Kojuta watuma Maleiwa sükajee tü kasa waaʼinrakat
«Chi wayuu eekai kekiin maʼin, jülüjasü naaʼin tü naaʼinrajatkat» (PROV. 14:15).
1, 2. (1) ¿Kasa jülüjainjatka waaʼin waneekajatpa wanee kasa? (2) ¿Kasa wekirajaainjatka anain sünain ekirajaayakat tüü?
WANEEKAWALIN wanee kasa. Eesüjaʼa waneeküle wanee kasa eeka maawain eepejeʼe waneeküle wanee kasa eekai kaawain. Kojutuinjachi Maleiwa wamüin waneekapa wanee kasa (Paashajeʼera 1 Corinto 10:31).
2 ¿Kapüleesüche pümüin aneeka wanee kasa? Wayaawatüle saaʼu tü anakat jee tü mojukat laülaajeerü waaʼin sünain anouja, nnojoleerü waaʼinrüin tü namakat na waneinnua shieerü waaʼinraka tü sümakat tü Bibliakat (Roma 12:1, 2; Heb. 5:14). ¿Jamüsü anainjatka tü kasa waneekakat? ¿Jamüsü kapüleʼewaika wamüin waneeküin wanee kasa? ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla kojutuin watuma Maleiwa sükajee tü waneekakat?
¿Jamüshii waneeküinjanaka wanee kasa?
3. ¿Kasa waaʼinrajatka waneekapa wanee kasa?
3 Icheere waya süchiirua tü sümakat tü Bibliakat nnojoleerü jülüjain naaʼin na aʼyataakana jee na koleejiajiraakana wamaa nnojoluin pansaain tü wanoujakalü anain jee nnojoleena jooin waya napüla. Eeshiijaʼa naküjale naʼalain, nemeejüle wayuu jee naʼluwajüle, eesüjaʼa napüleeruale waaʼin shiiʼiree wanaawain waya namaa (Éx. 23:2). Chi anoujashi kojutukai atuma Maleiwa sükajee tü kasa nüneekakat shia naaʼinrakat tü nümakat Maleiwa otta nnojotsü naapaain amaa tü sümakat wayuu (Roma 13:5).
4. ¿Jamüshiicheʼe nayaka aneekeein wooʼopünaa na waneinnua tü waaʼinrajatkat?
4 Eesüjaʼa nnojorüle süküjünüin wanee kasa wamüin shiiʼiree mojeein wakuwaʼipa sutuma. Eeshii icheere na waʼaleewainyuukana süchiirua waaʼinrüinjatüin tü namakat. Eeshijaʼa nasoutule na wapüshikana saaʼu tü kasa waneekajatkat mayaainjeʼe nnojoliinnapain kottuin waya namaa. Aküjünüsü suluʼu tü Bibliakat nnojoluin anain weʼiteʼerüle isha wanain. Eepejeʼe waneirua tratamiento a naneeküinjatka waneʼewai nakua na anoujashiikana (Aluw. 15:28, 29). Eesü napüleeruale waaʼin na wapüshikana shiiʼiree waneeküinjatüin wanee tratamiento. Sotuinjatpejeʼe waaʼin wasoutuinjanain waneʼewai wakua saaʼu tü kasa waaʼinrakat (Gal. 6:4, 5). Tü waaʼinmaainjatkat maʼin shia wuleinjatüin waaʼin nuʼupala Maleiwa suulialeʼeya waaʼinrüin tü sümakat wayuu (1 Tim. 1:5).
5. ¿Kasa waaʼinrajatka suulia sumojujaain wanoula?
5 Nnojotsü anain wainmajakuʼu sümüle naaʼin wanee wayuu maʼaka nüküjain shia chi aluwataaushikai Santiago otta «nnojotsü lotuin nukuwaʼipa sünain süpüshuaʼa tü kasa naaʼinrakat» (Sant. 1:8). Wanee wayuu oonookai sümaa süpüshuaʼa tü münakat nümüin müshi nia maʼaka saaʼin wanee anuwa eekai mojununtiain yalejewaain makat sutuma sümüna palaa, amojujaajeerü nunoula. Eeshii na aküjakana nayain kasirüin na waneinnua tü alatakat namüin (1 Tim. 1:19). ¿Kasa waaʼinrajatka suulia majüin wakuwaʼipa? Wachajaainjatü sukuwaʼipa süpüla katchinjatüin wanoula (Paashajeʼera Colosas 2:6, 7). Katchinjeerü wanoula waneeküle wanee kasa wanaapünaa sümaa tü sümakat tü Bibliakat (2 Tim. 3:14-17). Eejeetpejeʼe kaʼi kapüleejeetka oʼu wamüin waneeküin wanee kasa.
