E Kakorakoraaki Ara Iraorao Ma Te Atua N Te Mwakuri Ni Bwaiania
“E raoiroi te anenea kamoamoan Atuara.”—TAIAN ARERU 147:1.
1, 2. (a) Tera ae kona n riki imwin iaiangoan ao mamaroroakinan taekan temanna ae tangiraki? (Nora te taamnei ane mai moa.) (b) Baikara titiraki aika ti na rinanoi?
E KONA ni kakorakoraaki reitakira ma temanna n iaiangoan ao mamaroroakinan taekana. Anne naba ae riki ni kaineti ma ara iraorao ma Iehova ae te Atua. Kioina ngkai te tia kawakintiibu Tawita, e a kabanea te tai ae bati n te tairiki ni matakuakina raneanean itoini karawa ao ni kananoa ana iango i aon aia tia Karikiriki ae akea kabotauana. E korea ae kangai: “Ngkana I taratarai am karawa ake ana makuri tabonibaim, Ma namakaina ma itoi, ake Ko motiki aroia; ao tera te aomata, ngkai Ko ururingnga? Ao natin te aomata, ngkai Ko kakawaria?” (Taian Areru 8:3, 4, BG) E taku te abotoro Bauro imwin iaiangoan aron Iehova ni kakororaoa ana kantaninga n te aro ae kamimi ni kaineti ma te Iteraera n taamnei: “Ai batira kaubwain te Atua ma wanawanana ao ana ataibwai!”—I-Rom 11:17-26, 33.
2 Ngkai ti uataboa te mwakuri ni minita, ti iaiangoa ao ni maroroakina iai taekan Iehova. Anne are e a karekei uaa aika raraoi. A bati aika a kona ni kabwanina aia tai n te mwakuri ni minita ake a noria bwa te kakabwaia teuana are e riki mani kabatiaan uataboan te Tautaeka n Uea, boni kakorakoraan tangiran te Atua irouia. N aki ongeia bwa ko kabwanina ngkai am tai n te mwakuri ni bwaiania ke ko iangoa rokom n te tia anne, iangoa aei: E na kanga ni kakorakoraa am iraorao ma Iehova kabwaninan am tai n te mwakuri ni minita? Titirakiniko ni kangai ngkana te bwaiania ngkoe: ‘Tera ae na buokai bwa N na teimatoa ni karaoa te mwakuri ae kakawaki ae okoro aei?’ Ngkana ko tuai ni bwaiania, titirakiniko ni kangai: ‘Baikara bitaki aika I kona ni karaoi bwa I aonga ni moana au bwaiania?’ Ti na rinanoi aanga ake a kona ni kakorakoraaki iai ara iraorao ma te Atua ni kabwaninan ara tai ni bwaiania.
KABWANINAN ARA TAI NI MWAKURI AO ARA IRAORAO MA TE ATUA
3. Tera aron rotakira ni maroroakinani kakabwaia n taai aika a na roko man te Tautaeka n Uea, n te mwakuri ni minita?
3 Ti kaaniaki riki ma Iehova ni maroroakinani kakabwaia n taai aika a na roko man te Tautaeka n Uea nakoia aomata. Tera te kibu ae ko kani kakamanena ngkana ko nakon te auti teuana ma teuana? Tao ko tatangira Taian Areru 37:10, 11; Taniera 2:44; Ioane 5:28, 29; ke Te Kaotioti 21:3, 4? Ni katoaa te tai are ti maroroakini iai berita akanne nakoia aomata, ti kauringaki bwa e anganga “bwaai n tituaraoi aika raraoi ma bwaintangira aika kororaoi [ni kabane]” Atuara ae atataiaomata. Aei are ti a kaaniaki riki iai ma ngaia.—Iakobo 1:17.
