KAPÍTULO 13

¿Ikatúpa amehora eskuéla térã koléhiope?

EPENSAMÍNA reimeha kaʼaguy mbytépe ha apenaite ikatuha rekuʼe hetaitereígui umi plánta ha ñana. ¿Mbaʼéicha ikatúta resẽ upégui? Upearã ikatu rejagarra peteĩ machéte reipeʼapa hag̃ua umi plánta nemolestáva.

Heta mitãrusu oñeñandu upéicha, algúno un diaite oĩ koléhiope ha og̃uahẽ rire hógape osegi vaʼerã ostudia térã ojapo itaréa. ¿Ndépa reñeñandu upéicha? ¿Oĩpa peteĩ matéria nemoakã rasýva ha ndereikuaasevéima chugui mbaʼeve? Eanotamína koʼápe mbaʼe matériapa upéva:

․․․․․

Katuete nde tuakuéra ha nde profesorkuéra heʼi ndéve reñehaʼãve vaʼerãha ko matériape. Haʼekuéra ningo ndojapói upéva nemolestaségui, síno oipotáguinte reñehaʼãmbaite resẽ porã hag̃ua. Aníkena repensa ojopyetereiha hikuái nendive ha upévare reñentrega. ¿Mbaʼépa nepytyvõta rembohovái hag̃ua ko situasión? Jahechamína.

● Epensa umi mbaʼe porã rehupytýtavare. Nanepytyvõmoʼãi mbaʼevépe repensárõ ndaigustoiha jastudia, ikuentave eñehaʼã rehechakuaa restudiárõ rehupytytaha heta mbaʼe. Apóstol Pablo heʼi vaʼekue: “Pe kuimbaʼe oaráva ha pe omopotĩva pe semílla oreko vaʼerã esperánsa otokataha chupekuéra michĩmi jepe pe ojekosecha vaʼekuégui” (1 Corintios 9:10).

Peteĩ oñemitỹva ombaʼapo pohýi oikuaágui omonoʼõtaha. Nde kásope oiméne nderehechakuaái mbaʼépa ikatúta “remonoʼõ” ha upévare nereñehaʼãi, koʼýte nandegustáiramo pe matéria. Oiméne repensa naiñimportanteiha umi mbaʼe pemeʼẽva koléhiope ha ndaideprovechomoʼãiha. Péro kon el tiémpo rehecháta nepytyvõtaha nde rekovépe. Por ehémplo ideprovéchota rejogueraha porã hag̃ua opaichagua persónandi ojapo haguéicha apóstol Pablo, haʼe heʼi vaʼekue: “Ajapo entéro mbaʼe aipytyvõ hag̃ua opaichagua persónape” (1 Corintios 9:22). Umi mbaʼe restudiáva ningo ndojapovaimoʼãi nderehe, nepytyvõta guei reipurukuaave hag̃ua ne akã, ha upéva ou porãta ndéve koʼág̃a ha amo gotyove avei.

● Ejerovia ndejehe. Katuete ningo ndevale ha rejapokuaa heta mbaʼe ha ndénte nderehechakuaái gueteri upéva, péro pe eskuéla térã koléhio ikatu nepytyvõ repilla hag̃ua umíva. Apóstol Pablo heʼi vaʼekue Timotéope ‘kyreʼỹme oipuru vaʼerãha pe rregálo oúva Ñandejáragui’ (2 Timoteo 1:6). Timotéope oñenkarga vaʼekue peteĩ traváho kongregasiónpe, ha ojapo porã hag̃ua upéva oipuru vaʼerã kuri pe “rregálo oúva Ñandejáragui”, haʼéva pe kapasida haʼe voi omeʼẽva chupe ojapo hag̃ua hembiapo. Ndojapóiramo upéva, ohejáta kuri oñehundi rei pe rregálo. Ndahaʼéi ningo Ñandejára omeʼẽva ndéve peteĩ kapasida espesiál ndevale hag̃ua eskuéla térã koléhiope, péro katuete oĩ heta mbaʼe rejapokuaáva. Ha reaprovecha porãramo pe eskuéla térã koléhio, ikatu nepytyvõ repilla hag̃ua mbaʼépepa ndevaléma voi, ha avei reipuru porãve hag̃ua pe kapasida reguerekóva.

