Kakauongo Nakoni Bwanaan Iehova n Taabo Ake Ko Mena Iai
“A na ongo te taeka taningam mai akum, ae kangai, Aio te kawai.”—ITAIA 30:21, BG.
1, 2. E kanga Iehova n reitaki ma ana toro?
A KAREREKEI aomata nako kairaia mairoun Iehova n aanga aika kakaokoro man rongorongo ni kabane aika n te Baibara. Irouia tabeman, e taetae te Atua rinanoia ana anera ke miitara ke taiani mii, ni kaotii nakoia bwaai aika a na riki nakon taai aika ana roko. E angania naba Iehova mwiokoaia ni mwakuri aika okoro. (Warekaia Iteraera 7:89; Etekiera 1:1; Taniera 2:19) A karerekea te kairiri rinanon Iehova tabemwaang mairouia taan tei ibukina ake a beku n ana botaki i aon te aba. N aki ongea aron reken ana taeka Iehova irouia ana aomata, ma a kakabwaiaaki te koraki ake a tou mwin ana kaetieti.
2 E kairiia ana aomata Iehova ni boong aikai rinanon te Baibara, taamneina ae raoiroi ao te ekaretia. (Mwakuri 9:31; 15:28; 2 Timoteo 3:16, 17) Moan te mataata te kairiri are ti anganaki mairouna kaanga aron ae ti ‘ongo te taeka mai akura ae kangai, Aio te kawai, kam na nakonako i nanona.’ (Itaia 30:21 BG) E teretere n anne bwa Iesu e karorokoa bwanaan Iehova iroura ngkai e kaira te ekaretia rinanon “te toro ae kakaonimaki ma ni wanawana.” (Mataio 24:45) Ti riai n taua ma nanora te taeka n reirei ao te kairiri aei, ibukina bwa e boto i aon ongeabara reken te maiu are aki toki.—Ebera 5:9.
3. Tera ae kona ni kabaenikaira nakon touani mwin ana kaetieti Iehova? (Nora te taamnei ni moan te kaongora aei.)
3 E ingainga Tatan te Riaboro ni kani kamemeerea nakoraoin kairakira nakon te maiu iroun Iehova. Irarikin anne, e kona ‘nanora ae mwamwanaira’ ni kabaenikaia nakoraoin touani mwin ana kaetieti Iehova. (Ieremia 17:9, BG) Mangaia are ti bia iaiangoi arora ni kona n tokanikai i aoni bwaai n tutuki ake e na kangaanga iai kakauongora nakoni bwanaan te Atua. Ti na maroroakina naba aroni kamanoan ara iraorao ma Iehova mani kaanin ara itoman ma ngaia, n aki ongei baika riki nakoira.
TE TOKAINIKA I AON ANA KUNEMWAAN NAKO TATAN
4. E kanga Tatan ni kataia ni kairaraangi aia iango aomata?
4 E kataia Tatan ni kairaraangi aia iango aomata rinanon rongorongo ao katanoata aika kewe. (Wareka 1 Ioane 5:19.) A butanako n te aonnaba rongorongo n taian nuutibeeba, booki, maekatin, rerio, TV ao te Internet. E ngae ngke a taekinaki ni baikanne rongorongo aika manena, ma n angiin te tai a boutokai aroaro aika kauntaba ma ana kaetieti Iehova. (Ieremia 2:13) N te katoto, e taekinaki n rongorongo ao taabo ni kamataku bwa akea buren te mare i marenan te mwaane ma te mwaane ke te aine ma te aine, ao a bati aomata aika a iangoia bwa e a rangi n riao ribaakin te mwakuri anne n te Baibara.—1 I-Korinto 6:9, 10.