4. Bukin tera bwa e kakorakoraaki ara kakaitau ibukin raoiroin te Atua n norani kainnanoan ana kairiri irouia aomata?
4 E a kakorakoraa riki ara kakaitau ibukin te koaua, n norani kainnanoan ana kairiri te Atua irouia te koraki ake ti uarongorongo nakoia. A bon aki kona ni karekea te kairiri ae onimakinaki aomata n te aonnaba aei, are a na buokaki iai ni karekea te tokanikai ao te kukurei. A tabeaianga angiina ibukin taai aika a na roko ao akea aia kantaninga ma a ukoukora te maiu ae manena. E ngae ngke a taua te Aro angiia ma e uarereke aia atatai n te Baibara. E boni kuri n titeboo aroia ma aomata ake i Ninewe. (Wareka Iona 4:11.) Ngkai ti a tia ni kabatiaa uataboan te mwakuri ni minita, ti a mataata riki n te kaokoro i marenani korakoran aia onimaki te koraki ake ti uarongorongo nakoia ma ana aomata Iehova. (Itaia 65:13) Ti kauringaki n raoiroin Iehova bwa e kona ni katauraoi baika a bati riki nakon are ti kainnanoi ibukin ara onimaki bwa e kaoia ni kabane naake a na karekei kabebeteaia n te onimaki ao te kantaninga ni koaua.—Te Kaotioti 22:17.
5. Tera aron ara namakin ni kaineti ma ara kangaanga ni buokaia aomata n te onimaki?
5 Ngkana ti buokiia tabemwaang n te onimaki, e a bebete riki iroura bwa ti na rarawa n taonakinako n ara kangaanga. E nora koauan anne Trisha ae te regular bwaiania ngke a buuraure ana karo. E taku: “Bon teuana mai buakon te uruakinnano are e riki nakoiu.” E bon rangi n nanokawaki n te bong teuana ao akea naba nanona ni kani karaoa te mwakuri ni minita. Ma e ngae n anne, e bon nako naba ni kaira te reirei n te Baibara ma ataei aika teniman ake a rangi ni bati naba aia kangaanga ni mwengaia. A boni kitanaki iroun tamaia, ao e karaoi mwakuri n iowawa mwaneia are ikawai nakoia. E taku Trisha: “E korakora riki aia kangaanga ke rawawatan nanoia nakon ae I rinanona. A boni mata ni mimi ao n ingainga nanoia ma ni kukurei, n ara tai n reirei. Boni bwaai n tituaraoi ataei aikai mairoun Iehova, moarara riki n te bong arei.”
6, 7. (a) E na kanga ni kakorakoraaki ara onimaki n reiakinaia aomata taiani koaua man te Baibara? (b) Tera ae na riki n ara kakaitau ibukini wanawanan te Atua, n noraia aomata ake ti reirei ma ngaiia bwa a nakoraoi riki maiuia mani maiuakinani booto n reirei n te Baibara?
6 E kakorakoraaki ara onimaki man reiakini koaua man te Baibara. E korea ae kangai te abotoro Bauro ibukia I-Iutaia tabeman n ana bong, ake a kabwaka ni maiuakina are a tataekinna: “Ngkoe ae ko reireinia aomata, ko bon reireiniko moa?” (I-Rom 2:21) Ai boni kaokorora anne ma bwaiania ni boong aikai! A bati riki aia tai n reiakinia aomata te koaua ao ni kairi reirei man te Baibara. Ni karaoan anne irouia n te aro ae uaana, a riai ni katauraoi n taai nako ibukini kairan aia reirei ni kabane ao tao ni karaoi naba aia ukeuke ibukini kaekaan titiraki. E kabwarabwaraa ni kangai te bwaiania ae Janeen: “E a kakorakoraaki riki onimakinani koaua akanne man reiakinaia aomata te koaua ni katoatai. Ibukin anne, e aki tiku n arona au onimaki ma e teimatoa n ririkirake.”
7 E kakorakoraaki ara kakaitau ibukini wanawanan te Atua n noraia aomata ake ti reirei ma ngaiia, bwa e a nakoraoi riki maiuia mani maiuakinani booto n reirei n te Baibara. (Itaia 48:17, 18) Anne are e buokira naba bwa ti na teimatoa ni kamatoai riki nanora ni maiuakini booto n reirei aikai. E taekina ae kangai temanna naba te bwaiania ae Adrianna: “E kona n rangi ni mangaongao maiuia aomata ngkana a bon onimakin oini wanawanaia. Ma ngkana a moanna n onimakina wanawanan Iehova a kona ni karekea ngkekei naba kakabwaiaaia.” N aron naba anne, e taku Phil: “I mimi n noran aroia aomata aika aki nakoraoi maiuia bwa a kataia ni bitii maiuia man ana ibuobuoki Iehova.”
