Rreferénsia ojepurútava rreunionhápe Mbaʼéichapa Jaiko ha Japredika vaʼerã
2-8 DE JULIO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME | LUCAS 6, 7
“Pendepojerákena pende rapichándi opa mbaʼépe”
(Lucas 6:37) “Anive pehusga pende rapichápe, ha Ñandejára napendehusgamoʼãi avei. Anive pekondena pende rapichápe ani hag̃ua Ñandejára penekondena. Peperdona meméke pende rapichápe ha Ñandejára peneperdonáta.
nwtsty nóta de estúdio Lu 6:37
Peperdona meméke pende rapichápe ha Ñandejára peneperdonáta: Pe palávra griega ojepurúva ojeʼe hag̃ua “peperdona” heʼise “emondo, eheja toho (por ehémplo peteĩ oĩva kárselpe)”. Ko téxtope heʼi rire ndovaleiha jahusga ñande rapichápe, heʼi ñaperdona vaʼerãha chupe. Péicha jahecha tekotevẽha jajapo upéva haʼetéramo jepe la omereséva ojekastiga pe persónape upe ojapo vaʼekuére.
Akóintekena jajapo iporãva
13 Mateo ningo ohai Jesús heʼi vaʼekue kóicha: ‘Anive peporohusga, ani hag̃ua pejehusga’ (Mat. 7:1, BNP). Lucas heʼi avei: ‘Anive peporohusga, ani hag̃ua pejehusga. Anive peporokondena, ani hag̃ua peñekondena. Peporoperdona, peñeperdona hag̃ua avei peẽ’ (Luc. 6:37, BNP). Umi fariséo ningo ipyʼahatã ha oipuru umi mbaʼe noĩriva Ñandejára Ñeʼẽme ohusga hag̃ua hapichakuérape. Jesús heʼi umi ohusgávape hapichápe anive hag̃ua ojapo upéicha. Heʼi chupekuéra ‘operdona’ hag̃ua hapichápe. Apóstol Pablo heʼi vaʼekue avei ñaporoperdona vaʼerãha, jahecha haguéicha Efesios 4:32-pe.
14 Jesús remimboʼekuéra operdonáramo hapichápe, haʼekuéra operdonaséta avei chupekuéra. Jesús heʼi: “Pe peẽ peporohusgaháicha pejehusga jey vaʼerã; ha pe medída peipurúva pende rapicha rehe, ojepuru jey vaʼerã penderehe” (Mat. 7:2, BNP). Ha upeichaite ningo, ñande rapichakuéra ñandetratáta ñande jatrataháicha chupekuéra (Gál. 6:7).
(Lucas 6:38) Pendepojera memékena pende rapichándi ha oñemyengoviáta peẽme, ojehykuavóta pende ao ruguáipe hetaiterei mbaʼe, ha ijave hag̃ua ojejopy ha oñemonguʼéta, ikatu hag̃uáicha henyhẽ chovi. Cháke pe medída peiporúva pende rapicháre ojeporúta penderehe avei”.
nwtsty nóta de estúdio Lu 6:38
Pendepojera memékena: Térã “pesegi pemeʼẽ”. Pe palávra griega koʼápe ojetradusíva “pendepojera memékena”, ohechauka siémpre ha kontinuadoite ñandepojera vaʼerãha.
(Lucas 6:38) Pendepojera memékena pende rapichándi ha oñemyengoviáta peẽme, ojehykuavóta pende ao ruguáipe hetaiterei mbaʼe, ha ijave hag̃ua ojejopy ha oñemonguʼéta, ikatu hag̃uáicha henyhẽ chovi. Cháke pe medída peiporúva pende rapicháre ojeporúta penderehe avei”.
nwtsty nóta de estúdio Lu 6:38
pende ao ruguáipe: Griégope ko palávra heʼise “pende péchore”, péro ko téxtope oime vaʼerã oñeʼẽ hína pe ao ruguáire. Yma oĩ vaʼekue persóna oipurúva ao ipyrusúva, ha pe ijao ári omoĩ peteĩ sínto, upévare pe ijao siémpre opyta ojedovla tuicha voi pe isínto ári. Upérõ guare Jesús oiméne imanduʼa raʼe umi vendedór itiempopeguáre, pórke haʼekuéra ojepokuaámi omoĩ pe ijao ojedovlaha ruguáipe umi mbaʼe porã okonsegíva.
Mbaʼépa ñaaprende Ñandejára Ñeʼẽgui
(Lucas 6:12, 13) Umíva umi árape Jesús osẽ oho peteĩ sérrope oñemboʼe hag̃ua, ha upépe opyta oñemboʼe Ñandejárape peteĩ pyhare pukukue. 13 Koʼẽmba rire ohenói idisipulokuérape ha oiporavo ijapyteguikuéra doce, umívape ohenói apóstol.
w07-S 1/8 páh. 6 párr. 1
¿Mbaʼéichapa ikatu ñañemoag̃uive Ñandejárare?
Jesús heta vése oñemboʼe are vaʼekue Ñandejárape (Juan 17:1-26). Por ehémplo olehi mboyve ijapostolrã umi 12 kuimbaʼépe haʼe “osẽ oho peteĩ sérrope oñemboʼe hag̃ua, ha upépe opyta oñemboʼe Ñandejárape peteĩ pyhare pukukue” (Lucas 6:12). Umi persóna oñemoag̃uisevéva Ñandejárare osegi Jesús ehémplo, ndahaʼéi oñemboʼétava katuete peteĩ pyhare pukukue péro oñemboʼe meme. Odesidi mboyve peteĩ mbaʼe iñimportánteva heta oñemboʼe ikatu hag̃uáicha Jehová ogia chupe ijespíritu sánto rupive, ha péicha umi mbaʼe odesidíva rupive oñemoag̃uive hag̃ua hese.
(Lucas 7:35) Amo ipahápe ningo, jajapóvare ojekuaa ñanearandúpa.”
nwtsty nóta de estúdio Lu 7:35
jajapóvare: Jesús heʼi vaʼekue umi mbaʼe jajapóvare ojekuaaha ñanearandúpa. Juan el Bautista ha Jesús ojapo vaʼekue upéicha. Haʼekuéra ohechauka umi mbaʼe ojapóvare japuha umi hénte heʼíva hesekuéra. Péicha haʼete Jesús heʼíva la héntepe: “Pemañána umi mbaʼe porã rojapóvare ha roiko lájare, ha pehechakuaáta japuha umi mbaʼe ojeʼéva orerehe”.
9-15 DE JULIO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME | LUCAS 8, 9
“¿Mbaʼépa tekotevẽ jajapo ñamoirũ hag̃ua Jesúspe?”
