EKIRAJAAYA 21
JAYEECHI 107 Aipüralii waya maʼaka naaʼin Jeʼwaa
Paaʼinrajatka süpüla püneeküin puʼwayuuse
«¿Jaraleechi antaka sünain wanee jierü anaka akuwaʼipa? Alanaʼaleesia sujutu suulia tü palaasoʼulia» (PROV. 31:10).
TÜ WATÜJEETKAT
Tü pütchi suluʼujeejatkat tü Bibliakat jülüjainjatka naaʼin na wawalayuu kasaaleekana otta tü naaʼinrajatkat na waneinnua süpüla nakaalinjain naya.
1, 2. (1) ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin wanee wawala süpülapünaa kamüraajüin nia? (2) ¿Jamaluʼulu tü pütchikat amüraajirawaa? (Paashajeʼera tü pütchikat «Pütüjaainjatka aaʼu»).
NNOJOTSÜ choʼujaain maʼin kasaalüinjachin wanee wayuu süpüla talatüinjachin nia. Wainma na wawalayuu kasaaleekana. ¿Kasaaleeshi pia? Süpülapünaa paaʼinrüin tia aleewainjachi maʼin pia nümaa Jehová, atüjainjachi pia süpüleerua pukuwaʼipa otta atüjainjachi pia aʼyatawaa süpüla paapüin tü kasa choʼujaakat sümüin tü puʼwayuuseinjatkat (1 Cor. 7:36).a Paaʼinrüle tia talateechi pia sümaa tü puʼwayuuseinjatkat.
2 Eesü kapüleere pümüin püntüin anain wanee wayuu anaka akuwaʼipa süpüla puʼwayuusein (Prov. 31:10). Anajüle pümüin wanee wayuu eesü kapüleere pümüin püküjain sümüin müliain pia shiiʼiree. Sünain ekirajaayakat tüü wekirajaajeerü anain tü naaʼinrajatkat wanee wawala süpüla nüneeküin tü nuʼwayuuseinjatkat otta tü naaʼinrajatkat süpüla kamüraajüin nia.b Otta müsia wekirajaajeerü anain tü naaʼinrajatkat na wawalayuukana süpüla nakaalinjain na kasaaleekana.
TÜ JÜLÜJAINJATKAT PAAʼIN PÜCHAJAAPA ACHIKI TÜ PUʼWAYUUSEINJATKAT
3. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin wanee wawala nnojoluiwaʼaya kamüraajüin nia?
3 Jülüja paaʼin tü sukuwaʼipainjatkat tü wayuu kasaaleekalü amaa pia nnojoluiwaʼaya pümüraajüin shia. Nnojorüle paaʼinrüin tia eesüjaʼa nnojorüle piyaawatüin saaʼu anain wanee wawala süpüla pümüraajüin otta eesüjaʼa püneeküle wanee wayuu nnojotka anain paaʼin sümaa. Aküjalüinjatü pütchi tü wayuu püneekakat sümaa woutiisainjatüin shia (1 Cor. 7:39). Nnojotpejeʼe aküjünüin sükajee tia eein süpüla püneeküin wanee wayuu sünainjee neʼe woutiisain shia. Püsakireʼera paaʼin sünain tüü: «¿Kasa kachiiruaka maʼin taaʼin maaʼulu? ¿Jarat tü sukuwaʼipainjatkat tü wayuu tachekakat süpüla taʼwayuusein? ¿Jülüjainjatche taaʼin lotuinjatüin sukuwaʼipa süpüshuaʼa tü saaʼinrakat jee anachoinjatüin shia?».
4. ¿Kasa naküjawaika waneinnua wawalayuu noʼuraajapa nümüin Jehová?
