Akoosütoʼu

Sünainjee wetsiikulokot tüü, wayaawata aaʼulu piamasü pütchi. Palajana, eʼreena müliaa na lotokana akuwaʼipa otta piama, nükaalinjeena naya Jehová soʼunnaa müliaa. Wanee kasa naaʼinraka Jehová wapüleerua shia nükaalinjain waya süpüla wayaawatüin saaʼu eein süpüla sülatüin kasa mojusü wamüin. Nüküjain Jehová wamüin talateenain waya waʼyataale nümüin. Nnojotpejeʼe maluʼuluin tia nnojoleerüin sülatüin kasa mojusü wamüin maaʼutpünaa (Is. 66:14). Tü nüchekakat wapüleerua shia waaʼinmaainjatüin maʼin tü kasa anasü waʼatapajakat nutuma (2 Cor. 4:16-18, TNM). Sümaʼainruʼu waʼatapajüin tia, ayatüshiʼiya nükaalinjain waya süpüla walatüin süchikumüin tü alatawaikat wamüin (Lam. 3:22-24). ¿Kasa watüjaka nanainjee waneinnua wayuu aʼyataapuʼukana nümüin Jehová otta nachiki waneinnua wawalayuu? Eesü süpüla sülatalaʼa sümüin kasa mojusü wamüin, nükaalinjeena waya Jehová soʼunnaa tia wachuntule kaalinwaa nümüin (Sal. 55:22). w23.04 14 püt. 3, 4

Eesü tü kasa watüjakat sünainjee nukuwaʼipa José sümaa María. Jüüjüüshii naya waneepia namüin na sülaülakana mma mayaainjeʼe kapüleein shia namüin (Luc. 2:1-6). Jakütapa María, achuntunusü namüin wanee kasa kapüleeka süpüla naaʼinrüin. Augusto, chi César münakai, chi aluwataakai saaʼu Roma, nuluwataain na wayuukana sünain ashajiraa nanülia. Süpüla jüüjüüin José sümaa María sümüin tia pütchikat, oʼunuinjana naya Belénmüin. Eetaasü maʼaka 150 kiloometüro napüleerua tia mmakat otta alatüinjana naya saaʼupünaa uuchi, mojushiisü tia wopukot süpüleerua María. Eesüjaʼa shapaale naaʼin José saaʼu María suulia jamajüin shia nümaa chi süchonkai. Malaaka joo niain chi Mesíaskai süleʼeruʼuin. ¿Jülüjasüche naaʼin nnojoluin anain noonoole sümaa tü nuluwataakalü anain chi aluwataaikai saaʼu Roma? Shiimain maʼin kapüleein nümüin José sümaa María naaʼinrüin tü achuntunakat namüin. Oonoopejeʼe naya sümaa tia. Eʼrüshii naya kasa anasü nutuma Jehová sutuma jüüjüüin naya. Anasü sukuwaʼipa María wopuluʼu, jemeyutsü shia süka anakalü akuwaʼipa otta ekeraajüsü wanee pütchi suluʼujeejatka tü Bibliakat sutuma tü saaʼinrakat (Miq. 5:2). w23.10 8 püt. 9; 9 püt. 11, 12

Wainma wawalayuu mmotkana jülüjale naaʼin nasoutuinjanain sünain tü outkajawaakat. Wanee kasa puunteetka akajee tia shia yapale putuma palajana tü pünüikinjatkat (Prov. 21:5). Pikirajaale maʼin sünain tü ekirajaanajatkalü anain, mapüleejeerü pümüin piyalerüin pajapü sünain tü outkajawaakat. Wane kasaya eeka süpüla paaʼinrüin shia nnojoluinjatüin wainmain pünüiki (Prov. 15:23; 17:27). Paliʼirüle pünüiki, nnojoleechi mmoluin maʼin pia. Püküjale süka pünüiki tü pikirajaakalü anain sümaa paliʼirüin pünüiki putuma, nayaawateerü aaʼu na waneinnua yapatüjülüin tü ekirajawaakat putuma otta natüjaweerü saaʼu piyaawatüin saaʼu tü saashajaakalü achiki. ¿Kasa paaʼinrajatka ayatüle mmoluin pia süpüla pusoutuin sünain tü outkajawaakat mayaainjeʼe paaʼinrüin tü wekirajaaitpakalü anain? Soto paaʼin kojutuin nümüin Jehová tü paaʼinrakat süpüla püchajaain maʼin sukuwaʼipa süpüla pusoutuin sünain tü outkajawaakat (Luc. 21:1-4). Nnojotpejeʼe nuchuntuin Jehová pümüin wanee kasa eekai isain püchiki (Filip. 4:5). Anasü piyaawatüle saaʼu tü eekat süpüla puuntuin, pütüjaapa saaʼu tia puuʼulaka shia jee puchunta kaalinwaa nümüin Jehová süpüla nnojoluin mmoluin paaʼin. Tü eekat süpüla paaʼinrüin palajana shia pusoutuin süka palitchon pünüiki sünain tü outkajawaakat. w23.04 21 püt. 6-8

Tü wakuwaʼipakat naashin chi aluwataaushikai Pablo müinjatü aka saaʼin nukuwaʼipa wanee surulaat eejakai aaʼin otta aʼatakai nünain tü korolo atkaayakat. Eere atkawaa, yapainjachi wanee surulaat süpüla tia. Müsia neʼe tü wakuwaʼipakat. Yapeena waya süpüla tü nükaliakat Jehová waʼatüle wanain waaʼintoʼupünaa tü kachueera aaʼinmajakat waya. Kachueerakat tia shiyaawase kanoulain waya jee alin wapüla wayuu. Otta müsia waʼatüinjatü wanain tü casco aaʼinmajakat wekii. Shiyaawase tia tü kasa anasü waʼatapajakat nutuma Maleiwa. Yapeena waya süpüla tü nükaliakat Jehová kanourale waya, aire wapüla wayuu otta ayatüle waʼatapajüin tü kasa anasü eejeetkat mapeena. Tü kachueera naʼatakat naaʼintoʼupünaa wanee surulaat saaʼinmajüin tü naaʼinkat. Akaʼaya kanourale waya jee aire wapüla wayuu, saaʼinmajeerü tü suluʼukat waaʼin, ayateena waya aʼyataain nümüin Jehová otta ayateena waya oushikajaain süchiirua nukuwaʼipa Jesús. Saaʼujee kanoulain waya watüjaa maʼin aaʼu naapeerüin Jehová kasa anasü namüin na wayuu achajaakana maʼin nüchiki (Heb. 11:6, TNM). Jaʼitairü kasain alatüin wamüin, jüüjüüshiʼiya waya nümüin Jesús, chi Wekiipüʼükai. Süpüla wakatsüinrüin wanoula jee walatüin süchikumüin müliaa, anasü maʼin jülüjale waaʼin tü naaʼinrakat na wawalayuu waneepiakana nümaa Maleiwa soʼunnaa napüleeruaanüin aaʼin saaʼujee nanoula otta soʼunnaa neʼrüin choʼujawaa. Süpüla nnojoluinjatüin kachiiruain waaʼin washirüü, anasü washatüle nakuwaʼipa na wawalayuu ooʼulaakana waneirua kasa süpüla naaʼinmaain tü naʼyataainkat nümüin Maleiwa. w23.06 10 püt. 8, 9

