Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa

PEʼUREEROʼU 4-10

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | ROMA 1-3

«Ayataʼaya pikirajüin tü paaʼinkat»

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat

w08-S 15/6 30 püt. 5

Pütchi anaka maʼin sünainjee tü karaloʼutakat Roma

3:4. Nnojorüle wanaawain tü pütchi naküjakat na wayuukana sümaa tü nümakat Maleiwa, weeʼiyateerü pansaain nünüiki chi Maleiwakai waneepia weʼitaale waaʼin sünain tü sümakat tü Wiwüliakat otta waaʼinrüle tü keeʼireekat naaʼin wapüleerua. Akaʼaya waküjale pütchi süchiki sukuwaʼipa Nuluwataaya Maleiwa sümaa wekirajüin wayuu sünain tü Wiwüliakat, wakaalinjeena naya süpüla nayaawatüin saaʼu pansaain nünüiki chi Maleiwakai waneepia.

w08-S 15/6 29 püt. 6

Pütchi anaka maʼin sünainjee tü karaloʼutakat Roma

3:24, 25 ¿Eesüche süpüla sülaʼajaanüin naainjala na wayuu outatüjüliikana süpülapünaa nüntüin Jesuu? Tü palajatkat pütchi aküjünakat nüchiki chi Mesíaskai shia tü suluʼukat Génesis 3:15, ekeraajüsü tia pütchikat outapa Jesuu sünain wane wunuʼu soʼu juyaka 33 soʼu wakalia (Gal. 3:13, 16). Soʼu nüküjain Jeʼwaa süchiki tia alatüinjatkat, müshii naakajirüitpakai waaʼin suulia waainjala, jama nnojoluin eein wanee kasa ooʼuleetka nia suulia nikeraajüin tü keeʼireekat naaʼin. Sutuma naapajiraain nikii Jesuu, motusü naaʼin Jeʼwaa naainjala na nuuʼuliwoʼu Adán eʼitaakana naaʼin sünain tü aküjünakat nüchiki chi Mesíaskai. Müsüjeseʼe eeitpain joo süpüla nasoʼireʼennüin aaʼin na wayuu outatüjüliikana süpülapünaa nüntüin Jesuu (Aluw. 24:15).

PEʼUREEROʼU 11-17

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | ROMA 4-6

«Niiʼiyatüin Maleiwa sünain alin waya nüpüla»

w11-S 15/6 12 püt. 5

Niiʼiyatüin Maleiwa sünain alin waya nüpüla

⁵ Süpülapünaa tia, nüküjain Pablo jamakuwaʼipalüin süpüla eejaain tü kaainjalakat, müshi nia: «Tasoʼiree aaʼinchii jia sünain anain maʼi tü naapakat wamüin Cristo, je sünain mojuin maʼi tü naapakat wamüin Adán. Kaainjalashi Adán nuulia Maleiwa sükajee niyouktajaain sümaa nünüiki nümüin. Ouktakalaka nia saaliijee. Je sükajee kaainjalain Adán, oʼttüsü wayuu ütamüinreʼeya sünain kaainjalaa. Ouktakalaka naya saaliijee» (Roma 5:12). Nükaalinjain waya Maleiwa süpüla wayaawatüin saaʼu tia pütchikat sükajee waneirua pütchi eeʼiyatünaka suluʼu tü Wiwüliakat. Nukumajüin Jeʼwaa Adán otta Eva sümaa lotuin nakuwaʼipa otta naya na kooʼuliwoʼukana waya. Nüpülajüin Maleiwa wanee kasa noulia suulia mojujain nakuwaʼipa otta müsia nüküjain namüin outenain naya müleka nnojoliire noonooin nümaa (Gén. 2:17). Nnojoishii naya oonooin sümaa tü pütchi nuluwataakalü anain naya Jeʼwaa. Sükajee tia, neeʼiyatüin sünain nnojoluin nacheküin niain Jeʼwaa Aküjain tü naaʼinrajatkat otta niain Aluwataain naaʼu (Deu. 32:4, 5).

