona, tataroakina ana ibuobuoki te Atua ao kabwaraan am bure. E aki kona ni kamaunai mwin aia kairua aomata ake a karaoi ngkoa, ma e buokiia ake a raraoma bwa a na kekeiaki ribuakoni kataaki. (Taian Areru 130:1-4) Ngkana ko kakorakorako ni kakukureia nanona ngkai ao n aki toki, ko kona ni karika Iehova bwa ‘korakorani kimwareireim.’—Neemia 8:10, BG.
NGKANA E NANG URUAKI TE ITOMAN N TE MARE
5. Baikara iango ake a riai n aki iaiangoaki ibukin te mare ae aki kakukurei?
5 A kona ake a rinanon te uruakinnano n aia tai n reitaki ma raoia ni mare n iango ni kangai: ‘Iai manenani kawakinan au mare ae e aki kakukurei? Tera ngke I kona ni kaoka waen te tai ao ni manga kakaaea raou ni mare temanna!’ Tao a kona ni miiakinna bwa e a uruaki aia itoman ao a taku: ‘I a inaomata ngkai! Tera ae tauai man te buuraure? E ngae ngke I aki kona ni karekea te buuraure ae katauaki n te Baibara, e aera bwa I a aki raure ao ni manga kakukureiai n te maiu aei?’ N oneani mwin iaiangoan taeka akanne ke miitaraeani kaokoron te maiu, a riai Kristian ni kabanei korakoraia n ukoukora ana kairiri te Atua ao n tou mwia.
6. Kabwarabwaraa te bwai ae taekinna Iesu ni Mataio 19:9.
6 E kona ni kariaiakaki te Kristian ao n aki kariaiakaki naba ni manga mare ma temanna ni kaineti ma ana reirei te Baibara, ngkana e na buuraure. E taku Iesu: “Bwa teuare buuraure ma buuna ao e a manga mare ma temanna, e wene ni kimoa. Ma e kona ni buuraure teuanne ngkana e a tia ni wene ni bure neienne.” (Mataio 19:9) E nanonaki ikai bwa te “wene ni bure” e irekereke ma te wene ni kimoa ao aaro riki ni wene ni bure aika kammaira. E rangi ni kakawaki tataroakinan ana kairiri te Atua ngkana e iangoa te buuraure te Kristian, ngkai a kaai n aki wene ni bure.
7. Tera ae a kona n iangoia taani mamataku ngkana e uruaki ana mare te Kristian?
7 Ngkana e uruaki te mare, e a kaotaki iai mamaaran ana onimaki temanna irouia taanga. E tabeka te titiraki ae rangi ni kakawaki aei te abotoro Bauro ni kangai: “Ngkana e babanga te aomata ni kairiia kaaini batana, e na kanga ngkanne n tararuaa ana ekaretia te Atua?” (1 Timoteo 3:5) Ni koauana, ngkana a taekinna taanga bwa Kristian ngaiia ma e uruaki aia mare, a kona n iangoia taani mamataku bwa a aki maiuakina are a tataekinna.—I-Rom 2:21-24.
8. Tera te bwai ae kairua ngkana a iangoa te maenako ke te buuraure raao ni mare aika Kristian?
8 Iai te bwai ae kairua ae riki nakon aia onimaki taanga ni mare ake a tia ni bwabetitoaki, ngkana a iangoa te maenako ke te buuraure n akea bukina ae riai n te Baibara. E aki maiuakini booto n reirei man te Baibara temanna irouia ke tao ngaiia ni kauoman. A na boni kona n totokoa uruakin aia mare ngkana a ‘onimakina raoi Iehova ma nanoia ni kabane.’—Wareka Taeka N Rabakau 3:5, 6, BG.