¿Jamüsü kapüleʼewaika wamüin waneeküin wanee kasa?
6. ¿Jameerü wakuwaʼipa wainmajüle waaʼin?
6 Eesüjaʼa wainmajüle waaʼin waneeküinjanapa wanee kasa suulia weʼrüin japülii otta suulia mojuin wakuwaʼipa sutuma tü kasa waneekakat. Nnojoleerü wainmajüin waaʼin aire wapüla Maleiwa jee kojutule wamüin tü nümakat. Müle wakuwaʼipa, wekirajaweerü anain tü Bibliakat otta tü karaloʼuta eekat wamaʼana süpülapünaa waneeküin wanee kasa. Waaʼinrüle tia nnojoleerü mojukuwaʼipalüin tü kasa waaʼinrakat, süka jamüin, kekiijeechin wanee wayuu sutuma tü sümakat tü Bibliakat otta niyaawateerü saaʼu nukuwaʼipa sutuma (Prov. 1:4).
7. ¿Kasa jülüjainjatka waaʼin?
7 Nnojoleerü anain süpüshuaʼa tü kasa nüneekakat wanee wayuu, jama nnojolin lotuin nukuwaʼipa (Roma 3:23). Jamüshijaʼa David nia wanee wayuu kekiikai maʼin otta waneepiakai nümaa Maleiwa. Eepejeʼe tü kasa mojukat nutuma müshijeseʼe niʼrüin nümüliala namaʼaleeya waneinnua wayuu (2 Sam. 12:9-12). Nnojoipejeʼe yüülain nia sutuma tia, nüchajaain maʼin sukuwaʼipa süpüla anainjatüin tü kasa naaʼinrakat noʼuluʼu Maleiwa (1 Rey. 15:4, 5). Jülüjeesü waaʼin moteerüin naaʼin Jehová waainjala maʼaka motuin naaʼin naainjala David jee nükaalinjeenain waya aire nia wapüla otta kojutule wamüin tü nümakat. Nnojoleetkalaka wainmajüin waaʼin saaʼujee tü kasa mojusü waaʼinrapuʼukat (Sal. 51:1-4, 7-10).
8. ¿Kasa shikirajaka anain waya tü nüküjakat Pablo süchiki sukuwaʼipa kaʼwayuusee?
8 ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoluin shapaain maʼin waaʼin waaʼinrüinjatpa wanee kasa? Wainma sukuwaʼipa saainjia wanee kasa. Wekirajaa sünain tü nüküjakat Pablo süchiki sukuwaʼipa kaʼwayuusee. Müsü nünüiki mayaa: «Nülaüleʼerapa naaʼin wanee wayuu jee nütüjapa süpüleerua nukuwaʼipa sümaa niyaawatüin saaʼu nnojoluin anain ayatüleʼeya maʼwayuusein nia, anakajaʼa naaʼinrüle tü anakat saaʼin nümüin. Nnojoleechi nia kaainjalain, anashi kasaarüle. Anale naaʼin wanee wayuu suluʼu maʼwayuusein nia jee nnojorüle choʼujaain nümüin kasaalüinjachin nia sümaa nüchecherüin naaʼin suulia naaʼinrüin tü kasa suchuntaakat naaʼin, aneerü nukuwaʼipa nnojoire kaʼwayuusein nia» (1 Cor. 7:36-38). Nüküjain Pablo anain maʼwayuusere wanee wayuu nnojoipejeʼe kaainjalain nia kaʼwayuusere nia.
9. ¿Püküja jülüjainjatüle waaʼin tü namakat na waneinnua waneekapa wanee kasa?
