Kanakoraoani Maiura Imwin te Buuraure

A buuraure tabeman ma te kantaninga ae a na kanakoraoa riki maiuia, ma ake tabeman riki a kani kateimatoa tekatekaia n taanga ma a aki kona n tuangia buuia bwa a na aki kitania. Ma e ngae n anne, e kuri n ae angiia ake a buuraure a kunea bwa e kangaanga riki te maiu imwini buuraureia nakon are a kantaningaia. Ni koauana, ngkana ko a tibwa buuraure, ko bae n noria bwa bon te bwai teuana mai buakon te kabanea ni karawawata ae ko na aitara ma ngaia. Mangaia are e rangi n uaana iaiangoan taeka n reirei tabeua aika manena man te Baibara, ake a kona ni buokiko n tokanikai i aoni kangaanga ni kaineti ma te buuraure.

KANGAANGA 1: IANGO AIKA AKI RAOIROI.

Ko kona n taonakinako n te rawawata ae irekereke ma te kataumwane, tararuaaia ataei ao te tiku n tii ngkoe, ma a aki kona ni waekoa ni bua namakin akanne. E kunea te tia rabakau i aon te iango ae Judith Wallerstein are e a tibwa mate n taai aikai bwa n ririki ake imwin te buuraure, a teimatoa tabeman n namakinna bwa a mwamwanaaki ma ni kitanaki n te aro are a a kakoauaa iai bwa “e aki boraoi te babaire n te maiu aei, e kabwaranano ao e kabotu.”

TE BWAI AE KO KONA NI KARAOIA

• Akea kairuan te nanokawaki n te buuraure. Ko bae n ururinga buum are ko teimatoa n tangiria. E ngae ngkana kam aki kukurei n tekatekami n taanga ma ko bae n nanokawaki ibukina bwa e aki reke kukureim are ko kantaningaia n am mare. (Taeka N Rabakau 5:18) Tai maamaa n “tang.”​—Te Minita 3:​1, 4, BG.

• Rarawa n tiku n tii ngkoe. E ngae ngkana ko kainnanoa am tai n tii ngkoe ibukin nanokawakim, ma ko aki wanawana ngkana ko karaoa anne i nanon te tai ae maan. (Taeka N Rabakau 18:1) Kamanenai taeka aika kaunganano ngkana ko maroro ma raoraom bwa a kona ni kitaniko, ngkana e a okioki ngurengurem ibukini buum rimoa e ngae naba ngkana a koaua. Ngkana ko na karaoi motinnano aika kakawaki imwin raoi buuraurem, karekea buokam ae riai mairoun temanna ae ko onimakinna.

• Tararuaa marurungim. A aki toki n riki aorakin te rabwata man te rawawata ibukin te buuraure n aron rakani butin te raraa i nanon te ia ke te maraki n atu ae korakora ae okioki. Kang amwarake aika baeranti, bwaina te kamarurung ao e riai n tau am tai ni matu.​—I-Ebeto 5:29.

• Kamwaawai bwaai aika a na kauringa unim irouni buum rimoa ke baike ko aki kainnanoi, ma kawakini beeba aika kakawaki. Ngkana e rawawata nanom ni bwaai n aron taamneimi ngke kam mare, karin ao kawakin n te bwaoki ibukia natim.

• Kabokorakora ni buakan iango aika bubuaka. E taku Nei Olga are e buuraure ma buuna imwin are e wene ni bure buuna ma temanna te aine: “I teimatoa n titirakinai ni kangai, ‘Tera te bwai ae iai iroun neierei ao akea irou?’” Ma e a ataia rimwi riki Olga bwa ngkana e kaokioki iango aika bubuaka, e kona n reke iai “uruakin nanona.”​—Taeka N Rabakau 18:​14, NW.

  A bati aomata aika kunea bwa ngkana a kokorei aia iango, a a buokaki iai bwa a na kai ota ao n taubaang n aia iango. Ngkana ko karaoa aei, kataia ni karina te iango ae boou ma n raoiroi n onea iai mwin am iango ae buakaka are ko kabokorakora ma ngaia. (I-Ebeto 4:23) Iangoi katoto aika uoua:

  Te iango rimoa: E riki aki kakaonimakini kaainnabau man au kairua.

  Te iango ae boou: Akea riaini kaainnabau ni mwamwanaai ibukin au kairua.

  Te iango rimoa: I kabanebuakai au ririki aika moan raraoi ni maeka ma te mwaane ae I rineia bwa I taku ngai bwa buu ni koaua.

  Te iango ae boou: I kukurei riki ngkana I kantaningai taai aika imwaiu ao n aki tanrikaaki.

