Jaikuaave hag̃ua
¿Mbaʼérepa jaʼe umi ladríllo ojetopa vaʼekue Babilóniape ha ojejapo lája ohechaukaha siertoha la Biblia heʼíva?
UMI arkeólogo otopa vaʼekue hetaiterei ladríllo ojepuru vaʼekue oñemopuʼã hag̃ua pe siuda de Babilonia. Peteĩ arkeólogo hérava Robert Koldewey omombeʼu koʼã ladríllo oñembojy hague umi tatakua oĩvape “oñesẽ rire pe siudágui pórke upépe oĩ ñaiʼũ iporãva ha avei heta jepeʼarã”.
Avei ojetopa umi pruéva ohechaukáva umi ombaʼapo vaʼekue pe goviérnope g̃uarã oipuru hague umi tatakua ojapo hag̃ua heta mbaʼe ivaietereíva. Peteĩ profesór hérava Paul-Alain Beaulieu, haʼéva profesór de Asiriología pe Universida de Toróntope, heʼi: ‘Oĩ hetaiterei dokuménto babilonio omombeʼúva pe rréi omanda hague ojehapy hag̃ua umi persóna opuʼãvape pe goviérno kóntrape ha ndorrespetáivape idioskuérape’. Avei peteĩ dokuménto rréi Nabucodonosor tiémpope guarépe ojeskrivi: ‘Pehundi ha pehapy chupekuéra pe tatakuápe. Pejapo chuguikuéra tatatĩ, pe tata rendy tohundipaite chupekuéra’.
Koʼã mbaʼe omomanduʼa umi oleévape la Biblia Daniel kapítulo 3 heʼívare. Upépe oñemombeʼu rréi Nabucodonosor ojapo hague peteĩ estátua de óro ijyvatéva pe ñu héravape Dura oĩva oñesẽ rire Babilóniagui. Upérõ mbohapy mitãrusu hebreo Sadrac, Mesac ha Abednego noñesũséi vaʼekue pe estátua renondépe. Upévare pe rréi Nabucodonosor ipochyeterei ha “omanda oñembyakuve hag̃ua pe tatakua 7 vése mas” ha “oñemombo pe tatakua rendýpe” umi mbohapy kuimbaʼépe. Péro upéi ou peteĩ ánhel ha osalva chupekuéra (Dan. 3:1-6, 19-28).
© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source
Peteĩ ladríllo oñembojy pyréva oĩháme Nabucodonosor réra
Umi ladríllo ojetopa vaʼekue Babilóniape ohechauka ikatuha jajerovia la Biblia heʼívare. Koʼã ladríllore ojeskrivi umi fráse oñemombaʼeguasuhápe pe rréipe. Peteĩvare heʼi: ‘Nabucodonosor, Babilonia rréi, che amopuʼã ko palásio, pe che aikoha ha amanda guasuha. Umi che familiakuéra togoverna koʼápe pára siémpre’. Upéva ojoguaiterei pe jatopávape Daniel 4:30-pe, Nabucodonosor oñemombaʼeguasuhápe heʼívo: “¡Emañami Babilonia, ko siuda tuichaitéva chete voi amopuʼã vaʼekue! Che ningo chepoderóso, ha ko siudápe amoĩ che palásio ahechauka hag̃ua che autorida ha amanda guasuha”.