Karekea Reireiam Man Aia Taotaonakinnano Iehova Ao Iesu
“Iangoa naba ana taotaonakinnano ara Uea bwa kamaiuami.” —2 BETERO 3:15.
KO NA KANGA NI KAEKA?
E kanga Iehova ni kaotiota te taotaonakinnano?
E aera ngkai e riai n taotaona nanona Iesu n te tai ae rangi ni maan?
Baikara aanga ake ti kona ni karaoi ibukini kakorakoraan te taotaonakinnano are mairoun te Atua?
1. Tera ae a tabe n iaiangoia tabeman aika kakaonimaki?
E TITIRAKI ma te nanorinano temanna te tari te aine ae e nanomwaaka ni kaaitarai kataaki aika bati i nanon tebwi tabun te ririki ni kangai: “I kona n nora te toki imwaini mateu?” Iai tabeman ake a a tia ni beku iroun Iehova i nanon ririki aika bati ake a iango n aron anne. Ti kariariaa te bong are e na kabooui iai bwaai ni kabane te Atua ao ni kamaunai kangaanga aika ti kaaitarai ngkai. (Te Kaotioti 21:5) E ngae ngke a bati bukini kakoauaan ae e a rangi ni kaan tokin ana waaki Tatan, ma e kona ni kangaanga taotaonan nanora ni kariariaa te bong anne.
2. Baikara titiraki ibukin te taotaonakinnano are mairoun te Atua aika ti na rinanoi?
2 Ma e ngae n anne, e taekinaki n te Baibara bwa ti riai ni bwaina te taotaonakinnano. N aroia ana toro te Atua ake imwaira, ti na karekea te bwai are e beritanna te Atua ngkana ti kakorakorai ara onimaki ao n taotaon nanora ni kariariaa ana tai are e na kakoroi iai bukini berita akanne. (Wareka I-Ebera 6:11, 12.) E a tia Iehova n taotaona nanona. E kona ni kamani katoka te buakaka n te tai are e bon taku ma e tataningaa raoi te tai ae riai. (I-Rom 9:20-24) Bukin tera ngkai e rangi n taotaona nanona? E kanga n riki Iesu bwa te banna ni katoto ibukin te taotaonakinnano are mairoun te Atua? Baikara kakabwaia ake ti na karekei ngkana ti karikirakea te taotaonakinnano are mairoun te Atua? Ti kona ni buokaki ni kaekaan titiraki aikai bwa ti na karikirakea te taotaonakinnano ao te onimaki ae korakora, e ngae ngkana tao e taraa n iremwe Iehova.
E AERA NGKAI E KAOTIOTA TE TAOTAONAKINNANO IEHOVA?
3, 4. (a) E aera ngkai e kaotiota te taotaonakinnano Iehova ibukini kakororaoan ana kantaninga ni kaineti ma te aonnaba? (b) Tera aron Iehova nakon te karitei are i Eten?
3 Iai bukina ae riai ngkai e kaotiota te taotaonakinnano Iehova. E koaua ae boni ngaia te kabanea ni mwaaka n te iuniweeti n taai nako, ma iai titiraki aika kakawaki ni kaineti ma te karitei i Eten ibukini kakabwaiaaia kaaini karawa ma kaain aon te aba. E taotaona nanona Iehova ngkai e ataia bwa e kainnanoaki te tai ae maan ibukini kaekaan titiraki akanne n te aro ae kororaoi. Ngkai e rangi n atai aia mwakuri ao aroaroia aomata n tatabemania nako i karawa ao i aon te aba, e na boni karaoi baika a moan raraoi ibukira.—I-Ebera 4:13.
4 Bon ana kantaninga Iehova bwa e na kaonaki te aonnaba ni kanoaia Atam ao Ewa. E bon aki mwaninga te Atua ana kantaninga ngke e kaririaki Ewa iroun Tatan ao ngke e a manga aki ongeaba Atam. E aki maaku, e aki katawei ana babaire ke ni kariaia bwa e na un ao ni katikuia aomata i bon irouia. Ma e a kaman iangoa te anga ae e na kakororaoa iai ana kantaninga ibukia aomata ao te buraneti ae te Aonnaba. (Itaia 55:11) Ibukini kakororaoan ana kantaninga Iehova ao riaini mwaakana n tautaeka, e bwaina te taubaang ae korakora ao te taotaonakinnano e ngae ngke e tataninga i nanoni nga ma nga te ririki, bwa e aonga ni kakororaoi bwaai tabeua man ana kantaninga n te aro ae moan te raoiroi.