(Roma 5:13, 14, TNM) Kaainjalasü wayuu süpüshuaʼa süpülapünaa eein tü Pütchi aapünakat nümüin Moisés, nnojotpejeʼe süsalain wayuu saainjala wanaa sümaa tia. ¹⁴ Shia aluwataaka naaʼu na wayuukana tü outaakat soʼujee kaainjalain Adán sünainmüinreʼeya saapünüin tü pütchikat nümüin Moisés, jaʼitakajeʼe neʼe na nnojoliikana kaainjalain wanaa nümaa Adán, chi wanaaweematakai aaʼin nümaa chi antajachikai.

w11-S 15/6 12 püt. 6

Niiʼiyatüin Maleiwa sünain alin waya nüpüla

⁶ Kachonshi Adán sümüin Eva süchikijee kaainjalain naya. Müshiijeseʼe kaainjalain jee mojuin nakuwaʼipa na nuuʼuliwoʼukana. Nnojotpejeʼe nüküjain Jeʼwaa nayain kasirüin tü naainjakat Adán. Akaʼaya shia nnojotpuʼusü eein wanee pütchi nüikaleʼeraka Maleiwa wanaapünaa sümaa tia (Gén. 2:17). Ayatapejeʼe alataain nanain tü kaainjalakat. Shiaitpa aluwataakat naaʼu na wayuukana tü kaainjalakat jee tü outaakat waneʼereʼeya naapapa Jeʼwaa tü pütchikat namüin na israeliitakana nükajee Moisés. Sükajee tia pütchikat, nayaawata aaʼu kaainjaralin naya (paashajeʼera Roma 5:13, 14, TNM). Tü kasa mojusü eekat sünainjee joʼuujiraain waya sümaa kaainjalaa, müsü aka saaʼin waneirua ayuulii alataaka wanainmüin nanainjee na wayuu kooʼuliwoʼukana waya, maʼaka saaʼin talasemia (anemia mediterránea) otta tü kanüliakat hemofilia. Eesü saapüle hemorragia sümüin wayuu sutuma tia ayuuliikat. Aapüsü hemofilia nümüin Alejo chi chejeʼewaikai Rusia, nüchon nia chi aluwataaikai Nicolás II sümaa Alejandra. Eeshii nnojoliire ayuulin napüshuaʼa na nüchonniikana wanee wayuu maʼaka naaʼin na wachuntayüliikana anülia. Jaʼitaichi nnojoluin ayuulin nüchon wanee wayuu kanainka tia ayuuliikat, eeshii süpüla nayain ayuulin na nüikeyuukana. Nnojotpejeʼe jaralüin taashin suulia tü kaainjala nüpütakat wapüla Adán. Kaainjalashii waya nünainjee washi otta wei, shiasaʼa yalejee, oʼttusü shia nanain na wachonniikana otta müliasü waaʼin sutuma. ¿Kepisüche tia?

(Roma 5:21, TNM) ¿Kasapülajatü? Maʼaka shiapuʼuin aluwataain tü kaainjalaakat jee tü outaakat saaʼu wayuu, meeria neʼe aluwataain tü naʼanasiakat Maleiwa süka anain maʼin tü naaʼinrakat sümaa kateerüin woʼu nükajee chi Wasenyotsekai Jesukürisüto.

w11-S 15/6 13 püt. 9, 10

Niiʼiyatüin Maleiwa sünain alin waya nüpüla

⁹ ¿Jamaluʼulu tü pütchikat griego alatinnaka anainjee tü pütchikat «anajiraajeerü wayuu watta saalin nümaa Maleiwa» otta «taashishii waya suulia süsalaa waainjala»? Chi wayuu wachuntayüikai anülia aʼyataakai sünain alatiraa tü Wiwüliakat, müshi nia: «Mataashii chakai waaʼin laülaapialuʼu waapapa tia pütchikat. Nnojotpejeʼe maluʼuluin tia suʼwanajaain tü suluʼukat naaʼin wanee wayuu, shia aʼwanajaaka tü nukuwaʼipakat noʼuluʼu Maleiwa [...]. Suluʼu tia sukuwaʼipakat, nia Maleiwa chi laülaa aküjakai jamüinjatüin nukuwaʼipa chi wayuu ekeraajünakai akuwaʼipa chaa laülaapialuʼu. Chia wayuukai müshi chakai naaʼin nümülatuʼu Maleiwa süpüla nusoutuin saaʼu naainjala. Taashipejeʼe nia nutuma Maleiwa suulia naainjala».

