Lívro número 65 Judas

Ohai: Judas

Moõpa ojehai: Palestina (?)

Arakaʼépa ojehaipa: áño 65 rupi Jesús ou rire

ARE jeýma Jesucristo omano ha oikove jey hague, ha upe aja heta mbaʼe vaíma oike kongregasiónpe. Oĩma ijapytepekuéra umi omokangyséva kristianokuéra jerovia. Upéva oiko heʼihagueichaite apóstol Pablo 14 áño rupi upe mboyve (2 Tes. 2:3). Mbaʼépa ojapovaʼerã hikuái ani hag̃ua ikangy ijerovia? Judas kuatiañeʼẽ omyesakã porã chupekuéra mbaʼépa ojapovaʼerã. Judas heʼi porã opensáva versíkulo 3 ha 4-pe [BNP]: ‘Añandu tekotevẽha ajerure peẽme peñehaʼãmbaite hag̃ua pende jerovia rehe. Oimégui oike ensuguyvaʼekue pende apytépe. Tekove vai, oiporúva Ñandejára pyʼaporã omoʼã hag̃ua heko kyʼa’. Noñemombaʼevéi teko potĩ ha umi mbaʼe porã oñemboʼéva kongregasiónpe. Upévare Judas oñehaʼãmbaite oipytyvõ ermanokuérape oñorairõ porãve hag̃ua ijeroviáre.

² Péro máva piko Judas? Oñepyrũvo heʼi ‘Judas, Jesucristo rembiguái ha Santiago ryvy’ ohaiha ‘umi Ñandejára ohenoivaʼekuépe’. Oimeneparakaʼe haʼe peteĩ apóstol? Umi 12 apóstol apytépe oĩvaʼekue mokõi hérava Judas (Luc. 6:16). Péro Judas ndeʼíri haʼeha apóstol, oñeʼẽvo umi apóstol rehe heʼi guei “haʼekuéra” (Judas 17, 18, BNP). Avei Judas heʼi haʼeha “Santiago ryvy”, kóva katuete Santiago kuatiañeʼẽ apohare. Haʼe Jesús ermanovaʼekue (v. 1). Santiago ningo omoakãvaʼekue kongregasión oĩva Jerusalénpe ha ojekuaa chupe opárupi, upévare Judas heʼi iñermanoha ojekuaauka hag̃ua. Upéicharõ Judas Jesús ermáno avei, ha upéva ojeʼe voi hese (Gál. 1:19; 2:9; Mat. 13:55; Mar. 6:3). Péro Judas ndojejapói upévare, heʼi katu ‘Jesucristo rembiguaiha” (1 Cor. 7:22; 2 Cor. 5:16; Mat. 20:27).

³ Ko kuatiañeʼẽ oĩ Fragmento Muratoriánope, síglo 2-peguare. Avei Clemente Alejandriaygua (síglo 2) heʼi Ñandejára Ñeʼẽha. Orígenes heʼi ko kuatiañeʼẽ “ndaipukúiramo jepe, henyhẽha ñeʼẽ porã oúva yvágagui”.a Tertuliano heʼi avei haʼeha Ñandejára Ñeʼẽ. Upéicharõ katuete oĩvaʼerã la Bíbliape.

⁴ Judas ohai ‘umi oñehenoivaʼekuépe’, ndeʼíri ohaiha peteĩ kongregasión térã peteĩ tapichápe. Upéicharõ ko kárta ojeleevaʼerã enterove kongregasión rupi. Noñemombeʼúiramo jepe moõpa ojehai, oiméne ojejapo Palestínape. Avei ndaikatúi jaikuaa arakaʼetépa ojehai. Péro oiméne Judas ohaírõ guare oĩma heta kongregasión, upévare heʼi ‘penemanduʼáke umi mbaʼe Jesucristo apostolkuéra heʼivaʼekuére’ ha upéi oñeʼẽ 2 Pedro 3:3 rehe (Judas 17, 18). Judas kuatiañeʼẽ ojoguaiterei 2 Pedro kapítulo 2-pe. Upéva ohechauka haʼe ohaihague Pedro ohaírõ guare, ha mokõivéva ojepyʼapyha peteĩ provléma oĩvare kongregasiónpe upérõ. Upévare ojeʼe ojejaponehague áño 65 rupi. Judas nomombeʼúi Cestio Galo omboguevihague umi hudío opuʼãvaʼekuépe mburuvichakuérare áño 66-pe. Ndeʼíri avei Jerusalén oñehundihague 70-pe. Haʼe omombeʼu mbaʼéichapa heta vésema Ñandejára ohundi umi iñañávape ymave ha katuete omombeʼuvaʼerãmoʼã Jerusalén oñehundímarire. Omombeʼúta upéva oikuaágui Jesús voi heʼihague oñehunditaha (Judas 5-7; Luc. 19:​41-44).