4 Kasaaleere pia püküja shia nümüin Jehová (Filip. 4:6). Nnojotsü nüneeküin Jehová nooʼopünaa wanee wayuu jaralüinjatüin nuʼwayuusein. Nütüjaweepejeʼe saaʼu jamüin paaʼin otta kasain choʼujaain pümüin süpüla nükaalinjain pia. Ayata püküjain waneepia nümüin tü keeʼireekat paaʼin otta jamüin paaʼin (Sal. 62:8). Puchunta nümüin kekiwaa süpüla nnojoluin püshapajaain aaʼin (Sant. 1:5). Jülüja waaʼin tü naaʼinrakat wanee wawala, John nünülia,c kepiashi Estados Unidos. Müshi nuʼuraajapa: «Taküjain nümüin Jehová tü sukuwaʼipainjatkat tü wayuu taʼwayuuseekat otta nükaalinjainjachin taya süpüla teʼraajüin shia. Otta müsia taküjain nümüin anain nükaalinjale taya süpüla anain takuwaʼipa kaʼwayuusepa taya». Anuu sünüiki wanee wawala, Tanya sünülia, chejeʼewat Sri Lanka: «Tachuntuin nümüin Jehová nükaalinjainjatüin taya süpüla waneepiain taya nümaa otta süpüla ayatüinjatüin talatüin taaʼin sümaʼainruʼu tachajaain nüchiki chi taʼwayuuseinjachikai». Naapeerü Jehová tü kasa choʼujaakat pümüin jee nükaalinjeechi pia nnojorüle püntamaatüin anain tü wayuu puʼwayuuseinjatkat (Sal. 55:22).
5. ¿Kasa naaʼinrajatka na wawalayuu maʼwayuusekana süpüla neʼraajüin na wayuu aikana apüla Jehová? (1 Corinto 15:58; piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).
5 Saashin tü Bibliakat waaʼinmaainjatü tü waʼyataainkat nümüin chi Señotkai (paashajeʼera 1 Corinto 15:58). Paaʼinrüle tia kottiraajeechi pia namaa na wawalayuukana, aleeweechi pia namaa otta piʼraajeena na wawalayuu maʼwayuusekana aaʼinmaakana tü naʼyataainkat nümüin Jehová. Talateechikalaka maʼin pia süka paaʼinmaain tü piʼyataainkat nümüin Jehová.
Paaʼinmaale tü piʼyataainkat nümüin Jehová wainmeena na wawalayuu piʼraajeenakana. Eeshiijaʼa süpüla piʼraajüin naʼakajee na kasaaleekana. (Paashajeʼera tü pütchikat 5).
6. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na wawalayuu kasaaleekana?
6 Eeja paaʼin suulia shiain kachiiruain maʼin paaʼin kaʼwayuusee (Filip. 1:10). Tü talatakalü atuma naaʼin wanee anoujashi shia aleewale nia nümaa Jehová, nnojotsü shiain saaʼujee kaʼwayuusein jee maʼwayuusein nia (Mat. 5:3). Anasü pukooʼomüinrüle piʼyataain nümüin Jehová maiwaʼaya pia maʼwayuusein (1 Cor. 7:32, 33). Jülüja waaʼin tü saaʼinrakat wanee wawala, Jessica sünülia, chejeʼewat Estados Unidos otta kasaatsü shia sülüʼütpa süpüla 40 suuyase. Müsü shia: «Maʼwayuuseiwaʼaya taya suluʼusü taaʼin kasaaleein taya soʼu wanee kaʼi, shiapejeʼe talatüin maʼin atuma taaʼin taaʼinmaain tü aküjaakat pütchi».
JÜLÜJA PAAʼIN SUKUWAʼIPA
7. ¿Jamüsü anakaʼa jülüjale paaʼin palajana sukuwaʼipa tü wayuu anajakat pümüin süpülapünaa püküjain sümüin müliain pia shiiʼiree? (Proverbios 13:16).
7 Piʼraajüle wanee wayuu anaka akuwaʼipa süpüla puʼwayuusein, ¿püküjamaatüinjatche sümüin müliain pia shiiʼiree? Saashin tü Bibliakat chi wayuu kekiikai jülüjasü naaʼin palajana tü naaʼinrajatkat (paashajeʼera Proverbios 13:16). Tü anakat süpüla paaʼinrüin shia jülüjale paaʼin palajana sukuwaʼipa tü wayuu anajakat pümüin süpülapünaa püküjain sümüin müliain pia shiiʼiree. Anuu nünüiki wanee wawala, Albert nünülia, chejeʼewai Países Bajos: «Eeshi müliapünaale neʼe wanee wayuu shiiʼiree wanee jierü. Anakalaka maʼin piʼraajüle palajana sukuwaʼipa otta nnojotsü anain pümüraajamaatüle shia». Piʼraajüle palajana sukuwaʼipa tü wayuu anajakat pümüin eesüjaʼa piyaawatüle saaʼu nnojoluin shiain tü anakat süpüla puʼwayuusein.