5. Ti na kanga n rarawa ni katikaki nako n ana rongorongo aika kewe Tatan?
5 A na kanga te koraki ake a tangiri ana kaetieti te Atua n rarawa ni katikaki nako n ana rongorongo ni kewe Tatan aika mwaitikurikuri ni boong aikai? A na kanga ni kaokoroa te bwai ae raoiroi ma ae buakaka? E kaekaaki anne n te Baibara ni kangai: “E na tarataraia ni kakairi n [ana taeka te Atua]”! (Taian Areru 119:9, BG) Iai te kairiri ae rangi ni kakawaki n ana taeka te Atua ae e a tia ni koreaki, are ti a kona iai n ataa kaokoron te rongorongo ae koaua ma ae kewe. (Taeka N Rabakau 23:23) E mwanewea te Baibara Iesu ao e taekinna bwa “e na maiu [te aomata] n taeka nako aika otinako mai win Iehova.” (Mataio 4:4) Ti riai n atai arora ni maiuakini booto n reirei man te Baibara. N te katoto, e rangi ni maan imwaini korean ana tua Iehova ibukin te wene ni kimoa irouni Mote ao te rorobuaka are Ioteba e bon ataia bwa te bure nakon te Atua karaoan te aeka n mwakuri anne. Bon akea te tai ae e iangoia iai bwa e na aki ongeaba nakon Iehova ngke e kataia buun Botiba ni kariria nakoni karaoan te bure. (Wareka Karikani Bwaai 39:7-9.) E ngae ngke e kataaki Ioteba iroun neiei i nanon te tai ae maan, ma e boni motinnanoia teuaei bwa e na kakauongo nakoni bwanaan te Atua ao tiaki neiei. Te bwai ae rangi ni kakawaki ibukin ataakin ae eti ma ae bure, bon te kakauongo nakoni bwanaan Iehova ao kainan te taninga nakon ana rongorongo ni kewe Tatan ake e teimatoa ni kakanakoi.
6, 7. Tera ae ti riai ni karaoia bwa ti aonga n rarawa nakon ana taeka n reirei aika bubuaka Tatan?
6 A rangi ni bati n te aonnaba reirein Aaro aika a kauntaba n te aro are a a iangoia aomata aika bati bwa akea uaan ukoukoran te Aro ae koaua. Ma e ngae n anne, e a tia Iehova ni karaoi ana kairiri aika mwaitikurikuri n te aro ae mataata ibukia naake a kukurei ni kamanenai. Ti riai ni karaoa ara motinnano bwa antai ae ti na kakauongo irouna. Kioina ngkai e kuri kangaanga te kakauongo nakoni bwanaa aika uoua n te tai ae tii teuana, ti riai ni ‘kinaa bwanaan’ Iesu ao ni kakauongo nakoina. Boni ngaia are e rineia Iehova bwa e na mataniwi i aoia Ana tiibu.—Wareka Ioane 10:3-5.
7 E taku Iesu: “Iangoa raoi taekan te bwai ae kam ongora.” (Mareko 4:24) A teretere ao n eti raoi ana reirei ni kairiri Iehova, ma ti riai n iangoia ao ni maiuakinna ao ni kakauongo iai rinanoni katauraoan nanora bwa ti na butimwaeia. Ngkana ti aki taratara raoi, ti kona ni kakauongo nakon ana taeka n reirei Tatan ae buakaka n oneani mwin ana reirei ni kairiri te Atua ae irianaki n te tangira. Tai kariaia bwa a na tautaekaniko aia waaki kaain te aonnaba n aron te katangitang, taiani viteo, kamataku n te TV, booki, raoraom, taan reirei, ke aomata aika aongkoa taan rabakau.—I-Korote 2:8.
8. (a) E na kanga ni kai kaririaki nanora n ana kunemwaan Tatan? (b) Tera ae kona n riki nakoira ngkana ti kakeai bongani kauring ibukini kanikina?
8 E ataia Tatan ae iai iroura kani karaoani mwakuri aika bure ao e kataia ni kairira bwa ti na kariaia taonakinakora iai. Ngkana e kainetira Tatan n te aro aei, ai bon te kangaanga ae korakora ngkanne kateimatoaani kakaonimakira ma te nano ae eti. (Ioane 8:44-47) Ti na kanga ni kona n tokanikai i aon te kangaanga aei? Iangoa te aomata ae bane nanona n te kakukurei n te aro are n tokina, e a karaoa te mwakuri ae bure are e iangoia ngkoa bwa e na bon aki karaoia. (I-Rom 7:15) E kanga n reke te aro ae kananokawaki aei? E boni bae n ae e a tia te aomata anne n aki kakauongo nakoni bwanaan Iehova teutana imwin teutana. Tao e a tia ni kabwaka ni mutiakini kauring ibukini kanikinaean te bwai ae riki i nanona ke e bon iangoia bwa e na kakeai bongaia. N te katoto, tao e aikoa tatataro, e aikoa bati n iriri n te mwakuri ni minita, ke e a moanna n aki iririi bobotaki. N tokina, e a kariaia te bwai ae e tangiria ao ni karaoa te bure e ngae ngke e ataia bwa e kairua. Ti kona n totokoa te aeka ni kairua ae karuanikai anne ngkana ti teimatoa ni mutiakini kauring nako ibukini kanikina ao ni waekoa ngkekei naba ni kaetii aroarora. Ao ngkana ti kakauongo nakoni bwanaan Iehova, ti na bon aki butimwaei aia iango nako taan tannako man te koaua.—Taeka N Rabakau 11:9.