5. Tera te kakabwaia ae kona n reke man ana taotaonakinnano Iehova?
5 Bukina riki teuana ngke e taotaona nanona Iehova, bwa a aonga ni bati riki aomata aika a na karekea te maiu n aki toki. E karaoa te bwai ae kainnanoaki n te tai aei moa ibukini kamaiuaia “te koraki ae uanao.” (Te Kaotioti 7:9, 14; 14:6) A kaoaki aomata iroun Iehova rinanon ara mwakuri n tataekina te rongorongo, bwa a na reiakina taekan ana Tautaeka n Uea ma ana kaetieti aika raraoi. Moan te tamaroa rongorongon te Tautaeka n Uea aio ibukia botannaomata, eng bon “te rongorongo ae raoiroi.” (Mataio 24:14) A na riki aomata nako ake e katikiia Iehova bwa raao ni koaua aika a tatangira te eti, aika a kaaina te botaki n ekaretia ni katobibia te aonnaba. (Ioane 6:44-47) E ibuobuoki Atuara ae tatangira nakoia aeka n aomata akanne bwa a na karekea akoaia irouna. E a tia naba n rineia te koraki akanne mai buakoia te natannaomata bwa a na kaaina ana tautaeka i karawa. Ngkana a roko i karawa te koraki aika kakaonimaki aikai, a a kona ni buokiia te koraki ake a ongeaba i aon te aba ni karekea te kororaoi ao te maiu ae akea tokina. E mataata ngkanne bwa e ngae ngke e taotaona nanona Iehova n tataninga, ma e a tia ni waakina kakororaoan ana berita nako ibukira.
6. (a) N te aro raa are e kaota iai te taotaonakinnano Iehova n ana bong Noa? (b) E kanga Iehova ni kaota te taotaonakinnano n ara bong aikai?
6 E taotaona nanona Iehova ribuakon te buakaka n aron ae ti kona n noria ni bairean anne irouna imwain te Ieka. E korakora ngkoa karaoani mwakuri aika kammaira ao te iowawa i aon te aba ao “e nanokawaki iai” Iehova ibukina bwa a tangira karaoan ae buakaka aomata. (Karikani Bwaai 6:2-8, BK) E na aki taotaona nanona n aki toki ibukin anne, ngaia are e a motinnanoia bwa e na karokoa te ieka i aoia botannaomata ake a aki ongeaba. Ngke “e taotaona nanona te Atua n tataninga, n ana bong Noa,” e boni katauraoi baika kainnanoaki ibukini kamaiuaia Noa ma ana utu. (1 Betero 3:20) E kaongoaki Noa te kaetieti aei iroun Iehova n te tai ae riai ao e mwiokoia ni kabaan te aake. (Karikani Bwaai 6:14-22) Irarikin anne, e kaongoia naba aomata Noa kaanin rokoni kamaunaakin te buakaka ike e a riki iai bwa “te tia uarongorongoa taekan te raoiroi.” (2 Betero 2:5) E taekinna Iesu bwa titeboo ara bong ma ana bong Noa. E a tia Iehova ni bairea te tai are e na katoka iai te waaki ae buakaka ae ngkai i aon te aba. Akea temanna ae e ataa “te bong ma te aoa” are e na roko iai. (Mataio 24:36) Ma iai tabera ae e a tia n anganira te Atua n te tai aei, ae kauringaaia aomata ao tuangakia aroia ae a na kona ni kamaiuaki iai.
7. E baenikai Iehova ni kakoroi bukin ana berita? Kabwarabwaraa.
7 E mataata bwa e aki nanonaki n taotaonakin nanon Iehova bwa e na tii tataninga i nanon tabeua te tai. Ngaia are, ti aki riai n iangoia bwa e aki mutiakinira ke e aki tabeakinira! Ni koauana, tao e kona n riki bwa kataakira iaiangoan anne ngkai ti a tabe ni kara ao ni karawawataaki n te waaki ae buakaka ae ngkai i aon te aba. A kona ni bwara nanora ke n iangoia bwa e baenikai te Atua ni kakoroi bukin ana berita. (I-Ebera 10:36) Tai mwaninga ae iai bukini baenikaina aika riai ao e kamanena te tai aei ibukini kakabwaiaaia ana toro aika kakaonimaki. (2 Betero 2:3; 3:9) Iangoa naba aron Iesu ni bwaina te taotaonakinnano are mairoun te Atua.