9 ¿Jülüjainjatcheʼe waaʼin tü namakat na waneinnua waneekapa wanee kasa? Jülüjainjatiajee waaʼin. Nüküjainka Pablo süchiki tü eküülü aapünakat sümüin shiyaakua maleiwayaasü. Nüküjain Pablo jülüjainjatüin waaʼin waneekapa wanee kasa jameerüin naaʼin na matsüinkana anoula sutuma. ¿Kasakaʼa naainjain Pablo? «Nnojoireejaʼa teküinjachin asalaa piantua, jama sumojujaain nunoula chi tawalakai sutuma tia» müshi nia (1 Cor. 8:4-13). Jülüjeesia waaʼin tü waneekakat suulia sumojujaain nanoula na waneinnua sutuma otta jülüjeesü waaʼin jameerüin wakuwaʼipa nümaa Jehová sünainjee tia (Paashajeʼera Roma 14:1-4). ¿Jetsü tü pütchi suluʼujeejatkat tü Bibliakat kojuteechika akajee Maleiwa wamüin waneekapa wanee kasa?
Aipiruasü kasa paaʼinrajatka süpüla anain tü püneekakat
10, 11. (1) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoluin waaʼinrüin wanee kasa nnojotka aapünüin ekii wamüin? (2) ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na laülaashiikana naneekajatpa wanee kasa suluʼu tü outkajaaleekat?
10 Nnojo waaʼinrüin wanee kasa nnojoliire waluwataanüin sünain. Wasakireʼera waaʼin sünain tüü: «¿Aapünüsücheʼe tamüin laülawaa süpüla taaʼinrüin tia?» Anuu tü nümakat Salomón: «Yaletajaale naaʼin wanee wayuu, eʼreechi nia japülii, niapejeʼe kekiin chi wayuu ayaawatakai saaʼu nukuwaʼipa» (Prov. 11:2).
11 Na wayuu kachooinkana eeshiijaʼa nooʼulaale naneeküin nachonnii wanee kasa süka naaʼin namüiwaʼa, nnojoliipejeʼe alaülaajaainjanain na tepichikana suluʼujee tia (Col. 3:20). Mayaainjeʼe eein süpüla saaʼinrüin wanee wayuu waneirua kasa jülüjeesü saaʼin niain laülaain chi suʼwayuusekai saaʼu (Prov. 1:8; 31:10-18; Éf. 5:23). Akaataajaʼa nee chi suʼwayuusekai jülüjeesü naaʼin niain Jesucristo laülaain nüpüleerua (1 Cor. 11:3). Naneekawalin na laülaashiikana waneirua kasa suluʼu tü outkajaaleekat, jülüjainjatpejeʼe naaʼin nnojoluinjatüin naaʼinrüin wanee kasa naataka suulia tü nümakat Maleiwa suluʼu tü Bibliakat (1 Cor. 4:6). Shiainjatü naaʼinraka tü nümakat chi achepchiee oonookai jee kekiikai maʼin (Mat. 24:45-47). Nnojoleena müliain waya otta nnojoleena müliain na waneinnua, wayaawatüle saaʼu wakuwaʼipa otta shiale neʼe waaʼinrüin tü kasa aapünakalü ekii wamüin.
12. (1) ¿Jamüsü yaawainjatka watuma tü waaʼinrajatkat? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wountuin tia?
12 Yaawa watuma tü waaʼinrajatkat. Anuu tü nümakat Salomón: «Chi wayuu jülüjakai aaʼin palajana tü kasa naainjainjatkat, aneerü sukuwaʼipa nutuma. Aluʼusaʼa chi wayuu ashapajaakai aaʼin sünain tü naainjainjatkat, nnojoleerü kasain nüntüin anain» (Prov. 21:5). Süküjünüle pümüin süchiki wanee aʼyatawaa, nnojo paapaamaatüin shia. Yaawa putuma tü paaʼinrajatkat, puchunta kaalinwaa namüin na eʼraajakana tia aʼyatawaakat otta paashajeʼera tü sümakat tü Bibliakat süchiki tia (Prov. 20:18). Püshaja sünain wanee karaloʼuta tü kasa anasü piʼreetka sünainjee jee tü nnojoleetkalü anain. Jülüja paaʼin palajana jeʼrainjatüin sujuʼitaka aaʼu wanee kasa (Luc. 14:28). Nnojo jülüjain neʼe paaʼin jeʼrainjatüin tü nneerü pükanajüinjatkat sünain, shia jülüja paaʼin jameerüin pukuwaʼipa nümaa Jehová sutuma. Paaʼinrüle tia nnojoleerü paaʼinrüin wanee kasa mülieetka atuma paaʼin.
