Anainjatka atuma sukuwaʼipa kaʼwayuusee

1, 2. (1) ¿Jamüsü nünüiki Jesuu süchiki jülüjüinjatüin waaʼin palajana tü waaʼinrajatkat? (2) ¿Kasa maka aka saaʼin tü akumajaakat wanee miichi?

SÜPÜLA wakumajüin wanee miichi wayaʼlajüinjatü palajana tü mmakat otta wemeriijüinjatü shia. Akatsaʼa eein wanee kasa jülüjüinjatka waaʼin. Müshi Jesuu: «¿Jameechi pia müleka pükumajeere wane miichi eekai anashaatain maʼin? Acheküsü jülüjain paaʼin palajana sünain jerainjatüin sujuittakat aaʼu tü miichikat, suulia sajaʼlajaʼalaain pünneetse süpülapünaa kettaain shia» (Lucas 14:28).

² Tü akumajaakat wanee miichi müsü aka saaʼin tü kaʼwayuuseekat. Wainma na makana: «Kaʼwayuuseeshi taya». Akatsaʼa nnojoluin jülüjüin naaʼin tü sünainpünaakat kaʼwayuusee. Mayaapejeʼe anain tü kaʼwayuuseekat saashin tü Wiwüliakat, süküjaleeinya tü kasa kapüleekalü atuma shia (Proverbios 18:22; 1 Corinto 7:28). Kaʼwayuuseere wanee wayuu, jülüjüinjatü naaʼin tü kasa anasü eekat sünainjee otta tü kapüleekalü atuma shia.

3. ¿Jamüshii sükaaliinjeenaka tü Wiwüliakat na kaʼwayuuseekana? ¿Jarat tü apünüinsükat pütchi wasoukteetka eʼipajee?

³ Sükaaliinjeena waya tü Wiwüliakat süka nüshajiralain shia Jeʼwaa, chi eʼitaakai shikii kaʼwayuusee (Éfeso 3:14, 15; 2 Timoteo 3:16). Mayaapejeʼe kakaliairüin tü Wiwüliakat, anasü süpüla waaʼinrüin maaʼulu tü sümakat. Wekirajaa sünain tü sümakat süpüla watüjaain saaʼu: 1) ¿kasa wayaawataka atuma keraale waya süpüla kaʼwayuusee?, 2) ¿kasa aneekünajatka anainjee wanee wayuu? otta 3) ¿jamüsü süpüla wuleinjatüin sukuwaʼipa tü amüraajirawaakat?

¿KERAASHII WAYA SÜPÜLA KAʼWAYUUSEE?

4. ¿Kasa choʼujaaka süpüla anajiraain wanee wayuu sümaa nuʼwayuuse? ¿Jamüsü choʼujaaka maʼin shia?

⁴ Kapüleesü akumajaa wanee miichi otta kapüleesü anouktaa shia. Akaʼaya tü kaʼwayuuseekat, kapüleesü anajiraain waneepia wanee wayuu sümaa nuʼwayuuse. ¿Kasa choʼujaaka süpüla anajiraain naya? Achecheraainjana süchiirua tü nanüikikat paala sümüin naʼwayuuse. Müsü tü Wiwüliakat: ‹Müshijeseʼe nükatalaainjachin wane wayuu shipialuʼujee nii je nipialuʼujee nüshi süpüla waneeshinjachin sünain saʼaniraainjatüin nukuaippa sümaa nuʼwayuuse› (Génesis 2:24). Naashin Jesuu, eeshii süpüla kasaalüin na wayuukana nachikuaʼa müleka nooʼulaajiraale sutuma ‹amaʼüjirawaa akuwaʼipaa› (Mateo 19:9). Kaʼwayuuseere waya, jülüja waaʼin tü sümakat tü Wiwüliakat süchiki tia. Nnojoliire keraain waya süpüla tü eʼitaanakat napüleerua na kaʼwayuuseshiikana, nnojoishii keraain waya süpüla kaʼwayuusee (Deuteronomio 23:21; Eclesiastés 5:4, 5).