E KANGA IESU NI KATEA TE KATOTO AE RAOIROI IBUKIN TE TAOTAONAKINNANO?
8. N aaro raa are e kaotiota iai te taotaonakinnano Iesu?
8 E karaoaki nanon te Atua iroun Iesu ao e ingainga ni karaoia i nanon te maan ae nga ma nga te ririki. Ngke e karitei Tatan, e a baireia Iehova bwa e a riai Natina are te rikitemanna n nako aon te aba ao n riki bwa te Mesia. Iangoa nanon anne nakon Iesu are e a tia n tataninga ma te taotaonakinnano nga ma nga te ririki ni karokoa rokon te tai anne. (Wareka I-Karatia 4:4.) E aki n ae e tii tataninga n akea te bae e karaoia, ma e katabetabea n te mwakuri are e mwiokoia iai Tamana. Ngke e a roko i aon te aba, e a ataia bwa e na boni mate i nanoni bain Tatan n aron are e burabetinaki. (Karikani Bwaai 3:15; Mataio 16:21) E taotaona nanona ni kakororaoa nanon te Atua, e ngae ngke e na rinanon te maraki ae korakora. E nanorinano ao n tauraoi ni karawawataaki, e ngae ngke bon natin te Atua ngaia. E aki tabe naba ma oin nanona ke nakoana ao ti kona ni kakabwaiaaki mai iai.—I-Ebera 5:8, 9.
9, 10. (a) Tera ae e tabe ni karaoia Iesu ngkai e taotaona nanona n tataningaa te bwai are e na karaoia Iehova? (b) Tera arora ae riai n iangoan ana kaetieti Iehova?
9 E anganaki Iesu te mwiokoaki i karawa ao i aon te aba imwini kautakina. (Mataio 28:18) E kabongana mwiokoana anne ni kakororaoa iai ana kantaninga Iehova ni kaineti ma te tai are e a tia n namatia te Atua. E taotaona nanona Iesu n tataninga i angaatain te Atua ni karokoa katokaani waena i aoia akana kairiribai nakoina n 1914. (Taian Areru 110:1, 2; I-Ebera 10:12, 13) E na waekoa ni katoka ana waaki ae buakaka Tatan i aon te aba. E taotaona nanona Iesu ngkai moa ni buokiia aomata, ao ni kairiia nakon “raan ni kamaiu.”—Te Kaotioti 7:17.
10 Ko nora arom ae ko kona ni kakairi iai n aroaron Iesu n iaiangoa ana kaetieti Iehova? E ingainga Iesu ni karaoi baike e tuangnga Tamana, ma e ngae n anne e kukurei naba n tataningaa ana bong te Atua. Ngkai ti tataningaa tokin ana waaki Tatan ae buakaka, ti bane ni kainnanoa te taotaonakinnano are mairoun te Atua ao n aki biririmoana ke ni kabwarai nanora ibukini karawawataara. Tera ae ti kona ni karaoia ibukini karikirakean te taotaonakinnano are mairoun te Atua?
N NA KANGA NI KARIKIRAKEA TE TAOTAONAKINNANO ARE MAIROUN TE ATUA?
11. (a) N te aro raa ae e irekereke iai te onimaki ma te taotaonakinnano? (b) Baikara bukina tabeua aika ti kona n ataa iai kakawakin reken te onimaki ae korakora?
11 Imwain rokon Iesu i aon te aba, a kaotiota te katoto burabeti ao tabeman riki tooro aika kakaonimaki ibukin aroia aomata aika aki kororaoi n nanomwaaka n taotaon nanoia. Iai irekereken aia onimaki ma aia taotaonakinnano. (Wareka Iakobo 5:10, 11.) Ngkana a aki kakoauai raoi baike a tuangaki iroun Iehova ke akea aia onimaki, a na kona ngkanne n taotaon nanoia n tataningaa kakororaoan ana berita nako? N angiin te tai, a kaaitara ma kakamaakaia ke kataakin aia onimaki, ma a boni kakoauaa bwa e na kakoroi raoi bukin ana berita te Atua n te tai ae e a tia n namatia. (I-Ebera 11:13, 35-40) Iai riki bukin nenen ara onimaki, bwa e a riki Iesu ngkai bwa te “tia Kakororaoa ara onimaki.” (I-Ebera 12:2) E kakororaoa te taetae ni burabeti ao e kaotiotii ana kantaninga te Atua, n te aro are ti a kona iai n ataa kakawakin reken te onimaki.