Upévare, ani repensa neresẽporãmoʼãiha voi. Eñehaʼãmbaitékena ndepositívo. Apóstol Pablo ojapo vaʼekue upéva ojekritikárõ guare ojapo lájare diskúrso, haʼe heʼi: “Ndachekatupyrýiramo jepe añeʼẽ hag̃ua, si aikuaa porã Ñandejárape” (2 Corintios 10:10; 11:6). Pablo oikuaa vaʼekue heta mbaʼe nosẽporãiha chupe, péro avei oikuaa porã kuri mbaʼe mbaʼépa ojapokuaa.

Ha nde, ¿reikuaápa mbaʼépepa ndevale? ¿Térãpa repensa mbaʼeve voínte nosẽporãiha ndéve? Oimérõ upéicha, ejerure peteĩ ne amígo okakuaapámavape tanepytyvõ. Haʼe ikatu ohechauka ndéve mbaʼépepa ndevale, ha nepytyvõ reikuaa hag̃ua mbaʼépa rejapokuaa ideprovécho hag̃ua ndéve umíva.

● Ejepokuaa estudia porã. Reaprendeséramo peteĩ mbaʼe restudiámante vaʼerã. Hetápe ndogustái upéva, péro añetehápe ideprovéchota ndéve restudiáramo. Ha remoĩrõ nde párte, ipahápe ikatu voi ndegustaiterei la estúdio.

Primeroite reorganisa vaʼerã ne tiémpo, pórke reike aja koléhiope remotenonde vaʼerã nde estudiokuéra. Añetehápe, la Biblia heʼi oĩha “tiémpo japuka hag̃ua” ha “tiémpo jajeroky hag̃ua” (Eclesiastés 3:1, 4; 11:9). Upévare, katuete oiméne nde avei rejedivertise.a Péro nemanduʼáke la heʼívare Eclesiastés 11:4: “Pe oikóva okontrola pe yvytu, noñemitỹmoʼãi. Ha pe oikóva omañánte umi araíre, ndokosechamoʼãi”. ¿Mbaʼépa heʼise upéva? Pe estúdio iñimportanteveha umi diversióngui. Péro ani rejepyʼapy, restudiapa rire netiémpota avei rejediverti hag̃ua.

Umi taréa oñemeʼẽva ndéve eskuéla térã koléhiope

Ikatu oime reguereko hetaiterei taréa, ha nemongueráima umíva. Upéva oiko avei Sandra rehe, orekóva 17 áño ha oikóva Fránciape. Haʼe heʼi: “Káda pyhare astudia vaʼerã dos térã tres órarupi ha hiʼarive astudia jey vaʼerã fin de semanakue”. Oimérõ péicha avei nde kásope, ¿mbaʼépa ikatu rejapo? Etanteamína umi suherénsia oĩva pe páhina 119-pe.

Ani reñentrega

Apóstol Pablo heʼi vaʼekue Timotéope oprogresa vaʼerãha ohóvo Ñandejára servísiope. Ha ohupyty hag̃ua upéva omeʼẽ chupe ko konsého: “Ejepyʼamongeta koʼã mbaʼére, ha epensa meme umívare, péicha enterove ohechakuaáta reñakãrapuʼãha rehóvo” (1 Timoteo 4:15). Reñehaʼãmbaitérõ nde eskuéla térã koléhiope ojekuaáta reñakãrapuʼãha rehóvo.

¿Nemanduʼápa pe ehémplo oĩvare oñepyrũvo ko kapítulo? Reiméramo peteĩ kaʼaguýpe ha resẽse upégui rejapómante vaʼerã álgo, por ehémplo rejagarra peteĩ machéte ha reipeʼa rehóvo umi plánta nemolestáva. Ha upeichaite avei ikatu rejapo eskuéla térã koléhiope. Ani reñamarga reimoʼãgui nde tuakuéra ha nde profesorkuéra ojopyetereimaha nendive. Eñehaʼãkena eprogresa ha esegi umi suherénsia jahecha vaʼekue ko kapítulope. Rejapóramo upéva, katuete revyʼáta pórke ikatúta rehecha umi mbaʼe porã rehupytýva reñehaʼã haguére.

