Reireiara Man Ana Taetae ni Burabeti Iakoba Imwaini Matena​—Mwakoro 2

1. Tera iteran ana taetae ni burabeti Iakoba imwaini matena ae ti na maroroakinna n te kaongora aei?

A IKOTAKI natin Iakoba i rarikina ao ni kakauongo raoi ngke e kakabwaiaia n tatabemania nako tamaia ae e a kara. N aron are maroroakinaki n te kaongora are mai mwaina, a ingainga nanoia natina ake mwaane n ana taeka Iakoba nakon Reuben, Timeon, Rewi, ao Iuta ao a bae naba ni mimi iai. Ngaia are a bae n iangoia bwa tera ae e na taekinna Iakoba nakoia natina mwaane ake waniman riki. Ti na noria bwa baikara reireiara man ana taeka nakon Teburun, Itakara, Tan, Kata, Atera, Nabetari, Ioteba, ao Beniamin.a

TEBURUN

2. Kabwarabwaraa kakabwaiaan Teburun ao aroni kakororaoana. (Karikani Bwaai 49:13) (Nora naba te bwaoki.)

² Wareka Karikani Bwaai 49:13. E taekinna Iakoba bwa a na maeka kanoan Teburun i mataniwin te aba, i meangin te Aba ni Berita. Imwin 200 tabun te ririki ao a a karekea tibwangaia te baronga are Teburun ae mena i marenan Namani Kariraia ao te Meriteranian. E taetae ni burabeti Mote ni kangai: “Kimwareirei ngkoe ae Teburun, n otinakom.” (TuaKau. 33:18) Tao e taekinaki aei ibukina bwa e bebete iroun Teburun te iokinibwai ngkai e mena raoi i marenan taari aika uoua aikai. N aki ongeia bwa tera, ma a boni kukurei kanoan Teburun.

3. Tera ae kona ni buokira bwa a na rauaki nanora?

³ Tera reireiara? N aki ongeia bwa ti maeka ia ke baikara baike ti rinanoi, ma ti boni kona ni kukurei. A riai n rauaki nanora ni baika iai iroura ngkana ti kan teimatoa ni kukurei. (TaiAre. 16:6; 24:5) N tabetai e kona ni bebete kaatuuan ara iango i aoni baika akea iroura nakoni baika raraoi aika ti karekei. Ngaia are kataia n taraa raoiroini baike iai iroum.​—IKar. 6:4.

ITAKARA

4. Kabwarabwaraa kakabwaiaan Itakara ao aroni kakororaoana. (Karikani Bwaai 49:​14, 15) (Nora naba te bwaoki.)

⁴ Wareka Karikani Bwaai 49:​14, 15. E kamoamoaa Itakara Iakoba ibukin ana mwakuri korakora n arona ni kabotaua ma te taongki ae korakora, ae te man ae kona n uotii baika tinebu. E taekinna naba Iakoba bwa e na reke aban Itakara ae raoiroi. N aron ae boraoi ma ana taeka Iakoba, a a karekea abaia ae maiureirei kanoan Itakara i rarikin te Karaanga ae Ioretan. (Iot. 19:22) A boni mwakuri korakora n ribanaa abaia, ma a mwakuri korakora naba ibukini kabwaiaia tabeman. (1Uea 4:​7, 17) N te katoto, e tatauraoi te baronga ae Itakara n nako ni buaka ibukin te natannaomata, n aron are n ana tai te tia Moti are Baraka ao te burabeti n aine are Tebora.​—MotiTae. 5:15.

5. Bukin tera ngkai ti riai ni mwakuri korakora?

⁵ Tera reireiara? E kakawaki iroun Iehova ara kakorakora ni beku ibukina n aron ae kakawaki naba irouna aia mwakuri korakora te baronga are Itakara. (TeMin. 2:24) N te katoto, iangoa aroia taari mwaane aika mwakuri korakora n tararuaa te ekaretia. (1Tim. 3:1) A aki riai taari aikai n nako ni buaka, ma a riai ni kakorakoraia ni kamanoia ana aomata te Atua mani kangaanga aika a na urua aia onimaki. (1Kor. 5:​1, 5; Iuta 17-23) A mwakuri korakora naba ni katauraoi ao ni karaoi kabwarabwara aika kaunganano aika a na kakorakoraa te ekaretia.​—1Tim. 5:17.