¹⁰ Chi «kasalajanaka atüma sümüin saainjala wayuu sainküin mmakat süpüshua» loteerü tü nukuwaʼipakat sünain taashin nutuma wanee wayuu eekai kaainjalain, ¿jamüinjatü sukuwaʼipa tia nutuma? (Gén. 18:25). Eesü süpüla naainjain tia sükajee nuluwataain chi waneeshikai Nüchon yaa Mmapaʼamüin. Naainjain Jesuu süpüshuaʼaleʼeya tü keeʼireekat naaʼin chi Nüshikai, mayaapejeʼe nuuʼulakünüin aaʼin, meeʼerapalain nia otta müliain nia atumawaa. Waneepiapejeʼe nia nümaa Maleiwa eerejeʼe nükachennüin sünain wanee wunuʼu sümaa nuʼutunüin aaʼin (Heb. 2:10). Aapajiraashi nikii Jesuu süpüla taashinjanain nutuma na nuuʼuliwoʼukana Adán suulia kaainjalaa jee outaa (Mat. 20:28; Roma 5:6-8).

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat

(Roma 6:3-5, TNM) ¿Nnojottaale junoujain sünain woutiisain waya wapüshuaʼa naaʼu Kürisüto jee saaʼu outuin nia waaʼu? ⁴ Sükajee tia, müshii wojoitünakai aaʼin wanaa nümaa süpüla jeketüinjatüin wakuwaʼipa sükajee nüpülain Maleiwa maʼaka naaʼin Kürisüto süchikijee nütameʼennüin sünainjee outaa. ⁵ Süka waneekünüin nutuma Maleiwa maʼaka naaʼin Kürisüto, müshii outakai waaʼin wanaa nümaa jee asoʼiraweerü waaʼin maʼaka naaʼin niakai.

w08-S 15/6 29 püt. 7

Pütchi anaka maʼin sünainjee tü karaloʼutakat Roma

6:3-5 ¿Jamaluʼulu tü pütchikat ‹woutiisain naaʼu Kürisüto› jee ‹woutiisain saaʼu outuin Kürisüto waaʼu›? Süchikijee nüneeküin Jeʼwaa nükajee chi naaʼinkai na anoujashii chainjanakana chaa iipünaa, paaʼinwajiraashii joo naya nümaa Kürisüto otta naʼakainnapa naya na anoujashii laülaakana aaʼu Kürisüto (1 Cor. 12:12, 13, 27; Col. 1:18). Woutiisashii naya naaʼu Kürisüto. Akaʼaya naya, «woutiisashii naya saaʼu outuin Kürisüto naaʼu» süka wainmain kasa napütaka süpüleerua aʼyatawaa nümüin Maleiwa otta nnojoliinjana kepiain naya yaa saaʼu tü Mmakat. Müsüjeseʼe müin nakuwaʼipa maʼaka naaʼin Jesuu, nnojotpejeʼe alanaʼaleein nakuwaʼipa süka nnojoluin taashin wayuu natuma suulia saainjala. Tü woutiisaakat saaʼu outuin Kürisüto, keraasü shia outapa naya jee nasoʼiraapa aaʼin süpüla chain naya chaa iipünaa.

(Roma 6:7, TNM) Chi wayuu eekai outuin, nuwalaajüitpa tü naainjalakat.

w14-S 1/6 11 püt. 1

¿Kasa anasü neʼreetka na tatuushinuukana?

Nasoʼireʼennapa aaʼin na wayuu aaʼinrapuʼukana kasa mojusü, ¿süsaleenache naya naainjala nutuma Maleiwa? Nnojottaa. Müsü sünüiki Roma 6:7: «Chi wayuu eekai outuin, nuwalaajüitpa tü naainjalakat». Maʼaka sümüin yala, na wayuu aaʼinrapuʼukana kasa mojusü nawalaajüitpa naainjala sükajee outuin naya. Süsaleena naya nutuma Maleiwa naainjüle kasa mojusü süchikijee nasoʼiraain aaʼin, nnojotsü shiain saaʼu tü naaʼinrakat paala süpülapünaa outuin naya. ¿Jamüsü anaka maʼin tia?