12. Tera ae ti kona ni karaoia ibukini karikirakean ara onimaki?
12 Baikara kawai tabeua aika ti kona ni kakorakoraa iai ara onimaki ao ni karikirakea te taotaonakinnano? E kakawaki maiuakinan ana reirei ni kairiri te Atua. N te katoto, iaiangoi bukina tabeua ake ko moanibwaia iai te Tautaeka n Uea ni maium. Ko kona ni kakorakorako ni maiuakina te reirei ni kairiri ae ni Mataio 6:33? E kona n nanonaki iai kabanean am tai ae bati riki n te mwakuri ni minita ke bitakin aroaroni maium tabeua. Tai tarariaoa aron Iehova ni kakabwaiai am kakorakora ma ngkekei ni karokoa ngkai. Tao e a tia n anganiko te kona ni moana te reirei n te Baibara ma temanna ke ni buokiko bwa ko na karekea “te rau are mairoun te Atua ae riaon aia iango aomata.” (Wareka I-Biribi 4:7.) E na rikirake am kakaitau ibukin am taotaonakinnano ngkai ko tabe ni kaatuua am iango i aoni kakabwaia ake ko karekei man irakin ana kaetieti Iehova.—Taian Areru 34:8.
13. Ti na kanga ni kabotaua waakinan karikirakean te onimaki ao te taotaonakinnano?
13 Titeboo te rikirake aio ma aroni waakinan te ununiki, karikirakeana ao taiakin uaana are e kakaraoaki n te aonnaba. Ngkana e rangi ni bati ana uaa te tia ununiki ni katoaa te tai n tai, e na korakora riki iai onimakinan ana ununiki nakon ana bong n tai are imwina. E koaua bwa e riai n tataningaa tain te tai ma tiaki nanona bwa e na tukaki man unikan taiani koraa, ke tao ni kamaei ana koraa n tawaana aika bati riki nakon are e karaoia n ana bong n tai are mai mwaina. E onimakinna bwa e na bon taia te uaa. Ai arora naba, ngkana ti reiakina ao n toua mwin ana reirei ni kairiri Iehova ao n anai uaana, e na rikirake iai onimakinana iroura. Ngkana e rikirake ara onimaki n aron anne, e na rangi ni bebete iroura tataningaani kakabwaia ake ti atai aika a nang roko.—Wareka Iakobo 5:7, 8.
14, 15. Tera arora ae riai n iaiangoani karawawataaia aomata?
14 Te anga teuana riki ibukini karikirakean te taotaonakinnano, boni man neneran arora ae riai n iaiangoa te aonnaba ma aroni maiura. Kataia n iangoi bwaai n aron iangoakia iroun Iehova. N te katoto, iangoa arona n taraiia aomata aika karawawataaki. E nanokawaki i nanon te tai ae maan ni karawawataaia aomata, ao e aki kariaia taonakinakoana n te nanokawaki ma e teimatoa ni kakaraoa ae raoiroi. E kanakoa Natina ae te rikitemanna “bwa e aonga n urui ana mwakuri te Riaboro” ao ni kaoka mwin te urubwai ni kabane ake e karaoi Tatan nakoia aomata. (1 Ioane 3:8) Ni koauana, e na bon aki teimatoa te rawawata ma e na waekoa te Atua ni kamaunai n aki toki. N aron naba anne, n oneani mwin ae ti na kariaia bwa ti na taonakinako n ana waaki Tatan ae buakaka ngkai, ke n aki taotaon nanora ibukin rokon te toki, ti bia onimakini baika aki nonoraki bwa a na bon riki n aki toki. E a tia Iehova n namata te tai are e na toki iai te buakaka ao e na boni karaoia n te tai raoi anne.—Itaia 46:13; Naum 1:9.