TAN

6. Tera mwiokoaia ae a karekea te baronga are Tan? (Karikani Bwaai 49:​17, 18) (Nora naba te bwaoki.)

⁶ Wareka Karikani Bwaai 49:​17, 18. E kabotaua Tan Iakoba ma te naeta ae aiania aika totoa riki nakoina, n aron te aoti ni buaka ao te tia toka i aona. A mamaakaki tibun Tan irouia taani kairiribai nakoia tibun Iteraera. Ni mwanangaia nakon te Aba ni Berita, a kamanoa te natannaomata te baronga are Tan n aroia n “tantani . . . mai buki.” (WarIte. 10:25) Anne boni mwiokoaia ae kakawaki tibun Tan, e ngae ngke e aki noraki aia mwakuri irouia te natannaomata.

7. Tera ae ti riai n iangoia ibukin te mwioko teuana ae ti anganaki?

⁷ Tera reireiara? Iai mwiokoam teuana ae ko karaoia, ae taraa n aki noraki irouia tabemwaang? Tao ko buoka kaitiakan ao kateimatoaan te Tabo n Taromauri, ko anganano bwa ko na ibuobuoki n te runga ke n te bwabwaro, ke ni karaoa te mwakuri riki teuana. Ngkana ko karaoa anne, ko bon tau ni kamoamoaaki! Teimatoa n ururingnga ae e nori Iehova bwaai ni kabane ake ko karaoi ibukina ao a kakawaki irouna. E kakaitau riki ngkana ko beku irouna, tiaki ibukina bwa ko ukera kamoamoaam irouia tabemwaang, ma ibukina bwa ko kani kaota tangirana ni koaua iroum.​—Mat. 6:​1-4.

KATA

8. Bukin tera ngke a kai buakanaki te baronga ae Kata ni menaia n te Aba ni Berita? (Karikani Bwaai 49:19) (Nora naba te bwaoki.)

⁸ Wareka Karikani Bwaai 49:19. E taetae ni burabetinna Iakoba bwa a na ninia Kata taani kuribwai. E raka i aon 200 te ririki imwina, ao a a maekana te aba i mainikun te Karaanga ae Ioretan te baronga are Kata, ae iaontia ma taani kairiribai nakoia te natannaomata. A kai buakanaki kaain te baronga anne n aia tabo aei. Ma a kani maeka ikanne tibuni Kata ibukina bwa iai te tawaana n uteute ae tau ibukia aia nanai ni man. (WarIte. 32:​1, 5) Bon aomata aika rangi n ninikoria tibuni Kata. Ae kakawaki riki, a onimakina Iehova bwa e na buokiia ni kamanoa abaia are e angania te Atua, mairouia taani kuribwai. A kanakoia naba aia taanga ni buaka i nanon ririki aika bati ni buokiia baronga ake tabeua ni kataenikaia iteran te Aba ni Berita are mai mainikun Ioretan. (WarIte. 32:​16-19) A bon onimakina Iehova bwa e na kamanoia buuia ao natiia ngke a nako ni buaka mwaane. E kakabwaiaia Iehova ibukin ninikoriaia ao aroia n anga ngaiia.​—Iot. 22:​1-4.

9. E kangaa onimakinan Iehova iroura n rotii ara motinnano?

⁹ Tera reireiara? Ngkana ti na beku iroun Iehova n taai aika kangaanga, ti riai n teimatoa n onimakinna. (TaiAre. 37:3) A bati ni boong aikai aika a kaota onimakinan Iehova irouia n aroia ni boutokaa te mwakuri ni kateitei, a beku n te tabo ae kainnanoaki riki iai te ibuobuoki, ke a karaoi mwioko riki tabeua. A karaoa anne ibukina bwa a onimakinna raoi ae e na bon tabeakinia Iehova n taai nako.​—TaiAre. 23:1.