RETOPAVÉTA INFORMASIÓN VOLÚMEN 1, KAPÍTULO 18-PE

[Nóta]

TÉXTO OĨVA LA BÍBLIAPE

“Pe oikóva okontrola pe yvytu, noñemitỹmoʼãi. Ha pe oikóva omañánte umi araíre, ndokosechamoʼãi” (Eclesiastés 11:4).

PETEĨ KONSÉHO

Restudiáta jave, emaña raẽ mbaʼe rehepa oñeʼẽ pe informasión. Upéi, ehecha umi suvtítulo ha eñeporandu mbaʼépa ojeexplika upépe. Upéi elee kompletoite ha eheka ehóvo la rrespuésta umi pregúnta rejapo vaʼekuépe. Restudiapa rire, ehecha ikatúpa nemanduʼa pe relee vaʼekuére.

¿REIKUAÁPA RAʼE?

Rekopiárõ exámenpe nenóta porã hag̃ua, ikatu oĩ ndojeroviavéiva nderehe, nereaprendemoʼãi mbaʼeve, ha ivaiveha repyta vaíta Ñandejára renondépe (Proverbios 11:1).

UMI MBAʼE AJAPÓTAVA

Anohẽse ko nóta: ․․․․․ arrendi vove ko matéria: ․․․․․

¿Mbaʼépa añehaʼãta ajapo ahupyty hag̃ua upéva? ․․․․․

¿Mbaʼépa aporanduse che túa térã che sýpe ko témare? ․․․․․

¿NDÉPA MBAʼE ERE?

● ¿Mbaʼérepa reñehaʼã vaʼerã remehora hag̃ua nde eskuéla térã koléhiope?

● ¿Mbaʼe órapa opyta porãve ndéve restudia ha rejapo hag̃ua nde tareakuéra?

● ¿Mbaʼe lugárpa itrankilove nde rógape restudia hag̃ua?

● ¿Mbaʼépa ikatu rejapo ani hag̃ua umi diversión káusare rembotapykue nde estudiokuéra?

[Komentário oĩva páhina 117-pe]

“Ahechakuaa umi mitãrusu ha mitãkuña ndojepokuaáiramo voi ostudia koléhiope, upeichaite avei hikuái kongregasiónpe. Umi noñehaʼãiva ogusta hag̃ua chupekuéra la estúdio, upéi ndahaʼéi avei la ogustaitereíva chupekuéra ostudia la Biblia” (Sylvia).

[Taʼanga ha rrekuádro oĩva páhina 119-pe]

Eheka peteĩ lugár itrankílova restudia hag̃ua. Ndaipóri vaʼerã mbaʼeve ndedistraéva. Ikatúramo, estudia peteĩ eskritório térã mesápe, ha ani rehechahápe téle.

Ehecha mbaʼépa iñimportanteve. Pe eskuéla térã koléhio iñimportanteterei, upévare ejedesidi vaʼerã nderehechamoʼãiha téle retermina meve nde tareakuéra.

Ani eheja última orarã nde tareakuéra. Eprepara peteĩ prográma, ha emoĩ pype mbaʼe órapa rejapóta nde taréa. Eñehaʼãmbaite ekumpli pe prográma.

Eñeorganisa. Emoĩ peteĩ lístape umi mbaʼe rejapo vaʼerã. Eanota mbaʼe féchape rejapose umíva ha emoĩ en órden asegún mávapa iñimportanteve. Emarka ehóvo umi rejapómava.

Epytuʼu mimi. Rehechakuaárõ ndaikatuveimaha reñekonsentra, epytuʼu sapyʼaite, péro upéi ekontinua jey nde tareakuéra.

Ejerovia vaʼerã ndejehe. Resẽ porã hag̃ua umi estúdiope natekotevẽi ndevaleterei, síno nekyreʼỹnte vaʼerã ha eñehaʼãmbaite. Rejapórõ upéva katuete resẽ porãta, ha rehupytýta hetave mbaʼe porã.

[Taʼanga oĩva páhina 116-pe]

Pe koléhio ikatu ijetuʼueterei ndéve haʼeramoguáicha peteĩ kaʼaguy. Péro reñehaʼãramo, ikatúta resẽ porã