EKIRAJAAYA 22
JAYEECHI 127 Takuwaʼipainjatka noʼuluʼu Jeʼwaa
Paaʼinrajatka süpüla anain pukuwaʼipa kamüraajüinpa pia
«Shiapejeʼe anainjatüin atuma jiyolojo tü kasa suluʼukat jaaʼin, [...] shia kojutuka maʼin nümüin Maleiwa tia» (1 PED. 3:4).
TÜ WATÜJEETKAT
Tü naaʼinrajatkat na kamüraajüinkana süpüla anain nakuwaʼipa otta tü naaʼinrajatkat na wawalayuukana süpüla nakaalinjain naya.
1, 2. ¿Jamüsü naaʼin waneinnua wawalayuu namüraajiraapa?
EESÜJAʼA talatüle naaʼin wanee wayuu kamüraajüinre nia. Kamüraajüinre pia, aneesü pukuwaʼipa sümaa pümüraajüin. Meesü nakuwaʼipa napüshuaʼa na wawalayuu kamüraajüinkana. Anuu sünüiki wanee wawala, Tiina sünülia,a chejeʼewat Etiopía: «Talatüsü maʼin taaʼin tamüraajiraapa nümaa chi wayuu taʼwayuusekai maaʼulu. Soʼu tia aashajaashii waya süchiki tü jülüjainjatkat waaʼin otta emeeʼerajaashii waya. Talatüsü maʼin waaʼin süka aijiraain waya».
2 Anuu nünüiki wanee wawala, Alessio nünülia, chejeʼewai Países Bajos: «Talatüshi maʼin taya teʼraajapa sukuwaʼipa tü taʼwayuusekat tamüraajiraiwaʼaya sümaa. Eepejeʼe tü kasa kapüleekat wamüin». Sünain ekirajaayakat tüü wekirajaajeerü anain tü kapüleekat namüin na wawalayuu kamüraajüinkana otta aneerüin nakuwaʼipa naaʼinrüle tü sümakat tü Bibliakat. Wekirajaajeerü anain tü naaʼinrajatkat na wawalayuukana süpüla nakaalinjain naya.
¿KASAPÜLAJATÜ TÜ AMÜRAAJIRAWAAKAT?
3. ¿Kasapülajatü tü amüraajirawaakat? (Proverbios 20:25).
3 Talatüsü maʼin naaʼin wanee wayuu sümaa wanee jierü namüraajiraapa. Nnojotpejeʼe shaitaain tia süka eein süpüla kasaalüin naya suluʼujee tia. Soʼu tü kaʼi kasaatkalü oʼu na wayuukana, napansaajüin nanüiki nümüin Jehová eere naküjain aijiraainjanain jee kojutujiraainjanain naya waneepia. Nnojoluiwaʼaya wapansaajüin wanüiki nümüin Maleiwa, jülüjainjatü waaʼin palajana tü waaʼinrajatkat, jama nnojoluin shaitaain tia (paashajeʼera Proverbios 20:25). Nümüraajiraapa wanee wayuu sümaa wanee jierü, neʼraajiraainjatü nakuwaʼipa süpüla naneeküin kasaalüinjanale naya jee nnojoliinjanale kasaalüin. Nooʼulaajiraale, nnojotsü shiain saaʼu mojuin nakuwaʼipa. Naaʼinrüin tia süka nayaawatüin saaʼu shiain tü anakat süpüla naaʼinrüin.
4. ¿Jamüsü anakaʼa wayaawatüle saaʼu kasapülajatüin tü amüraajirawaakat?
4 Anasü watüjaale saaʼu kasapülajatüin tü amüraajirawaakat. Nütüjaale saaʼu tia wanee wawala, nnojoleerü nümüraajüin wanee wawala nnojoire kasaaleein nia sümaa. Nnojoishii nayainjanain neʼe na maʼwayuusekana atüjaainjanaka saaʼu kasapülajatüin tü amüraajirawaakat, watüjaainjatiaʼaya aaʼu tia wapüshuaʼa. Naashin waneinnua wawalayuu, chi wawala kamüraajüinkai acheküshi kasaalüinjachin sümaa tü nümüraajüinkat. Jülüjale waaʼin tia nnojoleerü anain tü jülüjakat naaʼin na maʼwayuusekana süchiki tü amüraajirawaakat. Anuu sünüiki Melissa, wanee wawala maʼwayuusesat chejeʼewat Estados Unidos: «Eeshii wawalayuu ayatakana sümaa namüraajüin mayaainjeʼe nnojoluin anain nakuwaʼipa. Ayatüshii naya saaʼujee napüleeruaanüin aaʼin natuma waneinnua wawalayuu. Eeshii wawalayuu aneekakana maʼwayuusein suulia sülatüin namüin tia».