MBAʼÉICHAPA ÑANEPYTYVÕ

⁸ Judas oiporu Ñandejára Ñeʼẽ oñemoñeʼẽ, omokyreʼỹ ha omboʼe hag̃ua umi ‘ohayhúvape’. Ohechauka hag̃ua umi mboʼehára japu hembiapo vaiha omombeʼu umi káso oikovaʼekue yma ha oĩva Evréo Kuatiañeʼẽme. Pór ehémplo omombeʼu mbaʼéichapa oñehundivaʼekue umi Israelgua ojeroviaʼỹva, umi ánhel hembiapo vaíva ha umi Sodoma ha Gomorraygua. Ohechauka umi heko kyʼáva péicha avei oñehunditaha. Haʼe heʼi umi kuimbaʼe hembiapo vaíva ojoguaha mymba ñarõme, ohoha Caín pypore rehe, ojavyha hape Balaam ojavyhaguéicha ha oñehunditaha Coré oñehundihaguéicha opuʼãhaguére Ñandejárare. Judas avei ombojoja umi mbaʼe heʼíva Ñandejára rembiapokuére. Ko kárta ningo Ñandejára Ñeʼẽ ha upévare iporã jastudia. Upépe ñanemokyreʼỹ ñande reko potĩ hag̃ua “umi ára pahávo” (Judas 17, 18, 5-7, 11-13; Núm. 14:​35-37; Gén. 6:4; 18:​20, 21; 19:​4, 5, 24, 25; 4:​4, 5, 8; Núm. 22:​2-7, 21; 31:8; 16:​1-7, 31-35).

⁹ Jepe upérõ oĩvaʼekue heta oñemoĩva kristianokuérare ndaikatúi ojoko chupekuéra, hetave rei katu hikuái. Péro upéi haʼekuéra ou iprovléma oĩhaguére ijapytepekuéra oporogueraha vaíva. Umíva ojogua ita guasúpe oĩva y guýpe ha ohundikuaáva peteĩ várko guasu. Ohechakuaágui ko mbaʼe Judas heʼi chupekuéra ‘oñehaʼãmbaite hag̃ua ijeroviáre’. Ha koʼág̃a peve iporã umi mbaʼe heʼíva. Tekotevẽ gueteri jajesareko koʼã mbaʼére. Ñañorairõvaʼerã ñande jeroviáre, jahejaite teko kyʼa, ñaipytyvõ umi ipyʼa mokõivape ha ikatúramo ‘jaipeʼa tatágui’. Ñamombaretevaʼerã ñande jerovia ikatu hag̃ua ñande reko potĩ, japredika, ñaporomboʼe hekopete ha ñamombaʼeguasu Ñandejárape haʼe oipotaháicha. Jahayhuvaʼerã Ñandejára heʼíva ha ñañemboʼe chupe. Avei tekotevẽ ñamombaʼe umi kuimbaʼe Ñandejára omoĩvape omoakã hag̃ua kongregasión (Judas 3, 23, 8).

¹⁰ Umi ‘mboʼehára japu ndoguerekói pe espíritu sánto’, ha ndoikemoʼãi Ñandejára Rréinope. Haʼekuéra ningo ohapejokosénte umi ohupytysévape jeikove opaʼỹva (Judas 19, ÑÑ; Gál. 5:​19-21). Pe kongregasión oikuaavaʼerã ko mbaʼe ikatu hag̃uáicha omosẽ koʼãvape. Péicha oikóta hikuái Ñandejára ‘poriahuvereko, pyʼaguapy ha mborayhúpe’, ‘ohaʼãrõ aja Jesucristo omeʼẽ chupekuéra pe jeikove opaʼỹva’. Ñandejára omoĩta umi ohótava yvágape ‘teko maraʼỹme ha vyʼapópe heko mimbipa renondépe’. Haʼekuéra omoirũ Júdaspe omeʼẽ hag̃ua ‘glória Ñandejárape, ñemombaʼeguasu, puʼaka ha autorida, Jesucristo rupi’ (Judas 2, 21, 24, 25, BNP).

[Nóta]