8. Tera aron rotakira ngkana ti uaaia ni karaoa te mwakuri ni minita ma raora aika raraoi aroia?
8 A karikirakeaki ara onimaki ngkana ti uaaia ni karaoa te mwakuri ni minita ma raora aika raraoi aroia. (Taeka N Rabakau 13:20) A kabatiaa aia tai angiia bwaiania n te mwakuri ni minita ma raoia n tataekina te rongorongo ae raoiroi. Aei are e a karekei taai riki ibukin “te ikaungaunga i marenara.” (I-Rom 1:12; wareka Taeka N Rabakau 27:17.) E taekina ae kangai te bwaiania ae Lisa: “E kaotiotaki te nano ni kaiangatoa ao te bakantang n angiin te tai n taabo ni mwakuri. Ko bae n ongongo te winnanti ao taetae aika kamatauninga ni katoabong. A tangiria bwa a na karikirakeaki riki n aia mwakuri. N tabetai, ko kakanikoaki ke ni bwainingareaki ibukin aroarom ni Kristian. Ma e ngae n anne, boni kateimatoaara ni koaua te mwakuri ma raora ni Kristian n te mwakuri ni minita. E ngae ngke n tokin te bong anne I kua ma I okira mwengau ma ungan nanou.”
9. Tera ae kona n riki nakon te mare ae te biro tennai ngkana ti bwaiania ma buura?
9 E kamatoaaki ara mare ae te biro tennai ngkana ti bwaiania ma buura. (Te Minita 4:12) E kabwarabwaraa ni kangai Madeline are e bwaiania ma buuna: “I kona ni kabanea te tai ae bati ma buu ni maroroakina taekan te bong are ti karaoa iai te mwakuri ni minita, ke bwaai tabeua man ara wareware n te Baibara ake ti kona ni kamanenai iai. E ririkirake ni kaan ara iraorao n taai ake ti bwaiania iai ni katoa ririki.” N aron naba anne, e taku Trisha: “Ti aki kaatuui ara iango i aoni baika ti na taarau iai, ngaia ae ti a aki un ibukin te mwane. Titeboo ara kaetieti n te mwakuri ni minita ngaia are ti kona ni kaai n airi ni manga okiriia ara aomata ao naake ti reirei ma ngaiia n te Baibara, ike ti a buokaki iai ni kaai ni kakorakoraa reitakira n ara mare ao ni bwaai n taamnei.”
10. Tera aron rotakin onimakinan Iehova iroura ngkana ti moanibwaia te Tautaeka n Uea ao n namakina ana boutoka te Atua?
10 E na rikirake onimakinan Iehova iroura ngkana ti moanibwaia te Tautaeka n Uea, ti namakina ana boutoka ao n nora kaekaan ara tataro irouna. N aron ae iangoaki, e kakoauaaki anne irouia Kristian aika kakaonimaki ni kabane. Ma a kunea te koraki ake a kabwanina aia tai ni mwakuri bwa a kona ni buokaki n teimatoa ni bwaiania man onimakinan Iehova. (Wareka Mataio 6:30-34.) E kariaia Curt are te bwaiania ao te bonomwi ni mataniwi n te aono ae uarereke bwa e na kawara te ekaretia ae uoua ma te iterana te aoa kaeana mani mwengana. E boni bwaiania ma buuna ma e tau bwaan aia kaa nakon te ekaretia anne tii ibukin nakoia, ao e na bwakabwai n te wiki riki are imwina. E taekina ae kangai Curt: “I a moanna n nanououa bwa e eti are I a tia ni motinnanoia ke e aki.” Imwin tataroakinana, a a motinnanoia bwa a boni kona ni kakororaoa te mwioko arei ao a onimakina ae e na bon tabeakini kainnanoia te Atua. Ngke a nangi mwananga nako, e a weteiia naba te tari te aine temanna ao n tuangia bwa iai ana bwaintangira nakoia. Bon te mwaiti ni mwane raoi ae a kainnanoia ibukini kabobongaani mwanangaia arei. E taku Curt: “Ngkana a okioki baika ko rinanoi n aron aikai, ko na kai nora iai buokam iroun Iehova.”