PEʼUREEROʼU 18-24

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | ROMA 7, 8

«¿Paʼatapajüinche maʼin tü naaʼinrajatkat Maleiwa?»

w12-S 15/7 11 püt. 17

Taashishii waya nutuma Jeʼwaa

¹⁷ Soʼu nüküjain Pablo süchiki taasheenain nutuma Jeʼwaa na ayatakana nümüin, müshi nia mayaa: «Eeʼiyatüneena waya nütüma chi Maleiwakai sümüin tü kasa akumajuushikalüirua sümaiwa paala sünain nüchooin waya» sümaa «saʼatapüin maʼi waya türa kasakalüirua». Nümaka süchikijee: «Aʼatapüsü maʼi tü akumajuushikalüirua jooluʼu sujuittinnüinjatüin suulia sümüliala soʼu kaʼikat tia. Meeria aka shia wayakana nüchooinkana Maleiwa sünain anashaataleein maʼi noʼuluʼu Maleiwa» (Roma 8:19-21). Tü kasa «akumajuushikalüirua» münakat, naya na wayuu kepiainjanakana waneepia yaa saaʼu tü Mmakat. Aneerü nakuwaʼipa sutuma neeʼiyatüneenain na nüchonniikana Maleiwa. Alateerü tia süchikijee nasoʼiraain aaʼin süpüla chain naya sirumatuʼu jee nakaalinjapa Jesuu süpüla najaʼlajeʼerüin na mojulaashiikana saaʼujee tü Mmakat jee müsia neʼitaain na wayuu wattakana maʼin aalii suluʼu tü Mma anasükat (Alat. Map. 7:9, 14).

w12-S 15/3 23 püt. 11

Talata waaʼin sümaa tü kasa waʼatapajakat

¹¹ Nüküjain Jeʼwaa aneerüin nakuwaʼipa na wayuukana mapa sünainjee tü naaʼinrüinjatkat nükajee chi suuʼuliwoʼukai tü jietkat jee taashinjana naya nuulia Satanaa, «chi wüi nümaiwajaikai» (Gén. 3:15; Alat. Map. 12:9). Chi suuʼuliwoʼukai tü jietkat nia Jesukürisüto (Gal. 3:16). Eeitpa süpüla taashin wayuu suulia kaainjalaa jee outaa sünainjee outuin jee nüsoʼiraain aaʼin Jesuu. Tia, sünainpünaasü tü kaʼi neeʼiyatüneenakat oʼu na nüchonniikana Maleiwa. Na anoujashii chainjanakana iipünaa, nüpüshi naya chi suuʼuliwoʼukai tü jietkat. ¿Joujeena neeʼiyatünaka? Alateerü tia nasoʼiraapa aaʼin süpüla chainjanain naya chaa iipünaa jee nakaalinjapa Jesuu süpüla najaʼlajeʼerüin tü kasa nuluwataakalü aaʼu Satanaa (Alat. Map. 2:26, 27). Sükajee tü alatajatkat, aneerü nakuwaʼipa na wane wayuu katüinjanakana oʼu süchikijee tü müliaa miyoʼu eejeetkat (Alat. Map. 7:9, 10, 14).

w12-S 15/3 23 püt. 12

Talata waaʼin sümaa tü kasa waʼatapajakat

¹² Anoutaajeerü nakuwaʼipa na wayuukana Nuluwataapa Kürisüto soʼu Miit Juya. Soʼu tia, eeʼiyatüneena na nüchonniikana Maleiwa sünain sacerdootein naya wanaa nümaa Kürisüto otta aneena na wayuukana natuma sükajee naapajiraain nikii Jesuu naaʼu. Soʼunnaa sülatüin tü miitkat juya, anoutaajeerü nakuwaʼipa na wayuu oonookana nümaa Maleiwa otta nnojoleena naya kaainjalain jee outuin. Ojuʼita ojuʼita meena naya suulia namüliala soʼu kaʼikat tia. Ayatüle naya waneepia nümaa Jeʼwaa soʼunnaa tü miitkat juya jee nnojorüle niʼikeʼerüin naya chi Yolujaakai sajaʼttiamüin tü miitkat juya, ashajüneerü nanülia suluʼu tü karaloʼuta «kaluʼukot nanülia na wayuu eeʼiranajaakana aaʼin nütüma Maleiwa» otta meena naya maʼaka naaʼin na nüchonniikana Maleiwa sünain anashaatain maʼin naya noʼuluʼu (Alat. Map. 20:7, 8, 11, 12). Anakatche maʼin tia waʼatapajakat.