Chi wayuu achechetkai naaʼin, nnojotsü neʼe nüchecherüin naaʼin suulia aaʼinraa kasa mojusü, nüchecherüinña naaʼin suulia kuʼlajaain naaʼin sünain tü naaʼinrajatkat. Soto waaʼin nüchechereerüin naaʼin wanee wayuu sutuma tü nüpülainkat Maleiwa. Anasüjeseʼe wachuntule nümüin Jehová tü nüpülainkat süpüla wachecherüin waaʼin (Luc. 11:13; Gal. 5:22, 23, TNM). Nnojo paʼatapajüin tü kaʼi mapüleejeetkalü oʼu pümüin paaʼinrüin wanee kasa. Eesüjaʼa nnojorüle sünteerüin tia kaʼikat. Jimatüle neʼe waya sünain aʼatapajaa süntüin tia kaʼikat, eesüjaʼa nnojoleerüle wountuin tü waʼyataweekalü anain. Eesü nnojorüle waaʼin sünain tü waʼyataweekalü anain jülüjale waaʼin nnojoleerüin wountuin shia. Müle pukuwaʼipa, nnojo jülüjain paaʼin paaʼinramaatüinjatüin süpüshuaʼa tü kasa puunteetkalü atuma tü piʼyataweekalü anain. Jamüshijaʼa piʼyataweere süchiirua punouteʼerüin wanee kasa sünain pukuwaʼipa jee isale püchiki punouteʼeramaatüin shia, anasü punouteʼerüle shia shiʼipaʼaya. Piʼyataale süchiirua paashajeʼerüin tü Bibliakat süpüshuaʼa, anasü paashajeʼerüle shia paliʼirawai soʼukaiwai. w23.05 29 püt. 11-13

Nükajee «chi achepchiee oonookai jee kekiikai maʼin» naapüin wamüin Jehová tü akatchinreetkat wanoula süpüla ayatüinjanain suluʼuin waya «tü Wopu Wulekat» (Is. 35:8; 48:17; 60:17). Chi eekai nuʼttuin sünain ekirajawaa sünain tü Bibliakat müsü sujutannakai saaʼin nüpüleerua «tü Wopu Wulekat» süpüla nuʼunuinjachin suluʼupünaa. Eeshii na eekana noʼunuin neʼe motsomüin suluʼupünaa tia wopukot. Eepejeʼe na ayatakana oʼunuin eemüinre sajaʼttüin tia wopukot. ¿Jalamüinsü antüin tia wopukot? Na aluwataainjanakana nümaa Jesús ayatüinjana suluʼupünaain «tü Wopu Wulekat» süpüla nantajanain sirumatuʼumüin eere chi Maleiwakai (Alat. Map. 2:7, TNM). Na yaainjanakana kepiain mmapaʼa, ayatüinjanaʼaya suluʼupünaain tia wopukot sünainmüinreʼeya sajaʼttapa tü miitkat juya nuluwataainjachika oʼu Cristo, lotopa maʼin sukuwaʼipa wayuu süpüshuaʼa. Suluʼule pia tia wopukot, nnojo piirakaain püchiiruajee, ayataʼaya pia suluʼupünaa sünainmüinreʼeya püntüin suluʼumüin tü mma jeketükat. w23.05 17 püt. 15-18

Keeʼireejeerü paaʼin paapüin paaʼin nümüin Jehová jülüjale paaʼin süpüshuaʼa tü naaʼinrakat püpüleerua (Sal. 116:12-14). Müsü tü Bibliakat: «Süpüshuaʼa tü kasa eekai anain jee eekai lotuin akuwaʼipa naapajala shia Maleiwa wamüin» (Sant. 1:17). Wanee kasa naaʼinraka Jehová wapüleerua shia nuuʼulaain outuin Jesús waaʼu. Sünainjee tia eeshii süpüla aleewain waya nümaa otta katüin woʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa (1 Juan 4:9, 10). Paapüle paaʼin nümüin Jehová, jaʼyeerü paaʼu kojutuin pümüin tü naaʼinrakat püpüleerua (Deut. 16:17; 2 Cor. 5:15). w24.03 5 püt. 8

Shapaasü naaʼin Lot «sutuma niʼrüin maapülin sünain aaʼinraa kasa mojusü na wayuu mojulaashiikana». Müsü naaʼin süka nütüjaain saaʼu niyoutuin maʼin tü kasa mojusükat chi Washi iipünaajachikai (2 Ped. 2:7, 8, TNM). Maʼaka naaʼin Lot mojusia waaʼin sutuma weʼrüin yarüttüin maʼin sukuwaʼipa wayuu. Saaʼujee alin maʼin Jehová nüpüla Lot jee kojutuin maʼin nia nutuma, nülerajüin tü kasa mojusü naaʼinrakat na wayuukana. Kepiashii waya naʼaka wayuu mojutukana amüin tü nuluwataakalü anain Maleiwa. Aire wapüla Maleiwa jee kachiiruale waaʼin kojutuin nia watuma, wuleerü wakuwaʼipa mayaainjeʼe kepiain waya saʼaka wayuu yarüttaka akuwaʼipa. Süpüla wountuin tia nükaalinjain waya Jehová sükajee tü sümakat Proverbios. Jaʼitainna laülaayuuin waya, jimaʼalin waya jee majayülüin waya, aneeria wakuwaʼipa waaʼinrüle tü sümakat Proverbios. Chi wayuu kojutukai amüin Jehová, nnojoleerü naaʼinrüin wanee kasa amojujeetka nukuwaʼipa nümaa jee nnojoleechi aʼaleewajaain nia namaa wayuu mojukana akuwaʼipa. w23.06 20 püt. 1, 2; 21 püt. 5