9. Bukin tera bwa e rangi ni kakawaki te moantaai n ataia ae iai iroura kani karaoani mwakuri aika bure?
9 E kona ni maiu te aomata ngkana e moantaai ni kuneaki aorakina. N aron naba anne, ti kona n totokoa rikin te kabuanibwai ngkana ti waekoa n ataia ae iai iroura kani karaoani mwakuri aika bure ake a kona ni kairira nakon te kaririaki. N te tai are ti atai iai mamaarara aikai, ti wanawana ngkana ti waekoa ngkekei naba ni kaetii arora imwain ‘raweakira iroun Tatan bwa ti na karaoa nanona.’ (2 Timoteo 2:26) Tera ae ti riai ni karaoia ngkana ti a ataia bwa ti a tia ni kariaia arora n iaiango ao baika ti tangiri bwa a na raroanako ma baike e tangiri Iehova mairoura? Ti riai ni waekoa ni kananorinanoira n oki nakoina, kauki taningara nakon ana reirei ni kairiri ao ni kakauongo ma nanora ni kabane. (Itaia 44:22) Ti riai n ataia bwa mani karaoan ara motinnano ae buakaka, ti a kona ni karawawataaki n te aro ae kakaiaki ike ti a kona n aitara iai ma mwia aika rangi ni kammaraki n te waaki ae ngkai. Ai raoiroira riki bwa ti na rarawa ni betinako ao ni waekoa ni kaetii arora, bwa ti aonga n totokoa rikin ara kairua ae kakaiaki!
TE TOKANIKAI I AON TE KAINIKATONGA AO TE MATAAI NI KANIBWAIBWAI
10, 11. (a) Baikara tabeua kanikinaean te kainikatonga? (b) Tera reireiara man aia karitei Kora, Ratan ao Abiram?
10 Ti riai n ataia bwa e kona ni kairira nanora bwa ti na betinako. Ai korakorara aroaro aikai ni kairirira nakoni karaoani buure aika kakaiaki! Iangoa te katoto ibukin te kainikatonga ao te mataai ni kanibwaibwai. Iangoia bwa a na kanga aroaro aikai ni kabane ni kona n tuka kakauongora nakoni bwanaan Iehova ao ni kona ni kairira nakon te kabuanibwai. E kona n iangoia te aomata ae kainikatonga bwa e kaokoro ma tabeman. E kona n iangoia bwa akea ae kona n tuangnga te bwai ae riai ni karaoia n ikotaki naba ma aia reirei ni kairiri raona ni Kristian, unimwaane n te ekaretia, ke ana botaki te Atua. E a raroa nako mairoun Iehova te aeka n aomata anne n te aro are e a maraara bwanaan te Atua irouna.
11 Inanon aia tai ni mwananga n te rereua tibun Iteraera, a boni karitei Kora, Ratan ao Abiram nakoni mwaakaia ni kairiri Mote ma Aaron. Ibukini kainikatongaia taani karitei, a a tangiria bwa a na taromauria Iehova n oin nanoia. Ma tera aron Iehova iai? E bon tiringia. (Warekaia Iteraera 26:8-10) Ai boni kakawakira reireiara ae reke man te rongorongo rimoa aei! E boni kairiri nakon te kabuanibwai te karitei nakon Iehova. Ti bia uringnga naba ae “e ri moan te kamateaki te kainikatonga.”—Taeka N Rabakau 16:18, BG; Itaia 13:11.
12, 13. (a) Taekina te katoto ae kaotaki iai aron te mataai ni kanibwaibwai ni kona ni kairiri nakon te kabuanibwai. (b) Kabwarabwaraa aroni waekoan rikiraken te mataai ni kanibwaibwai ngkana e aki katokaki.