ATERA

10. Tera ae e kabwaka ni karaoia Atera? (Karikani Bwaai 49:20) (Nora naba te bwaoki.)

¹⁰ Wareka Karikani Bwaai 49:20. E taetae ni burabetinna Iakoba bwa a na maiuraoi te baronga are Atera, ao anne raoi te bwai ae riki. E reke naba tibwangan te baronga are Atera aaba aika rangi ni maiureirei i aon Iteraera ni kabane. (TuaKau. 33:24) E iaontia naba ma Taari ae te Meriteranian ao e reke naba iai aia matabaiawa kaaini Boinike ae Titon ae e korakora iai te karikirake man te iokinibwai. Ma e kabwaka Atera ni kanakoia tibuni Kanaan man te aba. (MotiTae. 1:​31, 32) E bae ni memeere ingaingan nanon te baronga ae Atera ni boutokaa te taromauri ae itiaki, man aia kariri ae buakaka tibuni Kanaan ao ibukini kaubwain Atera. E aki ibuobuoki Atera ngke e kakaaeia aika a na buakania tibuni Kanaan, te tia Moti are Baraka. N tokina, a aikoa nora te tokanikai ae kamimi are “i rarikin ranin Mekito” te baronga aei. (MotiTae. 5:​19-21) A bae ni maamaa tibun Atera ngke a ongo ana anene n tokanikai Baraka ma Tebora are e kairaki koreana n te taamnei, ae kangai mwanewena: “E tekateka Atera n aoaoria i mataniwin te aba.”​—MotiTae. 5:17.

11. Bukin tera bwa ti riai ni kateimatoa te iango ae raoiroi ibukini bwaikorakin te maiu?

¹¹ Tera reireiara? Ti kan angan Iehova ara kabanea n tamaroa. Ni karaoan anne, ti riai n rarawa nakon ana iango te aonnaba ibukini bwaikorakin te maiu ao te kaubwai. (TaeRab. 18:11) Ti kakorakoraira ni kateimatoa ara iango ae raoiroi ibukin te mwane. (TeMin. 7:12; Ebera 13:5) Ti aki kariaia uaiakinani bwaikorakin te maiu aika akea manenaia bwa a na tuka ara beku iroun te Atua. Ma ti angan ngkai Iehova ara tai ae bati ao korakorara, n ataakin ae e mena imwaira te maiu ae kamwengaraoi ni koaua ao n nakoraoi.​—TaiAre. 4:8.

NABETARI

12. A kangaa ni kakororaoaki kakabwaiaan Nabetari? (Karikani Bwaai 49:21) (Nora naba te bwaoki.)

¹² Wareka Karikani Bwaai 49:21. “Taeka aika tamaroa” ake e taekini Iakoba e kaineti ma aron Iesu n taetae n tain ana mwakuri ni minita. E kinaaki Iesu n ana angareirei ae uaana, ao e taekina Kaberenaum bwa “ana kaawa” n ana aono Nabetari. (Mat. 4:13; 9:1; Ioa. 7:46) E taetae ni burabeti Itaia ibukin Iesu bwa a na nora “te oota ae abwabwaki” aomata ake i Teburun ao ake i Nabetari. (Ita. 9:​1, 2) Iesu bon “te oota ni koaua are e na anga te oota nakoia aomata n aekaia nako” rinanon ana angareirei.​—Ioa. 1:9.

13. Ti na kangaa n taraa raoi ara taetae bwa e na kakukureia Iehova?

¹³ Tera reireiara? A kakawaki iroun Iehova baike ti taekin ao arora n taekin. Ti na kangaa n taekin “taeka aika tamaroa” aika kakukureia Iehova? Ti kona n tataekina te koaua. (TaiAre. 15:​1, 2) Ti kona ni kateimatoaia tabemwaang n ara taeka ngkana ti waekoa ni kamoamoaia ma ti iremwe ni kabuakaka ke ni ngurengure. (IEbe. 4:29) Ao ti kona ni katea tiara ae ti na karikirakea rabakaura ni moana te maroro ae kairiri nakon te uarongorongo.

IOTEBA

14. Kabwarabwaraa aroni kakororaoani kakabwaiaan Ioteba. (Karikani Bwaai 49:​22, 26) (Nora naba te bwaoki.)

¹⁴ Wareka Karikani Bwaai 49:​22, 26. E bae n rangi ni kakatonga Iakoba iroun Ioteba bwa e a tia Iehova n rineia “mai buakoia tarina.” E aranna Iakoba bwa “mwaangan te aroka ae bati uaana.” Ai aron te aroka Iakoba, ao Ioteba ai aroni mwaangana. Bon te karimoa Ioteba irouni buun Iakoba ae Rakera. E taekinna Iakoba bwa e na taboro tibwangan Ioteba bwa e na taua tibwangan Reuben, are ana karimoa Iakoba mairouni buuna are Rea. (KBwaai 48:​5, 6; 1Rong. 5:​1, 2) Ni kakororaoan te taetae ni burabeti anne, a a karekea abaia kanoan natin Ioteba ake Eberaim ao Manate, ao n riki bwa baronga aika uoua.​—KBwaai 49:25; Iot. 14:4.