Eeshijaʼa püpüleeruaanüichire aaʼin saaʼujee punoujain natuma na püpüshikana jee shiale puuʼulaain suulia wanee aʼyatawaa anaka maʼin süpüla paaʼinmaain tü piʼyataainkat nümüin Jehová (Mat. 6:33). Müle pukuwaʼipa, anasü jülüjale paaʼin nnojoluin motuin naaʼin Jehová tü kasa anasü paaʼinrakat (Heb. 6:10). Eesüjaʼa piʼrüirüle shikeraajüin sünain pukuwaʼipa tü nümakat Jesús, tü makat mayaa: «Chi eekai nüpütüin nipia, nuwala, nushunuu, nüshi, nii, nüchonnii otta nuumain saaʼujee tekirajanain nia otta saaʼujee nüküjain tü pütchi anasükat, alanaʼaleejeeria maʼin tü kasa aapüneetkat nümüin maʼaka saaʼin polootua shikii, kepieechi nia, kawaleechi, kashunuujeechi, keijeechi, kachonjeechi jee koumainjeechi nia, jaʼitashi müliain atumawaa otta kateerü noʼu mapeena süpüla kaʼikat süpüshuaʼa» (Mar. 10:29, 30). Alanaʼaleesia tü kasa anasü naapakat Jehová pümüin suulialeʼeya tü puuʼulaakat süpüleerua piʼyataain nümüin (Sal. 37:4). w24.03 9 püt. 5

Jülüjataa waaʼin tü alatakat namüin na anoujashii chajanakana Judea soʼunnaa süntüin nanainmüin wanee jamü aisü maʼin. Nayasaʼa na wawalayuu chajanakana Antioquía «nakumajüin sukuwaʼipa süpüla naluwataainjatüin wanee kasa akaalinjiainjatka na nawalayuu chajanakana kepiain Judea. Naaʼinrüin tia wanaapünaa sümaa tü kasa eekat namaʼana» (Aluw. 11:27-30, TNM). Mayaainjeʼe wattajatüin nepia naya anoujashiikana, ayatüsia nachajaain sukuwaʼipa na anoujashii chajanakana Antioquía süpüla nakaalinjain naya (1 Juan 3:17, 18). Eeshii süpüla wamüliajüin na wawalayuu eʼrakana müliaa. Anuu tü waaʼinrajatkat süpüla wakaalinjain naya: waküja namüin na laülaashiikana wakaalinjeein, wasülaja nneerü süpüla ayatüin saainjünüin tü aʼyatawaakat nümüin Maleiwa sainküinpünaa mmakat otta woʼuraaja napüleerua. Eesüjaʼa choʼujaajeerüle saapünüin namüin na wawalayuukana tü kasa choʼujaakat namüin. Nüntapeena Jesús süpüla süsalainjatüin nutuma saainjala wayuu, ¿aashin wacheküin niʼrüin waya wamüliajiraain? Waaʼinrüle tia, aapüneerü wamüin «tü kasa anasü eejeetkat sutuma nuluwataain Maleiwa» (Mat. 25:34-40, TNM). w23.07 4 püt. 9, 10; 6 püt. 12

Maʼaka naaʼin Jehová, nnojoishi ichein Jesús süchiirua tü nümakat. Watüja aaʼu tia saaʼujee tü naaʼinrakat yaa mmapaʼa. Mayaainjeʼe nüjütünüin neʼe nanainmüin na wayuu kepiakana Israel, na makana aka saaʼin anneerü amülouisü, nükaalinjainña wanee wayuu nnojotka israelitain. «Pümüliajaʼaya taya Señotkalee [...]. Müliasü maʼin tachon sutuma Yolujaa», sümaka tia wayuukat nümüin. Nümüliajakalaka shia Jesús otta naawaleʼerüin tü süchonkat (Mat. 15:21-28, TNM). Eesü wanee kasa naaʼinraka Jesús wayaawataka atuma nnojolin ichein nia süchiirua nünüiki. Müshinka Jesús mayaa: «Chi eekai japülin taka, japüijeechi taya nüka» (Mat. 10:33, TNM). ¿Icheshiche Jesús süchiirua tia nümakat wanaa sümaa nuunjulajüin Pedro süchiki niʼraajüin nia? Nnojottaa. Nütüjaa aaʼu Jesús wayuuin loto akuwaʼipachi Pedro otta mojuin maʼin naaʼin saaʼujee tü naaʼinrakat. Nüsoʼiraapa aaʼin Jesús süchikijee outaa, eeʼiyalaashi nia nümüin Pedro, eesüjaʼa nüküjale nümüin motuin naaʼin tü kasa mojusü naainjakat jee alin nia nüpüla (Luc. 24:33, 34). Nnojoishi ichein Jehová otta Jesús süchiirua tü namakat. Nücheka achikit Jehová nnojoliinjanain ichein waya süchiirua tü wamakat. w23.07 21 püt. 6, 7