12 Iangoa naba te aroaro ae te mataai ni kanibwaibwai. E aki toki te aomata ae mataai ni kanibwaibwai n namakinna bwa a aki kaineti nakoina ana kairiri Iehova ao n iangoia naba bwa e kona n anai bwaai aika tiaki ana bwai. Ngke e a tia mataniwin ana taanga ni buaka Turia ae Naaman ni katokaki reberana, e bon anga bwaai n tituaraoi nakon te burabeti ae Eritai are e rawa ni butimwaei. Ma e ngae n anne, e mataaiakini bwaai n tangira akanne ana tia mwakuri Eritai are Keati. E taku i nanona: “Ngkai iai Iehova, ao N na biri n [ooa Naaman], ao N na anai bwaai tabeua mai rouna.” E bon aki tuanga Eritai ao e a biri rimwin Naaman ma n taekini keewe nakoina ao ni bubutii “teuana te tarena n tirewa, ma uoua te kunnikai ma bwaiia nako.” Tera are e riki nakoni Keati imwini karaoan aei ao ana kewe nakon ana burabeti Iehova? Eng, e bon nimtaki n reberan Naaman teuare e mataai ni kanibwaibwai are Keati!—2 Uea 5:20-27, BG.
13 E kona ni moanaki te mataai ni kanibwaibwai man te bwai ae uarereke, ma ngkana e aki katokaki e kona ni waekoa n rikirake ao n urua aroni maiun te aomata. E kamatataaki karuanikain te mataai ni kanibwaibwai n rongorongon Akan n te Baibara. Iangoa aroni waekoan rikiraken te mataai ni kanibwaibwai iroun Akan. E taku: “Ngke I nora te ninira teuana ae raoiroi ae bwaini Baburon i buakoni bwaai ni kuri, ao uabubua te tiekera n tirewa, ma te banin ni koora ae nimabwi te tiekera rawawatana, ao I mataiakin ni kani bwain, ao I anai.” N oneani mwin are e na aki kariaia tangirani karaoan te bure Akan, e bon nanonrang n iraei bwaai aikai ao ni karabai n ana umwanrianna. Ngke e a ataaki ana bure Akan irouia aomata nako, e a tuangaki iroun Iotua bwa e na karokoa te kabuanibwai Iehova i aona. A boni karebanaaki ni karokoa mateia Akan ma ana utu n te bong naba anne. (Iotua 7:11, 21, 24, 25, BG) Ti kona naba n reke n te kangaanga man te mataai ni kanibwaibwai. Mangaia are ti bia ‘kawakinira man te aeka ni mataai ni kanibwaibwai ni kabane.’ (Ruka 12:15) E ngae ngkai a kona n reke ara iango aika buakaka ke ti iaiangoi baika kammaira n taai tabetai, ma e rangi ni kakawaki tararuaan raoi ara iango ao n aki kariaia baika ti tangiri bwa a na kairira nakoni karaoan te bure.—Wareka Iakobo 1:14, 15.
14. Tera ae ti riai ni karaoia ngkana ti ataia bwa iai iroura te kainikatonga ao te mataai ni kanibwaibwai?
14 A kaai ni kona ni kairiri nakon te kabuanibwai te kainikatonga ao te mataai ni kanibwaibwai. Ngkana ti iaiangoi mwin ukoukorani karaoan ae bure, ti a kona ni buokaki iai bwa ti na aki kariaia kani karaoani baikanne bwa e na taonaanako bwanaan Iehova. (Te Tua-Kaua 32:29.) E aki tii tuangira karaoan ae eti te Atua ae koaua n te Baibara, ma e kabwarabwarai naba kakabwaia man te nakonako n te aro ae boraoi ma ae taekinaki iai n ikotaki naba ma mwin touan te kawai ae bure. Ngkana e kairira nanora bwa ti na iaiangoa karaoan te bwai teuana ae bure ibukin te kainikatonga ke te mataai ni kanibwaibwai, ai wanawanara ngaira ngkana ti iaiangoi mwia! Ti riai n iangoa aron rotakira ma aomata aika tangiraki iroura ao ai moarara riki ara iraorao ma Iehova mani karaoan ae bure.