(Lucas 9:57, 58) Haʼekuéra oho aja pe tapére, peteĩ kuimbaʼe heʼi chupe: “Romoirũta mamo rehohápe”. 58 Jesús heʼi: “Umi aguara oreko haity ha guyrakuéra yvagapegua oreko hupa. Pe Yvypóra Raʼy katu ndorekói ni moõpa oñenóta oke”.
it-2-S páh. 486
Guyra rupa
Peteĩ mboʼehára leipegua heʼi vaʼekue Jesúspe: “Mboʼehára, romoirũta mamo rehohápe”. Upérõ Jesús heʼi chupe: “Umi aguara oreko haity ha guyrakuéra yvagapegua oreko hupa. Pe Yvypóra Raʼy katu ndorekói ni moõpa oñenóta oke” (Mt 8:19, 20; Lu 9:57, 58). Péicha Jesús ohechauka peteĩ persóna osegiséva chupe tekotevẽha oñembyesarái umi mbaʼerepýgui ha entéro mbaʼe ikatútavagui okonsegi ko múndope ha ojeroviapaite Ñandejárare. Ko mbaʼe ojekuaa porã pe orasión Jesús omboʼe vaʼekuépe Mateo 6:11-pe: “Emeʼẽna oréve ore rembiʼurãmi ko árape g̃uarã”, ha avei pe heʼi vaʼekuére Lucas 14:33-pe: “Peikuaa porãkena ko mbaʼe: Ni peteĩva pende apytépe ndaikatúi oiko che disípuloramo, ndohejáirõ opa mbaʼe orekóva”.
(Lucas 9:59, 60) Upéi Jesús heʼi ótrope: “Eju chemoirũ”. Ha pe kuimbaʼe heʼi: “Cherejána taha raẽ tañotỹmi che túvape”. 60 Péro haʼe heʼi: “Eheja umi omanóva toñotỹ omanóvape, ha nde tereho emombeʼu opárupi Ñandejára Rréino”.
nwtsty nóta de estúdio Lu 9:59, 60
tañotỹmi che túvape: Ko kuimbaʼe heʼíva, ndeʼiséi katuete itúa omano ramoite hague ha ohotaha oñotỹ chupe. Oiméne pe kuimbaʼe túa nomanói gueteri ajeve haʼe oĩ hína upépe oñemongeta Jesús ndive. Yma Israel ha umi país oĩvape ijerére, umi omanóva pyaʼe voi oñeñotỹ, heta vése upe díape voi. Ko kuimbaʼe túa oime vaʼerã hasykatu térã ijedánte raʼe, péro nomanóiti. Jaikuaa porã Jesús ndeʼimoʼãiha pe kuimbaʼépe oheja rei hag̃ua itúa hasykatu ha oikotevẽvape, upévare jaʼekuaa oĩne hague ótro ikatúva oñangareko hese (Mr 7:9-13). Pe kuimbaʼe haʼete heʼíva: “Che rosegíta péro che túa omano rire ae, ehaʼarõmína tañotỹ raẽ chupe”. Jesúspe g̃uarã ko kuimbaʼe operde pe oportunida oreko vaʼekue omotenonde hag̃ua Ñandejára Rréino hekovépe (Lu 9:60, 62).
Eheja umi omanóva toñotỹ omanóvape: Jahecháma haguéicha pe nóta de estúdio oĩva Lucas 9:59-pe g̃uarã, pe kuimbaʼe túa oime vaʼerã hasy térã ijedánte raʼe, péro nomanóiti. Upévare jaʼekuaa Jesús heʼise hague: “Peheja umi omanóva Ñandejára renondépe toñotỹ umi omanóvape”. Péicha Jesús ontendekase kuri ko kuimbaʼépe ohejánte vaʼerãha umi ihénte toñatende itúare omano peve ha upéi toñotỹ chupe, pórke posívlemente ihentekuéra ikatúta kuri ojapo upéva. Ko kuimbaʼe osegi rire Jesúspe noĩmoʼãi kuri umi omanóva Ñandejára renondépe apytépe, síno umi oikótava para siémpre apytépe. Jesús ombohováivo péicha ko kuimbaʼépe, ohechauka iñimportantetereiha peteĩ persóna omotenonde meme Ñandejára Rréino hekovépe, ha oñeʼẽ hese entérondi ikatu hag̃uáicha oikove Ñandejára renondépe.
(Lucas 9:61, 62) Ha ótro katu heʼi: “Romoirũta che Ruvicha; péro cherejána taha raẽ tajedespedi che rogayguakuéragui”. 62 Jesús heʼi chupe: “Pe arádo ojagarráva ha upéi omañáva umi mbaʼe ohejávare hapykue gotyo, ndaikatumoʼãi oike Ñandejára Rréinope”.
nwtsty imáhen
Arádo
Umi oaráva ojapo upéva pe otóñope pórke upe épokape la yvy huʼũvéma oky meme rupi, pe veránope katu la yvy hatã pórke hakueterei (ehecha sgd seksión 19). Algúno arádo ojejapo madéragui ha provávlemente oreko peteĩ púnta de metál. Pe arádogui osẽ peteĩ madéra puku ha upéva oñeñapytĩ peteĩ térã hetave animál rehe ikatu hag̃uáicha oitira la arádo. Upéi pe yvy ojearapa rire, oñeñotỹ la semílla. Umi ehémplo oĩvape umi Escrituras Hebréaspe heta vése oñeñeʼẽ la arádore ha umi ombaʼapóvare arádope (Jue 14:18; Is 2:4; Jer 4:3; Miq 4:3). Jesús heta vése oñeʼẽ umi mbaʼe ojejapóvare kokuépe omboʼe hag̃ua heta mbaʼe iñimportánteva. Por ehémplo oñeʼẽ pe oarávare ohechauka hag̃ua peteĩ osegiséva chupe tekotevẽha ojapo upéva ipyʼaite guive (Lu 9:62). Peteĩ oaráva omañáramo hapykue gotyo ojapo karẽmbáta la isúrko. Upéicha avei, peteĩ kristiáno oúramo ojedistrae térã oheja Jehová servísio ndaikatumoʼãi oike Ñandejára Rréinope.
w12 15/4 páh. 15, 16 párr. 11-13
Jaservi Jehovápe ñande pyʼaite guive
11 Ñantende porãve hag̃ua Lucas 9:62, ikatu ñapensa pe chokokue rehe oñeñeʼẽha ko téxtope. Epensamína ku rehecharõguáicha chupe oarávo pe yvy. Ombaʼapóramo jepe, haʼe imanduʼa meme hógare. Upépe, peteĩ kuarahyʼãme, ifamília ha iñamigokuéra okaru hína, ohendu músika ha opuka joa. ¡Haʼe oĩseterei hendivekuéra! Ombaʼapo are rire, ko chokokue noñaguantavéi ha ‘omaña umi mbaʼe ohejávare hapykue gotyo’, upévare ojevy. Oĩrõ jepe heta mbaʼe gueteri ojapo hag̃ua, pe chokokue ojesareko ambue mbaʼére ha ndojapoporãi itraváho. Ha ivaiveha katu, ndojapói ipatrón ohaʼarõva chugui.