8. ¿Kasa naaʼinrajatka wanee wawala süpüla niʼraajüin sukuwaʼipa tü wayuu kamalainkat nümüin? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat).
8 Eesüjaʼa jülüjale paaʼin tüü: «¿Kasa taaʼinrajatka süpüla teʼraajüin sukuwaʼipa tü wayuu kamalainkat tamüin sümaa nnojoluin sütüjaain saaʼu müliain taya shiiʼiree?». Suluʼu tü Piichi Outkajaaleekat jee sünain jutkatirawaa eesüjaʼa piʼrüle jamüin sukuwaʼipa, laülaale saaʼin sünain anoujaa, jaraliin na saʼaleewainkana otta kasain saashajaain achiki (Luc. 6:45). Jee müsia wanaawale tü keeʼireekat saaʼin sümaa tü keeʼireekat paaʼin. Püsakira na laülaashii outkajaakana sümaa otta na wawalayuu laülaakana aaʼin sünain anoujaa (Prov. 20:18). Püsakira naya süchiki sukuwaʼipa otta anale pütchi süchiki (Rut 2:11). Nnojolinjachipejeʼe pia süchiiruakuʼu sümüin, kojutuinjatü pümüin jamüin saaʼin otta nnojolinjachi pia ekerotuin sünainpünaain sukuwaʼipa.
Piʼraaja palajana sukuwaʼipa tü wayuu kamalainkat pümüin süpülapünaa püküjain sümüin müliain pia shiiʼiree. (Paashajeʼera tü pütchikat 7 otta 8).
9. ¿Kasa jülüjainjatka paaʼin süpülapünaa püküjain sümüin wanee wayuu müliain pia shiiʼiree?
9 ¿Jeʼrainjatü kaʼi alataka süpüla püküjain sümüin müliain pia shiiʼiree? Püküjamaatüle sümüin wanee wayuu müliain pia shiiʼiree, eesüjaʼa jülüjale saaʼin joʼuweein paaʼin süka nnojoluin jülüjain paaʼin palajana tü püneeküinjatkat (Prov. 29:20). Kakaliale süpüla püküjain shia sümüin, eesüjaʼa jülüjale saaʼin wainmajüin paaʼin sünain aneeka wanee kasa (Ecl. 11:4). Süpüla püküjain sümüin müliain pia shiiʼiree nnojotsü choʼujaain jülüjain paaʼin shiainjatüin tü wayuu kasaalüinjachikai amaa pia, shiainjaʼa choʼujaain yapain pia süpüla kaʼwayuusein jee anain paaʼin sümaa.
10. ¿Kasa paaʼinrajatka pütüjaale saaʼu müliain piiʼiree wanee wayuu sümaa nnojoluin müliain pia shiiʼiree?
10 ¿Kasa paaʼinrajatka pütüjaale saaʼu müliain piiʼiree wanee wayuu sümaa nnojoluin müliain pia shiiʼiree? Püchajaa sukuwaʼipa süpüla jaʼyain paaʼu nnojoluin müliain pia shiiʼiree. Nnojorüle paaʼinrüin tia eesüjaʼa jülüjale saaʼin müliain pia shiiʼiree, mojeerü saaʼin putuma sütüjaapa saaʼu nnojoluin shiimain tia (1 Cor. 10:24; Éf. 4:25).
11. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na wawalayuu kepiakana suluʼu wanee mma eere süchajaanüin achiki nuʼwayuuse wanee wayuu?
11 Suluʼu waneirua mma naya na wayuukana aneekaka jaralinjachin kasaalüin amaa nachon otta nayale na wayuu laülaayuukana. Akaʼaya joo suluʼu wanee mma eeshii nayale na nüpüshikana wanee wayuu jee nayale na naʼaleewainyuukana achajaaka achiki nümüin tü wayuu nuʼwayuuseinjatkat. Nachajaain sukuwaʼipa süpüla neʼraajiraain otta süpüla nayaawatüin saaʼu anale süpüla kasaalüin naya. Suchuntunule wamüin tia jülüjainjatü waaʼin tü kamalainkat namüin otta tü choʼujaakat namüin. Weʼraajüle wanee wayuu kettaaka nüpüla wanee waʼaleewain jee wapüshi, wachajaainjatü sukuwaʼipa süpüla weʼraajüin sukuwaʼipa tia wayuukat otta laülaale saaʼin sünain anoujaa. Anaʼleesia tü aleewaakat nümaa Jehová suulia tü nneetkat, tü ekirajawaakat otta suulia tü washirüükat. Niainjachipejeʼe aneeküin chi anoujashikai kasaalüinjachire nia (Gal. 6:5).