¿Kasa waküjainjatka namüin na waneinnua süpüla nanoujain sünain sülateerüin tia? Palajana, waküja namüin nüküjalain tia Jehová. Müsü sünüiki Apocalipsis: «‹Jeketüitpa tatuma sukuwaʼipa kasa süpüshuaʼa›, müshi tamüin chi joyotokoi saaʼu tü einasee süpülajatkalü aluwatawaa». Kekiishi maʼin Jehová, pülashi maʼin nia otta keeʼireesü maʼin naaʼin nikeraajüin tü nümakat. Tü wane kasa waküjainjatkat namüin shia shiimain nikeraajeerüin Jehová tü keeʼireekat naaʼin, jama müitpain nikeraajakai saaʼin tü nümakat. Müshi nia: «Anashi püshajüle tia pütchikat, jama shiimain shia otta ayateeria shia ekeraajüin [...]. Ekeraajüitpa süpüshuaʼa tia». Tü chiiruaajatkat kasa waküjainjatka namüin shia nuʼttirüle Jehová wanee kasa najaʼttiraleeinña shia. Watüjaa aaʼu müin tia sünainjee müin nünüiki mayaa: «Taya chi Shikiishikai wanee kasa otta taya Sajaʼttakai akajee wanee kasa» (Apoc. 21:6). Atüjaaneetkalaka saaʼu nutuma Jehová alaain Satanás. Nümüle wanee wayuu pümüin: «Anasü maʼin tia, ¿shiimainche shikeraajeerüin?», eesü süpüla paashajeʼerüin jee pikirajüin nia süchiki tü sümakat Apocalipsis 21:5. Püküja nümüin müin nifirmaajakai aaʼin Jehová wanee karaloʼuta süpüla wayaawatüin saaʼu nikeraajeerüin tü nümakat (Is. 65:16). w23.11 7 püt. 18, 19

Wanaa sümaa 75 nuuyase sümaa machooin Abrahán, nüküjain Jehová nümüin anakuwaʼipalüinjatüin watta saalii wayuu nünainjee. ¿Niʼrüinche Abrahán tü nüküjakat Jehová nümüin? Süpüshi neʼe niʼraka. Süchikijee nülatüin tü süchikat Éufrates, naʼatapajüin sülatüin 25 juya süpüla kachoinjachin nia, Isaac nünülia chi nüchonkai. 60 juya süchikijee tia, joʼuushii na nüikeyuukana, Esaú nünülia wanee otta Jacob nünülia chi wane (Heb. 6:15, TNM). Nnojoishi niʼrüin Abrahán wattain naalin na nüikeyuukana otta nnojoishi niʼrüin saapünüin namüin tü Mma Anasükat. Ayatapejeʼe nia aleewain nümaa chi Kakumalakai nia (Sant. 2:23). Talateetkajasaʼa naaʼin Abrahán suluʼu tü Paʼaraiisükat niʼrapa tü eekat sutuma kanoulain nia jee sutuma nnojoluin süshapalaain naaʼin: anakuwaʼipaliijeena watta naalii wayuu nünainjee (Gén. 22:18). ¿Kasa watüjaka sünainjee nukuwaʼipa Abrahán? Eesüjaʼa nnojorüle weʼrüin shikeraajüin maaʼulu süpüshuaʼa tü nümakat Jehová, watüjaapejeʼe saaʼu aneerüin wakuwaʼipa nutuma maaʼulu otta watteerüin saalii kasa anasü weʼreetka suluʼu tü Paʼaraiisükat. Weʼreerü tia nnojorüle süshapalaain waaʼin (Mar. 10:29, 30). w23.08 24 püt. 14

Nuʼttaaiwaʼaya Uzías sünain aluwatawaa jee jintüliiwaʼaya nia, nnojotpuʼusü yaletüin naaʼin. Outushi nia wanaa sümaa 68 nuuyase otta watta saalii tü kasa anasü niʼrakat nutuma Jehová (2 Crón. 26:1-4). Wainma nüʼünüü nükanajaka otta nüchajaain sukuwaʼipa süpüla saaʼinmajünüin tü pueulokot Jerusalén (2 Crón. 26:6-15). Talatakajasaʼa naaʼin Uzías süka nuuntuin wainma kasa sükajee nükaalinjain nia Jehová (Ecl. 3:12, 13). Sutuma kiʼrapuʼuin Uzías sünain aluwatawaa na waneinnua, ¿eesüche süpüla jülüjain naaʼin eein süpüla naaʼinrüin tü keeʼireekat neʼe naaʼin? Soʼu wanee kaʼi, ekerotushi Uzías suluʼumüin tü piichi aʼwaajüleekat Jehová jee jaʼyasü naaʼu yaletüin naaʼin wanaa sümaa naʼajüin tü wunuʼu jemetakalü eejuu, nnojotsü aapünüin shikii tia namüin na aluwataaliikana (2 Crón. 26:16-18). Jashichishi Uzías saalinjee nüchiaain nia Azarías, chi laülaashikai napüleerua na sacerdotekana. Mojutaʼaleesüjaʼa tü naaʼinrakat Uzías sutuma numojujeʼerüin tü nukuwaʼipakat nümaa Jehová. Ayuuikalaka nia nutuma Jehová, nünainsü tü lepra münakat (2 Crón. 26:19-21). Anasüjeʼe tü nukuwaʼipakat waneepia, nnojorüleje yaletajaain naaʼin. w23.09 10 püt. 9, 10

Mayaainjeʼe nüneekünüin Pedro süpüla chainjachin nia iipünaa, ayatüinjatü nüchecherüin naaʼin suulia tü kasa mojusü jookalü apüla nia. Soʼu tü juyakat 36, nuluwataain Jehová Pedro nünainmüin Cornelio, wanee wayuu nnojoikai judíoin. Soʼu tia, antüsü naaʼu Cornelio tü nüpülainkat Maleiwa. Niyaawatakalaka saaʼu Pedro nnojoluin koʼuin nukuwaʼipa Maleiwa sümüin wayuu otta eein süpüla naʼyataain nümüin Maleiwa na wayuu nnojoliikana judíoin (Aluw. 10:34, 44, 45, TNM). Soʼujeʼereeya tia, anasü nümüin Pedro nikaain namaa na nnojoliikana judíoin. Eepejeʼe waneinnua anoujashii judío ayatakana mojuin amüin kottuin naya sünain ekawaa namaa na nnojoliikana judíoin. Nantapa noʼutku nayakana chaa Antioquíamüin, akatalaashi Pedro suulia ekawaa namaa na nnojoliikana judíoin. Eesüjaʼa mmorüle naaʼin suulia mojuin tia noʼuluʼu na anoujashii judíokana. Nnojotsü anain nümüin Pablo tü naaʼinrakat Pedro jee nüchiaain nia (Gal. 2:13, 14). Mayaainjeʼe nnojoluin anain tü naaʼinrakat Pedro, nnojoishi ayüülajaain nia. w23.09 22 püt. 8