12 Koʼág̃a ñambojojami pe ehémplo peteĩ mbaʼe ikatúvare oiko ko tiémpope. Pe chokokue orrepresenta peteĩ kristiáno haʼetévaicha oĩ porãva kongregasiónpe, péro ndaipyʼapeteĩri. Haʼe opredika ha oho meméramo jepe rreunionhápe, akóinte opensa heta mbaʼe oĩvare ko múndope ha ogusta chupe. Ha amo ipahápe, heta áño oservi rire Jehovápe, ‘omaña umi mbaʼe ohejávare hapykue gotyo’ ha ojevy ohayhúgui ko múndo oikuaveʼẽva. Oĩramo jepe heta mbaʼe gueteri ojapo hag̃ua Ñandejárape g̃uarã, ‘noñakãramahatãvéima pe marandu omeʼẽvare jeikove’, ha ndojapovéima heta mbaʼe Jehová servísiope (Flp 2:16). Katuete ningo Jehová, pe ‘kóga Jára’, ombyasyetereíta ndajajapomeméiramo haʼe ohaʼarõva ñandehegui (Luc. 10:2, NM).
13 ¡Ajépa hesakã porãite Jesús omboʼe vaʼekue! Iporãiterei ningo jaha rreunionhápe, japredika meme ha jajapo hetave mbaʼe Jehovápe g̃uarã. Péro oĩ ambue mbaʼe jajapo vaʼerã jaservi hag̃ua Jehovápe ñande pyʼaite guive (2 Crón. 25:1, 2, 27). Peteĩ kristiáno ohayhúramo gueteri umi mbaʼe oheja vaʼekue “hapykue gotyo”, térã ko múndo aña ha opa mbaʼe oĩva ipype, ikatu hína Ñandejára ipochy ha omboyke chupe (Luc. 17:32). ‘Jaike hag̃ua Ñandejára Rréinope’ tekotevẽterei ñakumpli ko mandáto oĩva Ñandejára Ñeʼẽme: ‘Pejeguaru umi mbaʼe vaígui, pejapo uvei mbaʼe porã ha hekopeguáva’ (Luc. 9:62, NM; Rom. 12:9, ÑÑB). Ikatu ñaimoʼã heta mbaʼe oĩva ko múndope ideprovécho ha iporãtaha ñandéve g̃uarã. Péro opavave tekotevẽ ñañeñangareko ha ani jaheja koʼã mbaʼe ñandejoko jaservi hag̃ua Jehovápe ñande pyʼaite guive (2 Cor. 11:14; elee Filipenses 3:13, 14).
Mbaʼépa ñaaprende Ñandejára Ñeʼẽgui
(Lucas 8:3) Juana haʼéva hína Cuza rembireko, ko kuimbaʼe oñangareko Herodes rógare, Susana ha hetave kuña oiporúva imbaʼerepy oñatende hag̃ua hesekuéra.
nwtsty nóta de estúdio Lu 8:3
oñatende hag̃ua hesekuéra: Térã “oipytyvõ chupekuéra”. Pe palávra griega diakonéo ikatu heʼise oñeñatendeha peteĩ persóna oikotevẽvare, por ehémplo ikatu oñekosina, ojeservi la tembiʼu, ha umícha. Ko palávra ojepuru avei Lucas 10:40-pe (“tembiapo”), Lucas 12:37-pe (“oservíta”), Lucas 17:8-pe (“eñatende”), ha Hechos 6:2-pe (“rorreparti tembiʼu”). Péro ko palávra ikatu avei ojepuru oñeñeʼẽ hag̃ua hetave tembiapo umichaguáre. Lucas 8:2, 3-pe ohechauka mbaʼéichapa unos kuánto kuña oipytyvõ Jesús ha idisipulokuérape, ikatu hag̃uáicha okumplipa pe asignasión Ñandejára omeʼẽva chupekuéra. Koʼã kuña ojapóvo péicha omombaʼeguasu Ñandejárape, ha ojekuaa porã Jehová omombaʼe hague la ojapóva hikuái, upévare ohaika la Bíbliape ko rreláto ojekuaahápe haʼekuéra imbaʼeporãitereiha, péicha avave ndahesaraimoʼãi chuguikuéra (Pr 19:17; Heb 6:10). Pe palávra griega diakonéo ojepuru avei Mateo 27:55 ha Marcos 15:41-pe oñemombeʼu hag̃ua oĩ hague kuña oñatendéva Jesús ha idisipulokuérare.
(Lucas 9:49, 50) Juan ombohovái: “Mboʼehára, rohecha kuri peteĩ kuimbaʼe oiporúva nde réra omosẽ hag̃ua umi demónio, ha rojokosemoʼã chupe nañanemoirũi haguére”. 50 Péro Jesús heʼi chupe: “Ani pejokosétei chupe, pe noñemoĩriva penderehe oĩ penendive”.
Mbaʼe mbaʼépa ñanemboʼe Lucas
9:49, 50. ¿Mbaʼérepa Jesús oheja peteĩ ndahaʼéiva hemimboʼe omosẽ umi demónio? Upérõ ningo kristianokuéra noñembyatýi gueteri kongregasiónpe. Upévare natekotevẽi ko kuimbaʼe omoirũ Jesúspe ohechauka hag̃ua ojeroviaha hese ha omosẽ hag̃ua demoniokuéra (Marcos 9:38-40).
16-22 DE JULIO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME | LUCAS 10, 11
“Pe ehémplo oñeʼẽva pe samaritano imbaʼeporãvare”
(Lucas 10:29-32) Péro ohechaukaségui hekojojaha, pe kuimbaʼe heʼi Jesúspe: “¿Máva piko añetehápe che rapicha?”. 30 Jesús ombohovái chupe: “Peteĩ kuimbaʼe ovahea ohóvo Jerusaléngui, Jericó gotyo. Ha upeichahágui osẽ una partída mondaha, omoperõ chupe, oinupã ha oheja heʼongue lénto. 31 Upe javete peteĩ saserdóte ovahea upe tapérupi, péro ohechávo chupe ohasa pe ótro ládo. 32 Peteĩ levíta avei ovahea ohóvo ha ohechávo chupe, ohasa pe ótro ládo.
nwtsty vidéo
Pe tape ohóva Jerusalén guive Jericó peve
Oime vaʼerã pe tape (1) ojekuaáva ko vidéope ojogua lénto pe yma oĩ vaʼekuépe oñeg̃uahẽ hag̃ua Jerusalén guive Jericó peve. Ko tape oĩ peteĩ altúrape, oreko heta kúrva ha ipuku 20 km rasami. Koʼã lugárupi ningo ndaipóri mbaʼeve ha upévare pyʼỹi ojeasalta la héntepe, upéicha rupi ojekoloka upérupi peteĩ rrefúhio ikatu hag̃uáicha umi oviaháva opyta upépe. Pe Jericó Rrománo (2) opyta vaʼekue pe desiérto de Judea rire, pe Jericó itujavéva katu (3) opyta vaʼekue 2 km pe Jericó Rrománogui.