PAAʼINRAJATKA SÜPÜLA PÜKÜJAIN SÜMÜIN MÜLIAIN PIA SHIIʼIREE
12. ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla püküjain sümüin wanee wayuu müliain pia shiiʼiree?
12 ¿Kasa paaʼinrajatka süpüla püküjain sümüin wanee wayuu müliain pia shiiʼiree?d Eeshijaʼa süpüla yootuin pia sümaa eere nnojoluin yüütüülin jee piyamaajüle shia. Pansaa pünüiki sümüin, püküja sümüin müliain pia shiiʼiree jee piʼraajeein shia (1 Cor. 14:9). Nnojo püpüleeruain saaʼin süpüla «aa» sümüinjatüin pümüin (Prov. 15:28). «Nnojo» sümüle pümüin kojuta pümüin sünüiki.
13. ¿Kasa paaʼinrajatka nüküjale pümüin wanee wayuu müliain nia piiʼiree? (Colosas 4:6).
13 ¿Kasa paaʼinrajatka nüküjale pümüin wanee wawala müliain nia piiʼiree? Jülüja paaʼin kapüleein nümüin nüküjain pümüin tia. Kamanee pia nümüin otta kojuta nia pümüin (paashajeʼera Colosas 4:6). «Taküjeerü pümüin mapa», pümüle nümüin, nnojo puuʼulaain sülatüin wainma kaʼi (Prov. 13:12) Nnojoire pücheküin nia püküja nümüin süka anakalü akuwaʼipa nnojoluin müliain pia niiʼiree otta pansaa pünüiki nümüin. Jülüja waaʼin tü naaʼinrakat wanee wawala, Hans nünülia, chejeʼewai Austria. Müshi nia sümüin wanee wawala aküjaka nümüin müliain shia niiʼiree: «Taküjain sümüin süka anakalü akuwaʼipa nnojolin müliain taya shiiʼiree. Taaʼinrüin tia süpüla nnojoluin jülüjain saaʼin eein taaʼin shiiʼiree, jülüjasü taaʼin tü takuwaʼipakat sümaa soʼujeʼereeya kaʼikat tia». Müliale pia shiiʼiree wanee wawala püküja shia sümüin otta püküja tü pukuwaʼipainjatkat sümaa pümüraajiraapa sümaa. Jülüja jaaʼin eein süpüla nnojoluin wanaawain tü keeʼireekat jaaʼin jümüraajiraapa.
WAAʼINRAJATKA SÜPÜLA WAKAALINJAIN NA MAʼWAYUUSEKANA
14. ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wakaalinjain na wawalayuu maʼwayuusekana?
14 ¿Kasa waaʼinrajatka süpüla wakaalinjain na wawalayuu kasaaleekana? Jülüjainjatü waaʼin tü wamakat namüin (Éf. 4:29). Wasakira waaʼin sünain tüü: «¿Emeʼerajaashiche taya namaa süka teʼrüin maʼwayuusein naya? Teʼrüle yootiraain wanee wawala sümaa wanee wawala, ¿jülüjasüche taaʼin namüraajiraain?» (1 Tim. 5:13). Eejüinjatü waaʼin suulia waküjain nümüin wanee wawala nnojoluin anain nukuwaʼipa sünainjee maʼwayuusein nia. Anuu nünüiki Hans, chi wachuntayüikai anülia: «‹¿Jamüshi maʼwayuuseyüikaʼa pia? Jalia pia suulia maʼwayuusein, antüsüta laülawaa paaʼu›, eeshii namüle tamüin waneinnua wawalayuu. Nnojotsü anain waküjale tia namüin na maʼwayuusekana suulia mojutuin naya watuma otta suulia wapüleeruain naaʼin shiiʼiree kaʼwayuusein naya». Shia anaka aluʼu wachajaale sukuwaʼipa süpüla waküjain pütchi namüin akatsüinreetka naaʼin (1 Tes. 5:11).