Piyaawatüle saaʼu tü choʼujaayütkalia püpüleerua, nnojo pümalajaain. Soto paaʼin kamaneein maʼin chi Señotkai jee nükaalinjeechi pia süpüla puuntuin tü choʼujaayütkalia püpüleerua (1 Ped. 2:3, TNM). Müshi Pedro: «Ekirajüneena jia jee yapeena jia süpüla aʼyatawaa nutuma chi Maleiwa kamaneekai maʼin, [...] katsüinjeerü junoula nutuma». Niʼraiwaʼaya Pedro chi Nüchonkai Maleiwa, jülüjasü naaʼin nnojoluin anain nia süpüla nümaain nia (Luc. 5:8). Sükajee nükaalinjain nia Jehová otta Jesús, ayatüshia nia oushikajaain süchiirua nukuwaʼipa Cristo. Müshijeseʼe nüneeküin nia Jehová süpüla nuluwataainjachin nümaa «chi Waseñotsekai Jesucristo, chi Oʼtteʼerakai waya» (2 Ped. 1:11, TNM). Anataʼaleesüjaʼa nukuwaʼipa Pedro sutuma nnojoluin nümalajaain. Nnojoliire jümalajaain otta juuʼulaale nikirajüin jia Jehová, aapüneerü jümüin tü kataakalü oʼuu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa, juunteetka juʼtteʼennüin süka kanoulain maʼin jia (1 Ped. 1:9). w23.09 31 püt. 16, 17

Müleʼu süpaatiase tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Moisés sümaa kakulaatsein shia atumawaa eejanale naʼyataain na sacerdotekana. Suluʼu tia paatiakat, eejatü wanee aʼajülee müleʼu aainjuushika süka cobre eejatüle saʼajünüin tü mürüt aapünakat nümüin Maleiwa otta müsia eejatü wanee iita aainjuushika süka cobre kaluʼuka wüin eeinjanale noʼlojooin najapü na sacerdotekana süpülapünaa naʼyataain nümüin Maleiwa (Éx. 30:17-20; 40:6-8). Sümaʼainruʼu yaayüliin na aneekuushikana yaa mmapaʼa, müshii naʼyataakai aaʼin nümüin Jehová süpaatiaseruʼu tü aʼwaajülee kakulaatsekalü atumawaa. Aluʼujasaʼa chapa naya iipünaa, sacerdoteena naya nümaa Jesús. Tü wüin sulujutkat tü aʼwaajüleekat süsoʼirüin naaʼin na aneekuushikana otta napüshuaʼa na anoujashiikana choʼujaain anainjatüin nakuwaʼipa otta nanoula noʼuluʼu Maleiwa. ¿Jalakaʼa joo naʼwaajüin Maleiwa na wayuu wattakana aalii? Niʼrüin naya chi aluwataaushikai Juan «sümülatuʼu tü niinasekat Maleiwa süpüla aluwatawaa otta aʼyataashii naya nümüin saʼwai jee soʼukai suluʼu tü aʼwaajüleekat». Naaʼinrüin tia na wayuu wattakana aalii yaakana mmapaʼa, müshii yalakai naaʼin süpaatiaseruʼu tü miichi aʼwaajülee nukumajakat Jehová sükajee tü nüpülainkat, tü anooipaʼajeekat sünain (Apoc. 7:9, 13-15). Anataʼaleesüjaʼa wakuwaʼipa sutuma eein süpüla waʼwaajüin Jehová suluʼu tü miichi aʼwaajülee nukumajakat sükajee tü nüpülainkat. w23.10 28 püt. 15, 16

Nükatsüinrüin waaʼin Jehová nakajee na laülaashiikana, nümülialüin waaʼin nakajee (Is. 32:1, 2). Shapaale maʼin paaʼin, püküja shia namüin na laülaashiikana. Paapaa sümaa anakalü akuwaʼipa tü nakaalinjeekalü anain pia. Sutuma tü kasa anasü waʼatapajakat saashin tü Bibliakat waʼatapajüin katüinjatüin woʼu süpüla kaʼikat süpüshuaʼa yaa mmapaʼa jee shiale chaa iipünaa (Roma 4:3, 18, 19). Sutuma tü kasa anasü waʼatapajakat, wachecherüin waaʼin soʼunnaa müliaa, sükatsüinrüin waaʼin süpüla waküjain tü pütchi anakat maʼin otta süpüla wekeraajüin tü aʼyatawaa aapünakat wamüin suluʼu tü outkajaaleekat (1 Tes. 1:3). Wekirajaa süchiki sükatsüinraain naaʼin Pablo sutuma tü kasa anasü naʼatapajakat. Wainma kasa ooʼulakünaka aka naaʼin, wainmajüsü naaʼin, müliashi nia atumawaa, ojuttinnüshi nia otta ajachijashi nia (2 Cor. 4:8-10). Nüchecherüin naaʼin Pablo soʼunnaa müliaa sutuma tü kasa anasü naʼatapajakat (2 Cor. 4:16-18). Kojutusü maʼin nümüin Pablo naʼatapajüin kepiainjachin nia chaa iipünaa. Sutuma jülüjain naaʼin Pablo tü kasa anasü naʼatapajakat, akatsüinraasü naaʼin shiʼipaʼaya. w23.10 15 püt. 14-17

«¿Kettaasüche sükalia süpüla naapüin tamüin Jehová tü tachuntakat nümüin?». Eesüjaʼa jülüjale waaʼin nusoutamaateechin wamüin Jehová shiʼipajee tü wachuntakat nümüin. Niapejeʼe Jehová atüjaaka saaʼu jaralüin tü kaʼi anakalü oʼu süpüla nükaalinjain waya (Heb. 4:16). Eesüjaʼa jülüjale waaʼin nnojoleerüin naapüin wamüin Jehová tü wachuntakat nümüin nnojorüle nusoutamaatüin wamüin. Naapeetpejeʼe shia wamüin soʼu tü kaʼi anakalü oʼu shia nümüin. Jülüjataa waaʼin tü nuchuntakat wanee wawala jimaʼai. Nuchuntuin nümüin Jehová naawaleʼerüinjachin nia suulia tü ayuulii nünainkat, nnojoipejeʼe aawalaain nia. Naaʼinrülejeʼeya Jehová wanee kasa pülasü süpüla anain nia nutuma, nüküjamaatüinje Satanás niʼyataain chia wawalakai nümüin Jehová saaʼujee neʼe anain nia nutuma (Job 1:9-11; 2:4). Watüjaapejeʼe saaʼu niʼitaaitpain Jehová tü kaʼi najaʼttirüinjatkalü oʼu süpüshuaʼa tü ayuuliikat (Is. 33:24; Apoc. 21:3, 4). Müsüjeseʼe nnojoluinjatüin waʼatapajüin naaʼinrüin Jehová wanee kasa pülasü süpüla naawaleʼerüin waya. Anasü nuchuntule chia wawala jimaʼaikai nümüin Jehová katchinwaa aaʼin otta jimataa aaʼin soʼunnaa tü ayuulii nünainkat. w23.11 24 püt. 13