JIʼRAAJIRAA JUKUWAʼIPA
5, 6. ¿Kasa sütüjaainjatka aaʼu pümüraajüin püchiki? (1 Pedro 3:4).
5 ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla piyaawatüin saaʼu anale süpüla kasaalüin pia sümaa pümüraajüin? Piʼraaja sukuwaʼipa palajana. Nnojoluiwaʼaya pümüraajüin piʼrüin waneirua kasa kamalainka pümüin sünain sukuwaʼipa. Shiasaʼa süka pümüraajüitpain shia pütüjaainjatü saaʼu tü suluʼukat saaʼin (paashajeʼera 1 Pedro 3:4). Püsakira paaʼin sünain tüü: «¿Saaʼinmaasüche aleewain shia nümaa Maleiwa? ¿Kasa jülüjaka saaʼin süchiki waneirua kasa? ¿Kasa kamalainka sümüin?» (Prov. 31:26, 27, 30; Éf. 5:33; 1 Tim. 5:8). «¿Aijiraajeenache waya? ¿Talateeiche taya sümaa mayaainjeʼe eein tü kasa mojukat sutuma? ¿Talateetche shia tamaa?» (Roma 3:23).b Nnojotsü choʼujaain wanaawain nukuwaʼipa wanee wayuu sümaa nümüraajüin süpüla anain nakuwaʼipa, tü choʼujaakat maʼin shia kojutujiraainjanain naya.
6 Nnojoluiwaʼaya müliajiraain maʼin jiiʼiree, yootoo jia süchiki waneirua kasa, maʼaka saaʼin tü jaainjeekalü amüin. Kamüraajüinpa pia, eesü waneirua kasa nnojotka choʼujaain püküjamaatüin sümüin pümüraajüin, maʼaka saaʼin ayuuire pia, tü pukuwaʼipapuʼupakat, kanneetsere jee manneetsere pia (anasü paashajeʼerüle Juan 16:12). Nnojoire paashajaweein sümaa süchiki tia, püküja sümüin püküjeerüin shia sümüin mapa. Choʼujaapejeʼe sütüjaainjatüin aaʼu tia süpüla süneeküin tü saaʼinrajatkat.
7. ¿Kasa naaʼinrajatka na kamüraajüinkana süpüla neʼraajiraain maʼin nakuwaʼipa? (Paashajeʼera tü pütchikat «Wattale shipia pümüraajüin puulia»; piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).
7 ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla piʼraajüin maʼin sukuwaʼipa pümüraajüin? Loto pünüiki sümüin paashajaapa sümaa, püsakira shia jee jülüja paaʼin sünüiki (Prov. 20:5; Sant. 1:19). Paaʼinra waneirua kasa sümaa süpüla yootuin pia sümaa süka anakalü akuwaʼipa, puunejaa shia sünain ekawaa, waraitta pia sümaa eere nnojoluin yüütüülin jee pujuʼita sümaa sünain aküjaa pütchi. Eʼraajiraajeena jia kottiraale jia namaa jaʼaleewainyuu otta jüpüshi. Puunejaa shia sünain aaʼinraa waneirua kasa namaa na wawalayuukana süpüla piʼraajüin sukuwaʼipa. Jülüja waaʼin tü naaʼinrakat Albert wanaa sümaa nümüraajüin sümaa Alicia, chejeʼewai nia Países Bajos. Müshi nia: «Aaʼinrawaishii waya kasa süpüla weʼraajiraain wakuwaʼipa, aʼlakajaashii waya jee waaʼinrüin tü kasa aainjünakat miichipaʼa. Sutuma waaʼinrüin tia, wayaawata aaʼulu tü anakat watuma jee tü wanouteʼerüinjatkat sünain wakuwaʼipa».
Nachajaale sukuwaʼipa na kamüraajüinkana süpüla yootojiraain naya, eʼraajiraajeena maʼin nakuwaʼipa. (Paashajeʼera tü pütchikat 7 otta 8).
8. ¿Jamüsü anakaʼa nikirajaale wanee wawala sümaa nümüraajüin?