5. Mayaapejeʼe eein wayuu mmotka seema kasaalüü, ¿jamüsü kojutüinjatka tü kasaalüükat namüin na kaʼwayuuseekana?

⁵ Wainma wayuu mmotka seema kasaalüü. Müshi wanee jimaʼai: «Müshi püreesainjachikai taaʼin sükajee kepiajiraainjachin taya waneepia sümaa. Müshi tapüleeruaanakai aaʼin, müshi kapüinjachikai taaʼin». Aire wapüla tü wayuu waʼwayuuseinjatkat, nnojoleena waya mmoluin seema kasaalüü. Meerü aka saaʼin wamüin wanee kasa anainjatka atuma wakuwaʼipa. Nachekeerü na wayuukana waneepiain naya sümaa naʼwayuuse nekeraajüle tü nanüikikat paala sümüin, jaʼitairü anain jee mojuin tü alatakat namüin, akaaliinjiraajeena naya. Naashin Pablo, shiimainre alin wapüla wanee wayuu «wachecherüin waaʼin sutuma» (1 Corinto 13:4, 7, NM). Müsü wanee wayuu: «Anasü taaʼin otta talatsü taaʼin sutuma tü waküjakat noʼupala na wayuukana kottiraainjanain waya waneepia» (Eclesiastés 4:9-12).

6. ¿Jamüshii nnojoliinjanaka kaʼwayuusein na wayuukana tepichijaiwaʼaya naya?

⁶ Choʼujaasü laülaainjatüin waaʼin süpüla wekeraajüin tü wanüikikat paala. Nashin Pablo, kasaalüinjana na anoujüshiikana ‹keraapa nakalia süpüla kaʼwayuusee›, sülatapa noulia naainjiraweein maʼin nakuwaʼipa, tü nnojotkat laülaain atuma naaʼin (1 Corinto 7:36). Aʼwanajaasü nakuwaʼipa na jimaʼaliikana miyoʼuyuupa naya. Wainma na kaʼwayuusekana tepichijaiwaʼaya naya otta aʼwanajaʼalaa müsü tü keeʼireekat naaʼin. Naashin na ekirajaakana süchiki tü alatakat namüin na kaʼwayuuseshiikana, eeshii süpüla nooʼulaajiraain maalü na kasaatkana tepichijaiwaʼaya naya noulia na kasaatkana miyoʼuyuupa naya. Sutuma tia, nnojotsü ashapajaainjatüin wayuu süpüla kaʼwayuusee. Soʼu tü juya nalatirakat sünain maʼwayuusee, atüjeena naya süpüleerua wainma kasa, laülaweerü naaʼin, keraajeena naya süpüla kaʼwayuusee, nayaawateerü aaʼu tü nakuwaʼipakat otta anajiraweena naya sümaa tü naʼwayuuseinjatkat.

WAYAAWATA SAAʼU WAKUWAʼIPA PALAJANA

7. ¿Jamüsü anaka jülüjüle naaʼin nakuwaʼipa na kaʼwayuuseekana?

⁷ ¿Wacheküin anain maʼin sukuwaʼipa tü waʼwayuuseinjatkat? Wainma na wayuu «aa» makana. ¿Jama tü wakuwaʼipakat? ¿Anasü shia süpüla anainjatüin wakuwaʼipa sümaa waʼwayuuse? ¿Aneetche wakuwaʼipa sümüin waʼwayuuse? ¿Wounjulajüin süchiki wanee kasa mojuka watuma? ¿Wacheküin wachiajaanüin, wasouktataapasaʼa shiʼipajee? ¿Talatawaisü otta anawaisü waaʼin? ¿Mojutaapasaʼa wanüiki waneepia? (Proverbios 8:33; 15:15.) Soto waaʼin nnojoluin suʼwanajeʼerüin wakuwaʼipa tü kaʼwayuuseekat. Yaletüle waaʼin, nnojoliire jameein waya otta mojule wanüiki waneepia, ayateeria müin wakuwaʼipa kaʼwayuusepa waya. Süka kapüleein maʼin wayaawatüin saaʼu tü akuwaʼipaa mojukat wanain, wasakira wei, washi jee wanee waʼaleewain süpüla naküjüin wamüin jamüin saaʼin namüin tü wakuwaʼipakat otta tü kasa wanoukteʼerajatkat sünain. Eere tü wanoukteʼerajatkat, waainjamaata shia süpülapünaa kaʼwayuusein waya.

8-10. ¿Jamüsü sünüiki tü Wiwüliakat namüin na kaʼwayuuseekana?