15. Tera aron Ioteba nakon te ribuaka?

¹⁵ E taekinia naba Iakoba taani katebe ake a “kakatebea [Ioteba] ao a teimatoa ni kaikoa ribaakina.” (KBwaai 49:23) Bon taekaia tarina ake a bakantang ngkoa, ake a karaoi mwakuri n ribuaka aika bati nakoina. Ma e aki un Ioteba nakoia tarina ke nakon Iehova. E taekina aei Iakoba: “E teimatoa ni nnena ana kainikatebe [Ioteba], ao a teimatoa ni korakora baina ma ni baiteke.” (KBwaai 49:24) E onimakina Iehova n taini kataakina Ioteba, ao e aki tii kabwarai aia bure tarina ma e akoiia naba. (KBwaai 47:​11, 12) E kariaia Ioteba kataakina ake e rinanoi bwa e na karikia bwa te aomata ae raoiroi. (TaiAre. 105:​17-19) Ibukin anne, e a kona Iehova ni kamanena n te aro ae rianako.

16. Ti na kangaa ni kakairi n ana katoto Ioteba ngkana ti boo ma kataaki?

¹⁶ Tera reireiara? Ti bia aki kariaia bwa ti na kitana Iehova ke taari n te onimaki, tii ibukini kataakira. Uringnga are e kona Iehova ni kariaia kataakin ara onimaki bwa kataneiaakira. (Ebera 12:​7, kbn.) E kona ni buokira te kataneiai aei bwa ti na karikirakea ao ni katamaroai aroarora ni Kristian, n aron te nanoanga ao te kabwarabure. (Ebera 12:11) E na boni karekei kaniwangara Iehova ibukin nanomwaakara, n aron are e karaoia nakon Ioteba.

BENIAMIN

17. E kangaa ni kakororaoaki te taetae ni burabeti ibukini kakabwaiaani Beniamin? (Karikani Bwaai 49:27) (Nora naba te bwaoki.)

¹⁷ Wareka Karikani Bwaai 49:27. E taetae ni burabetinna Iakoba bwa a na rangi ni mwaatai n te buaka tibuni Beniamin, n aron te kameaanti. (MotiTae. 20:​15, 16; 1Rong. 12:2) Ngke e a tibwa tei te tautaeka n uea i aon Iteraera ao e rineaki Tauro are man te baronga are Beniamin bwa te moan uea iai. E kaotia bwa te tia buaka ngaia ae korakora ni kaaitaraia I-Biritia. (1Tam. 9:​15-17, 21) Imwin ririki aika bati ngke ai akea te uea i aon Iteraera, ao a a kamaiuaki tibun Iteraera iroun te Uea n aine are Etita ao Moretekai aika tibuni Beniamin, mani kamateaia i aan te Embwaea ni Botia.​—Etita 2:​5-7; 8:3; 10:3.

18. Ti na kangaa ni kakairi n ana kakaonimaki ni koaua Beniamin nakon ana babaire Iehova?

¹⁸ Tera reireiara? Akea te nanououa bwa a boni kukurei tibuni Beniamin n noran temanna mai buakoia n riki bwa te uea ni kakororaoan te kakabwaia. Ma ngke e kamwainga te nakoa n uea Iehova nakon Tawita ae kaain te baronga are Iuta, a boutokaa te bitaki anne tibuni Beniamin imwina riki. (2Tam. 3:​17-19) Irabwi te ririki imwina ngke a a karitei baronga ake tabeua, a kakaonimaki ni koaua tibuni Beniamin nakoia tibun Iuta ao nakon te uea are rineia Iehova. (1Uea 11:​31, 32; 12:​19, 21) Ti bia naba ngaira kakaonimaki ni koaua ni boutokaiia naake e rineiia Iehova bwa a na kairiia ana aomata ni boong aikai.​—1Tet. 5:12.

19. Ti na kangaa ni kakabwaiaaki man ana taetae ni burabeti Iakoba imwaini matena?

¹⁹ Ti kona ni kakabwaiaaki man ana taetae ni burabeti Iakoba imwaini matena. Ngkana ti nora aroni kakororaoaia, e a kakorakoraaki iroura onimakinan ana taetae ni burabeti Iehova. Ao ngkana ti iaiangoa aroni kakabwaiaaia natin Iakoba ti a buokaki iai n ataa riki arora ni kona ni kakukureia Iehova.