11. Baikara kakabwaia tabeua ake a rinanona bwaiania?
11 Eng, a aki toki n noria bwaiania bwa ngkana a kabanei korakoraia n ana mwakuri Iehova ao n ukoukora aia iraorao ae kaan ma ngaia, a na ‘oaki [ke n ‘taonaki nako,’ NW]’ ni kakabwaia aika a rangi ni bati. (Te Tua-Kaua 28:2, BG) Ma bon iai naba kangaanga ngkana ko bwaiania. Bon akea ana toro te Atua aika a aki rotakibuaka ni kangaanga ake a riki man ana karitei Atam. E ngae ngke a noria bwaiania tabeman bwa a riai ni katoka aia mwakuri teutana te tai ibukin aia kangaanga, ma a kona ni kanakoraoi n angiin te tai ke n totokoi. Tera are e kona ni buokiia bwaiania bwa a na teimatoa ni kukurei n te mwakuri are a mwiokoaki iai?
TEIMATOA NI KABWANINA AM TAI NI BWAIANIA
12, 13. (a) Tera ae riai ni karaoia te bwaiania ngkana iai ana kangaanga ni kakoroan tiana ibukin te aoa are kantaningaaki? (b) Bukin tera bwa e rangi ni kakawaki baireani warekan te Baibara ni katoabong, te ukeuke n reirei i bon iroum ao kananoan am iango iai?
12 A rangi n tatabetabe angiia bwaiania. A kona ni kabokorakora ibukini karaoan te bwai teuana, ngaia are e rangi ni kakawaki te babaire ae riai. (1 I-Korinto 14:33, 40) Ngkana iai ana kangaanga te bwaiania ibukini kakoroan te aoa are kantaningaaki, tao e kainnanoa rinanoan riki arona ni kamanena ana tai. (I-Ebeto 5:15, 16) E kona n titirakinna ni kangai: ‘Mwaitira au tai ae I kababanea n te kaakibotu ke kakukurei ake I tatangiri? I kainnanoa kaotiotan te taubaang ae korakora? I kona ni bita au babaire ibukin au mwakuri ni kareketianti?’ A kakoauaa Kristian bwa e bebete karinani bwaai riki tabeua n aia babaire, ngaia are tao a riai te koraki ake a kabwanina aia tai n tuoa aia babaire n taai nako ao ni karaoi bitaki ngkana e kainnanoaki.
13 A riai n rin i buakon ana babaire te bwaiania warekan te Baibara ni katoabong, karaoan te ukeuke n reirei i bon irouna ao kananoan ana iango iai. Ibukin anne, e kainnanoa te taubaang te bwaiania n te aro bwa e na aki anaaki ana tai are e kaokoroa ibukini baika a kakawaki ni baika a aki kakawaki. (I-Biribi 1:10) N te katoto, kataamneia n am iango ngke e a okira mwengana imwin ana mwakuri ni minita ni kabongnga n te bong teuana. E baireia bwa e na kamanena te tairiki ni katauraoi iai ibukin te botaki ae imwaina. Ma te moanibwai ae e karaoia, e wareka ana reta. Imwina, e kamaiua ana kaombiuta ao e wareki ao ni kaekai ana meeri n te Internet. N te tai naba anne, e nakon te atureti ae kakawaraki n te Internet n noria bwa e a bwaka boon te bwai are e tangiria ni kabooa ke e tuai. Imwain uringan te baere e riai ni karaoia n te tairiki anne, e a kaani koro uoua te aoa n tia ni bwakanako ao e tuai mani moana ana ukeuke n reirei i bon irouna. Bukin tera ngkai e riki anne bwa ana kangaanga? A riai n tararuai rabwataia taan takaakaro aika rangi ni mwaatai ngkana a tangiria ni kamaana takaakaroia. N aron anne, a kainnanoa te babaire ae riai bwaiania ibukin aia ukeuke n reirei i bon irouia bwa a aonga n nuai raoi ni bwaai n taamnei ngkana a na teimatoa ni kabwanina aia tai n te mwakuri ni minita.—1 Timoteo 4:16.
14, 15. (a) Bukin tera bwa a riai bwaiania ni kabebetei maiuia? (b) Tera ae e riai ni karaoia te bwaiania ngkana e rinanoni kangaanga?