⁸ Saashin tü Wiwüliakat, weʼitaainjatü suluʼu wakuwaʼipa tü akuwaʼipaa eekat nutuma chi naaʼinkai Maleiwa maʼaka saaʼin ‹aijirawaa, talataa aaʼin, eimalawaa aaʼin, atüjaa aʼatapajaa, kamanewaa, aaʼinraa tü kasa anasükat, anoujaa, anamiaa jee achecheraa aaʼin›. Otta süküjüin wamüin ‹wooʼulaainjanain suulia tü kasa mojusü waaʼinrapuʼukat jee tü jülüjapuʼukat waaʼin› jee ‹weeʼiratüinjatüin wakuwaʼipa süpüla aaʼinraa waneepia tü nüchekakat chi Maleiwakai wapüleerua› (Galacia 5:22, 23; Éfeso 4:22-24). Weʼitaale suluʼu wakuwaʼipa tia pütchikat maʼwayuuseiwaʼaya waya, aneerü wakuwaʼipa kaʼwayuusepa waya. Müsü aka saaʼin wapünajüle suluʼu wanee yüüja, watpajeerü tü waʼttiakat mapa.

⁹ Jamüsüjaʼa tü jietkat eesü süpüla jülüjüin maʼin saaʼin ‹tü sukuwaʼipakat› suulialeʼeya tü kasa shiʼitaakat sünain (1 Pedro 3:3, 4). Sutuma laülaain saaʼin otta nnojoluin yaletüin saaʼin kekiijeerü maʼin shia, tia meerü aka «wanee kotse anasü maʼin» sünain (Proverbios 4:9, NM; 31:10, 30; 1 Timoteo 2:9, 10). Akaʼaya na tooloyuukana, eeshii süpüla nekirajaain sünain kamaneein naya namüin na jieyuukana otta kojutüin naya namüin (1 Timoteo 5:1, 2). Atüjüinjachi nia süpüleerua aneeka tü naaʼinrajatkat, naainjüinjatü tü eʼitaanakat nüpüla jee nnojoluinjatü yaletüin naaʼin. Mojujiraweechi maʼin wanee wayuu sümaa nuʼwayuuse shiale aainjüneein maʼin tü nümakat (Proverbios 29:23; Miqueas 6:8; Éfeso 5:28-30).

¹⁰ Mayaapejeʼe kapüleein aainjaa tia choʼujaasü maʼin weʼitaain shia suluʼu wakuwaʼipa, akaaliinjeenaka waya süpüla anain wakuwaʼipa sümaa waʼwayuuse.

ANEEKÜNAJATKA ANAINJEE WANEE WAYUU

11, 12. ¿Jamüsü süpüla natüjaain saaʼu piamashii wayuu wanaawajiraale nakuwaʼipa?

¹¹ Eere kepiain pia, ¿nüneeküin nümüiwaʼa wanee wayuu tü nuʼwayuuseinjatkat? Müle shia, ¿kasa paaʼinrajatka müliale pia shiiʼiree wanee jierü? Meesü pünüiki palajana: ‹¿Shiimain kasaaleein maʼin taya?›. Nnojotsü anain müliayaale waya shiiʼiree wanee wayuu sümaa waʼalainpalain shia (Proverbios 13:12). Süchikijee, eeshi süpüla pümüin: ‹¿Keraashi taya süpüla kaʼwayuusee?›. «Aa» pümüle, paaʼinrüinjatü tü aainjünakalü eere kepiain pia. Suluʼu waneeirua mma, eʼraajünüsü palajana wanee wayuu, süchikijee süküjünaka sümüin mülioukain eeʼiree shia. «Nnojo» nümünüle amüin wanee wayuu, nnojoishi macheʼinjachin süchiirua suulia süʼürülain nia. Soto waaʼin naneeküinjatüin na waneeinnua tü anakat saaʼin namüin. Müleka «aa» nümünüle amüin, eeshii süpüla kottiraain naya sünain aainjaa waneeirua kasa anaka nümüin Maleiwa. Müle tia, niyaawateerü aaʼu anale tü wayuukot süpüla nuʼwayuusein.a ¿Kasa jülüjüinjatka naaʼin piamaleʼeya?

¹² Süpüla tia, jülüja waaʼin nakuwaʼipa piamashii ayonnojülii. Nekirajaale maʼin, eeshii süpüla nayonnojüin sümaa maʼatajanain naya. ¿Jameerü nakuwaʼipa nayonnojiraale piamaleʼeya? Wanaawainjatü nakua süpüla anain nayonnojia. Müsia neʼe nakuwaʼipa na amüraajiraashiikana. Eeshiijaʼa süpüla «nekirajaain» süpüla anain nakuwaʼipa waneʼewai nakua. Akatsaʼa, ¿wanaawajiraasüche nakuwaʼipa?