8 Piʼraajeerü maʼin sukuwaʼipa pümüraajüin pikirajaale sümaa sünain tü sümakat tü Bibliakat. Jüneeküle kasaalüin jia acheküsü jükatalüin kaʼi semaanawai süpüla juʼwaajüin Jehová (Ecl. 4:12). Mayaainjeʼe nnojoyüliin kasaalüin jia, anashii kiʼrale jia sünain ekirajawaa sünain tü Bibliakat. Jaaʼinrüle tia, jiyaawateerü aaʼu aleewale maʼin jia nümaa Jehová jee mapüleejeerü jümüin jaashajaain süchiki waneirua kasa. Anuu nünüiki Max sümaa Laysa tü nuʼwayuusekat, chejeʼewalii Estados Unidos: «Tamüraajaiwaʼaya sümaa Laysa ekirajaashii waya sünain pütchi aashajaaka süchiki amüraajirawaa, süchiki kaʼwayuusee otta süchiki tü nakuwaʼipainjatkat na kaʼwayuuseshiikana namaa nachonnii. Sutuma waaʼinrüin tia, mapüleesü wamüin waashajaain süchiki waneirua kasa anaka süpüla jülüjain waaʼin».
WANEIRUA KASA JÜLÜJAINJATKA JAAʼIN
9. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na kamüraajüinkana süpüla naneeküin jaraliinjanain naküjain amüin süchiki namüraajiraain?
9 Jiainjana aneekaka jaraliinjanain jüküjain amüin süchiki jümüraajiraain. Eesüjaʼa nnojorüle jüküjain süchiki tia sümüin wayuu süpüshuaʼa (Prov. 17:27). Jaaʼinrüle tia, nnojoleena asakiijünüin jia otta nnojoleerü apüleeruaanüin jaaʼin. Nnojorüle jaralüin atüjaain saaʼu tia, müshii juunjulaajeenakai aaʼin suulia wayuu, eeshiijaʼa jaaʼinrüle kasa mojusü suluʼujee tia. Anakalaka jüküjale tia namüin na wayuu akaalinjeenakana jia, maʼaka namüin waneinnua jüpüshi, waneinnua jaʼaleewainyuu, namüin na laülaakana aaʼin sünain anoujaa otta namüin waneinnua laülaashii (Prov. 15:22).
10. ¿Kasa naaʼinrajatka na kamüraajüinkana süpüla wulein nakuwaʼipa? (Proverbios 22:3).
10 ¿Kasa jaaʼinrajatka süpüla wulein jukuwaʼipa soʼunnaa jümüraajiraain? Jiʼraajiraapa maʼin müliajiraajeena maʼin jia jiiʼiree, nnojotsü mojuin tia. Eejüinjatpejeʼe jaaʼin suulia jaaʼinrüin wanee kasa mojuka noʼuluʼu Jehová (1 Cor. 6:18). Nnojo yootuin jia süchiki aainjirawaa akuwaʼipaa, nnojo jümüiwaʼain otta jalia jia suulia sülanaain jüsüin (Éf. 5:3). Nnojorüle eejüin jaaʼin suulia tia, suchuntaajeerü maʼin jaaʼin ainkawaa jee kapüleejeerü jümüin wulein jukuwaʼipa noʼuluʼu Maleiwa. Anakalaka jüpansaajüle jünüiki süchiki tü jaaʼinrajatkat suulia jaaʼinrüin wanee kasa mojuka noʼuluʼu Jehová (paashajeʼera Proverbios 22:3). Jülüjataa waaʼin tü naaʼinrakat Dawit otta Almaz, chejeʼewalii Etiopía. Müshii naya: «Namaashii waya waʼaleewainyuu jee oʼunushii waya eere nnojoluin yüütüülin, nnojoishii waya wamüiwaʼain suluʼu weʼejena jee miichipaʼa. Jülüjasü waaʼin tia suulia waaʼinrüin kasa mojusü».
11. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na kamüraajüinkana süpüla neeʼiyatüin naalinjiraa?
11 Eepa sükalia sünain amüraajirawaa, eesüjaʼa süpüla jiiʼiyatüin jaalinjiraa. Eejüinjatpejeʼe jaaʼin suulia suchuntaain maʼin jaaʼin ainkawaa otta suulia kapüleein jümüin jiyaawatüin saaʼu anale süpüla kasaalüin jia (Cant. 1:2; 2:6). Nnojorüle eejüin jaaʼin eeshiijaʼa süpüla kaainjalain jia (Prov. 6:27). Anasüjeseʼe jüpansaajüle jünüiki süchiki tü jaaʼinrajatkat jümüraajiraapa suulia jaaʼinrüin wanee kasa mojuka noʼuluʼu Jehová (1 Tes. 4:3-7).c ¿Jamüsü sünüiki wayuu eere kepiain waya süchiki neeʼiyatüin naalinjiraa na kamüraajüinkana? ¿Suchuntaainche maʼin waaʼin ainkawaa sutuma weeʼiyatüin waalinjiraa?
12. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na kamüraajüinkana mojujiraale naya?
12 ¿Kasa jaaʼinrajatka mojujiraale jia? Mojujiraale jia soʼu wanee kaʼi nnojo jülüjamaatüin jaaʼin nnojoleerüin anain jukuwaʼipa kasaarüle jia. Jamüshiijaʼa na kaʼwayuuseshiikana, eesü kaʼi mojujiraaka oʼu naya. Paaʼinweena na kasaatshiikana nachajaale sukuwaʼipa anajiraain naya. Jütüjale süpüleerua akumajaa wanee mojujirawaa, aneerü jukuwaʼipa kasaatpa jia. Jüsakira jaaʼin sünain tüü: «¿Yootushiiche waya süka anakalü akuwaʼipa mojujiraapa waya? ¿Wayaawatamaatüinche saaʼu tü mojukat watuma? ¿Wachajaamaatüinche sukuwaʼipa süpüla wanouteʼerüin wakuwaʼipa? ¿Nnojoliishiiche ichein waya süchiirua tü wamakat? ¿Motomaatüsüche waaʼin tü kasa mojukat watuma? ‹Nnojotsü taaʼinjeein›, ¿maʼwaishiiche waya?» (Éf. 4:31, 32). Mojujiraale jia waneepia nnojo jülüjain jaaʼin aneerüin jukuwaʼipa kasaatpa jia. Piyaawatüle saaʼu nnojoluin anain süpüla kasaalüin pia sümaa tü pümüraajüinkat, aneerü jukuwaʼipa piamaleʼeya juuʼulaajiraale.d
13. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na kamüraajüinkana süpüla nayaawatüin saaʼu jeʼrainjatüin nakalia sünain amüraajirawaa?
13 ¿Jeʼrainjatü pükalia sünain amüraajirawaa? Püshapajaale sünain aneeka wanee kasa eesüjaʼa mojeerüle pukuwaʼipa suluʼujee tia (Prov. 21:5). Anashi nnojoire püshapajaain süpüla piʼraajüin sukuwaʼipa pümüraajüin. Nnojolinjachipejeʼe kakaliain pia sünain amüraajirawaa, saashin tü Bibliakat ayuuisü saaʼin wayuu «nnojorüle shikeraajüin shiʼrüin tü kasa saʼatapajakat» (Prov. 13:12). Kakaliale pia sünain amüraajirawaa eesüjaʼa kapüleejeerüle pümüin püchecherüin paaʼin suulia ainkawaa (1 Cor. 7:9). Nnojo jülüjain paaʼin waneepia jeʼrainjatüin pükalia sünain amüraajirawaa. Anasü püsakirüle paaʼin sünain tüü: «¿Kasa amaa teʼraajüinjatka süchiki tamüraajüin süpüla taneeküin tü taaʼinrajatkat?».
WAAʼINRAJATKA SÜPÜLA WAKAALINJAIN NAYA
14. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wakaalinjain na kamüraajüinkana? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).
14 ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wakaalinjain na kamüraajüinkana? Eeshii süpüla wounejaain naya sünain ekawaa, sünain aʼwaajaa Maleiwa sümaa wapüshi otta sünain awaraijawaa (Roma 12:13). Neʼraajeerü maʼin nakuwaʼipa waaʼinrüle tia napüleerua. Choʼujaale koʼuyaajanain naya, eeshii süpüla woʼunuin namaa otta weenajaale naya wepialuʼumüin süpüla yootuin naya jee nnojoliin namüiwaʼain (Gal. 6:10). Anuu sünüiki Alicia, tü wachuntayütkalü anülia suluʼu pütchi akaratshi: «Tayakat nümaa Albert waapüin tü analuʼutkat namüin na wawalayuu ounejaakana waya nepialuʼumüin süpüla yootojiraain waya suulia wamüiwaʼain yalapünaa». «Jooʼuya wamaa», nümüle wamüin wanee wawala sümaa nümüraajüin, woʼuna namaa süka anakalü akuwaʼipa. Wayaawatüle saaʼu choʼujaain namüin yootojiraainjanain naya, anashii wattaluʼule waya noulia, nnojoliinjanapejeʼe wapütüin namüiwaʼa (Filip. 2:4).