15. (1) Sünainjee tü sümakat Roma 15:2, ¿kasa jülüjainjatka waaʼin wakaalinjeere wanee wawala sünain achajawaa süchiki tü wayuu nuʼwayuuseinjatkat? (Piirakaa sümüin tü ayaakuaakat). (2) ¿Kasa kamalainka pümüin sünainjee tü video piʼrakat?
15 «Anasü süpüla nuʼwayuusein tü wawalakat chi wawala makai anülia», wamüle suluʼu waaʼin anasü jülüjale waaʼin tü sümakat tü Bibliakat süchiki kojutuinjatüin wamüin jamüin naaʼin na waneinnua (paashajeʼera Roma 15:2). Wainma na nnojoliikana anain amüin süchajaanüle achiki tü wayuu naʼwayuuseinjatkat. Kojutuinjatü wamüin tü kasa naneekakat (2 Tes. 3:11). Eeshii na kamalainkana amüin nakaalinjünüin, waaʼinrüinjatpejeʼe tia nachuntule kaalinwaa wamüin (Prov. 3:27).e Eepejeʼe na achekakana nakaalinjünüin sünain waneirua kasa. Anuu sünüiki wanee wawala, Lydia sünülia, chejeʼewat Alemania: «Eeshi süpüla puunejaain chi wawalakai sümaa tü wawalakat sünain wanee jutkatirawaa pipialuʼu süpüla neʼrajiraain».
Sünain wanee jutkatirawaa eeshii süpüla yootiraain na wawalayuu kasaaleekana. (Paashajeʼera tü pütchikat 15).
16. ¿Kasa jülüjainjatka naaʼin na wawalayuu maʼwayuusekana?
16 Jaʼitaichi kaʼwayuusein jee maʼwayuusein pia, eesü süpüla anain pukuwaʼipa otta talatüin paaʼin (Sal. 128:1). Kasaaleere pia sümaa nnojoyülüin piʼraajüin tü wayuu anakat süpüla puʼwayuusein, ayataʼaya paaʼinmaain tü piʼyataainkat nümüin Jehová. Anuu sünüiki wanee wawala Sin Yi sünülia, chejeʼewat Macao: «Motsoʼopünaa sümaʼa maʼwayuusein pia, eekajasaʼa kasaatpa pia süpülajatü kaʼikat süpüshuaʼa. Pajayata maiwaʼaya maʼwayuusein pia jee talata paaʼin sünain aʼyatawaa nümüin Maleiwa». Kamüraajüinre pia jalouijeerü pümüin tü wane ekirajaayakat süpüla pütüjaain saaʼu tü paaʼinrajatkat soʼunnaa tia.
JAYEECHI 137 Jieyuu aʼwaajakana Jeʼwaa
a Paashajeʼera suluʼu jw.org tü pütchikat «Ser novios | Parte 1: ¿Estoy listo para salir con alguien?» (alijunaikiruʼusü).
b PÜTCHI PÜTÜJAAINJATKA AAʼU: Sünain ekirajaayakat tüü otta sünain tü wane waashajaajeerü achiki «tü amüraajirawaakat». Tia makat shia niʼraajiraale wanee wayuu sümaa wanee wayuu jierü süpüla natüjaain saaʼu anale süpüla kasaalüin naya. Amüraajiraashi wanee wayuu sümaa wanee jierü soʼujee tü kaʼi naküjiraakalü oʼu müliajiraain neeʼiree.
c Aʼwanajaanüsü waneinnua anüliee.
d Suluʼu waneirua mma nia chi toolokoi aküjaka sümüin tü jietkat müliale nia shiiʼiree. Eepejeʼe süpüla shiain tü jietkat aküjain tia (Rut 3:1-13). Pütüjeere sooʼomüin süchiki tia paashajeʼera «Los jóvenes preguntan. ¿Cómo le digo lo que siento por él?» ojuʼitaka suluʼu ¡Eeja Waaʼin! oʼutuupüroʼu 22 soʼu 2004 (alijunaikiruʼusü).
e Pünaja suluʼujee jw.org tü videokot Nachecherüin naaʼin süka kanoulain maʼin naya: Na maʼwayuusekana.