w02-S 1/9 páh. 16 párr. 14, 15
“Haʼe oiporu katuete umi ehémplo oñeʼẽ jave”
14 Pe segundo ehémplo jatopa Lucas 10:30-pe, upépe Jesús oñeʼẽ hína pe samaritano imbaʼeporãvare. Upépe heʼi: “Peteĩ kuimbaʼe ovahea ohóvo Jerusaléngui, Jericó gotyo. Ha upeichahágui osẽ una partída mondaha, omoperõ chupe, oinupã ha oheja heʼongue lénto”. Jesús ndahaʼéi oñeʼẽva oimeraẽ tapére, haʼe oñeʼẽ pe tape ohóvare “Jerusaléngui, Jericó gotyo”. Jesús omombeʼúrõ guare ko ehémplo oĩ hína kuri Judéape, namombyryietéva Jerusaléngui, upévare umi ohendúva chupe oiméne oikuaa porã raʼe upe tape. Ko tapére ndaipóri mbaʼeve ha ipeligrosoiterei umi oviahávape g̃uarã, koʼýte umi ohóvape haʼeño. Ko tape oreko heta kúrva ha umi mondaha okañy upérupi oasalta hag̃ua la héntepe.
15 Hetave mbaʼe ikatu jaʼe pe tape ohóvare “Jerusaléngui, Jericó gotyo”. Jesús heʼi primero ohasa hague peteĩ saserdóte ha upéi peteĩ levita, péro ni peteĩva koʼãva ndopytái oipytyvõ hag̃ua pe kuimbaʼépe (Lucas 10:31, 32). Umi saserdóte ombaʼapo vaʼekue témplope Jerusalénpe, ha umi levita oipytyvõ chupekuéra. Oĩ vaʼekue heta saserdóte ha levita oikóva Jericópe nombaʼapói aja Jerusalénpe, pórke ko siuda opyta vaʼekue 23 kilómetronte Jerusaléngui. Jaʼekuaa upéicharõ haʼekuéra oiméne hague oguata heta vése upe tapérupi. Jahechakuaa avei pe saserdóte ha pe levita ovahea hague ohóvo “Jerusaléngui”, ha upéva heʼise oñemomombyry hague ohóvo pe témplogui. Upévare ndaipóri heʼi vaʼerã: “Haʼekuéra noipytyvõi kuri pe kuimbaʼépe pórke haʼete la omanómava, ha la opoko rire hese ndaikatumoʼãi kuri ojapo hembiapo templopegua” (Levítico 21:1; Números 19:11, 16). Ajépa ko ehémplope Jesús heʼi heta mbaʼe umi ohendúva chupe oikuaa porãva.
(Lucas 10:33-35) Upéi peteĩ kuimbaʼe Samariagua oviaháva avei upe tapérupi, og̃uahẽ ijypýpe ha ohechávo pe kuimbaʼépe oiporiahuverekoiterei chupe. 34 Upémarõ oñemboja hendápe, omoĩ aséite ha víno upe oñenupã haguépe, ha ojokua. Upéi ohupi henda ári, ogueraha peteĩ posádape ha oñatende hese. 35 Koʼẽmba rire onohẽ mokõi denário, omeʼẽ pe posáda járape ha heʼi: ‘Eñatendemína chéve hese ha ofaltavéramo apagáta ndéve ág̃a aju vove’.
nwtsty nóta de estúdio Lu 10:33, 34
peteĩ kuimbaʼe Samariagua: Yma umi judío oapoʼi umi samaritánope ha ni ndojeheʼaséi hesekuéra (Jn 4:9). Oĩ vaʼekue judío heʼíva “samaritano” ótra persónape ohechauka hag̃ua oapoʼi ha odespresiaha chupe (Jn 8:48). Pe Misnápe jatopa peteĩ rravíno heʼi hague: “Pe hoʼúva peteĩ samaritano pan haʼete voi hoʼúva kure roʼo” (Shebiit 8:10). Heta judío ndogueroviái peteĩ samaritano heʼi jave álgo, ha ndoipotái ombaʼapo chupekuéra g̃uarã ni oipytyvõ chupekuéra. Jesús oikuaa porã vaʼekue mbaʼépa umi judío opensa umi samaritánore, upévare oipuru ko ehémplo omboʼe hag̃ua chupekuéra.
omoĩ aséite ha víno upe oñenupã haguépe, ha ojokua: Lucas haʼe vaʼekue doktór, ha koʼápe omombeʼu porã mbaʼéichapa oñeñatende raʼe pe kuimbaʼe oñemondapa vaʼekuére. Umi mbaʼe Lucas omombeʼúva okoinsidi umi mbaʼe ojapo vaʼekuéndi umi doktór upe tiémpope oporopohãno hag̃ua. Yma umi ogahárupi ojepurúmi vaʼekue víno ha aséite oñepohãno hag̃ua umi erída. Heta vése ojepuru aséite oñemohuʼũ hag̃ua la erída (ekompara Is 1:6 heʼívare), ha vínope katu oñemopotĩ ani hag̃ua oñembyai. Lucas omombeʼu avei mbaʼéichapa ojejokua raʼe umi erída ani hag̃ua oñembyaive.
peteĩ posádape: Griégope heʼise “lugár enterovéva ikatuhápe og̃uahẽ”. Umi oviaháva ikatu vaʼekue opyta koʼã lugárpe ha avei umi hymbakuéra. Umi posadapegua omeʼẽmbaite pe oviahávape la oikotevẽmíva ha peteĩ présiore ikatu voi oñatende umi opytávare upépe.
(Lucas 10:36, 37) Upéicharõ, ¿mávapa koʼã mbohapy apytépe ohechauka ohayhuha pe kuimbaʼe oñemondapa vaʼekuépe?”. 37 Haʼe heʼi: “Pe oiporiahuvereko vaʼekue chupe”. Upémaramo Jesús heʼi: “Tereho ejapo nde avei upéicha”.
w98-S 1/7 páh. 31 párr. 2
Peteĩ samaritano ohechauka imbaʼeporãha
Ko ehémplope Jesús ohechauka peteĩ persóna añetehápe ihústova ndahaʼeiha ojapónteva Ñandejára Ñeʼẽme heʼíva, síno avei ohaʼanga Jehovápe (Efesios 5:1). Por ehémplo, la Biblia heʼi “Ñandejára otrataha enterovépe peteĩchante” (Hechos 10:34). ¿Ñañehaʼãpa ñande avei jatrata enterovépe peteĩchapa? Pe ehémplo omombeʼu vaʼekue Jesús ohechauka ndovaleiha ñamboyke avavépe, oúramo jepe ótro paísgui, orekóramo jepe ótra kultúra térã ótra rrelihión. Entéro kristiánope oñemanda voi ojapo hag̃ua “iporãva opavave rehehápe”, umíva apytépe oike iplátava, imboriahúva, ótro tetãygua ha umi orekóva ótra rrelihión (Gálatas 6:10).