13. (1) ¿Kasa weʼreetka wachuntule kaalinwaa nümüin saashin Santiago 1:5? (2) ¿Jamüsü anaka wachuntule kekiwaa nümüin Maleiwa?
13 Wachunta kekiwaa. Achuntajana waya kaalinwaa nümüin Maleiwa süpüla kojutuin nia watuma sükajee tü waneekakat, müshi Santiago süchiki tia: «Jaʼakale wanee wayuu eekai mekiin, anashi nuchuntule waneepia nümüin Maleiwa, kekiijeechikalaka nia nutuma, jama nüsülajülin Maleiwa namüin napüshuaʼa na wayuukana otta nnojoishii naya niyoujain saaʼujee tia» (Sant. 1:5). Nnojotsü mojuin wachuntule nümüin Maleiwa kaalinwaa süpüla anain süneekia watuma wanee kasa (Prov. 3:5, 6). Nnojorüle waaʼinrüin eesü süpüla mojuin tü kasa waneekakat. Wachuntule kekiwaa nümüin Jehová otta woʼunirüle wakuwaʼipa sükajee tü sümakat tü Bibliakat wayaawateerü aaʼu sükajee tü nüpülainkat Maleiwa jamüin waaʼinreeka wanee kasa (Heb. 4:12; paashajeʼera Santiago 1:22-25).
14. ¿Jamüsü waaʼinramaatüinjatka wanee kasa?
14 Paaʼinramaata wanee kasa. Nnojotsü anain waaʼinramaatüle tü waneekakat, yaawa watuma tü waaʼinrajatkat otta wachunta kekiwaa nümüin Maleiwa. «chi wayuu eekai kekiin maʼin, jülüjasü naaʼin tü naaʼinrajatkat» (Prov. 14:15). Nnojotsü wakamaʼajüinjatüin wanee kasa. Wanee wayuu nnojoika yaawain atuma tü naaʼinrajatkat, kanüikiyaashi nia naaʼuwa süpüla nnojoluin naaʼinrüin wanee kasa (Prov. 22:13). Nayeena neʼe na waneinnua aneekaka wanee kasa nooʼopünaa.
15, 16. ¿Kasa waaʼinrajatkat anale tü kasa waneekakat?
15 Waʼyataa sünain tü kasa waaʼinrajatkat. Amüleerü neʼe tü waneekakat nnojorüle waaʼinramaatüin shia. «Süpüshuaʼa tü kasa eekat süpüla paaʼinrüin, paaʼinra shia», müshi Salomón (Ecl. 9:10). Waaʼinmaainjatü tia süpüla wountuin tü waaʼinreekalü amüin. Jülüjataa waaʼin wanee wawala eekai pürekutsooleein, nuunteerü tia shiale naaʼinmaain maʼin suulia tü aʼyatawaakat jee suulia waneirua kasa.
16 Kapüleʼewaisü maʼin aaʼinraa tü kasa anasü waneekakat. Müsü sukuwaʼipa tia süka niain kajapuluʼuin chi Yolujaakai napüshuaʼa manoujainsaliikana (1 Juan 5:19). Atkaashii waya, shia watkaaka amaa «tü sülaülajanakat tü wayuu saʼakakat piʼyuushi, shiaʼaya watkaaka amaa tü yolujaairua chakat iipünaa» (Éf. 6:12). Naashin Pablo otta Judas na wayuu kojuteekana atuma Maleiwa müshii natkaakai aaʼin (1 Tim. 6:12; Jud. 3).
17. ¿Kasa waaʼinrajatka naashin Jehová waneekapa wanee kasa?
17 Jülüja waaʼin tü kasa waneekakat süpüla wanoutuin shia choʼujaalejeʼeya sunoutunuin. Eesüjaʼa nnojorüle wountuin tü waaʼinreekalü amüin sutuma sülatalaʼa sümüin wanee kasa wamüin (Ecl. 9:11). Nücheküin Jehová icheinjana waya süchiirua waneirua kasa waneekakat maʼaka saaʼin kasaalüin waya jee waapüin waaʼin nümüin Maleiwa. Nnojotsü weeʼiratajatüin tia (Paashajeʼera Salmo 15:1, 2, 4).Mayaainjeʼe eein waneirua kasa waaʼinrawaika nnojotka kaawain maʼin, jülüjainjatü shia waaʼin. Wanoutuinjatü jee weeʼiratüinjatü shia choʼujaalejeʼeya shia, nnojoliinjana waya ichein süchiirua tü kasa waneekakat paala (Prov. 16:18). Shia waaʼinmaainjatkat kojutuinjachin Maleiwa wamüin sükajee tü kasa waneekakat.
