વાચકો તરફથી પ્રશ્નો

બીજો શમૂએલ ૧૨:૩૧ અને ૧ કાળવૃત્તાંત ૨૦:૩ વાંચીને ઘણા લોકો વિચારે છે કે યહોવાહનો મનગમતો સેવક, દાઊદ બંદીવાનો સાથે ક્રૂરતાથી વર્તતો હતો. શું એ સાચું છે?

બિલકુલ નહિ. દાઊદે આમ્મોનના બંદીવાનો પાસે બળજબરીથી મજૂરી કરાવી હતી. પરંતુ, અમુક બાઇબલ ભાષાંતરોએ આ કલમોમાં દાઊદના કાર્યોનું જે રીતે વર્ણન કર્યું છે એનાથી અમુક લોકોમાં ગેરસમજણ ઊભી થઈ છે.

અમુક બાઇબલ જણાવે છે કે દાઊદે હારેલા આમ્મોનીઓ સાથે ક્રૂર વ્યવહાર કર્યો. દાખલા તરીકે, ૨ શમૂએલ ૧૨:૩૧ કહે છે: “તેમાંના લોકોને બહાર લાવીને તેણે તેઓ પર કરવતો, લોઢાની પંજેટીઓ તથા લોઢાની કુહાડીઓ ચલાવી, ને ઈટોની ભઠ્ઠીઓમાં થઈને તેમને ચલાવ્યા; આમ્મોનપુત્રોનાં સઘળાં નગરોને તેણે એજ પ્રમાણે કર્યું.” તેવી જ રીતે, ૧ કાળવૃત્તાંત ૨૦:૩માં આપેલી ઘટનાનું પણ આમ જ વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે.

તેમ છતાં, બાઇબલ વિદ્વાન સામુએલ રોલ્સ ડ્રાઈવર જણાવે છે કે, ‘દાઊદના સ્વભાવ અને વલણ વિષે અમે જે જાણીએ છીએ એમાં તો જરાય ક્રૂરતા જોવા મળતી નથી.’ આ બતાવે છે કે ઉપર જણાવેલી કલમોના ભાષાંતર સાથે બાઇબલના બીજા વિદ્વાનો બિલકુલ સહમત નથી. તેથી, ધ એંકર બાઇબલ જણાવે છે: ‘દાઊદ જીતેલા વિસ્તારમાંથી આર્થિક ફાયદો ઉઠાવવા બંદીવાનોને તૈયાર કરતા હતા. પુરાવા બતાવે છે કે મોટા ભાગે જીતેલા રાજાઓ પણ એમ જ કરતા હતા.’ એડમ ક્લાર્ક કહે છે: ‘એનો અર્થ એમ થાય છે કે દાઊદે લોકોને બંદીવાન બનાવ્યા અને તેઓને કરવતોથી વહેરવા, લોઢાની કુહાડીઓ બનાવવા, ખાણમાં કામ કરવા, લાકડીઓ કાપવા અને ઈંટો બનાવવાનું કામ સોંપ્યું. પરંતુ, આ કલમોનો અર્થ એમ નથી થતો કે બંદીવાનોને કરવતથી વહેરવામાં આવ્યા, કાપવામાં આવ્યા અથવા તો તેઓના ટુકડેટુકડા કરવામાં આવ્યા. દાઊદ આમ્મોનીઓ સાથે આવી રીતે વર્તવાની કલ્પના પણ ન કરી શકે.’

આ કલમોની સાચી સમજણ વિષે અમુક ભાષાંતરો સ્પષ્ટ બતાવે છે કે દાઊદ લોકો સાથે જાનવર જેવો વર્તાવ કરતા હતા એવો દોષ લગાવવો જોઈએ નહિ.a સંપૂર્ણ બાઇબલ આ બંને કલમોનું આ રીતે ભાષાંતર કરે છે: “વળી, શહેરના લોકોને લઈ જઈને તેણે તેમની પાસે કરવત, તીકમ અને કુહાડા વડે મજૂરી કરાવી અને તેમને ઈંટવાડામાં કામે લગાડયા. આમ્મોનીઓનાં બધાં જ શહેરોની તેણે આ દશા કરી.” (૨ શમુએલ ૧૨:૩૧) “વળી, શહેરના લોકોને લઈ જઈને તેણે તેમની પાસે કરવત, તીકમ અને કુહાડા વડે વેઠે લગાડી લીધા. દાવિદે અમ્નોનીઓનાં બધાં જ શહેરોની આ દશા કરી.” (૧ રાજવૃત્તાંતો ૨૦:૩, સંપૂર્ણ બાઇબલ) આ જ બાઇબલમાં નહિ પરંતુ, આઈબીએસઆઈ બાઇબલ પણ આ રીતે અનુવાદ કરે છે: “તેણે નગરના લોકોને ગુલામો બનાવ્યા અને તેઓને કરવત, તીકમ અને કુહાડા વડે મજૂરી કરાવી તથા ઈંટોની ભઠ્ઠીઓમાં પણ મજૂરી કરાવી.” (૨ શમુએલ ૧૨:૩૧) “તેણે નગરના લોકોને બહાર લાવીને કરવતો, તિકમો અને કુહાડીઓથી કામ કરવાનું સોંપ્યું. આમ્મોનીઓ સાથેના વ્યવહારમાં દાવિદની આ રીત હતી.”—૧ કાળવૃત્તાંત ૨૦:૩.

દાઊદે એ સમયના રાજાઓ યુદ્ધમાં હારેલાઓ સાથે જે રીતે વ્યવહાર કરતા હતા એ રીતો અપનાવી ન હતી. આથી, આપણે કહી શકીએ કે તેમણે હારેલા આમ્મોનીઓ પર જુલમ ગુજાર્યો ન હતો.

[ફુટનોટ]