Mbaʼépa ñaaprende Ñandejára Ñeʼẽgui
(Lucas 10:18) Upévo haʼe heʼi chupekuéra: “Ahecháma voi Satanás hoʼamaha yvágagui aratirícha.
nwtsty nóta de estúdio Lu 10:18
Ahecháma voi Satanás hoʼamaha yvágagui aratirícha: Koʼápe jahechakuaa Jesús omombeʼúnte hague peteĩ mbaʼe oikótava amo gotyove. Haʼe oñeʼẽ kuri ku oñemosẽmarõguáicha Satanáspe yvágagui. Apocalipsis 12:7-9-pe oñemombeʼu oiko hague peteĩ gérra yvágape ha ojekuaa mbaʼéichapa oñemombo rire Satanáspe ko yvýpe, pe Rréino oñepyrũma hague ogoverna yvágape. Umi mbaʼe Jesús heʼívare jahecha haʼe oaseguraiteha la Satanás ha umi demónio oñemosẽtaha yvágagui pe gérra rire, pórke Ñandejára omeʼẽma kuri podér umi 70 disípulope omosẽ hag̃ua umi demóniope, jepeve haʼekuéra persóna imperfektomínte (Lu 10:17).
Mbaʼe mbaʼépa ñanemboʼe Lucas
10:18. ¿Mbaʼérehepa oñeʼẽ raʼe Jesús heʼírõ guare umi 70 hemimboʼépe: “Che ahecha Satanáspe hoʼáramo yvágagui aratirícha”? Jesús ndeʼiséi oñemosẽma hague upérõ Satanáspe yvágagui. Upéva ningo oiko kuri Jesús oñepyrũ riremi ogoverna yvágape áño 1914-pe (Apocalipsis 12:1-10). Ndajaikuaái ningo mbaʼérepa Jesús heʼi oikóma hague peteĩ mbaʼe ndoikóiva gueteri. Oiméne haʼe ohechaukase ko mbaʼe oikotaha katuete.
(Lucas 11:5-9) Avei heʼi chupekuéra: “Ñamoĩ chupe peteĩva peẽ perekoha pene amígo ha peho hendápe pyharepyte ha peje chupe: ‘Chamígo, emeʼẽmína chéve mbohapy pan, 6 angete ningo og̃uahẽ peteĩ che amígo oúva mombyrýgui ha ndarekói mbaʼevete ameʼẽ vaʼerã chupe’. 7 Péro haʼe ombohovái ikoty guive: ‘Anivéna chemolesta, atrankapáma che rokẽ ha mitãnguéra okepáma chendive tupápe. Ndaikatumoʼãi apuʼã ameʼẽ ndéve mbaʼeve’. 8 Che haʼe peẽme: Nopuʼãiramo jepe omeʼẽ chupe iñamígo haguére, añetehápe ohechávo mbaʼéichapa ojerure jey jey tovaʼatãme, opuʼãta omeʼẽ chupe umi mbaʼe oikotevẽva. 9 Upévare haʼe peẽme: Pejerure jey jeýkena, ha oñemeʼẽta peẽme; peheka meme, ha petopáta; pesegi pembota pe okẽ, ha ojavríta peẽme.
nwtsty nóta de estúdio Lu 11:5-9
Chamígo, emeʼẽmína chéve mbohapy pan: Israel ha umi país oĩvape ijerére la hénte imbaʼeporãiterei, chupekuéra g̃uarã peteĩ ovligasión voi imbaʼeporã hapichándi ha upévare oñehaʼãmbaite ohechauka hag̃ua upéva, ojekuaaháicha ko ehémplope. Yma ningo la hénte og̃uahẽ oimeha óra oviaha jave, ha upéva jahecha oikoha ko istóriape. Ko persóna og̃uahẽramo jepe oñehaʼarõʼỹre chupe ha hiʼarive pyharepyte, pe ogajára ohechakuaa omeʼẽ vaʼerãha upe persónape álgo hoʼu vaʼerã. Upévare oho omolesta ivesínope upe órape ojerure hag̃ua chupe tembiʼu.
Anivéna chemolesta: Pe vesíno oñeñeʼẽha ko ehémplope oñenóma kuri ha upévare noipytyvõséi kuri pe kuimbaʼépe ha ndahaʼéi ndaikalidaséi haguére. Umi óga upe tiémpope guare oreko vaʼekue peteĩ koty guasúnte, koʼýte umi imboriahúva róga. Pe ogajára opuʼãrire omombaypáta kuri ifamília kompletoitépe.
tovaʼatãme: Pe palávra griega ojepurúva koʼápe heʼise “notĩri”. Upéicharõ jepe ko téxtope heʼise “ñainsisti”. Jesús heʼi vaʼekue pe kuimbaʼe notĩri hague ojerure jey jey hag̃ua upe oikotevẽva. Péicha omboʼe idisipulokuérape notĩri ha oinsisti vaʼerãha avei oñemboʼe jave Ñandejárape (Lu 11:9, 10).
23-29 DE JULIO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME | LUCAS 12, 13
“Peẽ pevaleve hína heta gorrióngui”
(Lucas 12:6) Oñevende ningo cinco gorrión mokõi monéda saʼieterei ovalévare, ¿ajépa? Upéicharamo jepe Ñandejára ndahesaráiri ni peteĩvagui.
nwtsty nóta de estúdio Lu 12:6
gorrión: Pe palávra griega strouthíon ojepuru oñeñeʼẽ hag̃ua umi guyraʼi michĩvare, péro ojepuruve jepi oñeñeʼẽ hag̃ua umi gorriónre. Ko guyraʼi haʼe vaʼekue pe ivaratovéva ikatúva oñekonsegi oñekosina hag̃ua.
(Lucas 12:7) Péro pene akãrague jepe haʼe oipapapaite. Ani pekyhyje, peẽ pevaleve hína heta gorrióngui.
nwtsty nóta de estúdio Lu 12:7
pene akãrague jepe haʼe oipapapaite: Ojekalkula peteĩ persóna ikatuha oreko 100 mil akãranguérupi. Jaikuaávo Jehová orekoha enkuénta umichagua detálle jepe, ohechauka ñandéve oñeinteresaha ipyʼaite guive káda uno Jesús disipulokuérare.
(Lucas 12:7) Péro pene akãrague jepe haʼe oipapapaite. Ani pekyhyje, peẽ pevaleve hína heta gorrióngui.
cl-S páh. 241 párr. 4, 5
Mbaʼeve ndaikatumoʼãi “ñandepeʼa Ñandejára mborayhúgui”
4 La Biblia ningo ohechauka porã Ñandejára omombaʼeha káda uno isiervokuérape. Por ehémplo Jesús heʼi vaʼekue: “¿Noñevendéi piko mokõi gorrión peteĩ monéda saʼieterei ovalévare? Upéicharamo jepe, ni peteĩva ndoʼái yvýpe pende Ru yvagapegua oikuaaʼỹre. Upéicha avei, pene akãrague jepe haʼe oipapapaite. Upévare ani pekyhyje, peẽ pevaleve hína heta gorrióngui” (Mateo 10:29-31). Jahechamína mbaʼépa heʼise koʼã mbaʼe umi persóna oiko vaʼekuépe síglo primérope.