• Tai ururingi taeka akana a na kammarakiko. A kona n taekini baika kammaraki ke aika kairua raoraom ma am koraki ake a tangiriko ibukin am kangaanga ni kangai: ‘Bon akea uaan neienne nakoim’ ke ‘E ribaa te buuraure te Atua.’b E taekinaki ae kangai n te Baibara ibukini karaoan ae raoiroi: “Tai mutiakin taeka ni kabane aika atongaki.” (Te Minita 7:​21, BG) E taku Martina are ai uoua ana ririki ni buuraure: “N oneani mwin iaiangoan taeka aika kammarakai, I kataia n iangoi bwaai n aron iangoaia iroun te Atua. A rietata riki ana iango nakoira.”​—Itaia 55:​8, 9.

• Tataro nakon te Atua. E kaungaia taan taromauria bwa a na “kabanei [aia] iango n raraoma ni kaaki i aona,” ai moarara riki ngkana a rangi ni karawawataaki.​—1 Betero 5:7.

KANGAANGA 2: AM IRAORAO MA BUUM RIMOA.

E taku Nei Juliana are e tekateka n taanga imwini marena i nanon 11 te ririki: “I bubutiia kaainnabau bwa e na aki kitanai. Ma imwin nakona, I rangi n un irouna ma te aine are e kairia nakon te auti.” A bati ake a a tia ni buuraure aika teimatoa n rangi n un irouia buuia rimoa i nanon ririki aika bati. Ma e ngae n anne, a kairoroaki bwa a na katoatai ni mamaroro ai moarara riki ngkana iai natiia.

TE BWAI AE KO KONA NI KARAOIA

• Kaota te karinerine n am iraorao ma buum rimoa. Kaatuui riki bwaai aika kakawaki, kakimototoa am taeka ao taekina te bwai ae oin raoi te maroro. A bati aika a a tia n noria bwa e boutokaa te rau karaoan aei.​—I-Rom 12:18.

• Rarawa n taekin taeka aika kammaraki. E manena te taeka n reirei man te Baibara aei, moarara riki ngkana a taekinaki nakoim: “Ane aki bati n taetae ao iai i rouna te ataibwai.” (Taeka N Rabakau 17:​27, BG) Ngkana arona bwa ko aki kona ni kaeta te maroro ae akea uaana nakon ae na uaana, ko kona ni kangai: “I kainnanoa au tai n iangoa te bwai ae ko taekinna ao I a manga okiriko bwa ti na maroroakinna imwina.”

• Katoka tabeaiangam irouni buum rimoa n aron am kabanea ni kona n ikotaki naba ma baika eti i aan te tua, tauani mwin ami mwane ao ami bwainnaoraki.

KANGAANGA 3: BUOKIIA NATIMI BWA A NA BITII AROIA.

E uringa arona Maria ngkekei naba imwini buuraurena ao e taku: “E taatang n taai nako natiu te aine ae uarereke ao e a manga moanna ni mim ngkana e matu. Ao e ngae ngke e kataia natiu te aine are ikawai riki ni karabai ana namakin, ma I kona naba n nora te kaokoro irouna.” E kananokawaki bwa ko kona n namakinna bwa e aki tau te tai ke te kakorakora ibukini buokaia natim n te tai are a rangi ni kainnanoiko iai.

TE BWAI AE KO KONA NI KARAOIA

• Kaungaia natim bwa a na maroro ma ngkoe ibukin aia namakin, e ngae naba ngkana a na taekinaki iai ‘taeka aika aki riai.’​—Iobi 6:​2, 3, BG.

• Kateimatoai tabem aika riai. E ngae ngkana tao ko rangi ni kainnanoa mwannanoakim ao e taraa ni kukurei natim ni buokiko iai, ma e bon aki eti anne ao e aki raoiroi ibukin te teei tuangakina bwa e na buoka aia kangaanga ikawai. (1 I-Korinto 13:11) Tai kariaia bwa e na riki natim bwa raom ae ko na maroroakina am kangaanga ma ngaia ke e na riki bwa te tia uataeka ke te tia raoi i marenam ma buum rimoa.

• Kateimatoa kaetietan aroaroia natim n te riai. Ko na rangi ni buokaki ngkana ko aki bita am tabo ni maeka ma am babaire ibukin am mwakuri, ma ae kakawaki riki boni kateimatoaan am iraorao ma te Atua n am utu, n ikotaki naba ma warekan te Baibara ao te taromauri n utu.​—Te Tua-Kaua 6:​6-9.

Ko kona ni kanakoraoa maium imwin te buuraure. E taku Melissa are e tekateka n taanga ni mare i nanon 16 te ririki: “I iango ni kangai ngke I a buuraure, ‘Tiaki aei ae I tangiria bwa e na riki nakoiu.’ ” Ma e ngae n anne, e a reke raun nanona ngkai n aki ongei baika riki nakoina. E taku: “I a namakina riki te kukurei ngkai I a katoka iaiangoani bitakini baike a riki rimoa.”