Wakaalinja na waneinnua süpüla kojutuin Maleiwa namüin sükajee tü kasa naneekakat
18. ¿Kasa naaʼinrajatka na wayuu kachonshiikana süpüla anain tü kasa naneekakat nachonnii?
18 Wainma tü kasa eekat süpüla naaʼinrüin na wayuu kachonshiikana süpüla kojutuin Maleiwa namüin na nachooinkana sükajee tü kasa naneekakat. Naaʼinreerü tia analejeʼeya tü kasa naaʼinrakat napüleerua (Luc. 6:40). Anasü naküjale namüin nachonnii tü naaʼinrakat süpülapünaa naneeküin wanee kasa. Eeshiijaʼa nooʼulaale naneeküin waneirua kasa süka naaʼin namüiwaʼa. Anale tü naneekakat, anasü naküjale namüin anain tü naaʼinrakat. Mojukuwaʼiparüle shia, naküjainjatü namüin nnojoluin anain tü naaʼinrakat. Jülüjataa waaʼin wanee wayuu akaalinjaka wanee nüchon süpüla saapünajatüin nümüin wanee karaloʼuta nuʼunirüinjatka akajee kemion. Mojukuwaʼipatka suʼuniria tü kemionkat nutuma chi nüchonkai, süchekajünaka tia nümüin. Eesü süpüla nuwalaajüin chi nüshikai tia, anaʼleepejeʼe maʼin nüküjale nümüin chi nüchonkai niʼyataainjachin süpüla nuwalaajüinjatüin tia, naaʼinrüle tia laülaajeerü naaʼin chi nüchonkai (Roma 13:4).
19. (1) ¿Kasa wakaalinjainjanaka anain na wekirajüinkana? (2) ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wountuin tia?
19 Ekirajüinjana waya wayuu naashin Jesús (Mat. 28:20). Wanee kasa waaʼinrajatka shia wakaalinjainjanain na wekirajüinkana süpüla anain tü naneekakat. Waaʼinreerü tia nnojorüle waküjawalin namüin tü anakat süpüla naaʼinrüin sülatüle namüin wanee kasa. Anashii wakaalinjale naya süpüla nasakireʼerüin naaʼin sünain tü sümakat tü Bibliakat jee naneeküinjatüin wanee kasa wanaapünaa sümaa tü sümakat. Jama wasouteenain «nümüin Maleiwa waneʼewai wakua sünainjee tü kasa waainjakat» (Roma 14:12). Müsüjeseʼe waneeküinjatüin wanee kasa kojutuinjachika akajee Maleiwa wamüin.
[Noota]
a Pütüjaweere sooʼomüin paashajeʼera tü pütchikat «¿Qué opino de las fracciones sanguíneas y de los procedimientos médicos que impliquen el uso de mi sangre?» (Waʼyataain nümüin Maleiwa nowienpüroʼu 2006 süpana 3-6).
Pusouta shiʼipajee
• ¿Jamüsü anainjatka tü kasa waneekakat?
• ¿Jamüsü nnojotka anain wainmajüle waaʼin? ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla nnojoluin müin wakuwaʼipa?
• Püküja süchiki tü aipiruasü kasa waaʼinrajatka süpüla kojutuin Maleiwa wamüin sükajee tü waneekakat.
[Pütchi süttaka suluʼuka
Tü waaʼinrajatka süpüla anain tü kasa waneekakat
1 Nnojo waaʼinrüin wanee kasa nnojoliire waluwataanüin sünain
2 Yaawa watuma tü waaʼinrajatkat
3 Wachunta kekiwaa
4 Paaʼinramaata wanee kasa
5 Waʼyataa sünain tü kasa waaʼinrajatkat
6 Jülüja waaʼin tü kasa waneekakat süpüla wanoutuin shia choʼujaalejeʼeya sunoutunuin
[Ayaakuaa]
Wanee wayuu oonookai sümaa süpüshuaʼa tü münakat nümüin müshi aka saaʼin wanee anuwa eekai mojununtiain yalejewaain makat sutuma sümüna palaa