15 Ti a bae n tia ni kaitaraaki ma kaririakira aika okoro ibukin ara onimaki, ni kabaneani bongin te waaki ae ngkai aika karuanikai. Ti riai ni motinnanoia bwa ti na onimakina Iehova ma nanora ni kabane, n oneani mwin ae ti na kaeka ma te un ngkana ti kaitaraaki ma mwakuri n iowawa ke ngkana a rawawata aomata aika a tangiraki iroura. Ti aki kororaoi ngaia are ti kai karaoa anne. Ma uringa te baere e karaoia Iesu ae taekinaki ni Mataio 26:39.— Warekia.
16. Tera ae ti riai n rarawa ni karaoia ngkai ti kariariaa te toki?
16 Te bwai teuana ae e aki toki n tuka kaotiotan te taotaonakinnano are mairoun te Atua, bon tataningaani kakoauaani baika a na riki. Tera ae nanonaki iai? Bon taekan te aomata are e aki kakoauaa kaanin rokon te toki ao e kona ni manga bitii ana babaire, bwa n ana iango a na aki koro bukini baike e taekin Iehova. N taekana riki teuana, e kona n iaiango ni kangai: ‘N na tataninga ao n noria bwa e na boni kakoroa nanon ana taeka Iehova ke e na aki.’ E kona ni manga kataia ni karekea kakannatona n te aonnaba aei, e ukoukora mweraoina n te kaubwai n oneani mwin are e na moanibwaia Ana Tautaeka n Uea te Atua, ke e onimakina te kuura n reirei ae rietata bwa e aonga n nakoraoi maiuna ngkai. Ma ni koauana, tiaki e a kaotiotaki iai akean te onimaki? Uringnga are e kaumakira Bauro bwa ti na kakairi irouia te koraki ake a kakaonimaki, ake a a karekei kakabwaia ake e beritani Iehova “ibukin aia onimaki ao aia taotaonakinnano.” (I-Ebera 6:12) E na aki kariaia Iehova waaki nakon te waaki ae buakaka ae ngkai n aron are e a tia ni motikia. (Abakuka 2:3) Ma ngkai ni karokoa te tai anne, ti aki riai ni kabwarabae ni karaoa ara beku ibukin Iehova. Ma ti riai n teimatoa n tantani ao ni mwakuri korakora n tataekina te rongorongo ae raoiroi, bwa bon aei nibwan te kakukurei ae akea kabotauana ngkai.—Ruka 21:36.
BAIKARA KAKABWAIA AIKA A REKE MAN TE TAOTAONAKINNANO?
17, 18. (a) Tera te kantaninga ae iai iroura ae e irekereke ma te taotaonakinnano? (b) Baikara kakabwaia ake ti na karekei ngkai mani bwainan te taotaonakinnano?
17 E ngae ngke tao ti a tia ni beku ibukin te Atua i nanon tabeua te namwakaina ke tatabebwi te ririki ma ti boni kani beku ibukina n aki toki. E kona te taotaonakinnano ni buokira n nanomwaaka ni karokoa rekeni kamaiuara n aki ongeia bwa ai tii maanra riki te tai n tataninga n te waaki ae ngkai. E a tia Iehova n anganira ngkai ara tai ni kaotiota onimakinan ana babaire ma nanora ni kabane, ao ti na teimatoa ni kakaonimaki, e ngae ngkana ti kabuakakaaki ibukin arana. (1 Betero 4:13, 14) E anganira naba kataneiakira te Atua are e kona ni buokira ni karekea te taotaonakinnano ae kainnanoaki ibukini kamaiuara.—1 Betero 5:10.
18 E anganaki Iesu te mwiokoaki i aoni bwaai ni kabane i karawa ao i aon te aba ao akea ae kona ni katikiko nako man ana kamanomano ma bon tii ngkoe. (Ioane 10:28, 29) Akea riani maakakin taai aika imwaira ke te mate. A na kamaiuaki te koraki ake a nanomwaaka n taotaon nanoia ni karokoa te toki. Ngaia are ti bon riai n taraia raoi bwa ti na aki kariaia mwamwanaakira n ana mwakuri nako te aonnaba ao ni katoka onimakinan Iehova. Ma ti riai ni motinnanoa bwa e na rikirake ara onimaki ao ni kamanena ana tai n taotaonakinnano te Atua ma te wanawana.—Mataio 24:13; wareka 2 Betero 3:17, 18.
[Taamnei n iteraniba 21]
Ko na buokaki ni bwainan te taotaonakinnano are mairoun te Atua ni moanibwaia te Tautaeka n Uea ao ni karekei kakabwaia!