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat

w17.06-S 3

¿Sotusüche paaʼin tüü?

¿Kasa naataka anainjee jülüjaa aaʼin «tü nüchekakat chi Naaʼinkai Maleiwa» suulia jülüjaa aaʼin «kaainjalaa»? (Roma 8:6)

Chi wayuu jülüjakai aaʼin kaainjalaa shieerü neʼe naaʼinraka tü suchuntaakat saaʼin niʼiruku otta shia naashajaaka achiki tia waneepia. Akaisaʼa chi wayuu jülüjakai aaʼin tü nüchekakat chi naaʼinkai Maleiwa shia kachiiruakat naaʼin aʼyatawaa nümüin Maleiwa otta wanaawasü naaʼin nümaa. Puuʼulaa nuʼunirüin pia chi naaʼinkai Maleiwa. Chi jülüjakai aaʼin kaainjalaa, outeechi nia saaliijee, akaisaʼa chi jülüjakai aaʼin tü nüchekakat chi naaʼinkai Maleiwa, aneerü naaʼin nutuma otta taasheena naya suulia outaa (w16.12, süpana 11 sünainmüin 14).

w09-S 15/11 7 püt. 20

¿Kasa ayaawatünaka sünain pukuwaʼipa sutuma pünüiki sünain oʼuraajaa?

²⁰ Eesü nnojorüle watüjaain saaʼu tü kasa wachuntüinjatkat nümüin Maleiwa woʼuraajapa nümüin. Müshi Pablo süchiki tia: «Süka nnojolüin watüjaain saaʼu tü wachuntajatkat nümüin, nieechi achuntaka chi Naaʼinkai süpüla saapünüin wamüin. [...] Je niyaawatüin Maleiwa saaʼu süka nüchuntüin waneepia chi Naaʼinkai tü kasa nüchekakat wapüleerua waya na nüchooinkana» (Roma 8:26, 27). Nüshajirüin Jeʼwaa suluʼu tü Wiwüliakat nanüiki kojuyashii wayuu sünain oʼuraajaa. Süka niain Jeʼwaa kashajiralain tü Wiwüliakat, nütüjaa aaʼu tü naashajaakalü achiki naya wayuukana. Müsia joo niʼraajüin maʼin wakuwaʼipa. Müsüjeseʼe anain nümüin tia süka müin wachuntakai shia nümüin otta nikeraajüin shia. Asoutushi Jeʼwaa shiʼipajee tü wachuntakat nümüin wanaa sümaa niain achuntuin wapüleerua chi naaʼinkai. Watüjale maʼin süpüleerua tü Wiwüliakat, mapüleejeerü wamüin watüjaain saaʼu kasain wachuntajatüin nümüin Maleiwa.

PEʼUREEROʼU 25–MAATSOʼU 3

KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT | ROMA 9-11

«Sukuwaʼipa tü suuʼuliakat olivo»

w11-S 15/5 23 püt. 13

Kekiishaatashi maʼin chi Maleiwakai

¹³ Naashin Pablo, na nuuʼuliwoʼukana Abraham müshii aka saaʼin tü sütünakalüirua suuʼulia olivo (Roma 11:21, TNM). Tia wunuʼukot shiyaawasesü shikeraajüin tü pütchi nüpansaajakat Jeʼwaa nümüin Abraham. Anasü maʼin tü suuralakat otta nia kayaawaseka Jeʼwaa, süka niain katüin atuma noʼu na anoujashii chainjanakana iipünaa (Is. 10:20; Roma 11:16). Tü süsaʼakat nia kayaawaseka Jesuu, chi nuuʼuliwoʼuinjachikai Abraham. Otta tü sütünakalüirua naya na wane nuuʼuliwoʼukana Abraham, na 144.000 anoujashiikana.