13. ¿Jamüsü mojuka waʼwayuusere wayuu eeka manoujüin?

¹³ Choʼujaasü maʼin wanaawain tü nanoujakalü anain otta tü akuwaʼipaa noʼunakalü achiirua. Müshi Pablo: «Nnojo wanaawajiraain jia sümaa wayuu eekai manoujain» (2 Corinto 6:14; 1 Corinto 7:39). Mojujiraajeena waya kasaarüle waya sümaa wayuu eeka manoujüin. Wanaawajiraale wanoula paaʼinwajiraajeena waya. Keeʼireesü naaʼin Jeʼwaa talatüin jee aleewajiraain waya sümaa waʼwayuuse, paaʼinwain waya nümaa otta sümaa waʼwayuuse (Eclesiastés 4:12).

14, 15. Püküja jamüin nnojotka shiain neʼe paaʼinwajiraain atuma wayuu wanaawale nanoula.

¹⁴ Mayaapejeʼe choʼujaain maʼin wanaawajiraain wanoula süpüla paaʼinwajiraain waya, choʼujaasü wanaawain tü kasa keeʼireekat waaʼin. ¿Jarat shia? ¿Keeʼireesü waaʼin kachoinjanain waya? ¿Jarat tü kasa palajanakat watuma?b (Mateo 6:33, NM.) Aleeweeshii otta talatajiraweeshii na wayuukana sümaa naʼwayuuse süpüla anajiraain naya (Proverbios 17:17). Süpüla nainküin tia, wanaaweesü tü keeʼireekat naaʼin. Nnojorüle müin shia kapüleejeerü maʼin namüin aleewajiraain naya. Kamalainre ashuunajaa sümüin tü puʼwayuuseinjatkat otta mamalainre shia pümüin, ¿maluʼulu tia nnojoluin wanaawajiraain jukuwaʼipa? Nnojo. Eesü kamalainre pümüin waneeirua kasa kamalainka sümüin. Eesü süpüla talatüin saaʼin putuma tü puʼwayuuseinjatkat kottiraale pia sümaa sünain aaʼinraa wanee kasa anaka sümüin (Aluwataaushikana 20:35).

¹⁵ Wanaawasü naaʼin wanee wayuu sümaa wanee jierü nücheküle tü anakat sümüin, nnojotsü shiain sutuma wanaawain nakuwaʼipa. Nnojoishii müinjanain waya: ‹¿Wanaawasüche waaʼin sünain kasa süpüshuaʼa?›. Anasü müle wanüiki: ‹¿Kasa waaʼinraka nnojorüle paaʼinwain waya? ¿Eesü süpüla waashajaajiraain sümaa anain waaʼin otta kojutüjiraain waya? ¿Aʼülüjiraataapasaʼa waya?›. (Éfeso 4:29, 31.) Kasaaleere waya, waaʼinmajiraweein wakuwaʼipa noulia na yaletakana aaʼin otta na ichekana süchiirua tü namakat.

WATÜJAAINJATKA AAʼU PALAJANA

16, 17. ¿Kasa jülüjüinjatka naaʼin wanee toolo otta wanee jierü nanain na naʼwayuuseinjanakana?

¹⁶ ‹Eʼnnüsü nakuwaʼipa palajana› na aapünakana amüin wanee aʼyatawaa naʼaka na anoujüshiikana (1 Timoteo 3:10). Eesü süpüla weʼitaain suluʼu wakuwaʼipa tia pütchikat. Eesü süpüla sümüin tü jietkat: ‹¿Anasüche nukuwaʼipa chia wayuukai? ¿Teʼraajüinche na naʼaleewainkana? ¿Nüchecherüinche naaʼin? ¿Kojutshii na laülaayuukana nümüin? ¿Anasüche sukuwaʼipa nüpüshi? ¿Anasüche nukuwaʼipa sümüin nüpüshi? ¿Shiache jülüjaka naaʼin waneepia tü nneetkat? ¿Asüiche nia? ¿Kaashichijaaraiche sümaa kataaʼalin nia? ¿Kasache niʼyataaka anain suluʼu tü outkajaaleekat otta jamüsü sukuwaʼipa nutuma? ¿Kojuteeiche nia tamüin?›. (Levítico 19:32; Proverbios 22:29; 31:23; Éfeso 5:3-5, 33; 1 Timoteo 5:8; 6:10; Tito 2:6-8.)