5 Koʼág̃arupi ñande ikatu ñapensa ndaiporiha avave ojoguase vaʼerã peteĩ gorrión, péro upe tiémpope umi gorrión haʼe vaʼekue pe guyraʼi ivaratovéva ikatúva oñekonsegi oñekosina hag̃ua, peteĩ monedaʼíre ikatúma vaʼekue ojejogua mokõi gorrión. Upe rire Jesús heʼi vaʼekue peteĩ persóna opagáramo mokõi monedaʼi ndahaʼéi oñemeʼẽva chupe cuatro gorriónte, síno cinco, pórke pe último oraháma de jápa, ku ndovaleirõguáicha mbaʼeve. Umi gorrión ndovaleiete vaʼekue mbaʼeve umi hénte oiko vaʼekuépe upe épokape, péro Jesús heʼi haguéicha, Ñandejárape g̃uarã ndaupeichaiete pórke haʼe “ndahesaráiri ni peteĩvagui”, ni pe oñemeʼẽ vaʼekuégui de jápa (Lucas 12:6, 7). Koʼág̃a japilla porãma mbaʼépa la Jesús omboʼeséva kuri, haʼe ohechauka la Jehová ojepyʼapýrõ peteĩ gorriónre koʼyteve ojepyʼapytaha peteĩ persónare. Ohechauka haguéicha Jesús, Ñandejára ñandekuaa porãiterei, haʼe oikuaa voi mboy akãrangue entéropa jareko.
Mbaʼépa ñaaprende Ñandejára Ñeʼẽgui
(Lucas 13:24) “Peñehaʼãmbaitéke peike pe okẽ poʼírupi, cháke che haʼe peẽme, heta oĩta upéi oikeséva péro ndaikatumoʼãi oike.
nwtsty nóta de estúdio Lu 13:24
Peñehaʼãmbaitéke: Koʼápe Jesús ohechauka porã tekotevẽtereiha ñañehaʼãmbaite jaike hag̃ua pe okẽ poʼírupi. Heta oĩ heʼíva ko téxto ikatuha avei ojetradusi “Ejapo opa ikatúva”. Pe palávra griega agonízomai ojogua ótra palávra griégape haʼéva agón, ojepurúva oñeñeʼẽ jave umi kompeténsia deportívare. Hebreos 12:1-pe ko palávra ojepuru oñeñeʼẽ hag̃ua pe “karréra” odiparávare umi kristiáno. Ko palávra ojetradusi jepi “ijetuʼúva” (Flp 1:30; Col 2:1) ha “ñorairõ” (1Ti 6:12; 2Ti 4:7). Ko palávra griega ojepurúva avei Lucas 13:24-pe ikatu ojetradusi “opartisipáva peteĩ karrérape” (1Co 9:25), “ñañehaʼãmbaite” (Col 1:29; 4:12; 1Ti 4:10), ha “ñorairõ” (1Ti 6:12). Yma ko palávra ojepuru vaʼekue oñeñeʼẽ hag̃ua umi kompeténsia deportívare. Upévare oĩ heʼíva oiméne hag̃ua Jesús omokyreʼỹ raʼe idisipulokuérape oñehaʼãmbaite hag̃ua ojapotaháicha peteĩ deportísta oganaséva pe prémio.
(Lucas 13:33) Péro asegi vaʼerã che rape, koestedía, koʼẽrõ ha koʼẽambuérõ, ndovaléi ningo peteĩ proféta ojejuka Jerusalén okárape.
nwtsty nóta de estúdio Lu 13:33
ndovaléi: térã “ndaikatúi”. La Biblia ningo ndeʼíri diréktamente pe Mesías ojejukataha Jerusalénpe, péro ikatu oñentende upéva ojelee rire Daniel 9:24-26. Avei la ojejukátarõ peteĩ profétape, katuete Jerusalénpe ojejapóta upéva, koʼyteve ojejukátarõ pe Mesíaspe. Umi ojeakusáva haʼeha proféta guaʼu ojegueraha vaʼerã kuri Jerusalénpe, ikatu hag̃uáicha umi 71 oĩva pe Sanedrínpe ohecha la ikáso. Jesús oime vaʼerã oreko avei enkuénta Jerusalénpe ojejapoha umi sakrifísio Ñandejárape, ha pe Paskuarã upépe ojejukaha pe ovecha raʼýpe. Umi mbaʼe oikóva rupive jahechakuaa oiko hague umi mbaʼe Jesús heʼíva, haʼe ojegueraha Jerusalénpe ha pe Sanedrín okondena chupe. Jesús omano vaʼekue Jerusalénpe, ha péicha oiko chugui “ñande ovecharaʼy Páskuape g̃uarã” (1Co 5:7).
30 DE JULIO AL 5 DE AGOSTO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME | LUCAS 14-16
“Pe ehémplo oñeʼẽva pe taʼýra ofalla vaʼekuére”
(Lucas 15:11-16) Upéi haʼe heʼi: “Peteĩ kuimbaʼe mokõi itaʼýra. 12 Ha pe imitãvéva heʼi itúvape: ‘Che ru, emeʼẽna chéve la che párte umi ne mbaʼerepýgui’. Upémarõ haʼe ombojaʼo chupekuéra umi mbaʼerepy oguerekóva. 13 Upe riremínte, pe itaʼýra imitãvéva ombyatypa la ikosakuéra ha osẽ oho mombyry, tetã ambuépe. Upépe oho oiko iñakãre ha hoʼupaite la oguerekomíva. 14 Ogastapaite rire ipláta, ou peteĩ ñembyahýi tuichapa jepéva upe tetãme, ha haʼe oñepyrũ oiko asy. 15 Upémarõ haʼe oho ojerure ombaʼapo hag̃ua peteĩ karai upepeguápe, ha haʼe omondo chupe ñúme oñangareko hag̃ua hymba kurekuérare. 16 Upépe avave nomeʼẽi chupe mbaʼeve ha haʼe hoʼuse asy umi kure rembiʼu.