Mayaainjeʼe nnojoluin anain maʼin nukuwaʼipa Sansón, naaʼinrüin tü aʼyatawaa naapakat Jehová nümüin, nükanajüin na filisteokana (Juec. 16:28-30). Müshi Sansón nümüin Jehová: «Pükatchinra maa taaʼin toʼutaiwaʼaya naaʼin na filisteokana saaʼujee tü naaʼinrakat tamüin». Nusoutakalaka chi Maleiwa shiimainshikai sümüin tü nuchuntakat Sansón jee katchinshi maʼin nia nüchikuaʼa nutuma. Suluʼujee tia, wainmaleʼeya na filisteo nuʼutakana aaʼin suulialeʼeya paala. Mayaainjeʼe müliain Sansón sünainjee tü kasa mojusü nüneekakat, naaʼinrüin tü nuchuntakat Jehová nümüin. Müshiʼiya wayakana, nnojo wooʼulaain suulia aʼyatawaa nümüin Jehová wachiaanüle saalinjee wanee kasa mojuka watuma jee sümülouire watuma wanee aʼyatawaa naapaka wamüin. Soto waaʼin, nnojoleena niyüülajüin waya Jehová (Sal. 103:8, 9). Mayaainjeʼe nnojoluin lotuin maʼin wakuwaʼipa, eesü süpüla nükatchinrüin waaʼin Jehová süpüla waaʼinrüin tü keeʼireekat naaʼin maʼaka naaʼinrüin shia nüpüleerua Sansón. w23.09 6 püt. 15, 16

Shiimain talateechin Jehová pümaa püchecherüle paaʼin soʼunnaa müliaa. Nnojotsü aküjüneein sükajee tia talatüin naaʼin Jehová sünainjee piʼrüin müliaa. Tü talatakalü atuma naaʼin Maleiwa shia sutuma anain pukuwaʼipa noʼuluʼu. Anasü maʼin sutuma watüjaain saaʼu tia (Sal. 5:12). Sutuma nüchecherüin naaʼin Abrahán soʼunnaa müliaa, talatüshi Jehová nümaa, aleewashi nümaa otta lotusü nukuwaʼipa noʼuluʼu (Gén. 15:6; Roma 4:13, 22). Eesü süpüla müin wakuwaʼipa noʼuluʼu Jehová. Talatüshi nia wamaa, nnojotsü shiain saaʼujee wainmain tü waʼyataainkat nümüin jee saaʼujee wanee aʼyatawaa aapünakat wamüin. Talatüshi nia wamaa wachecherüle waaʼin soʼunnaa müliaa süpüla waneepiain waya nümaa. Jaʼitairü jeʼtsüin wouyase, wakuwaʼipa jee tü watüjakalü apüleerua, eesü süpüla wachecherüin waaʼin soʼunnaa müliaa. ¿Püchecherüinche paaʼin maaʼulu soʼunnaa müliaa? Mülejeʼeya tia, talatüshi Jehová pümaa. Sutuma wayaawatüin saaʼu talatüin Jehová wamaa, weʼitaʼaleejeeria waaʼin sünain nikeraajeerüin tü nümakat wamüin. w23.12 11 püt. 13, 14

Naaʼinrüinjatü tia napüshuaʼa na anoujashiikana. Wanee anoujashi atüjaka süpüleerua aashajawaa, jülüjasü naaʼin tü naküjakat na waneinnua sümaa niyaawatüin saaʼu jamüin naaʼin (Prov. 20:5). Paapajüle nünüiki wanee wayuu, eesü süpüla piyaawatüin saaʼu jamüin naaʼin sutuma sukuwaʼipa nünüiki otta sutuma piʼrüin nuʼupünaa. Puunteerü tia, yootule pia waneepia sümaa wayuu. Paashajaale waneepia sümaa wayuu suluʼupünaa mensaaje, iseerü püchiki pütüjain süpüleerua aashajawaa. Anasü püchajaale maʼin sukuwaʼipa süpüla yootuin pia sümaa wayuu (2 Juan 12). Wanee anoujashi laülaakai aaʼin sünain anoujaa atüjainjachi nia süpüleerua aʼyatawaa süpüla niyaʼlajüin tü kasa choʼujaakat nümüin jee tü choʼujaakat sümüin nüpüshi (1 Tim. 5:8). Eeshi süpüla pikirajaain sünain wanee kasa süpüla puusütüin sünain wanee aʼyatawaa mapa (Aluw. 18:2, 3; 20:34; Éf. 4:28). Aʼyataalinjachi maʼin pia sümaa anainjatüin shia putuma. Neʼreetkalaka na waneinnua tütüin pia sünain aʼyatawaa otta eesü süpüla puusütüin sünain wanee aʼyatawaa. w23.12 27 püt. 12, 13