KATEIMATOA AM ITOMAN AE KAAN MA IEHOVA
15. Tera reireiara ae kona n reke man ana katoto Iesu ibukin te itoman?
15 E bon tangira te kabanea n tamaroa ibukira Iehova. (Taian Areru 1:1-3) E katauraoi kairiri aika bati n taia aika riai. (Wareka Ebera 4:16.) E ngae ngke e kororaoi Iesu, ma e bon onimakina ana katoatai n itoman ma Iehova, ao e tataro n aki toki. E boutokaaki ma ni kairiraki Iesu iroun Iehova n aaro aika kamimi. E kanakoia anera te Atua bwa a na tabeakina kainnanona, e anganna taamneina ae raoiroi bwa e na buokia ao ni kairiria n rineakia abotoro ake 12. E ongoraeaki bwanaan Iehova mai karawa are e a kaota iai Ana boutoka ao kakatongana iroun Iesu. (Mataio 3:17; 17:5; Mareko 1:12, 13; Ruka 6:12, 13; Ioane 12:28) Ti riai ni kakairi iroun Iesu n nurakin nanora n ara tataro nakon te Atua. (Taian Areru 62:7, 8; Ebera 5:7) E kona n teimatoa ni kaan ara itoman ma Iehova rinanon te tataro ao ti a kona ni maiuakina ae e na reke iai neboana.
16. E kanga ni buokira Iehova bwa ti na rabakau ni kakauongo nakoni bwanaana?
16 E aki kairoroira Iehova bwa ti na toua mwin ana taeka n reirei ma e anganira te aro ae e na kai reke iai iroura. Ti riai ni bubutii taamneina ae raoiroi, ao e na tituaraoi n anganira. (Wareka Ruka 11:10-13.) Ma e rangi ni kakawaki bwa ti na ‘tarataraa raoi arora ni kakauongo.’ (Ruka 8:18) N te katoto, bon te aro ni mwamwanaa te aba butiian Iehova ibukin te ibuobuoki n tokanikai i aon tangiran te wene ni bure ao ti teimatoa naba ni matakuakina te bwaitingako ke taamnei aika kammaira. Ni koauana, ti riai ni memena n taabo ake e mena iai taamnein Iehova. Ti ataia bwa iai taamneina ni bobotaki nako n te ekaretia. A bati ana toro Iehova ake a a tia n totokoa te kabuanibwai man aroia ni kakauongo nakoni bwanaan Iehova n ara tai ni bobotaki. Ibukin anne, a a tia n ataia bwa e a rikirake tangirani baika buakaka i nanoia ao a a tia naba ni kaetii aroia.—Taian Areru 73:12-17; 143:10.
TEIMATOA NI KAKAUONGO RAOI NAKONI BWANAAN IEHOVA
17. Bukin tera bwa e karuanikai onimakinara i bon iroura?
17 Iangoa te Uea ae Tawita i aon Iteraera rimoa. Ngke te roro n rikirake ngaia ao e bon tokanikai i aon te aintoa ae te I-Biritia are Koria. E bon riki Tawita bwa te tautia, te uea, te tia kamanomano ao te tia karaoi babaire ibukin te natannaomata. Ma ngke e onimakinna i bon irouna Tawita, e boni mwamwanaia nanona ao e a karaoa te bure ae kakaiaki ma Bata-teba, ao e bairea naba tiringani buun neienne are Uria. Ngke e boaaki Tawita, e bon nanorinano ni kakoauaa bwa e bure ao e a manga moana ana iraorao ma Iehova.—Taian Areru 51:4, 6, 10, 11.
18. Tera ae kona ni buokira bwa ti na teimatoa ni kakauongo nakoni bwanaan Iehova?
18 Ti bia mutiakina te taeka n reirei ae n 1 I-Korinto 10:12 ao n aki kabatiaa onimakinara i bon iroura. Kioina ngkai ti aki kona ni ‘kaetii eueutakira’ ti na bae ni kakauongo tao nakoni bwanaan Iehova ke bwanaan te tia Kairiribai nakoina teutana imwin teutana. (Ieremia 10:23, BG) Ti bia tataro n taai nako, tou mwin ana kairiri te taamnei ae raoiroi ao n teimatoa ni kakauongo raoi nakoni bwanaan Iehova.