¹⁷ Eeshi süpüla nümüin chi toolokoi: ‹¿Aishiche Maleiwa sümaa kojutüin nia süpüla tia jietkat? ¿Süinküinche tü shiʼyataakalü anain wanee jierü shipialuʼu? ¿Kasache nachekaka na süpüshikana wapüleerua? ¿Shiyaawatüinche saaʼu sukuwaʼipa? ¿Aʼyataatche shia? ¿Shiisattüinche tü nneetkat? ¿Kasache saashajaʼawaika achiki? ¿Jülüjüsüche saaʼin aneein nakuwaʼipa na waneeinnua, jülüjataapasaʼa neʼe saaʼin sukuwaʼipa sümüiwaʼa? ¿Perulaayuutche shia? ¿Eesüche süpüla teʼitaain taaʼin sünain? ¿Eesüche süpüla jüüjüüin shia nümüin chi laülaakai saaʼu, eʼrüttaapasaʼa shia wayumüin?›. (Proverbios 31:10-31; Lucas 6:45; Éfeso 5:22-24; 1 Timoteo 5:13; 1 Pedro 4:15.)

18. ¿Kasa jülüjüinjatka waaʼin mojujiraale waya sümaa wamüraajüin?

¹⁸ Nnojo motuin waaʼin nnojoluin lotuin sukuwaʼipa tü wayuu waneekakat. Eesia tü kasa mojukat wanain wapüshuaʼa, müsüjeseʼe motuinjatüin waaʼin saainjala tü waʼwayuuseinjatkat otta saainjüinjatü tia (Roma 3:23; Santiago 3:2). Eesü süpüla kooʼomüin wanoula sutuma wanee kasa kapüleeka wamüin. Jülüjataa paaʼin püʼülüjiraale sümaa pümüraajüin, eesü sülatüle tia namüin na wayuu aijiraakana otta kojutüjiraakana (puʼwanaajireʼera sümaa Génesis 30:2; Aluwataaushikana 15:39). Eesü choʼujaale ‹nachecherüin naaʼin› otta natüjüinjanain süpüleerua anouktaa wanee kasa sümaa anamiain naya (Proverbios 25:28, NM). ¿Shiiʼiyatüin sünoukteʼereein sukuwaʼipa tü pümüraajüinkat? ¿Jama wayakana? Nnojoliire jamajeein waya, ¿eesü süpüla wooʼulaain suulia tia? (Eclesiastés 7:9.) Watüjüle süpüleerua wanoukteʼerüin wanee kasa, atüjeena waya aashajawaa süpüla wanoukteʼerüin tü mojujiraakalü atuma waya kasaatpa waya (Colosas 3:13).

19. ¿Kasa waainjüinjatka mojule sukuwaʼipa wamüraajüin?

¹⁹ ¿Kasa waainjüinjatka eere wanee akuwaʼipaa mojuka sünain wamüraajüin? Jülüjüinjatü maʼin waaʼin jamüinjatüin sünoukteʼeria watuma. Jaʼitainna müliain maʼin waya shiiʼiree otta kasaaleein maʼin waya sümaa, jülüjüinjatü waaʼin tü aküwaʼipaa mojukat sünain (Proverbios 22:3; Eclesiastés 2:14). Mojule sukuwaʼipa wamüraajüin, wooʼulaajiraa otta nnojo kasaalüin waya sümaa.

WULEINJATÜ SUKUWAʼIPA TÜ AMÜRAAJIRAWAAKAT

20. ¿Kasa naainjüinjatka na amüraajiraashiikana süpüla wuleinjatüin natuma sukuwaʼipa amüraajirawaa?

²⁰ ¿Kasa naainjüinjatka na amüraajiraashiikana süpüla wuleinjatüin natuma sukuwaʼipa amüraajirawaa? Aʼyataainjana maʼin süchiirua wulein sukuwaʼipa tü kasa naainjakat. ¿Anasü saaʼin sümüin wayuu puumainpaʼa naapaajiraale najapü, natujiraale otta patünaale na amüraajiraashiikana? Mayaapejeʼe nnojoluin mojuin tia, anasü naainjüle shia naapapa nanüiki süpüla kasaalüü. Naainjüle tia, naaʼinmajiraainjatü nakuwaʼipa suulia naʼluwajiraain nakuwaʼipa jee naainjüin kasa yarüttüsü (Éfeso 4:18, 19; puʼwanaajireʼera sümaa Cantar de los Cantares 1:2; 2:6; 8:5, 9, 10). Süka emeejülüin maʼin tü waaʼinkat, mojusü namüiwaʼale naya suluʼu wanee miichi, suluʼu kemion otta eere yüütüülin. Müle naya, eesü süpüla naainjüin kasa yarüttüsü (Jeremías 17:9). Wulere watuma sukuwaʼipa tü amüraajirawaakat, weeʼiyatüin wachecherüin waaʼin otta waainjüin tü anakat sümüin wamüraajüin suulia tü anakat wamüin. Anasü maʼin nümüin Jeʼwaa wulere sukuwaʼipa amüraajirawaa, nuchuntüin wamüin nnojoluin waʼluwajiraain wakuwaʼipa otta nnojoluin yarüttüin shia (Galacia 5:19-21).