nwtsty nóta de estúdio Lu 15:11-16
Peteĩ kuimbaʼe mokõi itaʼýra: Heta mbaʼe oñemombeʼúva ko ehémplope ndaipóri ótro ehémplope ha kóva haʼe peteĩva umi ipukuvéva Jesús omombeʼu vaʼekue. Peteĩ mbaʼe orresaltáva haʼe la mbaʼéichapa ojogueraha ko família. Umi ótro ehémplope ningo Jesús oñeʼẽ umi mbaʼe ndorekóivare vída, por ehémplo oñeʼẽ semílla ha yvýre. Ótro ehémplope katu oñeʼẽ peteĩ patrón ha ijesklavokuéra ojotrata lájare (Mt 13:18-30; 25:14-30; Lu 19:12-27). Péro ko ehémplope ohechauka mbaʼéichapa ojogueraha peteĩ túa itaʼyrakuérandi. Heta umi ohendúva ko ehémplo oime vaʼerã ndoguerekóiva peteĩ túa peichaite ivuéno ha oporohayhúva. Ko ehémplope ojekuaa porã mbaʼéichapa ñande Ru yvagapegua ohayhu ha oiporiahuverekoiterei entéro persónape, tahaʼe umi opytáva ijykére térã umi oheja vaʼekue chupe péro upéi ou jeýva.
pe imitãvéva: Heʼiháicha Moisés Léipe, pe taʼýra ypykuépe oñemeʼẽ vaʼerã el dóvle pe otokávagui chupe (Dt 21:17). Upévare, oimérõ pe taʼýra ijedavéva haʼe pe taʼýra ypykue, pe taʼýra imitãvévape oñemeʼẽ alamita pe oñemeʼẽtavagui pe taʼýra ypykuépe.
hoʼupaite la oguerekomíva: Pe palávra griega ojepurúva koʼápe heʼise “emosarambi (oimeha gotyo rei)” (Lu 1:51; Hch 5:37). Ko téxtope ko palávra griega heʼise “ogastapareíva”.
oiko iñakãre: Térã “ojapo ojaposéva, ndojejokokuaái”. Peteĩ palávra griega ojoguáva chupe ha heʼiséva avei mas o ménos la mísma kósa ojepuru avei Efesios 5:18; Tito 1:6 ha 1 Pedro 4:4-pe. Ko palávra griega ikatu avei heʼise “ogastapareíva”, upévare oĩ Biblia oipurúva pe palávra “ojejokoʼỹre” otradusi hag̃ua ko párte.
oñangareko hag̃ua hymba kurekuérare: Heʼiháicha Moisés Léipe, umi kure ikyʼa vaʼekue, upévare umi judío apytépe ndaipóri vaʼekue ojaposéva ko tembiapo ha oĩramo ojapóva katu ojeapoʼi chupe (Le 11:7, 8).
kure rembiʼu: Pe kure rembiʼu oñeñeʼẽha ko téxtope haʼe pe algarrobo. Ko frúta ikolór marrón lénto ha ojogua nunga pe kuérope, ikarapãʼi haʼete algún animál ratĩ. Griégope (kerátion) ko frúta réra heʼise voi “animál ratĩ michĩva”. Pe algarrobo koʼag̃aite peve ojepuru oñemongaru hag̃ua kavaju, vaka ha kure. Ojekuaa porã mbaʼéichapa pe taʼýra imitãvéva oñeñandu yvýre, upévare kure rembiʼu entéroma hoʼuse vaʼekue (ehecha nóta de estúdio oñangareko hag̃ua hymba kurekuérare).
(Lucas 15:17-24) “Upéi oñepyrũ opensa porã jey, ha heʼi: ‘Mboy piko umi ombaʼapóva che túvandi oime vaʼerã hembypa chupekuéra la hoʼu vaʼerã, ha che katu koʼápe amanótama ñembyahýigui. 18 Apuʼãta aha che ru rendápe, ha haʼéta chupe: “Che ru, tuichaitereíko afalla Ñandejárandi ha nendive avei. 19 Upévare nameresevéima aiko nde raʼýramo. Tapytántena tambaʼapo ndéve g̃uarã koʼápe”’. 20 Upémarõ haʼe opuʼã ha oho itúva rendápe. Ha oĩ aja gueteri mombyry, itúva ohecha sapyʼa chupe ha oiporiahuverekógui, odipara oho hendápe, ha hatã oañuã ha ohetũ chupe. 21 Upépe pe taʼýra heʼi itúvape: ‘Che ru, tuichaitereíko afalla Ñandejárandi ha nendive avei. Upévare nameresevéima aiko nde raʼýramo. Tapytántena tambaʼapo ndéve g̃uarã koʼápe’. 22 Itúva katu heʼi umi hembiguáipe: ‘¡Pyaʼéke! Peguenohẽ peteĩ ao puku, pe iporãvéva tomonde, pemoĩ ikuãre peteĩ kuãirũ ha sandália ipýre. 23 Pegueru pe tororaʼy ikyravéva, pekarnea ñandéve, jakaru ha javyʼa. 24 Ko che raʼymi ningo omanóma kuri ha oikove jey, okañy kuri ha ou jey’. Ha oñepyrũ ovyʼa hikuái.
nwtsty nóta de estúdio Lu 15:17-24
nendive avei: Térã “ne kóntrape, nde rovake”. Pe palávra griega enópion heʼise “henondépe, hovake”, ha upéicha lénto ojetradusi pe Septuagíntape 1 Samuel 20:1. Upe versíkulope David oporandu Jonatánpe: “¿Mbaʼe mbaʼéiko che ajapo nde túa kóntrape?”.
tambaʼapo ndéve g̃uarã: Ko kuimbaʼe ou jeývo hógape ojeruréta kuri itúape orresivi hag̃ua chupe, péro ndahaʼéi itaʼýraramo, síno ipersonálramo. Umichagua persóna ndopytái oiko pe ógape umi esklávo ojapoháicha, síno ohónte ochanga upépe sapyʼa pyʼa ha un díante ombaʼapo (Mt 20:1, 2, 8).
ohetũ chupe: Pe palávra griega koʼápe ojepurúva ikatu avei heʼise “ohetũ chupe mborayhúpe”. Pe túa ohóvo oañuã ha ohetũ itaʼýra ou jey vaʼekuépe, ohechauka porã oipotaiterei hague itaʼýra oñarrepenti ha ou jey hógape.
nameresevéima aiko nde raʼýramo: Oĩ manuskríto heʼivéva ko pártepe: “Tapytántena tambaʼapo ndéve g̃uarã koʼápe”. Péro heta manuskríto ymave guare ha iñimportántevape ndeʼíri upéicha. Oĩ heʼíva ko párte oñemoĩnte hague ikatu hag̃uáicha opyta Lucas 15:19-pe heʼiháicha. Upévare pe Traducción del Nuevo Mundo oĩva ingléspe ha osẽ vaʼekue 2013-pe nomoĩvéima upe fráse versíkulo 21-pe.
ao puku [...] kuãirũ [...] sandália: Ko ao puku ndahaʼéi oimehaichagua ao, síno haʼe pe iporãvéva, posívlemente pe ao umi iplátava omoĩva peteĩ invitádo iñimportántevare. Pe túa omoĩvo pe kuãirũ itaʼýrare ohechauka oguerohory, ohayhu ha omombaʼeha chupe peteĩ itaʼýra teéicha. Yma ndojehechaguasúi umi esklávo oipurúrõ kuãirũ ni sandália. Upéicha jahecha pe túa ohechauka porã hague orresiviha itaʼýrape peteĩ ifamília teéicha.