9. A kanga ni kakabwaiaaki Kristian tabeman ibukin aia kakorakora n taotaon nanoia n tiku ma buuia?
9 A bati maare ake a nang uruaki, ma a a manga nakoraoi n taina ae riai. N angiin te tai, a karekea te kukurei Kristian ake a aki waekoa ni kabwarai nanoia n aia mare ae bati te kangaanga iai. Iangoia bwa tera ae kona n riki n te mwenga ae a kakaokoro aia Aaro kaaina. E korea ae kangai te abotoro Betero: “Kam na aantaeka nakoia oini buumi, bwa ngkana a aki ongeaba buumi nakon te taeka, ao a na anaaki nanoia n aroaromi, e ngae ngke kam aki taetae, ibukina bwa a nori aroaromi aika itiaki ae raonaki n te karinerine ae bati.” (1 Betero 3:1, 2) Eng, ibukin raoiroin aroaron te rao are temanna, e a butimwaea te koaua te rao are tiaki kaain te onimaki! E karineaki te Atua n te mare ae teimatoa ao e karekei kakabwaia aika bati nakon te buu te mwaane, buuna ao natiia ngkana iai.
10, 11. Baikara kangaanga aika a kona n riki aika aki kantaningaaki n te mare, ao tera ae e koaua raoi te Kristian bwa e na buokia?
10 Ibukin nanoia angiia Kristian ake akea buuia ni kani kakukureia Iehova, a a rineia raoia n onimaki ake a tia ni katabui maiuia bwa raoia ni mare. Ma e ngae n anne, a kona n riki baika aki kantaningaaki. N te katoto, e kona ni burenibwai rikini kangaanga aika kakaiaki iroun te rao ni mare. Ke n tabetai, e kona te rao ni mare ae te tia uarongorongo ni mamaara n te onimaki i mwin te mare. N te kabotau: E bwara nanon Nei Lindaa ae te Kristian ao te tina ae rangi ni kakaonimaki, n norani buuna are e a tia ni bwabetitoaki ni karaoa ae kairua ike e aki raraoma ni butimwaei taeka n ibuobuoki ao ni kabaneaki iai. Tera ae riai ni karaoia te Kristian ngkana e kaaitara ma uruakin aia reitaki n te mare?
11 Tao ko kona n titirakiniko ni kangai: ‘I riai n teimatoa ni kawakina au mare n aki ongei baika riki?’ Bon akea ae kona ke ae riai ni karaoa te motinnano anne ibukim. E ngae n anne ao iai bukina tabeua aika riai ake ko na aki kabwaraa nanom n am mare ae e nang uruaki. E kakawaki iroun te Atua mataniwin nanon te Kristian ae nanomwaaka ni kaaitarai kangaangan te mare. (Wareka 1 Betero 2:19, 20.) E ibuobuoki Iehova n ana Taeka ao taamneina nakon te Kristian ae e kakorakoraa ni kanakoraoa ana mare ae nang uruaki.
A TAURAOI N IBUOBUOKI
12. Tera aia iango unimwaane ngkana ti ukera aia ibuobuoki?
12 Ngkana ko kaaitara ma kangaangan te mare, waekoa kakaaea buokan am onimaki irouia Kristian ake a ikawai n te onimaki. A riki unimwaane bwa taani kawakina te nanai, ao a kukurei n anga taian reirei ni kairiri man te Baibara ake a kairaki koreaia rinanon te taamnei ae raoiroi. (Mwakuri 20:28; Iakobo 5:14, 15) Tai iangoia bwa a na aki karineingkami unimwaane ngkana kam ukera buokan ami onimaki ao ni maroroakina ami kangaanga n ami mare aika kakaiaki ma ngaiia. E na korakora tangirami irouia ngkana a noria bwa kam rangi ni kani kakukureia te Atua.