Wakaalinja na kamüraajüinkana. (Paashajeʼera tü pütchikat 14 otta 15).
15. ¿Kasa amaa waaʼinrajatka süpüla wakaalinjain na kamüraajüinkana? (Proverbios 12:18).
15 Wanee kasa waaʼinrajatka süpüla wakaalinjain na kamüraajüinkana shia jülüjale waaʼin tü wamakat nachiki jee tü wamakat namüin (paashajeʼera Proverbios 12:18). Namüraajiraale piamashii wawalayuu, wachecherüinjatü waaʼin suulia waküjain shia namüin na waneinnua. Anashii nayale aküjain süchiki tia, nnojoliinjana waya aashajaain nachiki jee nnojoliinjana wayoujain naya süchiki tü naneekakat (Prov. 20:19; Roma 14:10; 1 Tes. 4:11). Jalia waya suulia wapüleeruain naaʼin shiiʼiree kasaalüin naya. Anuu sünüiki Elise nümaa chi suʼwayuusekai: «Müshii napüleeruakai aaʼin waya na wawalayuukana nasakitpa waya süchiki tü waaʼinrajatkat soʼu tü kaʼi kasaalüinjanakalü oʼu waya. Eetaayaai waashajaain süchiki tia».
16. ¿Kasa waaʼinrajatka nuuʼulaajiraale wanee wawala suulia nümüraajüin?
16 ¿Kasa waaʼinrajatka nooʼulaajiraale na kamüraajüinkana? Nnojo wachajaain sukuwaʼipa süpüla watüjaain saaʼu kasain nooʼulaajiraain anainjee, nnojo waküjain yalapünaa jaralüin kasirüin tia (1 Ped. 4:15). Anuu sünüiki wanee wawala Lea sünülia: «Aishaatasü tamüin süka wainmain pütchi naküjaka tachiki na waneinnua sünainjee tooʼulaajiraain nuulia tamüraajüin». Wekirajaaitpa anain nnojoluin mojuin nuuʼulaajiraale wanee wawala suulia nümüraajüin. Soʼunnaa namüraajiraain eesüjaʼa nayaawatüle saaʼu nnojoluin anain süpüla kasaalüin naya. Aipejeʼe nümüin wanee wawala nuuʼulaajiraale suulia nümüraajüin, müshi nümüiwaʼakai aaʼin soʼu tia. Anakalaka wakaalinjale nia soʼu tia (Pro. 17:17).
17. ¿Kasa ayatüinjatka naaʼinrüin waneepia na kamüraajüinkana?
17 Wekirajaaitpa anain eein kasa kapüleeka namüin na kamüraajüinkana, eepejeʼe tü kasa talatakalü atuma naaʼin. Müsü Jessica: «Nnojotsü mapüleein tamüin teʼraajiraain nümaa chi tamüraajüinkai. Anapejeʼe süka waaʼinrüin tia jee talatüsü waaʼin soʼunnaa tia». Kamüraajüinre jia, ayataʼaya jüchajaain sukuwaʼipa süpüla jiʼraajiraain jukuwaʼipa, aneetkalaka jukuwaʼipa otta aneetkalaka tü kasa jüneekakat.
JAYEECHI 89 Eʼreechi anaa chi oonookai waneepia
a Aʼwanajaasü waneirua anüliee.
b Paashajeʼera tü pütchikat «¿Será esta la persona para mí?» suluʼusü tü karaloʼutakat Lo que los jóvenes preguntan. Respuestas prácticas (volumen 2), süpana 39 otta 40 (alijunaikiruʼusü).
c Namülejiraale nakorolo na amüraajiraakana müshii naʼluwajiraakai aaʼin nakuwaʼipa, aashajaweena na laülaashiikana namaa süpüla kasalajanain natuma tia. Kasalajanasü natuma na laülaashiikana nümüleraale wanee wayuu süchira nümüraajüin jee naashajaale süchiki aʼluwajirawaa akuwaʼipaa, jaʼitairü naashajaain süchiki tia suluʼupünaa teleepono jee shiale mensaaje.
d Pütüjeere sooʼomüin paashajeʼera tü pütchikat «Süsakiraka anain wayuu» ojuʼitaka suluʼu Aapiria Wayuu akoosütoʼu 15 soʼu 1999 (alijunaikiruʼusü).