«Tü nükaliakat Jehová», müsü tü Bibliakat süchiki tü kaʼi najaʼttirakalü oʼu Jehová na nüʼünüükana otta süchiki tü kaʼi nuʼtteʼerakalü oʼu na aʼyataashiikana nümüin. Alatüsü tia sümaiwa eejanale najaʼttirüin Jehová na nüʼünüükana (Is. 13:1, 6; Ezeq. 13:5; Sof. 1:8). Soʼu palit kaʼi alateerü tia süchikuaʼa. Oʼtteerü «tü nükaliakat Jehová» sushutunapa saaʼu Babilonia tü Miyoʼukat jee ajaʼtteerü shia süntapa Armagedón. Süpüla woʼttaainjanain, ayatüinjatü eejüin maʼin waaʼin naashin Jesús. Waaʼinrüinjatü tia nnojoluiwaʼaya süntüin tü müliaa miyoʼukat (Luc. 12:40, TNM; Mat. 24:21, TNM). Suluʼu tü nüshajaka Pablo namüin na anoujashii chajanakana Tesalónica, kayaawasesü nutuma tü nükaliakat Jehová. Naaʼinrüin tia süpüla nayaawatüin saaʼu eejüinjatüin maʼin naaʼin. Soʼu nüküjain tia Pablo, nütüjaa aaʼu isayülüin süpüla süntüinjatüin tü nükaliakat Jehová (2 Tes. 2:1-3, TNM). Mayaainjeʼe müin tia, nüküjain Pablo eejüinjatüin maʼin naaʼin süpüla tia kaʼikat, jama eein süpüla süntalaʼa sümüin. Müshiʼiya wayakana, anasü waaʼinrüle tü nümakat Pablo. w23.06 8 püt. 1, 2

Soʼu 1978 akumajünüsü wanee edificio miyoʼu chaa Tokio (Japón). 60 piso tia edificiokot. «Joosü maʼin yaʼaya süpüla sukutkujaain tü mmakat. ¿Nnojoleetche ojuttuin tü edificiokot sülatapa tia?», müshii waneinnua wayuu neʼrapa shia. Nnojotpejeʼe ojuttuin shia süka sukumajünüin süpüla ichein maʼin süsaʼa otta süpüla shiyuunalaain sukutkujaapa tü mmakat. Müsia neʼe tü wakuwaʼipakat maʼaka saaʼin tia edificiokot, ¿suluʼu jamüin? Chi wayuu anoujakai nütüjaainjatü aaʼu jaralüin tü pütchi nüchecheraainjatkalü achiirua saʼakajee tü nuluwataakalü anain Maleiwa jee nnojoluinjatü noʼotuin naaʼu na waneinnua wanee pütchi nnojotka choʼujaain. Jüüjüüshi nia sümüin tü nuluwataakalü anain Maleiwa. Eejüinjatü naaʼin suulia naaʼinrüin wanee kasa mojuka noʼuluʼu Maleiwa. Akaʼaya joo nia, nnojoishi ichein süchiirua nünüiki müleka nnojorüle choʼujaain shia (Sant. 3:17). Müle wakuwaʼipa mayaa, nnojoleena waya achecheraain süchiirua wanee kasa nnojorüle nuchuntuin shia Maleiwa sümaa nnojoleerüin mojutuyaain wamüin tü nuchuntakat wamüin. w23.07 14 püt. 1, 2

Emeejünüshi Jesús nutuma Satanás jee nuuʼulaküin naaʼin shiiʼiree nnojoluin waneepiain nia nümaa Jehová (Mat. 4:1-11). Nüchajaain sukuwaʼipa Satanás shiiʼiree kaainjalain Jesús jee süpüla isain nüchiki nuwalaajüin saainjala wayuu. Soʼunnaa niʼyataain Jesús nümüin chi Nüshikai yaa mmapaʼa, eesü waneirua kasa nülataka achikumüin. Jamüshiijaʼa na wayuu kanainkana aaʼin nia, jashichishii naya nümüin jee noʼutee aaʼinchi nia (Luc. 4:28, 29; 13:31). Nülatirüin sooʼopünaa naaʼin tü mojukat natuma na nikirajüinkana (Mar. 9:33, 34). Wanaa sümaa noutkajaain na sülaülakana Sanedrín süpüla naashajaajiraain süchiki tü naaʼinrajatkat nüka Jesús, aʼyaajünüshi otta meeʼerapalashi nia. Süchikijee tia, oʼutuna aaʼinchi nia maʼaka naaʼin wanee kaʼruwarai otta müliashaanashi nia atumawaa (Heb. 12:1-3). Sülüʼütpa nükalia süpüla outuin nia, nüchecherüinjatü maʼin naaʼin süka nuuʼulaain nia Jehová nümüiwaʼa (Mat. 27:46). Wainmain maʼin müliaa niʼraka Jesús. Aijeechi Jesús wapüla süka süpüshuaʼa waaʼin jülüjale waaʼin süpüshuaʼaleeya tü kasa naaʼinrakat wapüleerua. w24.01 10 püt. 7-9

Nnojoliire kashapajaaraliin waya, aneerü wakuwaʼipa namaa na waneinnua otta waapajeerü nanüiki yootopa waya namaa (Sant. 1:19). Anajiraajeena waya namaa na waneinnua. Süpüleeruaanüle maʼin waaʼin, wayaawateerü saaʼu wanüiki jee nnojoleerü waküjain wanee pütchi airuʼutka. Airuʼurule nünüiki wanee wayuu wamüin, nnojoleena aashichijaamaatüin waya jee nnojoleerü wachekajüin nümüin tü niʼralakat wayumüin wamüin. Waaʼinrüle tia, kamaneejeena waya namüin sümaa moteerüin waaʼin naainjala (Col. 3:12, 13, TNM). Aneerü tü kasa waneekakat nnojoliire kashapajaaraliin waya. Nnojoleerü waneekamaatüin wanee kasa jee asakireena waya süchiirua tia palajana süpüla anain sukuwaʼipa watuma. Jamüshiijaʼa kashapajaaraliire waya sünain achajawaa süchiki aʼyatawaa, eesü süpüla waapaamaatüin eekai eein. Nnojoliire kashapajaaraliin waya, jülüjeerü waaʼin aneerüle wakuwaʼipa sümaa wapüshi jee aneerüle wakuwaʼipa nümaa Jehová sutuma. w23.08 22 püt. 8, 9