14 A kakorakoraia bwaiania aika nakoraoi aia mwakuri ni kateimatoa maiuia bwa e na bebete. E kaungaia taan rimwina Iesu bwa a na kaatuua taraan te bwai ae tii teuana. (Mataio 6:22) E teimatoa ni kaatuua taraan te bwai ae tii teuana ngaia are e a kona ni kakororaoa ana mwakuri ni minita n aki tutukaki. E a kona ni kangai: “Iai bwangaia arobeke, ao iai nneia n tiku mannikiba ake i annang, ma akea nnen Natin te aomata ae e na kawenea atuna iai.” (Mataio 8:20) Ibukini kan reiakinan ana katoto Iesu, e karaoa ae riai te bwaiania n ururingan are ngkana e rangi ni bati ana bwai, e na bati riki ana tai ni kateimatoai, ni kabooui ke n onobwai.
15 A ataia bwaiania bwa a aki karekea te mwakuri are a kakabwaiaaki iai imwin aroaroia ni kabane aika raraoi. Ma ti kona ni karekei bwaai n tangira ni kabane ke mwioko n te mwakuri man ana akoi te Atua ae boto i aon te tangira. Ngaia are ti riai ni bane n onimakina Iehova bwa ti aonga n teimatoa ni bwaiania. (I-Biribi 4:13) A kona ni kaoti kangaanga ma katabeaianga. (Taian Areru 34:19) Ngkana a kaoti, a riai bwaiania n onimakina Iehova ibukin te kairiri ao ni kariaia te tai ae tau bwa e na buokiia, n oneani mwin are a na waekoa ni kaaki aia mwakuri are a mwiokoaki iai. (Wareka Taian Areru 37:5.) Ngkai a rinanon ana ibuobuoki ae tatangira te Atua, a na kaaniaki riki ma ngaia bwa kaanga Tamaia ae akoi i karawa.—Itaia 41:10.
KO KONA NI BWAIANIA?
16. Tera ae ko riai ni karaoia ngkana ko kani bwaiania?
16 Ngkana ko kan karekei kakabwaia n aroia te koraki ake a kabwanina aia tai ni bwaiania, kaota nanom nakon Iehova. (1 Ioane 5:14, 15) Mamaroro ma te koraki ake a bon teimatoa naba ngkai ni bwaiania. Katei tiia aika raraoi bwa ko aonga n riki bwa te bwaiania. Anne te bwai ae a karaoia Keith ao Erika. A bon tia ni kabanea aia tai ni mwakuri n aroia naba taanga aika bati aika tii te rorona ma ngaiia, a karekea aia auti ao aia kaa ae boou imwini mareia. A taku: “Ti iangoia bwa e na reke raun nanora mani baikanne, mangaia a bon aki.” Ngke e tuangaki Keith bwa e nang aki mwakuri ni kareketianti, ao e a beku bwa te auxiliary bwaiania. E taku: “I kauringaki ni karaoan te bwaiania aron te kimwareirei ae bati ae reke man te mwakuri ni minita.” A moana aia iraorao ma te taanga teuana aika bwaiania are a buokaki irouia n nora te kimwareirei are e reke mani karekean te maiu ae bebete ao te bwaiania. Tera are a karaoia Keith ao Erika? “Ti korei tiara ni kaineti ma bwaai n taamnei ni karerenai, ti katekea i aon ara aitibwaoki ao ni kaeta teuana imwin teuana ngkana ti a tia ni karaoia.” Imwin tabeua te tai, a a kona ni bwaiania.
17. Bukin tera bwa ko wanawana ngkana ko iangoi bitaki n am babaire ke aroaroni maium bwa ko aonga ni bwaiania?
17 Ko kona ni bwaiania? Ngkana ko aki kona bwa e aki angaraoi iroum n te tai aei, karaoa am kabanea ni kona bwa ko aonga n rangi ni kaan ma Iehova rinanoni kabatiaan uataboan te mwakuri ni minita. Imwin rinanoakina n te tataro, ko kona ni kunea bwa ko na karaoi bitaki tabeua n am babaire ke aroaroni maium ike ko a kona ni bwaiania iai. Ngkana ko moana am bwaiania, e na kona n raka riki kimwareireim nakon am anganano ni kabane. Ko na karikirakea te raunnano ae reke ni moanibwaian te Tautaeka n Uea nakoni karaoan nanom. (Mataio 6:33) Ko na karekea te kakukurei ae bati riki are e reke man am anganga nakoia aomata. Irarikin anne, ko na karekei riki am tai ibukin iaiangoani ke mamaroroakinan taekan Iehova, korakoran am tangira ibukina ao kakukureiana.