21. ¿Kasa naashajaajiraainjatka achiki na amüraajiraashiikana süpüla anain sukuwaʼipa tü amüraajirawaakat?

²¹ Tü wanee kasa waainjüinjatkat süpüla anain sukuwaʼipa tü amüraajirawaakat, shia waashajaajiraainjanain sümaa wamüraajüin. Süpülapünaa kasaalüin waya, waashajaa süchiki jalainjanain kepiain waya, waʼyataainjanale piamaleʼeya otta kachoinjanale waya. Anashii waashajaajiraale süchiki kasa waainjapuʼuka wamaiwa. Maʼaka saaʼin kajuyaarale waya, eere wanee kasa eeka waainjüinjatüin maʼin otta wanainre wanee ayuulii ouktasiroʼu. Wainma wayuu kanainka VIH, tü siida münakat. Eesü wayuu nnojotka ayuuijaamaatüin sutuma tia ayuuliikat. Wanee wayuu eeka nümaʼüjiraain maʼin nukuwaʼipa nümaiwa otta niʼitaapuʼule droga nütaluʼupünaa, nnojotsü mojuin suchuntünüle nümüin sutuma nümüraajüin jee nutuma süshi sümaa shii niʼrajeʼerüinjachin nüsha süpüla natüjaain saaʼu nünainre tü siidakat. Nünainre tia ayuuliikat, nnojotsü nüpüleeruaainjatüin saaʼin nümüraajüin süpüla ayatajatüin shia nümaa. Eere wanee wayuu maaʼinka aaʼin paala, anasü niʼrajeʼerüle nüsha süpüla nütüjaain saaʼu nünainre tü siidakat, naainjüinjatü tia süpülapünaa nümüraajüin.

SÜCHIKIJEE KASAALÜIN WAYA

22, 23. (1) ¿Kasa nnojoluinjatka naainjüin na amüraajiraashiikana keraapa natuma tü miʼiraa shikiirakat kasaalüü? (2) ¿Kasa jülüjüinjatka waaʼin süchiki tü kaʼwayuuseekat otta tü miʼiraa aainjünakat shikiira?

²² Eesü wainmale kasa naainjaka na amüraajiraashiikana shikiira kasaalüin naya. Sükajee tia, eesü süpüla shiain neʼe talatüin natuma napüshi otta na wayuu nounejaakana. Akatsaʼa tia, kapüleejeerü maʼin namüin na kasaalüinjanakana otta sümüin napüshi süka mapüseenain maʼin naya sutuma. Tü miʼiraakat, eesü süpüla müin saainjia maʼaka saainjünüin noumainpaʼa, akatsaʼa nnojoluinjatüin wainmain tü kasa aainjünakat sünain otta nayoujireʼerüin shia sümaa wanee eeka saainjünüin paala. Müle shia, naateerü tü jülüjakat naaʼin na antüshiikana otta nnojoleena talatüin maʼin na kasaatshiikana. Mayaapejeʼe jülüjüinjatüin naaʼin chi toolokoi tü anakat saaʼin namüin na waneeinnua, niainjachi niakai aneekaka tü kasa aainjünajatkat shikiira tü kasaalüükat (Juan 2:9).

²³ Soto waaʼin waneein neʼe kaʼi tü miʼiraa shikiirakat kasaalüü, akaajasaʼa tü kaʼwayuuseekat süpülajatü kaʼi süpüshuaʼa. Nnojotsü shiainjatüin jülüjüin waaʼin tü kaʼi saainjünajatkalü oʼu tü miʼiraakat. Shia anaka aluʼu waainjüle tü nümakat Jeʼwaa otta keraa watuma jamüinjatüin wakuwaʼipa sümaa waʼwayuuse. Müle shia watuma, keraajeena waya süpüla anain wakuwaʼipa sümaa waʼwayuuse.