Eesüjaʼa mojule paaʼin süka püchecherüinjatüin paaʼin suulia paaʼinrüin tü suchuntaakat paaʼin. Püchechereetpejeʼe paaʼin jülüjale paaʼin tü pümakat nümüin Jehová wanaa sümaa paapüin paaʼin nümüin. Naapapa naaʼin wanee wayuu nümüin Jehová nnojotsü naaʼinrüinjatüin tü nüchekakat neʼe nümüiwaʼa. Niyoutuinjatü tü kasa mojusü suchuntaakat naaʼin otta nnojoluinjatü naaʼinrüin tü keeʼireekat naaʼin mojule shia (Mat. 16:24). Suchuntaale waaʼin waaʼinrüin wanee kasa mojusü jee sülatüle wanee kasa wamüin, nnojoleerü wainmajakuʼu müin waaʼin sünain tü waaʼinrajatkat süka jülüjain waaʼin tü wamakat nümüin Jehová wanaa sümaa waapüin waaʼin nümüin. Waaʼinrüle tia washateerü nukuwaʼipa Job. Anuu nünüiki: «Ayatajachia neʼe taya nümaa Jehová» (Job 27:5). Nüküjain tia soʼunnaa müliaa. w24.03 9 püt. 6, 7

Sünainjee tü naaʼinrakat Jehová wapüleerua, wayaawata aaʼulu niain «chi Maleiwa aikai apüla wayuu» (2 Cor. 13:11). Jülüjashii waya naaʼin waneʼewai wakua. Watüjaa maʼin aaʼulu naaʼinmajeenain waya waneepia süka müleʼuin waalin nüpüla (Sal. 32:10). Jülüjale waaʼin tia, weʼitaajeerü maʼin waaʼin nünain jee arütkaajeena waya nünainmüin. Müshijeseʼe eein süpüla wachuntuin nümüin ayatüinjanain alin waya nüpüla. Eesü süpüla waküjain nümüin tü shapaakalü atuma waaʼin. Watüjaa aaʼu niyaawatüin saaʼu jamüin waaʼin jee nükaalinjeein maʼin waya (Sal. 145:19). Aire maʼin jemiai arütkaamaatüshii waya sünainmüin wanee sikoʼu süpüla waatulajüin. Akaataajaʼa süka alin waya nüpüla Jehová aleeweeshii maʼin waya nümaa. Talatüshii maʼin waya süka müleʼuin maʼin tü waalinkat nüpüla Jehová. Kasataalejeseʼe müin wanüiki mayaa: «Aishi taya nüpüla Jehová» (Sal. 116:1). w24.01 31 püt. 19, 20

Natüjaa aaʼu na judíokana kasaichin nünülia Maleiwa. Nnojotsü neʼe niʼraajirüin Jesús nünülia Maleiwa, nüküjainña jamüin nukuwaʼipa (Juan 1:17, 18). Jamüsüjaʼa suluʼu tü Pütchi Ashajuushikat suluʼu hebreo, aküjünüsü niain Jehová wanee Maleiwa amüliajüi wayuu (Éx. 34:5-7). Sükajee tü nümakat Jesús süchiki tü naaʼinrakat wanee wayuu nüpüleerua chi nüchon emüliee maaʼinsaikai, nayaawata aaʼu na wayuukana sümülialaain naaʼin Jehová saalin wayuu. Niʼrapa chia wayuukai kaʼyatajee chi nüchonkai, awataashi nia nüpanapajee. Akoʼojooshi nia nünain jee nülatirüin sooʼopünaa naaʼin naainjala. Mapüleesüjeseʼe namüin na wayuukana nayaawatüin saaʼu nümüliajülin Jehová (Luc. 15:11-32). Nükaalinjain naya Jesús süpüla nayaawatüin saaʼu tü nukuwaʼipakat Jehová. w24.02 10 püt. 8, 9

Nükatsüinrüin naaʼin jee müshii nüsamatakai aaʼin Jehová na eʼrakana müliaa. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wamüliajüin naaʼin na waneinnua jee wakatsüinrüin naaʼin maʼaka naaʼinrüin shia Jehová? Shia waʼyataale süchiirua waneirua kasa süpüla wountuin tia. Wekirajaa süchiki tia. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla ayatüin aijiraain waya jee ayatüin wamüliajiraain? (1 Tes. 4:18). Kachipünaainjatü waaʼin nakuwaʼipa na waneinnua, aijiraainjana waya maʼaka alin nuwalayuu wanee wayuu nüpüla otta kamaneejiraainjana waya (Col. 3:12; 1 Ped. 3:8). ¿Kasa wounteetka müle wakuwaʼipa? Mapüleejeerü wamüin wamüliajüin naaʼin na wawalayuukana, kachipünaajeena naya waaʼin otta wachajaajeerü maʼin sukuwaʼipa süpüla wakatsüinrüin naaʼin soʼunnaa neʼrüin müliaa. Naashin Jesús «tü naashajaakalü achiki wanee wayuu shia tü suluʼukat naaʼin. Wanee wayuu eekai anamiain, aashajaashi süchiki kasa anasü süka anain tü suluʼukat naaʼin» (Mat. 12:34, 35). Wamüliajüle naaʼin na wawalayuukana soʼunnaa müliaa, jaʼyeerü waaʼu alin naya wapüla. w23.11 10 püt. 10, 11

Choʼujaashii wakaalinjünüin süpüla wayaawatüin saaʼu tü kasa alatüinjatkat saashin tü Bibliakat. Jamüshijaʼa puwaraijaainjachire suluʼumüin wanee mma nnojotka piʼraajüin, nnojoleechi machikin pia pümaale wanee paʼaleewain eʼraajakai tia mmakat. Müsia neʼe nukuwaʼipa Jehová maʼaka naaʼin chi waʼaleewainkai, nütüjaa aaʼu jamüin sülataka kasa maaʼulu otta tü alateetkat mapeena. Müshiijeseʼe wachuntuinjanain kaalinwaa nümüin Jehová süpüla wayaawatüin saaʼu tü kasa alatüinjatkat saashin tü Bibliakat (Dan. 2:28; 2 Ped. 1:19, 20). Niʼreein waya Jehová suluʼu anain wakuwaʼipa watta kaʼi maʼaka niʼreein wanee wayuu anain nakuwaʼipa nüchonnii (Jer. 29:11). Isapejeʼe nüchiki wanee wayuu nütüjaain saaʼu tü alatajatkat mapeena. Eekajasaʼa Jehová nütüjaa aaʼu tia, nüshajirüin shia suluʼu tü Bibliakat süpüla anainjatüin wakuwaʼipa suluʼujee (Is. 46:10). w23.08 8 püt. 3, 4