(Roma 11:20, 21, TNM) Shiimainya, mapajeʼe naya maʼaka saaʼin sütüna wunuʼu ashottünaka suulia saaʼu manoulain naya. Aluʼujasaʼa jiakana, anashii süka kanoulain jia. Juuʼulaa suulia yaletüin jaaʼin, shia anaka aluʼu mmoluwaale jia neema Maleiwa. ²¹ Nnojoleetsa motuin naaʼin Maleiwa jaainjala, ichaʼasa na judíokana nnojoluin nülatirüin Maleiwa naainjala mayaapejeʼe nupueulosein naya.

w11-S 15/5 24 püt. 15

Kekiishaatashi maʼin chi Maleiwakai

¹⁵ ¿Kasa naainjaka Jeʼwaa süpüla nikeraajüin tü keeʼireekat naaʼin? Naashin Pablo, niʼitaain Jeʼwaa sütüna wunuʼu wünaʼapajatka sünain süsaʼa olivo (paashajeʼera Roma 11:17, 18). Sünainjee tia pütchikat wayaawata aaʼu sainküinjeejanain mmakat süpüshuaʼa na anoujashii chainjanakana iipünaa, jaʼitakajeʼe neʼe na anoujashii chajanakana Roma, eeshii naya naʼaka. Naya anoujashiikana, müshii aka saaʼin sütüna wunuʼu eʼitaanaka sünain suuʼulia olivo. Müshiijeseʼe nuuʼuliwoʼuin naya Abrahamya. Mayaapejeʼe nnojoliinjanayain sünainpünaain naya tia pütchi apansaajünakat paala süka müin naya maʼaka saaʼin sütüna wunuʼu wünaʼapajatka, eeinapa süpüla chain naya iipünaa süka niʼitaaitpain sukuwaʼipa tia Jeʼwaa (Roma 2:28, 29).

w11-S 15/5 25 püt. 19

Kekiishaatashi maʼin chi Maleiwakai

¹⁹ Ekeraajüsü maʼin tü pütchi apansaajünakat namaa na anoujashii chainjanakana iipünaa (Gal. 6:16). Naashin Pablo, «ojuittinneena na judíokana [israeliitakana] wainma suulia kaainjalaa» (Roma 11:26). Aluwataajeena na 144.000 anoujashiikana soʼu tü kaʼi niʼitaakat Jeʼwaa süpüleerua tia. Sacerdooteinjana jee aluwataainjana naya wanaa nümaa Jesuu chaa iipünaa. Ekeraajeerü waneepia tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa.

Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat

(Roma 10:2, TNM) Tatüjaa aaʼu kojutushaatain namüin aʼyatawaa nümüin Maleiwa, nnojotpejeʼe pansaain nakuwaʼipa sümaa tü shiimainkat.

it-1-S 456 püt. 4

Kojutushaata amüin wanee kasa

Nnojorüle anain tü kojutushaatakat maʼin wamüin: Eesüjaʼa kojutushaatale wamüin wanee kasa nnojotka anain otta eesü mojushiire noʼuluʼu Maleiwa tia waaʼinrakat. Mapuʼusü nakuwaʼipa waneinnua judío nükalioʼu Pablo. Anajiraashii naya naküjainruʼu nümaa Maleiwa sutumajee noonooin sümaa tü nuluwataakalü anain Moisés. Nnojotpejeʼe anain tü naainjakat naashin Pablo süka nnojoluin pansaain nakuwaʼipa sümaa tü shiimainkat. Müshiijeseʼe nnojoliin anain naya noʼuluʼu Maleiwa. Ayaawajaainjana naya suulia naainjala otta aleʼejüinjana naya nünainmüin Maleiwa nükajee Kürisüto süpüla anainjatüin nakuwaʼipa noʼuluʼu jee süpüla taashin naya suulia tü Pütchi aapünakat nümüin Moisés (Ro 10:1-10). Wanee judío nnojoipuʼukai pansaain akuwaʼipa sümaa tü keeʼireekat naaʼin Maleiwa nia Saulo. Jamüshijaʼa nia, oushikajaashi maʼin süchiirua nakuwaʼipa na judíokana sünain nulojuin nachiirua na anoujashiikana nünain Jesuu sainküin tü outkajaaleekalüirua shiiʼiree najaʼlajeʼerüin naya napüshuaʼa. Oonooshi maʼin nia sümaa tü Pütchi aapünakat nümüin Moisés otta lotusü nukuwaʼipa nuʼupala Maleiwa saaʼin nümüin (Gal 1:13, 14; Flp 3:6). Nnojotsü anain tü kojutushaatakat nümüin Saulo. Anapejeʼe maʼin tü suluʼukat naaʼin, müshijeseʼe nümüliajüin nia Jeʼwaa nükajee Kürisüto otta nükaalinjain nia süpüla lotuin sukuwaʼipa nunoula (1Ti 1:12, 13).