13. Tera te reirei ni kairiri n 1 I-Korinto 7:10-16?
13 A anga te reirei ni kariri unimwaane are e koreia Bauro ae kangai, ngkana a kawaraki irouia Kristian ake a maeka ni mwenga aika kakaokoro aia Aaro kaaina bwa a na buokiia: “I anga kaetieti nakoia ake a mareaki, ma tiaki ngai bwa bon te Uea, bwa e aki riai ni kitana buuna te aine, ma ngkana e kitana buuna, ao ke e tiku n aki manga mare neiei, ke e na manga iooki ma buuna. Ao e aki riai naba ni kitana buuna te mwaane. . . . Bwa ko na kanga n ataia ngkoe te aine bwa tao ko na kamaiua buum? Ke ko na kanga n ataia ngkoe te mwaane bwa tao ko na kamaiua buum?” (1 I-Korinto 7:10-16) Bon te kakabwaia ngkana e a riki te buu are tiaki kaain te onimaki bwa te tia taromauri ni koaua!
14, 15. N ningai raoi te tai are e kona iai te rao ni mare ae te Kristian ni kitana buuna, ao bukin tera bwa e kakawaki tataroakinana ma iangoana ma te nano ni koaua?
14 Baikara bukina are e kona iai te buu te aine ae te Kristian ni “kitana buuna”? A rineia tabeman bwa a na raure ibukin akean nanoia raoia ni kani boutokaiia. A raure tabeman ibukini batiboaia ae kakaiaki ke mwakuri ake e na ruanikai iai ana onimaki te Kristian.
15 E a nakon temanna ana motinnano bwa e na kitanna ke e na aki. E ngae n anne, e bon riai te rao ni mare are e a tia ni bwabetitoaki n tataroakinna ao n tuoa raoi ana namakin. N te katoto, e riai ni bukinaki te rao ni mare are tiaki kaain te onimaki bwa e karuanikaia aia onimaki, ke tao bon teuare te Kristian bwa e aki tabeakina ana ukeuke n reirei n te Baibara, e aki kakaonimaki ni kakaaei bobotaki, ao n aki katoatai naba n irira te mwakuri ni minita?
16. E aera ngkai a aki riai Kristian ni katawea aia motinnano ibukin te buuraure?
16 Ti riai n aki karaoi motinnano aika tawe ibukin te buuraure ibukina bwa e kakawaki ara itoman ma te Atua, ao ti kakaitau n ana bwaintituaraoi ae te mare. Ngkai ana toro Iehova ngaira, ti tabe riki ma katabuan arana ae tabu. Ao ni koauana, ti aki kona n iangoa kitanan ara mare ao ni manga iangoa te mare ma temanna.—Ieremia 17:9; Maraki 2:13-16.
17. N aaro raa are e taekinaki iai te Atua bwa e weteia Kristian ake a tia ni mare nakon te rau?
17 E riai ni kakorakoraa te Kristian are e mare ma tiaki kaain te onimaki ni kateimatoa te itoman n te mare. Ma e aki riai te Kristian n uringaaba ngkana e rawa n tiku irarikina raona are tiaki kaain te onimaki, e ngae ngke e kakorakoraa ni kateimatoa aia itoman. E korea ae kangai Bauro: “Ngkana e a nako are e aki onimaki, ao ke e bon nako. E aki kabaeaki te tari te mwaane ke te tari te aine n aaro aikai, ma e weteingkami te Atua nakon te rau.”—1 I-Korinto 7:15.b
ONIMAKINA IEHOVA
18. Tera mwin te kakorakora ae tamaroa, e ngae ngke e kangaanga kamanoan te mare?
18 Ti riai ni karekea buokara mairoun Iehova ibukini kakorakorakira ao onimakinana n taai nako, ngkana ti kaaitara ma kangaangan te mare. (Wareka Taian Areru 27:14.) Iangoa Linda are e taekinaki mai mwaina. E a roko n tokina ana mare neiei bwa e a buuraure, e ngae ngke e kakorakoraa ni kamanoa ana mare i nanon ririki aika bati. E iangoia bwa e bane buaka ana tai iai? E taku: “E bon aki. E a riki au kakorakora aei bwa te kaotioti ae raoiroi nakoia aomata. E itiaki mataniwin nanou. Ao ae kakawaki riki e a tia ni buokaki natira te aine, bwa e na teimatoa i nanon te koaua n ririki akanne. E ikawairake bwa temanna te tia Kakoaua ibukin Iehova ae e ingainga nanona ao ni katabua maiuna.”