(Lucas 15:25-32) “Upe aja, itaʼýra ypykue oĩ hína ñúme, upéi ou ha og̃uahẽmbotávo pe ógape, ohendu músika pu ha ojejerokyha hína. 26 Upémarõ ohenói peteĩ tembiguáipe, ha oporandu mbaʼépa la oikóva. 27 Haʼe heʼi chupe: ‘Ne ermáno ningo ou jey kuri, ha nde túva ohechávo hesãi ha ndojehúi hague chupe mbaʼeve, okarnea pe tororaʼy ikyravéva’. 28 Péro haʼe ipochy ha ndoikeséi. Upémaramo osẽ hendápe itúva ha oñepyrũ ojerure asy chupe oike hag̃ua. 29 Haʼe katu ombohovái itúvape: ‘Hetaite áñorema ambaʼapo ndéve peteĩ tembiguáicha, ha katuete ajapopa la nde reipotáva. Upéicharõ jepe, neremeʼẽiva chéve ni peteĩ kavararaʼymi, avyʼa hag̃ua che amigokuérandi. 30 Péro og̃uahẽre ko nde raʼy, hoʼupa vaʼekue ndehegui nde pláta kuña rekovai rapykuéri, rekarneáma voi chupe pe tororaʼy ikyravéva’. 31 Haʼe heʼi chupe: ‘Che raʼy, nde ningo reikóva voínte chendive tapiaite, ha opa mbaʼe che arekóva nembaʼénte voi. 32 Péro koʼág̃a javyʼa ha ñandepyʼarory vaʼerã, ko ne ermáno ningo omanóma kuri ha oikove jey, okañy vaʼekue ha ou jey’”.
Mbaʼépa ñaaprende Ñandejára Ñeʼẽgui
(Lucas 14:26) “Oĩrõ oúva che rendápe ha ohayhuve itúva ha isy, hembireko ha taʼyrakuérape; iñermáno ha iñermánape; térã ohayhuve hekove jepe, péva ndaikatúi oiko che disípuloramo.
jy kap. 84 páh. 196 parr. 2-4
Mbaʼe rresponsavilidápa oreko Jesús disipulokuéra
2 Oviaha aja hikuái, Jesús heʼi peteĩ mbaʼe osorprendéva hetápe. Haʼe heʼi: “Oĩrõ oúva che rendápe ha ohayhuve itúva ha isy, hembireko ha taʼyrakuérape; iñermáno ha iñermánape; térã ohayhuve hekove jepe, péva ndaikatúi oiko che disípuloramo” (Lucas 14:26). Péro, ¿mbaʼére piko haʼe heʼi upéicha?
3 Upérõ Jesús ndeʼiséi kuri umi disípulo ndohayhúi vaʼerãha ihentekuéra. Upéva rangue, ohechaukánte ohayhuve térã omotenonde vaʼerãha chupe, ha upéi ae ihentekuérape. Ndojoguái vaʼerã hikuái pe kuimbaʼe oñeinvita vaʼekuépe peteĩ senarã, ha orrechasa pe invitasión iñimportantetéva pórke omenda ramo (Lucas 14:20). Por ehémplo, la Biblia heʼi Jacob ‘ndohayhuguasúi hague Léape’, péro upéva ndeʼiséi ndochaʼeiha hese, síno heʼisénte Jacob ohayhuve hague Raquélpe (Génesis 29:31, NM).
4 Jesús avei ohechauka peteĩ persóna ohayhuvéva “hekove” ohayhu rangue chupe, ndaikatumoʼãiha oiko idisípuloramo. Upéva heʼise peteĩ kristiáno ohayhuve vaʼerãha Jesúspe, ha tekotevẽramo, oĩ vaʼerãha dispuésto omeʼẽvo hekove hesehápe. Jahechaháicha, Cristo disipulokuéra oreko peteĩ rresponsavilida tuicháva, ha tekotevẽ ojepyʼamongeta porã hikuái umi mbaʼe oñehaʼarõvare chuguikuéra.
(Lucas 16:10-13) Pe tapicha ojapóva hekoitépe umi mbaʼe michĩvéva, ojapo hekoitépe avei umi mbaʼe tuichavéva. Ha pe tapicha ipokarẽva umi mbaʼe michĩvévape, ipokarẽ avei umi mbaʼe tuichavévape. 11 Upévare, peẽ ndapehechaukáiramo ikatuha ojejerovia penderehe peiporúvo umi mbaʼerepy ko mundopegua, ¿máva piko ohejáta pende kárgope umi mbaʼerepy teetéva? 12 Ha peẽ ndapehechaukáiramo ikatuha ojejerovia penderehe peiporúvo mbaʼe ahéno, ¿máva piko omeʼẽta peẽme umi penembaʼerãva? 13 Peteĩ tembiguái ndaikatúi ombaʼapo mokõi patrónpe g̃uarã. Peteĩme ohayhúta ha pe ótrore ndaijaʼemoʼãi, peteĩre ojepokuaavéta ha pe ótrope omboykéta. Upéicha avei peẽ ndaikatúi peiko Ñandejára rembiguáirõ ha peiko avei pláta rapykuéri”.
¿Mbaʼépa añetehápe umi rrikésa ivaliosovéva?
7 (Elee Lucas 16:10-13). Pe istória Jesús omombeʼu vaʼekuépe, pe tembiguái oñemoĩ porã hapichakuérandi okonveni rupi chupe. Péro Jesús omokyreʼỹ idisipulokuérape ojapo hag̃ua iñamigorã yvágape, péro ndahaʼéi okonveníguinte chupekuéra. Jesús omboʼese kuri jaipuru lájare umi mbaʼerepy oĩva ko múndope, jahechaukataha jajeroviápa añetehápe Ñandejárare térãpa nahániri.
8 Mbaʼéichapa ikatu jahechauka ñandefielha? Jaipurúvo umi mbaʼe jarekóva jaapoja hag̃ua pe predikasión ojejapóva ko yvy tuichakuére (Mat. 24:14). Índiape, peteĩ mitãkuñaʼi ombyaty monéda peteĩ kahaʼípe. Hiʼarive ni ihugeterã ndojoguavéi ombyatyve hag̃ua. Henyhẽ rire ikahaʼi, haʼe odona pe pláta ombyaty vaʼekue oapoja hag̃ua pe predikasión. Ko paíspe avei peteĩ ermáno orekóva mbokajaty ohechauka iñaranduha. Haʼe odona hetaiterei mbokaja pe ofisína de traduksión idióma malayálampe. Heʼi upépe oikotevẽha hikuái upe frútare, upévare ikuentaveha orahántema chupekuéra omeʼẽ rangue la hepyrã. Gréciape katu oĩ ermáno pyʼỹinte odonáva aséite de olíva, kesu ha ambue hiʼupy Betélpe.