19. Tera ae kona n riki ngkana ti kakorakoraira ni kamanoa ara mare?
19 E kukurei te aine ae te Kristian ae Marilyn, bwa e onimakina te Atua ao ni kabanea korakorana ni kamanoa ana mare. E taku: “I kairaraangaki bwa N na raure ma buu ibukin ae e aki boutokaira n te mwane ao e a ruanikai ara onimaki. E ngae anne bon te unimwaane kaainnabau imwain irekerekena ni waaki ni bitineti aika aki riai. E a moanna n aki kaakaei bobotaki ao n toki reitakira. Ngke e kakiriweaki ara kaawa iroun te tia iowawa, I a rangi ni maaku ao I a aki kona n reitaki ma tabeman. I a ataia bwa boni ngai naba ae I kairua. Ti a manga moana reitakira, ti a kaoka aron ara reirei n utu, ao ni manga kakaonimaki ni kaakaei bobotaki. A rangi n akoi unimwaane ao n ibuobuoki. E a manga moanna n nakoraoi ara mare. Imwin tabeua te tai, e a manga katauaki kaainnabau nakoni mwioko tabeua n te ekaretia. Bon te reirei ae matoatoa ma e kakukurei mwina.”
20, 21. Tera ae ti riai ni motinnanoia bwa ti na karaoia ni kaineti ma karinean te mare?
20 Ti riai ni mwakuri korakora n taai nako ao n onimakina Iehova, e ngae ke tao ti tuai ni mare ke ti a tia. Ngkana ti aitara ma kangaangan te mare, ti riai ni kakorakoraira ni kanakoraoi, ao n ururingnga are naake a a tia ni kabaeaki n te mare, “ai tiaki ngkai uoman naakai, bwa ai tii te irikona.” (Mataio 19:6) Ao ti riai n uringnga bwa ngkana ti botumwaaka ni karaoa anne n te mwenga ae a kakaokoro aia Aaro kaaina n aki ongei kangaanga, ti kona n namakina te kimwareirei n norakin te rao anne bwa e a butimwaea te taromauri ni koaua.
21 Ti riai ni motinnanoia bwa ti na taratarai arora n nakonako bwa ti aonga n riki bwa te bwai ni kakoaua ae raoiroi nakoia ake tiaki kaain te ekaretia, n aki ongei baika a riiriki nakoira. Ngkana e a ruanikai ara mare, ti riai ni kakorakoraira n tataro, n tirotiroi raoi arora ma nanora ni koaua, n rinanoi raoi kiibu man te Baibara ao ai ukeran aia ibuobuoki unimwaane ibukin ara onimaki. Ao ae moan te kakawaki riki, ti bia motinnanoia bwa ti na kakukureia Iehova ae te Atua ni bwaai ni kabane ao ni butimwaea raoi ana bwaintituaraoi ae tamaroa ae te mare.
[Kabwarabwara mai nano]
a A a tia ni bitaki aara.
b Nora te boki ae “Kawakiningkami n te Aro ae Kam na Teimatoa n Tangiraki Iai Iroun te Atua” iteraniba 251-253.
[Taamnei n iteraniba 20]
A aki toki ni karekea kukureia Kristian ake a aki waekoa ni bwara nanoia n aia kangaanga n aia mare
[Taamnei n iteraniba 22]
Onimakina Iehova n taai nako ao kantaningaia ibukini kakorakoraam
[Taamnei n iteraniba 19]
A kakabwaiaaki raao ni mare aika Kristian iroun Iehova, n aia kakorakora ni kanakoraoa aia mare ae e nang uruaki
[Taamnei n iteraniba 21]
E kona n riki te ekaretia ni Kristian bwa te tabo ni kabebetenano ao buokan am onimaki